Adliyede Kayıt Yasağı Görüntü ve Ses Kaydı Almanın Kapsamı
Adliye Binalarında ve Duruşma Salonlarında Kayıt Almaya Dair Genel Bilgiler
Adil yargılanma ilkesinin teminat altına alınması ve adli süreçlere dahil olan tarafların haklarının korunması, yargı sisteminin en önemli önceliklerindendir. Bu bağlamda, duruşma salonlarında ve adliye binalarında ses, fotoğraf ve video kaydı alınması, belirli yasal düzenlemeler çerçevesinde kısıtlanmıştır. Bu kısıtlamalar, yargılamanın gizliliğini, tarafsızlığını ve adil bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla getirilmiştir. Bu düzenlemelerin temelinde, yargılama sürecinin sağlıklı bir şekilde işlemesi ve tarafların herhangi bir mağduriyete uğramaması yatmaktadır. Kayıt yasağı, tanıkların, mağdurların ve sanıkların baskı altında hissetmeden, özgürce ve doğru bir şekilde ifade verebilmelerini temin etmeyi hedefler.
Ceza Muhakemesi Kanunu Çerçevesinde Kayıt Alma Yasağı
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK), adliye binalarında ve duruşma salonlarında kayıt alınmasını düzenleyen temel kanundur. CMK’nın 183. maddesi, bu yasağı açık ve net bir şekilde ortaya koymaktadır. Bu madde, duruşma salonlarında ve adliye binası içerisinde, duruşma başladıktan sonra, her türlü sesli veya görüntülü kayıt veya nakil olanağı sağlayan cihazların kullanımını yasaklamıştır. Ayrıca, bu yasak sadece duruşma salonlarıyla sınırlı olmayıp, adliye binası içerisinde ve dışındaki diğer tüm adli işlemler sırasında da geçerlidir.
Yasak Kapsamına Giren Cihazlar ve Teknolojiler
Bu yasak, teknolojik gelişmeler de göz önünde bulundurularak geniş bir yelpazede değerlendirilmelidir. Yasak kapsamına giren cihazlar arasında şunlar bulunur:
- Mobil Cihazlar: Akıllı telefonlar, tabletler gibi mobil iletişim ve kayıt yapabilme özelliğine sahip cihazlar.
- Profesyonel Kayıt Ekipmanları: Video kameralar, fotoğraf makineleri, ses kayıt cihazları gibi profesyonel amaçlı kullanılan ekipmanlar.
- Gizli Kayıt Cihazları: Küçük boyutlu ve fark edilmesi zor olan, gizli kayıt yapma amacıyla tasarlanmış cihazlar.
- Diğer Elektronik Cihazlar: Kayıt yapma özelliği bulunan diğer tüm elektronik cihazlar, bu yasak kapsamında değerlendirilir.
Aleniyet İlkesi ve Masumiyet Karinesinin Korunması
Duruşmalar, hukuk sistemimizde kural olarak aleni, yani halka açık bir şekilde gerçekleştirilir. Ancak bu aleniyet, duruşmaların kayıt altına alınarak yayınlanabileceği anlamına gelmez. Duruşmaların ses ve görüntü kaydının alınması ve yayınlanması, “masumiyet karinesi” olarak bilinen ve kişilerin suçluluğu hükmen sabit olana kadar masum sayılmasını öngören temel hukuk ilkesine zarar verebilir. Bu nedenle, kayıt yasağı masumiyet karinesinin korunması açısından da büyük önem taşır.
Yasağın Kapsam Alanı: Adli İşlemlerin Bütünlüğü
CMK 183. madde, kayıt yasağının sadece adliye binaları ve duruşma salonları ile sınırlı olmadığını açıkça belirtmektedir. Bu yasak, kolluk kuvvetleri tarafından yürütülen işlemler, hakim veya Cumhuriyet Savcısı tarafından yapılan sorgulamalar ve keşifler gibi adliye binası dışında gerçekleştirilen tüm adli işlemleri de kapsamaktadır. Bu geniş kapsam, tanıkların, mağdurların ve sanıkların her aşamada korunmasını ve adli sürecin her aşamasının gizliliğinin ve güvenliğinin sağlanmasını amaçlar.
Kanun Tarafından İzin Verilen Kayıtlar ve İstisnai Durumlar
Belirtmek gerekir ki, kanunların açıkça izin verdiği ve tutanak tutulması amacıyla gerçekleştirilen ses ve görüntü kayıtları bu yasağın dışındadır. Örneğin, mahkeme heyetinin kararı veya tarafların talebi doğrultusunda, duruşmaların resmi olarak kayıt altına alınması mümkündür. Bu kayıtlar, resmi tutanak niteliğinde olup, yargılama sürecinin belgelenmesi ve denetlenebilirliği açısından önem taşır.
İzinsiz Kayıt Yapmanın Hukuki Sonuçları: Türk Ceza Kanunu’ndaki Düzenlemeler
Türk Ceza Kanunu’nun 286. Maddesi ve Öngörülen Yaptırımlar
Adliye binalarında ve adli işlemler sırasında izinsiz olarak ses ve görüntü kaydı yapılması, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında suç teşkil etmektedir. TCK’nın 286. maddesi, bu suçu ve uygulanacak yaptırımı açıkça düzenlemiştir. İlgili madde, soruşturma ve kovuşturma işlemleri sırasındaki ses veya görüntüleri yetkisiz olarak kayda alan veya nakleden kişilerin cezalandırılacağını hükme bağlamıştır.
Öngörülen Cezai Yaptırımın Niteliği
TCK 286. madde uyarınca, bu suçu işleyen kişiler altı aya kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu ceza, adli para cezasına çevrilebilir veya belirli koşullar altında ertelenebilir. Ancak, izinsiz kayıt yapmanın ciddiyeti göz önünde bulundurulduğunda, bu fiilin hukuki sonuçlarının önemli olduğu açıktır.
Kayıt Alma Yasağına İlişkin İstisnalar: Özel Durumlar ve Uygulamalar
Ceza Muhakemesi Kanunu’nda Düzenlenen İstisnai Haller
Ceza Muhakemesi Kanunu, kayıt alma yasağına belirli istisnalar getirmiştir. Bu istisnalar, yargılamanın etkinliğini ve adaletin tecellisini sağlamak amacıyla öngörülmüştür.
İstinabe Yoluyla Dinlemede Kayıt İmkanı: CMK 180/5’in Uygulanması
CMK’nın 180/5. maddesi, istinabe yoluyla, yani bir mahkemenin başka bir mahkemeden tanık veya bilirkişi dinlemesi talebinde bulunması durumunda, kayıt yapılmasına imkan tanımaktadır. Bu düzenleme, özellikle büyükşehirlerde, yargı çevresi dışında bulunan ilgililerin dinlenmesi gerektiğinde, sürecin hızlanmasını ve kolaylaşmasını amaçlamaktadır.
Zorunlu Hallerde Görüntülü ve Sesli İletişim Tekniğinin Kullanımı: CMK 196/4’ün Getirdiği Kolaylık
CMK’nın 196/4. maddesi ise, hakimin veya mahkemenin gerekli gördüğü durumlarda, sanığın SEGBİS (Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi) gibi sesli ve görüntülü iletişim teknikleri kullanılarak sorgusunun yapılabilmesine veya duruşmalara katılabilmesine olanak sağlamaktadır. Bu düzenleme, özellikle sanığın duruşma salonuna getirilmesinin zor veya imkansız olduğu durumlarda, yargılamanın devamlılığını ve etkinliğini temin etmektedir.
Sonuç olarak, adliye binalarında ve adli işlemler sırasında ses, fotoğraf ve video kaydı alınması kural olarak yasaklanmıştır. Bu yasak, adil yargılanma hakkının korunması, masumiyet karinesinin gözetilmesi ve adli süreçlerin gizliliğinin sağlanması açısından büyük önem taşımaktadır. Ancak, kanunlarda belirtilen istisnai durumlarda ve izin verilen hallerde kayıt yapılması mümkündür. Bu yasağa uyulmaması halinde ise Türk Ceza Kanunu’nun 286. maddesi uyarınca cezai yaptırım uygulanmaktadır. Adli süreçlerde hak kaybına uğramamak ve olası yaptırımlardan kaçınmak için, bu konuda bilinçli olunması ve yasal düzenlemelere uyulması büyük önem arz etmektedir.
Hukuki Destek Almanın Önemi: Adli süreçlerde karşılaşılabilecek hukuki sorunlar ve yaptırımlar konusunda bilgi sahibi olmak ve haklarınızı korumak için profesyonel hukuki destek almanız büyük önem taşımaktadır. Bu konuda deneyimli bir avukatla çalışmak, süreci daha sağlıklı ve güvenli bir şekilde yönetmenize yardımcı olacaktır.
Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. Avukat haklarınızı korumanıza destek olacaktır. 📞 0507 606 15 14
🚨 Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz! 🚨
https://legapro.net/
