Düğün Takıları ve Ziynet Eşyası

Düğün takıları, evlilik birliğinin başlangıcında çiftlere destek olmak amacıyla takılan ve geleneksel bir öneme sahip olan eşyalardır. Ancak, boşanma davalarında en sık karşılaşılan ve en çok tartışılan konulardan biri de düğün takılarının (ziynet eşyalarının) kime ait olacağı ve nasıl paylaşılacağıdır.

Bu kapsamlı rehber, düğün takıları ve ziynet eşyası davalarını tüm yönleriyle ele almaktadır. Rehberde, düğün takılarının hukuki niteliğini, kime ait olduğunu, nasıl talep edileceğini, ispat yollarını, görevli ve yetkili mahkemeyi, zamanaşımı sürelerini, dava masraflarını, Yargıtay’ın güncel içtihatlarını ve sıkça sorulan soruları ayrıntılı olarak bulacaksınız.

Düğün Takılarına Neler Dahildir? Ziynet Eşyası Kavramı

Ziynet eşyası, değerli madenlerden (altın, gümüş, platin vb.) yapılmış, süs eşyası olarak kullanılan ve geleneksel olarak düğünde gelin ve damada takılan eşyalardır.

Düğün Takılarına Dahil Olanlar:

• Altın Takılar: Bilezik, kolye, küpe, yüzük, gerdanlık, altın kemer, tam altın, yarım altın, çeyrek altın, gram altın, Cumhuriyet altını, Reşat altın, Hamit altın vb.
• Gümüş Takılar: Bilezik, kolye, küpe, yüzük, gerdanlık vb.
• Pırlanta, Elmas, Yakut, Zümrüt Gibi Değerli Taşlardan Yapılmış Takılar:
• Saat: Değerli madenlerden yapılmış veya değerli taşlarla süslü saatler, ziynet eşyası olarak kabul edilebilir. Ancak, her saat ziynet eşyası değildir. Saatin değeri, maddi durumu ve geleneksel olarak düğünde takılıp takılmadığı dikkate alınır.
• Külçe Altın:

Düğün Takılarına Dahil Olmayanlar:

• Nakit Para: Düğünde takılan nakit para, ziynet eşyası olarak kabul edilmez. Ancak, bu paralar da boşanma davasında talep edilebilir.
• Ziynet Niteliği Olmayan Eşyalar: Beyaz eşya (çamaşır makinesi, buzdolabı vb.), mobilya, elektronik eşya (televizyon, bilgisayar vb.) gibi eşyalar, ziynet eşyası olarak kabul edilmez.
• Balayında Takılan Takılar: Balayında takılan takılar, genellikle düğün takısı olarak kabul edilmez. Ancak, yerel örf ve adetler veya taraflar arasındaki anlaşmalar bu durumu değiştirebilir.

Önemli Not: Bir eşyanın ziynet eşyası olup olmadığı, somut olayın özelliklerine göre mahkeme tarafından değerlendirilir.

Düğün Takıları Nasıl Talep Edilir? Boşanma Davasında Ziynet Eşyası Talebi

Düğün takıları, boşanma davasıyla birlikte veya boşanma davasından sonra ayrı bir dava açılarak talep edilebilir.

• Boşanma Davasıyla Birlikte Talep:
  • Boşanma davası dilekçesinde, ayrı bir başlık altında ve açıkça belirtilerek, düğün takılarının aynen iadesi veya bedelinin ödenmesi talep edilebilir.
  • Bu durumda, düğün takıları talebi, boşanma davasından ayrı bir dava olarak kabul edilir ve ayrı bir harca tabidir.
  • Hakim, uygun görürse, düğün takıları davasını boşanma davasından ayırabilir (tefrik edebilir) ve ayrı bir dosyada inceleyebilir.
• Boşanma Davasından Sonra Ayrı Bir Dava Açarak Talep:
  • Boşanma davası kesinleştikten sonra, ayrı bir dava açılarak, düğün takılarının aynen iadesi veya bedelinin ödenmesi talep edilebilir.
  • Bu durumda, zamanaşımı süresine dikkat edilmelidir (aşağıdaki bölümlerde detaylı açıklanmıştır).

Talep Şekli: Aynen İade veya Bedel

Düğün takıları talep edilirken, iki seçenek vardır:

1. Aynen İade: Düğün takılarının, aynı cins, miktar ve ayarda geri verilmesi talep edilebilir. Örneğin, “5 adet 22 ayar bilezik, 1 adet altın set, 2 adet yarım altın” şeklinde bir talepte bulunulabilir.
2. Bedel (Nakden İade): Düğün takılarının aynen iadesi mümkün değilse veya davacı aynen iadeyi istemiyorsa, takıların dava tarihindeki bedelinin ödenmesi talep edilebilir.

Terditli Dava:

Düğün takıları davası, terditli olarak da açılabilir. Yani, öncelikle aynen iade, bu mümkün değilse bedel talep edilebilir. Bu, en güvenli yoldur. Çünkü, sadece aynen iade talep edilirse ve takıların aynen iadesi mümkün değilse, dava reddedilebilir.

Örnek Talep:

“Davalının zilyetliğinde bulunan 5 adet 22 ayar bilezik, 1 adet altın set ve 2 adet yarım altının aynen iadesine, aynen iade mümkün olmadığı takdirde, dava tarihindeki bedellerinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ederim.”

Ziynet Eşyası Davası Nasıl Açılır? Dava Dilekçesi ve Süreç

Ziynet eşyası davası, Aile Mahkemesinde açılır. Aile Mahkemesi olmayan yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemesinde (Aile Mahkemesi sıfatıyla) açılır.

Dava Dilekçesi:

Dava dilekçesinde, aşağıdaki hususlara yer verilmelidir:

• Tarafların Bilgileri: Davacı ve davalının adı, soyadı, T.C. kimlik numarası, adresi.
• Mahkemenin Adı: (Örneğin, … Aile Mahkemesi)
• Dava Konusu: (Örneğin, “Ziynet eşyalarının aynen iadesi veya bedelinin tahsili talebi”)
• Açıklamalar:
  • Tarafların evlilik tarihi ve boşanma tarihi (boşanma davası kesinleşmişse).
  • Düğünde takılan takıların listesi (cinsi, miktarı, ayarı, mümkünse fotoğrafları).
  • Takıların kim tarafından, kime takıldığı.
  • Takıların şu anda kimin zilyetliğinde olduğu.
  • Takıların aynen iadesinin mümkün olup olmadığı.
  • Takıların bedeli talep ediliyorsa, dava tarihindeki bedeli.
  • Varsa, diğer iddialar ve açıklamalar.
• Hukuki Sebepler: (Örneğin, TMK, BK, HMK ve ilgili mevzuat)
• Deliller:
  • Nüfus kayıt örneği
  • Evlilik cüzdanı
  • Boşanma kararı (varsa)
  • Düğün fotoğrafları ve videoları
  • Tanık beyanları (tanıkların adı, soyadı, adresi)
  • Kuyumcu faturaları, banka dekontları (varsa)
  • Bilirkişi incelemesi (talep ediliyorsa)
  • Yemin (davalının yemin etmesi talep ediliyorsa)
  • Diğer deliller
• Sonuç ve İstem:
  • Öncelikle ziynet eşyalarının aynen iadesine,
  • Aynen iade mümkün değilse, dava tarihindeki bedelinin davalıdan tahsiline,
  • Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine,
  • Karar verilmesi talep edilir.

Dava Dilekçesi Örneği:

... AİLE MAHKEMESİ HAKİMLİĞİ'NE

DAVACI    : (Adınız Soyadınız, TC Kimlik Numaranız, Adresiniz)
VEKİLİ     : (Avukatınızın Adı Soyadı, Baro Sicil No, Adresi) (Varsa)
DAVALI    : (Adınız Soyadınız, TC Kimlik Numaranız, Adresiniz)
KONU      : Ziynet eşyalarının aynen iadesi veya bedelinin tahsili talebidir.

AÇIKLAMALAR:

1.  Müvekkilim/Müvekkillerim ile davalı, .../.../... tarihinde evlenmişlerdir. (Evlilik cüzdanı ektedir - Ek 1). Taraflar arasında .../.../... tarihinde boşanma davası açılmış ve dava .../.../... tarihinde kesinleşmiştir. (Boşanma kararı ektedir- Ek 2) (Boşanma yoksa bu kısım çıkarılır.)

2.  Düğünde müvekkilime/müvekkillerime, aşağıdaki ziynet eşyaları takılmıştır:
    *   5 adet 22 ayar bilezik (her biri ... gram)
    *   1 adet altın set (kolye, küpe, bileklik)
    *   2 adet yarım altın
    *   1 adet pırlanta yüzük

    (Düğün fotoğrafları ve videoları ektedir - Ek 3). (Varsa diğer deliller eklenir)

3.  Bu ziynet eşyaları, *davalı tarafından* ... (açıklama: örneğin, zorla alınmış, saklanmış, bozdurulmuş vb.) ve *halen davalının zilyetliğindedir*.

4.  Müvekkilim, ziynet eşyalarının *aynen iadesini* talep etmektedir. Ancak, aynen iade *mümkün olmadığı takdirde*, ziynet eşyalarının *dava tarihindeki bedellerinin* davalıdan tahsilini talep etmektedir. (Bilirkişi incelemesi talep ediyoruz.)

HUKUKİ NEDENLER: TMK, BK, HMK ve ilgili mevzuat.

DELİLLER:

1.  Nüfus kayıt örneği
2.  Evlilik cüzdanı (Ek 1)
3.  Boşanma kararı (Ek 2) (Varsa)
4.  Düğün fotoğrafları ve videoları (Ek 3)
5. Tanık beyanları(isimleri ve adresleri yazılacak)
6.  Kuyumcu faturaları, banka dekontları (varsa) (Ek 4,5...)
7.  Bilirkişi incelemesi
8.  Yemin
9.  Yasal her türlü delil.

SONUÇ VE İSTEM:

Yukarıda açıklanan nedenlerle ve re'sen dikkate alınacak hususlarla;

1.  Öncelikle, davalının zilyetliğinde bulunan 5 adet 22 ayar bilezik, 1 adet altın set, 2 adet yarım altın ve 1 adet pırlanta yüzüğün *aynen iadesine*,
2.  Aynen iade *mümkün olmadığı takdirde*, ziynet eşyalarının *dava tarihindeki bedellerinin* (bilirkişi marifetiyle tespit edilmesini talep ediyoruz) *yasal faiziyle birlikte* davalıdan *tahsili* ile müvekkilime/müvekkillerime ödenmesine,
3. Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine,

karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim/ederiz. .../.../...

Davacı (veya Vekili/Kayyım)
Adı Soyadı
İmza

EKLER:
1- Nüfus Kayıt Örneği
2- Evlilik Cüzdanı (varsa)
3- Boşanma Kararı (varsa)
4- Düğün Fotoğrafları ve Videoları (varsa)
5- Tanık Listesi (İsimleri ve adresleri yazılacak)
6- Kuyumcu Faturaları, Banka Dekontları (varsa)
7- Vekaletname (varsa)
8- Diğer Deliller (varsa)

Dilekçe Yazarken Dikkat Edilmesi Gerekenler (Ek Bilgiler):

• Dava Değeri: Dava dilekçesinde, harca esas değer (dava değeri) belirtilmelidir. Aynen iade talebi varsa, ziynet eşyalarının tahmini değeri belirtilir. Bedel talebi varsa, talep edilen bedel açıkça yazılır.
• Belirsiz Alacak Davası: Eğer ziynet eşyalarının dava tarihindeki değeri tam olarak belirlenemiyorsa, belirsiz alacak davası açılabilir. Bu durumda, dilekçede, asgari bir değer (örneğin, 100 TL) belirtilir ve “fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla” ibaresi eklenir. Bilirkişi incelemesi sonucunda gerçek değer belirlendikten sonra, talep artırılabilir.
• Faiz: Bedel talebi varsa, dava tarihinden itibaren yasal faiz talep edilmelidir.
• Harç: Dava açarken, harç ödenmesi gerekir. Harç, dava değerine göre hesaplanır. Aynen iade davalarında maktu harç, bedel davalarında ise nispi harç ödenir. Nispi harcın dörtte biri dava açarken peşin olarak ödenir, kalanı kararla birlikte ödenir.
• Gider Avansı: Dava açarken, tebligat giderleri, bilirkişi ücreti, keşif giderleri gibi yargılama giderleri için gider avansı yatırılması gerekir.
• Adli Yardım: Maddi durumu yetersiz olan kişiler, adli yardım talebinde bulunarak, harç ve masraflardan geçici olarak muaf tutulabilirler.
• Duruşma: Dava dilekçesi mahkemeye sunulduktan sonra, mahkeme, duruşma günü belirler ve taraflara tebliğ eder. Duruşmalara katılmak ve delilleri sunmak önemlidir.
• Avukatla Temsil: Ziynet eşyası davası, uzmanlık gerektiren bir dava türüdür. Bu nedenle, alanında uzman bir boşanma avukatı ile çalışmak önemlidir.

Dava Sonrası Süreç:

• Mahkeme, ziynet eşyalarının aynen iadesine veya bedelinin ödenmesine karar verebilir.
• Karara karşı, istinaf ve temyiz yollarına başvurulabilir.
• Karar kesinleştikten sonra, icra takibi başlatılabilir.

Ziynet Eşyası Alacağı Davasında Takılar Nasıl İspat Edilir?

Ziynet eşyası alacağı davasında, davacı, iddiasını ispatlamak zorundadır. Yani, davacı, düğünde takılan takıların varlığını, cinsini, miktarını, ayarını, değerini ve bu takıların davalıda olduğunu veya davalının bu takıları bozdurduğunu/sattığını/kullandığını ispatlamalıdır.

İspat Araçları:

• Düğün Fotoğrafları ve Videoları: Düğün fotoğrafları ve videoları, ziynet eşyalarının varlığını, cinsini ve miktarını gösteren en önemli delillerdir. Bu nedenle, düğün fotoğrafları ve videoları, özenle saklanmalı ve davada delil olarak sunulmalıdır.
• Tanık Beyanları: Düğünde hazır bulunan ve ziynet eşyalarının kime takıldığını gören kişiler, tanık olarak dinlenebilir. Tanıkların, güvenilir, tarafsız ve olayı doğrudan bilen kişiler olması önemlidir. Tanık beyanları, çelişkili olmamalı ve diğer delillerle desteklenmelidir.
  • Önemli: Tanıkların, isimleri, adresleri ve TC kimlik numaraları, dava dilekçesinde belirtilmelidir.
• Kuyumcu Faturaları, Sertifikalar, Garanti Belgeleri: Ziynet eşyalarının satın alındığını veya sonradan yaptırıldığını gösteren faturalar, sertifikalar, garanti belgeleri gibi belgeler, delil olarak kullanılabilir.
• Banka Kayıtları: Ziynet eşyalarının satın alınması veya bozdurulması ile ilgili banka kayıtları (dekontlar, hesap hareketleri vb.), delil olarak kullanılabilir.
• Hediye Kartları: Düğünde takılan takılarla ilgili hediye kartları, delil olarak kullanılabilir.
• Yazışmalar: Taraflar arasındaki yazışmalar (mektup, e-posta, mesaj vb.), ziynet eşyalarının kime ait olduğu veya kim tarafından kullanıldığı konusunda delil olabilir.
• Sosyal Medya Paylaşımları: Tarafların sosyal medya hesaplarındaki paylaşımları (fotoğraf, video, durum güncellemesi vb.), ziynet eşyalarının kime ait olduğu veya kim tarafından kullanıldığı konusunda delil olabilir. Ancak, sosyal medya paylaşımlarının tek başına delil değeri sınırlıdır ve diğer delillerle desteklenmesi gerekir.
• Bilirkişi İncelemesi: Mahkeme, ziynet eşyalarının cinsini, miktarını, ayarını, ağırlığını ve dava tarihindeki değerini belirlemek için bilirkişi incelemesi yaptırabilir. Bilirkişi, kuyumcu veya değerli taş uzmanı olabilir. Bilirkişi raporu, önemli bir delildir ve mahkeme, kararını verirken bu raporu dikkate alır.
• Yemin: Taraflar, iddialarını ispatlayamadıkları takdirde, karşı tarafa yemin teklif edebilirler. Yemin, kesin delil niteliğindedir.
• Kuyumcu Kayıtları: Ziynet eşyalarının alındığı ya da bozdurulduğu kuyumcunun kayıtları da delil olarak kullanılabilir.

Önemli Notlar:

• İspat yükü, kural olarak, davacıya aittir. Ancak, Yargıtay içtihatlarına göre, düğünde takılan ziynet eşyaları, kadına bağışlanmış sayılır ve kadının kişisel malıdır. Bu nedenle, kadın, ziynet eşyalarının kendisine ait olduğunu ispatlamak zorunda değildir. Bu durumda, ispat yükü, ziynet eşyalarının kadına ait olmadığını iddia eden erkeğe düşer. Erkek, bu iddiasını kesin ve inandırıcı delillerle ispatlamak zorundadır.
• Ziynet eşyası davasında, her türlü delil kullanılabilir. Ancak, delillerin hukuka uygun bir şekilde elde edilmiş olması ve inandırıcı olması gerekir.

Ziynet Eşyası Tanıkla İspat Edilir mi?

Evet, ziynet eşyası davasında tanık deliline başvurulabilir. Tanıklar, düğünde takılan takıları gören, takıların kime takıldığını bilen, takıların kimde olduğunu bilen veya takıların bozdurulduğunu/satıldığını gören kişiler olabilir.

Tanık Delilinin Önemi:

• Ziynet eşyası davalarında, genellikle yazılı bir delil (örneğin, fatura, senet) bulunmaz. Bu nedenle, tanık beyanları, önemli bir delil niteliği taşır.
• Tanıklar, düğünde takılan takıların cinsini, miktarını, ayarını, kim tarafından ve kime takıldığını, takıların daha sonra ne olduğunu (örneğin, kimde kaldığını, bozdurulup bozdurulmadığını, harcanıp harcanmadığını) anlatabilirler.

Ancak:

• Tanık beyanları, tek başına yeterli olmayabilir. Tanık beyanlarının, diğer delillerle (örneğin, düğün fotoğrafları, videoları, banka kayıtları) desteklenmesi gerekir.
• Tanıkların, güvenilir ve tarafsız olması gerekir. Tanıkların, taraflarla akrabalık, arkadaşlık veya düşmanlık gibi bir ilişkisi varsa, beyanlarına ihtiyatla yaklaşılmalıdır.
• Tanıkların, olayı doğrudan görmüş veya duymuş olmaları gerekir. Başkalarından duyduklarını anlatan tanıkların beyanları, zayıf delil olarak kabul edilir.
• Yargıtay Kararları: Yargıtay kararlarında da tanık beyanlarının ziynet eşyası davalarında delil olarak kullanılabileceği, ancak tek başına yeterli olmayacağı, diğer delillerle desteklenmesi gerektiği belirtilmektedir.

Örnek Yargıtay Kararı:

• Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 09.06.2020, 2017/1055 E., 2020/367 K.: Bu kararda, Yargıtay, davacının düğünde takılan ziynet eşyalarının davalıya verildiğine dair iddiasının, davalının babası ve kardeşinin tanık beyanlarıyla doğrulandığını ve bu nedenle davacının taleplerinin kabul edilmesi gerektiğini belirtmiştir.

Ziynet Alacağı Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

• Görevli Mahkeme: Ziynet alacağı davalarında görevli mahkeme, aile mahkemesidir. Aile mahkemesi bulunmayan yerlerde, asliye hukuk mahkemesi, aile mahkemesi sıfatıyla davaya bakar.  
• Yetkili Mahkeme:
  • Boşanma Davası ile Birlikte Açılırsa: Boşanma davasının görüldüğü aile mahkemesi yetkilidir.
  • Boşanmadan Sonra Ayrı Bir Dava Olarak Açılırsa: Davalının yerleşim yeri aile mahkemesi yetkilidir.
  • Taşınmazın Aynına İlişkin Değil: Ziynet alacağı davası, taşınmazın aynına (mülkiyetine) ilişkin bir dava olmadığı için, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi yetkili değildir.

Ziynet Eşyası Davası Ne Zaman Açılır? Zamanaşımı Süresi

Ziynet eşyası davasının ne zaman açılabileceği, davanın türüne göre değişir:

• İstihkak Davası (Aynen İade): Eğer ziynet eşyaları davalının elindeyse ve aynen iadesi talep ediliyorsa, bu dava, istihkak davası niteliğindedir. İstihkak davası, herhangi bir zamanaşımı süresine tabi değildir. Yani, her zaman açılabilir.
• Tazminat Davası (Bedel Davası): Eğer ziynet eşyaları artık mevcut değilse (kaybolmuş, çalınmış, satılmış, bozdurulmuş vb.) ve bedelinin ödenmesi talep ediliyorsa, bu dava, tazminat davası niteliğindedir. Tazminat davası, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresine tabidir (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 146).
  • Zamanaşımı Başlangıcı: Zamanaşımı süresi, boşanma kararının kesinleştiği tarihten itibaren başlar.
  • Önemli Not: Boşanma davası devam ederken de ziynet eşyası davası açılabilir. Ancak, bu durumda, mahkeme, boşanma davasının sonucunu bekleyebilir veya davaları birleştirebilir.

Ziynet Davası Ne Kadar Sürer?

Ziynet davasının süresi, birçok faktöre bağlı olarak değişebilir:

• Mahkemenin İş Yükü: Davanın açıldığı mahkemenin iş yoğunluğu, davanın süresini doğrudan etkiler. Yoğun mahkemelerde, davalar daha uzun sürebilir.
• Davanın Karmaşıklığı: Davanın karmaşık olması (örneğin, çok sayıda ziynet eşyasının talep edilmesi, ziynet eşyalarının değerinin tespiti için bilirkişi incelemesi gerekmesi, tanıkların dinlenmesi gerekmesi vb.), davanın süresini uzatabilir.
• Tarafların Tutumu: Tarafların davayı uzatmaya yönelik davranışları (örneğin, duruşmalara katılmamak, delil sunmamak, itiraz etmek, süre uzatım talebinde bulunmak vb.), davanın süresini uzatabilir.
• Delillerin Toplanması: Delillerin toplanması (örneğin, tanıkların dinlenmesi, bilirkişi raporu alınması, keşif yapılması, banka kayıtlarının incelenmesi vb.), zaman alabilir.
• Adli Tatil: Adli tatil (20 Temmuz – 31 Ağustos), dava süresini etkileyebilir. Adli tatil süresince bazı işlemler yapılamaz ve süreler işlemez.
• Kanun Yolları: Mahkeme kararına karşı istinaf ve temyiz yollarına başvurulması, davanın süresini önemli ölçüde uzatabilir.

Ortalama Süre:

Tüm bu faktörler göz önünde bulundurulduğunda, ziynet davası, ortalama olarak 1-3 yıl arasında sürebilir. Ancak, bazı durumlarda, bu süre daha kısa veya daha uzun olabilir.

Düğünde Takılan Takılar Kimin Hakkıdır? (Yargıtay Kararları Işığında)

Düğünde takılan takıların kime ait olduğu, en çok tartışılan ve uyuşmazlığa neden olan konulardan biridir. Bu konuda, yasal bir düzenleme yoktur. Ancak, Yargıtay’ın yerleşik içtihatları (kararları) ile belirli ilkeler benimsenmiştir.

Genel Kural: Kadına Bağışlanmış Sayılır

Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, düğünde takılan takılar (ziynet eşyaları), kim tarafından ve kime takılırsa takılsın, kadına bağışlanmış sayılır ve kadının kişisel malıdır.

• Yargıtay Kararları:
  • Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2017/3-1040 E., 2020/240 K.: “…evlilik münasebetiyle takılan ziynet eşyaları, kim tarafından ve kime takılırsa takılsın aksine bir anlaşma ya da örf ve adet kuralı olmadığı takdirde kadına bağışlanmış sayılır ve artık onun kişisel malı kabul edilir…”
  • Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, 2021/6471 E., 2021/13865 K.: “…düğünde takılan ziynet eşyalarının, aksine bir anlaşma ya da örf ve adet kuralı bulunmadıkça, kadına ait olduğunun kabulü gerekir…”
  • Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2016/9923 E., 2018/1103 K.: “Ziynet eşyaları, kim tarafından, kime ve hangi eşe takılırsa takılsın aksine bir anlaşma ya da örf ve adet kuralı olmadığı takdirde kadına bağışlanmış sayılır. Dolayısıyla, ziynet eşyalarının iadesi davası, kadının kişisel malı olması sebebiyle kadının hakkıdır.”
• Gerekçe: Yargıtay, bu kuralı, Türk toplumunun gelenek ve göreneklerine, kadının ekonomik olarak güçlendirilmesi ve evlilik birliğinin devamı gibi gerekçelere dayandırmaktadır. Yargıtay, düğün takılarını, kadının geleceği için bir güvence olarak kabul etmektedir.

İstisnalar:

• Aksine Anlaşma: Eşler, aralarında anlaşarak, düğün takılarının kime ait olacağını farklı şekilde kararlaştırabilirler. Örneğin, evlilik sözleşmesi yaparak veya ayrı bir yazılı anlaşma yaparak, takıların erkeğe ait olacağını veya ortak mal olacağını belirleyebilirler. Ancak, bu anlaşmanın açık ve net olması ve tarafların özgür iradesini yansıtması gerekir.
• Örf ve Adet: Bazı yörelerde, düğün takılarının erkeğe ait olduğuna dair yerel örf ve adetler (gelenekler) olabilir. Ancak, bu örf ve adetlerin varlığının ve uygulamasının ispatlanması gerekir. Bu ispat, genellikle tanık beyanları ile yapılır.
• Erkeğe Özgü Takılar: Yargıtay, erkeğe özgü olan takıların (örneğin, erkek kol saati, erkek bilekliği, kravat iğnesi vb.), erkeğe ait olduğuna karar vermiştir.
• Kadına Özgü Olmayan Takılar: Yargıtay, kadına özgü olmayan ziynet eşyalarının (örneğin, tam, yarım, çeyrek veya gram altın), hangi eşe takılırsa takılsın, kadına ait olduğuna karar vermiştir.

Önemli Notlar:

• İspat Yükü: Düğün takılarının kadına ait olduğu yönündeki karineyi çürütmek isteyen taraf (genellikle erkek), bu iddiasını kesin ve inandırıcı delillerle ispatlamak zorundadır.
• Deliller: Düğün takılarının kime ait olduğunu ispatlamak için, her türlü delil (tanık beyanları, düğün fotoğrafları ve videoları, banka kayıtları, faturalar, hediye kartları, yazışmalar vb.) kullanılabilir.

Düğünde Erkeğe Takılan Takılar Kimin Hakkıdır?

Yargıtay’ın genel uygulamasına göre, düğünde erkeğe takılan takılar da, aksi ispatlanmadıkça, kadına bağışlanmış sayılır. Ancak, erkeğe özgü olan takılar (örneğin, erkek kol saati, erkek bilekliği, kravat iğnesi), erkeğe aittir.

Düğünde Kadına Takılan Takılar Kimin Hakkıdır?

Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, düğünde kadına takılan takılar, kadına bağışlanmış sayılır ve kadının kişisel malıdır. Bu kuralın istisnası, erkeğe özgü olan takılardır (örneğin, erkek kol saati).

Düğünde Takılan Nakit Paranın Paylaşımı Nasıl Olur?

Düğünde takılan nakit para (Türk Lirası, döviz vb.), kural olarak, kadına bağışlanmış sayılır ve kadının kişisel malıdır. Ancak, taraflar arasında aksine bir anlaşma varsa veya yerel örf ve adet farklı bir durumu gerektiriyorsa, bu kural değişebilir.

Erkeğin Düğün Takılarını Talep Etmesi Mümkün müdür?

• Kural: Erkek, kural olarak, düğün takılarını talep edemez. Çünkü, Yargıtay içtihatlarına göre, düğün takıları, kadına bağışlanmış sayılır.
• İstisnalar: Ancak, bazı istisnai durumlarda, erkek de düğün takılarını talep edebilir:
  • Aksine Anlaşma: Eşler, evlilik sözleşmesi veya başka bir yazılı anlaşma ile, düğün takılarının erkeğe ait olacağını veya ortak mal olacağını kararlaştırmışlarsa, erkek, bu anlaşmaya dayanarak takıları talep edebilir.
  • Örf ve Adet: Bazı yörelerde, düğün takılarının erkeğe ait olduğuna dair yerel örf ve adetler varsa, erkek, bu örf ve adete dayanarak takıları talep edebilir. Ancak, bu örf ve adetin varlığını ve uygulamasını ispatlaması gerekir.
  • Erkeğe Özgü Takılar: Erkeğe özgü olan takılar (örneğin, erkek kol saati, erkek bilekliği, kravat iğnesi vb.), erkeğe aittir ve erkek, bu takıları her zaman talep edebilir.
  • Ziynetlerin Geri Verilmemek Üzere Verildiğinin İspatı: Koca, ziynetlerin kendisine geri verilmemek üzere verildiğini ispatlarsa, bu durumda ziynetleri talep edebilir.
• İspat Yükü: Bu istisnai durumlardan birinin varlığını iddia eden erkek, bu iddiasını kesin ve inandırıcı delillerle ispatlamak zorundadır.

Evlilik Birliği Sırasında Altınları Bozdurma ve Harcama Durumu

Evlilik birliği içinde, düğün takılarının bozdurulması ve harcanması sıkça karşılaşılan bir durumdur. Bu durumda, tazminat yükümlülüğü, harcamanın kim tarafından ve ne amaçla yapıldığına göre değişir:

• Kadının Rızasıyla ve Ortak İhtiyaçlar İçin Harcama: Eğer kadın, ziynet eşyalarının bozdurulmasına ve evlilik birliğinin ortak ihtiyaçları (örneğin, ev eşyası alma, borç ödeme, çocukların masrafları, tüp bebek tedavisi vb.) için harcanmasına açıkça rıza göstermişse, sonradan bu ziynet eşyalarını veya bedelini talep edemez. Bu durumda, ziynet eşyalarının geri verilmemek üzere erkeğe verildiği kabul edilir.
  • Önemli: Kadının rızasının açık ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde ispatlanması gerekir. Sadece sessiz kalmak veya itiraz etmemek, rıza olarak kabul edilmez. Rızanın yazılı olması, ispat açısından daha güvenlidir.
  • Yargıtay Kararları: Yargıtay, yerleşik içtihatlarında, ziynet eşyalarının kadından alınarak erkek tarafından bozdurulması ve evlilik birliğinin ortak ihtiyaçları için harcanması durumunda bile, erkeğin kadına borçlandığını kabul etmektedir. Ancak, kadının açık rızası ve onayı ile ziynet eşyalarının geri verilmemek üzere erkeğe verildiği ispatlanırsa, erkek, bu borçtan kurtulur.
• Kadının Rızası Olmadan Harcama: Eğer erkek, kadının rızası olmadan ziynet eşyalarını bozdurur ve harcarsa (örneğin, kendi kişisel borçlarını ödemek, kumar oynamak, başka bir kadına harcamak vb.), kadın, boşanma davasında veya ayrı bir davada, bu ziynet eşyalarının aynen iadesini veya bedelini talep edebilir.
• Kadının Kendi İsteğiyle ve Kendi İhtiyaçları İçin Harcama: Eğer kadın, ziynet eşyalarını kendi isteğiyle ve kendi kişisel ihtiyaçları için (örneğin, estetik ameliyat, kuaför, giyim vb.) harcamışsa, sonradan bu ziynet eşyalarını veya bedelini talep edemez.

Ziynet Eşyası Boşanma Halinde Mal Paylaşımına Dahil Edilir mi?

• Kural: Hayır. Ziynet eşyaları, kural olarak, kadının kişisel malı olduğu için, boşanmada mal paylaşımına dahil edilmez. Yani, ziynet eşyaları, edinilmiş mallara katılma rejimine göre paylaşıma tabi tutulmaz.
• İstisnalar:
  • Aksine Anlaşma: Eşler, evlilik sözleşmesi veya başka bir yazılı anlaşma ile, ziynet eşyalarının ortak mal olacağını kararlaştırmışlarsa, bu durumda, ziynet eşyaları, mal paylaşımına dahil edilir.
  • Erkeğe Özgü Takılar: Erkeğe özgü olan takılar (örneğin, erkek kol saati, erkek bilekliği, kravat iğnesi vb.), erkeğe aittir ve mal paylaşımına dahil edilmez.
• Yatırım Amaçlı Ziynetler: Ziynet eşyası niteliğinde olmayan, yatırım amaçlı altınlar (külçe altın vb.) kadının kişisel malı sayılmayacağından mal paylaşımına dahil edilecektir.

Satılan, Bozdurulan Ziynet Eşyaları Sonradan Talep Edilebilir mi?

• Evet, talep edilebilir. Ancak, bazı şartların gerçekleşmesi gerekir:
  • Ziynet eşyalarının kadından alınarak erkek tarafından bozdurulmuş veya harcanmış olması gerekir.
  • Kadının, ziynet eşyalarının bozdurulmasına veya harcanmasına açık rızasının olmaması gerekir.
  • Ziynet eşyalarının, evlilik birliğinin ortak ihtiyaçları için harcanmış olsa bile, kadının açık rızası yoksa, erkek, kadına borçlu kabul edilir.
  • Ancak, kadının açık rızası ve onayı ile ziynet eşyalarının geri verilmemek üzere erkeğe verildiği ispatlanırsa, erkek, bu borçtan kurtulur.
• İspat: Kadın, ziynet eşyalarının zorla alındığını, rıza göstermediğini veya iade şartıyla verdiğini her türlü delille (tanık, fotoğraf, video, mesaj, banka kaydı vb.) ispatlayabilir.

Kadın Eş Hangi Durumlarda Düğün Takılarını (Ziynet Eşyalarını) Talep Edemez?

• Geri Verilmemek Üzere Verme: Kadın, ziynet eşyalarını kendi isteğiyle ve açık rızasıyla, geri verilmemek üzere erkeğe vermişse, sonradan bu takıları talep edemez. Ancak, bu durumun erkek tarafından kesin ve inandırıcı delillerle ispatlanması gerekir.
• Kişisel Harcamalar İçin Kullanma: Kadın, ziynet eşyalarını kendi isteğiyle ve kendi kişisel ihtiyaçları için (örneğin, estetik ameliyat, kuaför, giyim vb.) harcamışsa, sonradan bu ziynet eşyalarını veya bedelini talep edemez.
• Bağışlama: Kadın, ziynet eşyalarını açıkça ve yazılı olarak erkeğe bağışlamışsa, sonradan bu takıları talep edemez.

Düğün Takıları Davasında Mahkeme Masrafları ve Harç Oranları (2024-2025)

Düğün takıları (ziynet eşyası) davasında, mahkeme masrafları ve harç oranları, davanın türüne (aynen iade veya bedel davası) ve dava değerine göre değişir.

• Dava Açarken:
  • Başvurma Harcı: Maktu bir harçtır. (2024 yılı için 615,40 TL)
  • Peşin Harç:
    • Aynen İade Davası: Maktu harç alınır.
    • Bedel Davası: Dava değerinin binde 68,31’i oranında nispi harç alınır. Ancak, bu harcın dörtte biri peşin olarak ödenir, kalanı dava sonunda kararla birlikte ödenir.
  • Gider Avansı: Tebligat giderleri, bilirkişi ücreti, keşif giderleri, tanık ücretleri gibi yargılama giderleri için, mahkeme tarafından belirlenen gider avansı peşin olarak ödenir.
• Yargılama Sırasında:
  • Bilirkişi Ücreti: Mahkeme, ziynet eşyalarının değerini belirlemek için bilirkişi görevlendirirse, bilirkişi ücreti ödenir.
  • Keşif Giderleri: Mahkeme, keşif yapılmasına karar verirse, keşif giderleri ödenir.
  • Tanık Giderleri: Tanık dinlenmesine karar verilirse, tanıkların yol ve konaklama giderleri ile tanıklık ücretleri ödenir.
• Karar Aşamasında:
  • Karar ve İlam Harcı:
    • Aynen İade Davası: Dava kabul edilirse, maktu harç alınır. Dava reddedilirse, davalı lehine maktu vekalet ücretine hükmedilir.
    • Bedel Davası: Dava kabul edilirse, dava değerinin binde 68,31’i oranında nispi karar ve ilam harcı alınır. Ancak, peşin olarak ödenen harç, bu harçtan mahsup edilir. Dava reddedilirse, davalı lehine nispi vekalet ücretine hükmedilir (eğer dava değeri üzerinden vekalet ücreti, maktu vekalet ücretinden yüksekse).

Önemli Notlar:

• Bu harç ve masraflar, her yıl değişebilir. Güncel tarifeleri takip etmek önemlidir.
• Maddi durumu yetersiz olan kişiler, adli yardım talebinde bulunarak, harç ve masraflardan geçici olarak muaf tutulabilirler.
• Dava kazanılırsa, ödenen harç ve masraflar, karşı taraftan (davalıdan) tahsil edilir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

(Önceki SSS bölümlerine ek olarak, ziynet eşyası davası ile ilgili diğer sorular)

1. Ziynet eşyası davasında hangi mahkeme görevlidir?
   • Aile Mahkemesi (Aile mahkemesi bulunmayan yerlerde, Asliye Hukuk Mahkemesi, aile mahkemesi sıfatıyla davaya bakar).
2. Ziynet eşyası davasında hangi mahkeme yetkilidir?
   • Boşanma davasıyla birlikte açılıyorsa, boşanma davasının görüldüğü aile mahkemesi yetkilidir.
   • Boşanmadan sonra ayrı bir dava olarak açılıyorsa, davalının yerleşim yeri aile mahkemesi yetkilidir.
3. Ziynet eşyası davası ne kadar sürer?
   • Davanın süresi, mahkemenin iş yüküne, davanın karmaşıklığına, delillerin toplanmasına ve tarafların tutumuna göre değişir. Ortalama olarak 1-3 yıl sürebilir, ancak bu süre daha kısa veya daha uzun olabilir.
4. Ziynet eşyası davasında zamanaşımı süresi ne kadardır?
   • Ziynet eşyalarının aynen iadesi (istihkak davası) için herhangi bir zamanaşımı süresi yoktur.
   • Ziynet eşyalarının bedelinin ödenmesi (tazminat davası) için zamanaşımı süresi, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıldır.
5. Düğünde takılan altınlar kimin hakkıdır?
   • Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, düğünde takılan altınlar (ziynet eşyaları), kim tarafından ve kime takılırsa takılsın, kadına bağışlanmış sayılır ve kadının kişisel malıdır. Ancak, erkeğe özgü olan takılar (örneğin, erkek kol saati) erkeğe aittir.
6. Düğünde takılan paralar kimin hakkıdır?
   • Düğünde takılan paralar da, ziynet eşyaları gibi, kural olarak, kadına bağışlanmış sayılır.
7. Erkek, düğün takılarını hangi durumlarda talep edebilir?
   • Eşler arasında aksine bir anlaşma varsa (evlilik sözleşmesi veya yazılı bir anlaşma).
   • Yerel örf ve adet, takıların erkeğe ait olduğunu gösteriyorsa.
   • Takılar, erkeğe özgü ise (örneğin, erkek kol saati).
   • Ziynetlerin erkeğe, geri verilmemek üzere verildiği ispatlanırsa.
8. Kadın, düğün takılarını hangi durumlarda talep edemez?
   • Takıları kendi isteğiyle ve geri verilmemek üzere erkeğe vermişse.
   • Takıları kendi kişisel ihtiyaçları için harcamışsa.
   • Takıları açıkça ve yazılı olarak erkeğe bağışlamışsa.
9. Ziynet eşyaları boşanmada mal paylaşımına dahil edilir mi?
   • Kural olarak, hayır. Ziynet eşyaları, kadının kişisel malı olduğu için, mal paylaşımına dahil edilmez. Ancak, eşler aksini kararlaştırmışlarsa (evlilik sözleşmesi vb.) veya ziynetler yatırım amaçlı ise (külçe altın vb.) durum değişebilir.
10. Ziynet eşyalarının bozdurulup harcanması durumunda ne olur?
    • Kadının rızasıyla ve evlilik birliğinin ortak ihtiyaçları için harcanmışsa, kadın sonradan bu takıları talep edemez.
    • Kadının rızası olmadan harcanmışsa (örneğin, erkeğin kendi borçları için), kadın, takıların aynen iadesini veya bedelini talep edebilir.
    • Ziynetler, kadının kendi kişisel harcamaları için kullanılmışsa, kadın ziynetleri talep edemez.
11. Ziynet eşyası davasında hangi deliller kullanılabilir?
    • Düğün fotoğrafları ve videoları
    • Tanık beyanları
    • Kuyumcu faturaları, sertifikalar
    • Banka kayıtları (dekontlar, hesap hareketleri)
    • Yazışmalar (mektup, e-posta, mesaj)
    • Sosyal medya paylaşımları
    • Bilirkişi raporu
    • Yemin
12. Ziynet eşyası davasında tanık delili tek başına yeterli midir?
    • Hayır. Tanık beyanları, önemli bir delildir, ancak tek başına yeterli olmayabilir. Diğer delillerle (örneğin, fotoğraf, video, belge) desteklenmesi gerekir.
13. Ziynet eşyası davasında bilirkişi incelemesi yapılır mı?
    • Evet. Mahkeme, ziynet eşyalarının cinsini, miktarını, ayarını, ağırlığını ve dava tarihindeki değerini belirlemek için bilirkişi (kuyumcu veya değerli taş uzmanı) incelemesi yaptırabilir.
14. Ziynet eşyası davasında avukat tutmak zorunlu mudur?
    • Hayır, zorunlu değildir. Ancak, ziynet eşyası davası, hukuki bilgi ve deneyim gerektiren bir dava türüdür. Bu nedenle, bir avukattan hukuki yardım almak, hak kaybını önlemek ve süreci doğru yönetmek için önemlidir.
15. Ziynet eşyası davasında mahkeme masrafları ve harçlar ne kadardır?
    • Mahkeme masrafları ve harçlar, davanın türüne (aynen iade veya bedel) ve dava değerine göre değişir. 2024-2025 yılı için güncel tarifeler ve hesaplama yöntemleri, yukarıdaki bölümlerde detaylı olarak açıklanmıştır.
16. Evi terk eden kadın altınları alabilir mi?
    • Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, evi terk eden kadının ziynet eşyalarını da yanında götürdüğü kabul edilir. Bu durumda, kadının ziynet eşyalarının evde kaldığını ve zorla elinden alındığını ispatlaması gerekir.
17. Ziynet eşyalarının değerinin hesaplanmasında hangi tarih esas alınır?
    • Ziynet eşyalarının bedelinin talep edilmesi durumunda, dava tarihindeki değer esas alınarak hesaplama yapılır.
18. Ziynet alacağı davasında faiz istenebilir mi?
    • Evet, ziynet alacağı davasında, dava tarihinden itibaren yasal faiz talep edilebilir.
19. Ziynet eşyaları çalınırsa ne olur?
    • Ziynet eşyalarının çalınması durumunda, hırsızlık olayı derhal polise bildirilmelidir. Ayrıca, boşanma davası veya ayrı bir dava açılarak, ziynet eşyalarının bedeli talep edilebilir. Bu durumda, hırsızlık olayına ilişkin polis tutanakları, kamera kayıtları (varsa) ve tanık beyanları gibi deliller kullanılabilir.

Sonuç

Ziynet eşyası davası, boşanma davalarında sıklıkla karşılaşılan, karmaşık ve hukuki bilgi gerektiren bir dava türüdür. Bu rehber, ziynet eşyası davası hakkında genel bir bilgi sunmaktadır. Ancak, her somut olay farklı olduğu için, ziynet eşyalarınızla ilgili bir hukuki sorun yaşamanız durumunda, bir avukata danışarak hukuki destek almanız, hak kaybına uğramamak için en doğru ve güvenli yoldur.

Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. Uzman Avukat haklarınızı korumanıza destek olacaktır. 📞 0507 606 15 14

🚨 Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz! 🚨

https://legapro.net/