MEMNU HAKLARIN İADESİ DİLEKÇESİ – ŞARTLARI

Memnu Hakların İadesi: Kaybedilen Hakları Geri Kazanmak

Memnu hakların iadesi, ceza mahkumiyeti nedeniyle kaybedilen bazı hakların geri alınmasını sağlayan önemli bir hukuki mekanizmadır. Bu mekanizma, kişinin topluma yeniden kazandırılması ve hayatını normal bir şekilde sürdürebilmesi için önemli bir fırsat sunar.

Memnu Haklar Nelerdir?

Memnu haklar, ceza mahkumiyeti sonucunda kişiye yasaklanan haklardır. Bunlar, ceza kanununda veya diğer kanunlarda belirtilen haklardır ve kişinin cezasını çektikten sonra bile devam edebilir. Örnek olarak:

• Kamu hizmetlerinde çalışma hakkı: Bazı suçlardan hüküm giyen kişiler, kamu hizmetlerinde çalışmaktan men edilebilirler.
• Seçme ve seçilme hakkı: Belirli suçlardan hüküm giyen kişiler, seçme ve seçilme haklarını kaybedebilirler.
• Silah taşıma hakkı: Bazı suçlardan hüküm giyen kişiler, silah taşıma hakkını kaybedebilirler.
• Meslek icrası hakkı: Bazı meslekler için, ceza mahkumiyeti mesleğin icrasını engelleyebilir.

Memnu Hakların İadesi Şartları:

Memnu hakların iadesi için aşağıdaki şartların sağlanması gerekir:

• Cezanın infaz edilmesi: Kişi, mahkum olduğu cezayı tamamen infaz etmiş olmalıdır.
• Belirli bir sürenin geçmesi: Cezanın infazından sonra belirli bir süre geçmesi gerekebilir. Bu süre, suçun türüne ve cezanın ağırlığına göre değişir.
• İyi hal: Kişi, cezasını çektikten sonra iyi halli bir yaşam sürmüş olmalıdır.

Memnu Hakların İadesi İçin Nereye Başvurulur?

Memnu hakların iadesi için yetkili mahkeme:

İkametgahındaki Mahkeme: Kişi, hüküm veren mahkemenin bulunduğu yerden farklı bir yerde ikamet ediyorsa, ikametgahındaki aynı derecedeki mahkemeye başvurabilir.

Hüküm Veren Mahkeme: Kişi, kendisini mahkum eden mahkemeye başvurabilir.

Memnu Hakların İadesi: Detaylı Bir İnceleme

Memnu hakların iadesi, ceza mahkumiyeti nedeniyle kaybedilen belirli hakların geri kazanılmasını sağlayan bir hukuki mekanizmadır. Türk Ceza Kanunu’nun 53. maddesinde düzenlenen “belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma” tedbiri, belirli suçlardan hüküm giyen kişilerin bazı haklarını kullanmasını kısıtlar. Ancak, cezanın infazından sonra bu hakların geri kazanılması mümkündür.

Memnu Haklar Nelerdir?

Memnu haklar, kişinin ceza mahkumiyeti nedeniyle kaybettiği ve Türk Ceza Kanunu dışında kalan diğer kanunlarda belirtilen haklardır. Örnekler:

• Sürücü belgesinin geri alınması
• Vakıf veya dernek yöneticisi olmaktan yasaklanma
• Avukatlık, doktorluk gibi meslekleri icra etmekten men edilme

Hak Yoksunluğu Şartları:

Türk Ceza Kanunu’nun 53. maddesine göre, hak yoksunluğunun uygulanabilmesi için şu şartlar gereklidir:

• Kasten işlenen suç: Taksirle işlenen suçlarda hak yoksunluğu uygulanmaz.
• Hapis cezası: Hak yoksunluğu, hapis cezasına mahkumiyet halinde uygulanır.
• 18 yaşını doldurmuş olmak: 18 yaşından küçüklerin ceza sorumluluğu sınırlıdır ve hak yoksunluğu uygulanmaz.

TCK’nin 53. Maddesinde Belirtilen Hak Yoksunlukları:

• Kamu görevinde çalışmaktan men edilme
• Seçme ve seçilme hakkının kaybı
• Velayet hakkından yoksun bırakılma
• Vakıf, dernek, sendika gibi kuruluşların yöneticisi veya denetçisi olmaktan men edilme
• Resmi izne tabi bir meslek veya sanatı icra etmekten men edilme

Memnu Hakların İadesi Nasıl Olur?

Memnu hakların iadesi için, hükümlünün cezasını infaz ettikten sonra mahkemeye başvurması gerekir. Mahkeme, kişinin iyi halli olduğunu ve topluma yeniden kazandırıldığını tespit ederse, memnu hakların iadesine karar verebilir.

Başvuru Yapılacak Mahkeme:

• Hükümlünün yargılandığı mahkeme
• Hükümlünün ikamet ettiği yerdeki aynı dereceli mahkeme

Memnu Hakların İadesinde Usul: Başvuru ve Karar Süreci

Memnu hakların iadesi talebinde bulunmak isteyen kişiler, belirli bir usulü takip etmek zorundadır. Bu usul, hem başvurunun doğru yere yapılmasını hem de karar sürecinin hızlı ve etkili bir şekilde ilerlemesini sağlar.

Yetkili Mahkeme:

Memnu hakların iadesi talebi, iki farklı mahkemeye yapılabilir:

1. Kararı Veren Mahkeme: Hükümlü, kendisini mahkum eden mahkemeye başvurabilir. Bu durumda, mahkeme dosyaya daha hızlı erişebilir ve karar süreci daha kısa sürebilir.
2. İkametgah Adresindeki Mahkeme: Hükümlü, mahkumiyet kararını veren mahkemenin bulunduğu yerden farklı bir yerde ikamet ediyorsa, ikametgahındaki aynı derecedeki mahkemeye başvurabilir. Bu durumda, başvurulan mahkeme, dosyayı kararı veren mahkemeden isteyecektir.

Mahkemenin Karar Verme Şekli:

Mahkeme, memnu hakların iadesi talebiyle ilgili kararını iki şekilde verebilir:

1. Cumhuriyet Savcısı ve Hükümlüyü Dinleyerek: Mahkeme, talebi inceleyerek Cumhuriyet Savcısı’nın görüşünü alır ve hükümlüyü dinler. Bu şekilde, tarafların görüşlerini ve delillerini değerlendirerek karar verir.
2. Dosya Üzerinde İnceleme Yaparak: Eğer dosya içeriği yeterli ise ve hükümlünün dinlenmesine gerek yoksa, mahkeme dosya üzerinde inceleme yaparak karar verebilir.

Karara İtiraz:

Mahkemenin verdiği karara karşı, Ceza Muhakemesi Kanunu’nda öngörülen kanun yollarına başvurulabilir. Yani, karar istinaf veya temyiz edilebilir.

Kararın Kesinleşmesi ve Sonuçları:

Memnu hakların iadesine ilişkin karar kesinleştiğinde, bu karar adli sicil arşivine kaydedilir. Kararın kesinleşmesiyle birlikte, kişinin özel kanunlarda öngörülen hak yoksunlukları ortadan kalkar ve kişi bu hakları tekrar kullanabilir hale gelir.

TCK’da Düzenleme Olmaması:

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda, belli bir suçtan dolayı ömür boyu devam edecek bir hak yoksunluğu öngörülmemiştir. TCK’nın 53. maddesine göre, kişi mahkum olduğu hapis cezasını infaz ettikten sonra, bu cezaya bağlı hak yoksunlukları da ortadan kalkar. Bu nedenle, TCK’da memnu hakların iadesi kurumuna dair bir düzenleme bulunmamaktadır.

Memnu Hakların İadesi Şartları: Detaylı Açıklama

Memnu hakların iadesi, ceza mahkumiyeti nedeniyle kaybedilen hakların geri kazanılması için önemli bir fırsattır. Ancak, bu haktan yararlanabilmek için bazı şartları sağlamak gerekmektedir. 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 13/A maddesi, memnu hakların iadesi için gerekli şartları açıkça belirlemiştir.

1. Cezanın İnfaz Edilmiş Olması

• Tam İnfaz: Mahkumiyet kararıyla verilen cezanın tamamının infaz edilmiş olması şarttır.
• Koşullu Salıverilme: Koşullu salıverilme ile tahliye olan hükümlülerin, denetim süresinin de sona ermesi gerekmektedir.
• Ertelenmiş Ceza: Cezası ertelenmiş olanların, erteleme süresinin dolması gerekmektedir.

2. İnfazın Üzerinden 3 Yıl Geçmesi

• Kesin Süre: Cezanın infazının tamamlanmasından itibaren 3 yıl geçmesi gerekmektedir. Bu süre, herhangi bir istisnaya tabi değildir.
• Hükmün Kesinleşme Tarihi: Cezanın infazına genel af veya etkin pişmanlık dışında bir nedenle son verilmişse, hükmün kesinleştiği tarihten itibaren 5 yıl geçmelidir.
• Hapis Cezası Eklenmesi: Beş yıllık süre, kişinin mahkum olduğu hapis cezasına üç yıl eklenerek bulunacak süreden az olamaz.

3. Sürenin İyi Halli Olarak Geçirilmesi

• Suç İşlememek: Kişi, cezanın infazından itibaren 3 yıllık süre içinde yeni bir suç işlememelidir.
• İyi Hal: Kişi, bu süreyi iyi halli olarak geçirmelidir. İyi hal kavramı, kişinin genel davranışlarını, sosyal ilişkilerini ve topluma uyumunu kapsar.
• Mahkemenin Takdiri: Kişinin iyi halli olup olmadığına karar verme yetkisi, memnu hakların iadesine karar verecek mahkemeye aittir.

Önemli Notlar:

• TCK’nın 53. Maddesi: Türk Ceza Kanunu’nun 53. maddesinde belirtilen hak yoksunlukları, cezanın infazı ile kendiliğinden ortadan kalkar. Memnu hakların iadesi, TCK dışında kalan kanunlarda öngörülen hak yoksunlukları için gereklidir.
• Dilekçe ile Başvuru: Memnu hakların iadesi için yetkili mahkemeye dilekçe ile başvurulmalıdır.
• İspat Yükü: Başvuru sahibi, şartları sağladığını ispat etmekle yükümlüdür.

MEMNU HAKLARIN İADESİ DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ

                                ... Ceza Mahkemesi'ne

Davacı: [Adınız Soyadınız]
[T.C. Kimlik Numaranız]
[Adresiniz]

Vekili: Av. [Avukatınızın Adı Soyadı]
[Avukatınızın Adresi]

Konu: Memnu Hakların İadesi Talebi

AÇIKLAMALAR

1. Müvekkilim, ... tarihinde ... suçu nedeniyle ... Asliye/Ağır Ceza Mahkemesi'nin ... Esas sayılı dosyasından yargılanmış ve ... tarihinde verilen kararla ... aylık/yıllık hapis cezasına çarptırılmıştır.

2. Müvekkilim,  hakkında verilen mahkumiyet kararını ... tarihinde ... Cezaevi'nde infaz etmiş ve ... tarihinde tahliye olmuştur.  Cezanın infazından bu yana geçen ... yıllık süre içinde herhangi bir suça karışmamış ve iyi halli bir yaşam sürmüştür.  (Ek: Adli Sicil Kaydı)

3. Müvekkilim,  cezası nedeniyle ... Kanunu'nun ... maddesi uyarınca ... hakkından yoksun bırakılmıştır.  (Ek:  Mahkumiyet Kararı)

4. Cezanın infaz edilmesinden itibaren 3 yıl geçmiştir ve  müvekkilim bu süreyi iyi halli olarak geçirmiştir.  Bu nedenle,  5352 sayılı Adli Sicil Kanunu'nun 13/A maddesi uyarınca memnu haklarının iadesi için gerekli şartları sağlamaktadır.

TALEP VE İSTEM

Yukarıda arz ve izah edilen sebeplerle,  müvekkilimin ... hakkının iadesine karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim.

Ekler:
1. Mahkumiyet kararı
2. Cezanın infaz edildiğine dair belge
3. Adli Sicil Kaydı

[Tarih]
[İmza]

Unutmayın:

Her davanın kendine özgü koşulları vardır ve dilekçenin bu koşullara göre hazırlanması önemlidir. Bu nedenle, memnu hakların iadesi talebinde bulunmadan önce bir avukattan hukuki yardım almak her zaman en doğru yol olacaktır.

Memnu Haklar ve İadesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

1. Memnu hakların iadesi ne anlama gelir?

Memnu hakların iadesi, ceza mahkumiyeti nedeniyle kaybedilen hakların, belirli şartları sağladıktan sonra geri kazanılması anlamına gelir.

2. Memnu hakların iadesi dilekçesi nereye verilir?

Memnu hakların iadesi dilekçesi, hükümlünün yargılandığı mahkemeye veya ikametgahındaki aynı derecedeki mahkemeye verilir.

3. Memnu hakların iadesi kararı ile memur olunur mu?

Evet, memnu hakların iadesi kararı ile kamu hizmetlerinde çalışma hakkı geri kazanılır ve memur olunabilir. Ancak, bazı istisnai durumlar olabilir (örneğin, bazı özel kanunlarda belirtilen suçlardan hüküm giyenler için memur olma yasağı devam edebilir).

4. Memnu hakların iadesi ile avukat olunur mu?

Evet, memnu hakların iadesi kararı ile avukatlık mesleğini icra etme hakkı geri kazanılabilir. Ancak, Baro tarafından yapılan değerlendirmede, işlenen suçun türü ve kişinin iyi hali gibi faktörler göz önünde bulundurulabilir.

5. Memnu hakların iadesini alan silah ruhsatı alabilir mi?

Memnu hakların iadesi kararı, kişinin silah ruhsatı almasına engel teşkil etmez. Ancak, silah ruhsatı verme yetkisi Emniyet Genel Müdürlüğü’ne aittir ve başvuru sırasında kişinin suç kaydı ve iyi hali gibi faktörler değerlendirilir.

6. Adli sicil kaydı avukat olmaya engel mi?

Adli sicil kaydı, avukat olmaya engel teşkil edebilir. Barolar, avukatlık mesleğine kabul için adayların adli sicil kayıtlarını inceler ve belirli suçlardan hüküm giymiş olanları mesleğe kabul etmeyebilir.

7. Sabıka kaydı kaç yılda silinir?

Sabıka kaydının silinme süresi, işlenen suçun türüne ve verilen cezaya göre değişir. Bazı suçlar için sabıka kaydı hiç silinmezken, bazı suçlar için belirli bir süre sonra silinir.

8. Hangi suçlar avukatlığa engeldir?

• Kasten işlenen suçlardan 5 yıl veya daha fazla hapis cezasına mahkum olmak
• Bazı özel kanunlarda belirtilen suçlardan hüküm giymek (örneğin, terör suçları, uyuşturucu suçları)
• Meslek onuruyla bağdaşmayan suçlardan hüküm giymek (örneğin, dolandırıcılık, hırsızlık)

9. 1 yıl denetimli serbestlik memurluğa engel mi?

Hayır, 1 yıl denetimli serbestlik memurluğa engel değildir. Denetimli serbestlik, cezanın infaz şeklidir ve memurluğa engel suçlar arasında sayılmaz.

10. Denetimli serbestlik kaç yıl sonra silinir?

Denetimli serbestlik süresi sona erdikten sonra, bu kayıt adli sicilden silinir. Silinme süresi, işlenen suçun türüne ve verilen cezaya göre değişebilir.

Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. Avukat haklarınızı korumanıza destek olacaktır. 📞 0507 606 15 14

🚨 Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz! 🚨

https://legapro.net/