Bir Sınıftan Başka Bir Sınıfa Geçme: Madde 71

657 Sayılı Kanun Devlet Memurları Kanunu Madde 71 Kapsamında Geçiş Şartları ve İntibak İşlemleri

Devlet memurları, kariyer planlamaları, kişisel tercihleri veya kurumların ihtiyaçları doğrultusunda, belirli şartlar dahilinde, bulundukları hizmet sınıfından başka bir hizmet sınıfına geçiş yapabilirler. Bu süreç, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun (DMK) 71. maddesinde düzenlenmiştir. Bu makalede, memurların bir sınıftan başka bir sınıfa geçiş şartlarını, bu süreçte dikkat edilmesi gereken hususları, sınıf değiştirenlerin intibak işlemlerini ve ilgili yasal düzenlemeleri detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Bir Sınıftan Başka Bir Sınıfa Geçme hususunda bize başvurabilirsiniz.

Bir Sınıftan Başka Bir Sınıfa Geçişin Hukuki Dayanağı: DMK 71. Madde

Devlet memurlarının bir sınıftan başka bir sınıfa geçiş yapabilmelerinin hukuki dayanağı, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 71. maddesidir. Bu madde, memurların hem kendi istekleriyle hem de kurumların takdiriyle sınıf değiştirebilmelerine olanak tanımaktadır.

İlgili Madde Hükmü:

Madde 71 – (Değişik: 29/11/1984 – KHK – 243/15 md.)

Memurların eşit dereceler arasında veya derece yükselmesi suretiyle sınıf değiştirmeleri caizdir. Bu şekilde sınıf değiştireceklerin geçecekleri sınıf ve görev için bu Kanunda veya kuruluş kanunlarında belirtilen niteliklere sahip olmaları şarttır. Bu durumda sınıfları değişenlerin eski sınıflarının derecesinde elde ettikleri kademelerde geçirdikleri süreler yeni sınıflardaki derecelerinde dikkate alınır.

Kurumlar, memurlarını meslekleri ile ilgili sınıftan genel idare hizmetleri sınıfına veya genel idare hizmetleri sınıfından meslekleri ile ilgili sınıfa, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle atayabilirler.

Eski sınıflarında, görev alacakları yeni sınıfa göre memurluğa daha yüksek bir derece ve kademeden başlamış olup da sınıf değiştirenlerin yeni görevlerindeki ilk ilerleme süreleri eski sınıflarında kazandıkları derece ve kademelere tekabül eden süre kadar uzatılır ve bu süre tamamlanıncaya kadar kendilerine sınıf değiştirmeleri sırasında bulundukları derecede kademe ilerlemesi verilmez.

Bir Sınıftan Başka Bir Sınıfa Geçiş Nasıl Yapılır?

DMK 71. madde, memurların bir sınıftan başka bir sınıfa geçişini iki ana kategoriye ayırmıştır:

1. Memurun Kendi İsteğiyle Sınıf Değiştirmesi (DMK 71/1)

Bu madde kapsamında, memurlar kendi istekleriyle belirli şartları sağlamaları halinde sınıf değiştirebilirler. Bu tür geçişler, eşit dereceler arasında veya derece yükselmesi suretiyle olabilir.

Şartları:

• Geçilecek Sınıf ve Görev İçin Gerekli Niteliklere Sahip Olmak: Memurun geçmek istediği sınıf ve görev için 657 sayılı DMK’da, kurumların kuruluş kanunlarında veya ilgili Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde belirtilen niteliklere (eğitim, sertifika, deneyim vb.) sahip olması zorunludur.
• Kazanılmış Hak Aylık Derecesinin Korunması: Memurun sınıf değişikliği, kazanılmış hak aylık derecesini etkilemez. Memur, eski sınıfındaki derecesiyle yeni sınıfına geçiş yapar.
• Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği Hükümlerine Uygunluk: Sınıf değişikliği suretiyle yapılacak atamalarda, ilgili kurumun “Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği” hükümleri de dikkate alınmalıdır. Genellikle, görevde yükselme veya unvan değişikliği niteliğindeki geçişler için sınav şartı aranmaktadır.
• Kadronun Uygun Olması: İdarenin, memurun geçmek istediği sınıfta ve derecede uygun bir kadroya sahip olması gerekmektedir.

2. Kurumların Takdiriyle Sınıf Değiştirme (DMK 71/2)

Bu madde kapsamında, kurumlar, hizmet gereklilikleri ve kamu yararı doğrultusunda, memurların sınıfını resen (kendiliğinden) değiştirebilirler. Bu tür geçişler, görev ve unvan eşitliği gözetilmeksizin yapılabilir.

Şartları:

• Hizmet Gerekliliği ve Kamu Yararı: Kurumun, memurun sınıfını değiştirmesini gerektiren bir hizmet ihtiyacı veya kamu yararı bulunmalıdır.
• Kazanılmış Hak Aylık Derecesinin Korunması: Memurun sınıf değişikliği, kazanılmış hak aylık derecesini etkilemez. Memur, eski sınıfındaki derecesiyle yeni sınıfına atanır.
• Meslekle İlgili Sınıflar Arasında veya Genel İdare Hizmetleri Sınıfına Geçiş: Bu madde kapsamında yapılacak atamalar, memurun mesleği ile ilgili sınıflar arasında veya Genel İdare Hizmetleri Sınıfına ya da Genel İdare Hizmetleri Sınıfından memurun mesleği ile ilgili sınıfa doğru olabilir. Örneğin, bir mühendisin Teknik Hizmetler Sınıfından Genel İdare Hizmetleri Sınıfına veya bir avukatın Genel İdare Hizmetleri Sınıfından Avukatlık Hizmetleri Sınıfına atanması mümkündür.

Önemli Not: Kurumların bu konudaki yetkisi, takdir yetkisi kapsamında olup, bu yetkinin objektif, hukuka ve kamu yararına uygun bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Keyfi veya gerekçesiz sınıf değişiklikleri, idari yargı denetimine tabidir.

Sınıf Değiştirmenin Şartları: Detaylı İnceleme

DMK 71. maddede belirtilen sınıf değiştirme şartlarını daha detaylı inceleyecek olursak:

1. Kazanılmış Hak Aylık Derecesi ve Eşit Dereceler Arasında Geçiş

• Memurlar, kazanılmış hak aylık dereceleri korunarak, eşit dereceler arasında sınıf değiştirebilirler. Örneğin, 5. derecede görev yapan bir memur, 5. dereceli bir kadroya atanmak şartıyla başka bir sınıfa geçiş yapabilir.
• Derece yükselmesi suretiyle de sınıf değiştirilebilir. Örneğin, 6. derecede görev yapan bir memur, 5. dereceli bir kadroya atanarak sınıf değiştirebilir.

2. Geçilecek Sınıf ve Görev İçin Gerekli Niteliklere Sahip Olma

• Memurun geçmek istediği sınıf ve görev için 657 sayılı DMK’da, kurumların kuruluş kanunlarında veya ilgili Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde belirtilen niteliklere sahip olması gerekir.
• Bu nitelikler arasında, eğitim durumu, sertifika, yabancı dil bilgisi, mesleki deneyim gibi şartlar yer alabilir.
• Örneğin, Sağlık Hizmetleri Sınıfına geçmek isteyen bir memurun, sağlık alanında bir eğitim almış olması gerekir.
• Özellikle Teknik Hizmetler, Sağlık Hizmetleri, Avukatlık Hizmetleri gibi sınıflara geçişlerde, ilgili branşta eğitim almış olmak ve o mesleği icra edebilecek yetkinliğe sahip olmak önemlidir.

3. Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Sınavı

• Sınıf değişikliği, aynı zamanda görevde yükselme veya unvan değişikliği niteliği taşıyorsa, memurun görevde yükselme veya unvan değişikliği sınavında başarılı olması gerekir.
• Örneğin, Genel İdare Hizmetleri Sınıfında “memur” olarak görev yapan bir kişinin, Teknik Hizmetler Sınıfında “tekniker” kadrosuna atanabilmesi için, hem teknikerlik için gerekli niteliklere sahip olması hem de görevde yükselme sınavında başarılı olması gerekir.

4. Kurum İçi Düzenlemeler ve Prosedürler

• Sınıf değiştirme işlemleri, kurumların kendi iç yönetmelikleri ve prosedürleri çerçevesinde yürütülür.
• Adayların, sınıf değişikliği taleplerini içeren dilekçelerini, gerekli belgelerle birlikte kurumlarına sunmaları gerekir.
• Kurumlar, talepleri değerlendirerek, uygun görülen adayları ilgili sınavlara ve mülakatlara tabi tutabilirler.

Sınıf Değiştirenlerin İntibakı: Özlük Hakları Nasıl Düzenlenir?

Sınıf değiştiren memurların özlük haklarının nasıl düzenleneceği, DMK’nın 71. maddesinin 3. fıkrasında ve diğer ilgili maddelerinde belirtilmiştir.

1. Eski Sınıftaki Derece ve Kademelerin Dikkate Alınması

Sınıf değiştiren memurların, eski sınıflarında elde ettikleri derece ve kademelerde geçirdikleri süreler, yeni sınıflarındaki derecelerinde de dikkate alınır. Yani, memurun sınıf değiştirmeden önceki hizmet süresi, yeni sınıfında da değerlendirilir.

2. İlk İlerleme Süresinin Uzatılması

DMK 71/3 uyarınca, eski sınıflarında, görev alacakları yeni sınıfa göre memurluğa daha yüksek bir derece ve kademeden başlamış olan memurların, yeni görevlerindeki ilk ilerleme süreleri, eski sınıflarında kazandıkları derece ve kademelere tekabül eden süre kadar uzatılır.

Örnek:

• Teknik Hizmetler Sınıfında 6. derecenin 2. kademesinde (6/2) görev yapan ve bu sınıfta göreve 5. derecenin 1. kademesinden (5/1) başlayan bir mühendis, Genel İdare Hizmetleri Sınıfında 5. dereceli bir kadroya atanırsa;
  • Genel İdare Hizmetleri Sınıfında göreve başlama derecesi 9/1 olduğundan,
  • Bu memurun yeni sınıfında (GİH) ilk kademe ilerlemesi, aradaki fark olan 3 yıl, 6 ay süresince yapılmaz ve bu süre sonunda kademe ilerlemesi 5/2 olarak gerçekleştirilir.

Bu düzenlemenin amacı, memurların, daha yüksek derece ve kademeden başladıkları sınıftan, daha düşük derece ve kademeden başlanan sınıfa geçişlerinde, haksız bir avantaj elde etmelerini önlemektir.

3. Emniyet Hizmetleri Sınıfından Geçişlerde İntibak

Emniyet Hizmetleri Sınıfından başka bir sınıfa geçenlerin intibak işlemleri de DMK’nın 71. maddesi ve 36. maddesindeki özel hükümler çerçevesinde yapılır. Emniyet Teşkilatı mensupları, özel kanunları (Emniyet Teşkilatı Kanunu) hükümlerine tabi olmakla birlikte, giriş ve yükselme dereceleri 657 sayılı DMK’nın 36. maddesinde düzenlendiğinden, intibakları da bu maddeye göre yapılır.

4. 3201 Sayılı Kanuna Tabi Olarak Geçen Sürelerin Değerlendirilmesi

3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanununa göre Emniyet Hizmetleri Sınıfında görev yaptıktan sonra, bu kanunun Geçici 27. maddesi uyarınca GİH sınıfına geçen personellerin, Emniyet Hizmetleri Sınıfında geçirdikleri sürelerin kazanılmış hak aylık derece ve kademesinde değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususu da ayrıca belirtmek gerekir. Bu durumda olan personellerin, GİH sınıfına geçtikten sonra da Emniyet Hizmetleri Sınıfındaki derece ve kademelerine göre işlem yapılmalıdır.

5. Diğer Personel Kanunlarına Tabi Olanlar

926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu gibi diğer personel kanunlarına tabi olarak görev yaptıktan sonra, 657 sayılı DMK’ya tabi bir göreve atananların intibak işlemleri, ilgili kanun hükümlerine göre yapılır.  

Önemli Not: Sınıf değiştiren memurların intibak işlemleri, karmaşık hesaplamalar ve değerlendirmeler gerektirebilir. Bu nedenle, memurların, intibak işlemleriyle ilgili olarak kurumlarının personel birimlerinden detaylı bilgi almaları ve gerekirse hukuki danışmanlık hizmeti almaları önemlidir.

Sonuç

Bir sınıftan başka bir sınıfa geçme, devlet memurları için önemli bir kariyer değişikliği ve ilerleme fırsatı sunar. Ancak, bu süreç, belirli şartlara ve prosedürlere tabidir. Memurların, geçmek istedikleri sınıf ve görev için gerekli niteliklere sahip olmaları, kurumların ise bu değişikliği hizmet gerekleri ve kamu yararı doğrultusunda gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Sınıf değiştirme işlemleri, memurların özlük haklarını doğrudan etkilediğinden, bu işlemlerin titizlikle ve hukuka uygun bir şekilde yapılması büyük önem taşımaktadır.

Önemli Not: Bu makalede yer alan bilgiler, genel bilgilendirme amaçlıdır ve hukuki tavsiye niteliği taşımamaktadır. Her somut olay kendi özel koşulları çerçevesinde değerlendirilmelidir. Bu nedenle, sınıf değişikliği düşünen memurların, kurumlarının personel birimlerinden ve/veya bir hukuk uzmanından detaylı bilgi ve danışmanlık alması yerinde olacaktır.

Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. Uzman Avukat haklarınızı korumanıza destek olacaktır. 📞 0507 606 15 14

🚨 Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz! 🚨

https://legapro.net/