Kısa Dönem İkamet İzni: Türkiye’de Geçici İkamet
Türkiye’de Belirli Süreyle Kalmak İsteyen Yabancılar İçin İkamet İzni Türleri ve Başvuru Süreci
Kısa dönem ikamet izni, Türkiye’de belirli bir süre boyunca yasal olarak ikamet etmek isteyen yabancılara verilen bir izin türüdür. Bu izin, turizm, iş görüşmesi, tedavi, eğitim gibi farklı amaçlarla Türkiye’ye gelen ve vize veya vize muafiyetinin tanıdığından ya da 90 günden daha uzun süre kalmak isteyen yabancılara yöneliktir.
Bu rehberde, kısa dönem ikamet izninin ne olduğunu, kimlerin başvurabileceğini, başvuru şartlarını, gerekli belgeleri, başvuru sürecini, harç ve masrafları, izin süresini, uzatma imkanlarını, ret ve iptal durumlarını ve bu izin türünün sağladığı hakları detaylı bir şekilde ele alacağız.
Kısa Dönem İkamet İzni Nedir?
Kısa dönem ikamet izni, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 31-33. maddeleri ile Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 28-29. maddelerinde düzenlenen ve belirli şartları taşıyan yabancılara, Türkiye’de geçici olarak ikamet etme hakkı veren bir izin belgesidir.
Kısa Dönem İkamet İzninin Özellikleri:
- Geçici Sürelidir: Kural olarak, her defasında en fazla ikişer yıllık sürelerle verilebilir. Ancak, Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşlarına en fazla beşer yıllık sürelerle verilebilir. Türkçe öğrenme kurslarına katılacaklara en fazla iki defa verilebilir. Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren altı ay içinde müracaat edenlere bir defaya mahsus olmak üzere en fazla bir yıl süreli verilebilir.
- Farklı Amaçlara Yöneliktir: Turizm, iş, tedavi, eğitim gibi çeşitli amaçlarla verilebilir.
- Yenilenebilir: Gerekli şartlar sağlandığı takdirde, izin süresi uzatılabilir.
- Çalışma Hakkı Vermez: Kısa dönem ikamet izni, kural olarak çalışma hakkı vermez. Çalışmak isteyen yabancıların ayrıca çalışma izni almaları gerekir.
Kimler Kısa Dönem İkamet İznine Başvurabilir?
Kısa dönem ikamet izni verilebilecek yabancılar, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 31. maddesinde sayılmıştır. Bu kişiler şunlardır:
- Bilimsel Araştırma Amacıyla Gelecekler: Türkiye’de bilimsel araştırma yapacak olan yabancılar.
- Türkiye’de Taşınmaz Malı Bulunanlar: Türkiye’de tapu kayıtlarında kendi adlarına kayıtlı konut niteliğinde taşınmaz malı bulunan yabancılar.
- Ticari Bağlantı veya İş Kuracaklar: Türkiye’de ticari faaliyette bulunmak veya iş kurmak isteyen yabancılar.
- Hizmet İçi Eğitim Programlarına Katılacaklar: Türkiye’de bir kurum veya kuruluş tarafından düzenlenen hizmet içi eğitim programlarına katılacak yabancılar.
- Türkiye Cumhuriyeti’nin Taraf Olduğu Anlaşmalar ya da Öğrenci Değişim Programları Çerçevesinde Eğitim veya Benzeri Amaçlarla Gelecekler: Erasmus, Mevlana gibi değişim programları kapsamında Türkiye’ye gelen öğrenciler veya ikili anlaşmalar çerçevesinde eğitim, staj gibi amaçlarla gelecek yabancılar.
- Turizm Amaçlı Kalacaklar: Türkiye’de turistik amaçla belirli bir süre kalmak isteyen yabancılar.
- Kamu Sağlığına Tehdit Olarak Nitelendirilen Hastalıklardan Birini Taşımamak Kaydıyla Tedavi Görecekler: Türkiye’de tedavi görmek isteyen ve kamu sağlığı için tehdit oluşturmayan yabancılar.
- Adli veya İdari Makamların Talep veya Kararına Bağlı Olarak Türkiye’de Kalması Gerekenler: Hakkında adli veya idari bir işlem yürütülen ve bu nedenle Türkiye’de kalması gereken yabancılar.
- Aile İkamet İzninden Kısa Dönem İkamet İznine Geçenler: Aile ikamet izni şartlarını kaybeden ve kısa dönem ikamet izni şartlarını taşıyan yabancılar.
- Türkçe Öğrenme Kurslarına Katılacaklar: Türkçe öğrenmek amacıyla yetkili bir kurum tarafından verilen kurslara katılacak yabancılar. (Bu kapsamda en fazla iki defa izin verilebilir)
- Kamu Kurumları Aracılığıyla Türkiye’de Eğitim, Araştırma, Staj ve Kurslara Katılacaklar: Kamu kurumları tarafından düzenlenen eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacak yabancılar.
- Türkiye’de Yükseköğrenimini Tamamlayanlardan Mezuniyet Tarihinden İtibaren Altı Ay İçinde Müracaat Edenler: Türkiye’deki bir üniversiteden mezun olan ve mezuniyet tarihinden itibaren 6 ay içinde başvuran yabancılar. (Bu kapsamda bir defaya mahsus en fazla bir yıl süreyle izin verilebilir)
- Türkiye’de Çalışmayan Ancak Cumhurbaşkanınca Belirlenecek Kapsam ve Tutarda Yatırım Yapacaklar ile Bunların Yabancı Eşi, Kendisinin ve Eşinin Ergin Olmayan veya Bağımlı Yabancı Çocuğu: Belirli bir yatırım yapacak yabancılar ve aile üyeleri. (Bu kapsamda en fazla beş yıl süreyle izin verilebilir)
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Vatandaşları: KKTC vatandaşları. (Bu kapsamda en fazla beş yıl süreyle izin verilebilir)
Önemli Not: Her bir başvuru türü için ayrı ayrı belgeler istenmektedir. Başvuru yapmadan önce, hangi belgelerin gerekli olduğunu Göç İdaresi Başkanlığı’nın resmi internet sitesinden veya ilgili İl Göç İdaresi Müdürlüğü’nden öğrenmek önemlidir.
Kısa Dönem İkamet İzni Alma Şartları
Kısa dönem ikamet izni alabilmek için, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 32. maddesinde belirtilen genel şartların sağlanması gerekmektedir. Bu şartlar şunlardır:
- Başvuru Gerekçesini Belirtmek ve Belgelemek: Kısa dönem ikamet izni talep eden yabancı, Türkiye’de kalış amacını açıkça belirtmeli ve bu amacını destekleyici bilgi ve belgeleri ibraz etmelidir. (Örneğin, turizm amaçlı kalacaksa seyahat planı, konaklama bilgileri; tedavi görecekse hastane kabul belgesi, tedavi planı; iş kuracaksa iş planı, ticari sicil kayıtları vb.)
- Türkiye’ye Giriş Yasağı Bulunmamak: Yabancı hakkında, 6458 sayılı Kanun’un 7. maddesi kapsamında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmamalıdır.
- Genel Sağlık ve Güvenlik Standartlarına Uygun Barınma Şartlarına Sahip Olmak: Yabancı, Türkiye’de kalacağı süre boyunca, genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun bir yerde ikamet etmelidir.
- Adli Sicil Kaydı Belgesi (İstenirse): İdare, gerekli gördüğü takdirde, yabancıdan, vatandaşı olduğu veya yasal olarak ikamet ettiği ülkenin yetkili makamları tarafından düzenlenmiş adli sicil kaydı belgesi talep edebilir.
- Türkiye’de Kalacağı Adres Bilgilerini Vermek: Yabancı, Türkiye’de kalacağı adres bilgilerini (adres, telefon numarası, e-posta adresi) başvuru sırasında bildirmek zorundadır.
Önemli Notlar:
- Yukarıda belirtilen şartlar, genel şartlar olup, her başvuru türü için ayrıca özel şartlar da aranabilir.
- İdare, gerekli gördüğü takdirde, yabancıdan ek bilgi ve belge talep edebilir.
- Başvuru şartlarının eksiksiz bir şekilde sağlanması, başvurunun olumlu sonuçlanması açısından büyük önem taşır.
Kısa Dönem İkamet İzni İçin Gerekli Belgeler
Kısa dönem ikamet izni başvurusunda sunulması gereken belgeler, başvuru türüne göre değişiklik göstermekle birlikte, genel olarak istenen belgeler şunlardır:
Genel Belgeler (Tüm Başvuru Türleri İçin):
- İkamet İzni Başvuru Formu: Göç İdaresi Başkanlığı’nın e-ikamet sistemi üzerinden online olarak doldurulup çıktısı alınır ve başvuru sahibi tarafından imzalanır.
- Pasaport veya Pasaport Yerine Geçen Belgenin Fotokopisi: Pasaportun kimlik bilgilerini içeren ve son girişi gösteren sayfalarının fotokopisi. (Başvuru sırasında pasaportun aslının da gösterilmesi gerekir.)
- Dört (4) Adet Biyometrik Fotoğraf: Son 6 ay içinde çekilmiş, arka fonu beyaz, biyometrik özelliklere sahip fotoğraf.
- Kalınacak Sürede Yeterli ve Düzenli Maddi İmkan Sağlanması: Kalınacak her ay için 2023 yılı itibari ile asgari ücret miktarının en az %150’si oranında bir maddi imkanın kanıtlanması. (Örnek: Banka hesap dökümü)
- Geçerli Sağlık Sigortası: Türkiye’de kalış süresini kapsayan geçerli bir sağlık sigortası. (Özel sağlık sigortası veya SGK kaydı)
- Konaklama Yeri Belgeleri:
- Kendi Evinizde Kalıyorsanız: Tapu fotokopisi ve güncel “yerleşim yeri belgesi” (e-Devlet’ten alınabilir).
- Kira Sözleşmesi ile Kalıyorsanız: Noter onaylı kira sözleşmesi ve ev sahibinin kimlik fotokopisi, güncel “yerleşim yeri belgesi”
- Otel vb. Yerde Kalıyorsanız: Otel rezervasyon bilgileri ve kalınacak süre boyunca ücretin ödendiğini gösterir belge.
- Üçüncü Kişinin Yanında Kalıyorsanız: Yanında kalınacak kişinin noter onaylı taahhüdü ve taahhüt veren kişinin kimlik fotokopisi ile güncel “yerleşim yeri belgesi”
- Adli Sicil Kaydı (İstenirse): İdare tarafından talep edilmesi halinde, kendi ülkenizden veya son 5 yıldır ikamet ettiğiniz ülkeden alınmış adli sicil kaydı belgesi. (Belgenin, Türk makamlarınca onaylanmış ve Türkçe tercümesinin noterce tasdik edilmiş olması gerekir.)
- İkamet İzni Harcı ve Kart Bedelinin Ödendiğine Dair Makbuz:
- UETS adresi
- 18 yaşından küçükler için; doğum belgesi, anne baba boşanmış ise velayet belgesi, evlilik dışı doğan çocuklar için bekarlık belgesi ve sponsor olacak ebeveynin ikamet izni, çalışma izni belgesinin fotokopisi eklenmelidir.
Başvuru Türüne Göre Ek Belgeler:
Başvuru türüne göre (turizm, iş, tedavi, eğitim vb.) yukarıdaki belgelere ek olarak farklı belgeler de istenebilir. Örneğin:
- Turizm Amaçlı: Seyahat planı, uçak bileti rezervasyonu, otel rezervasyonu vb.
- Tedavi Amaçlı: Hastaneden alınacak kabul belgesi, tedavi planı, tedavi masraflarının karşılanacağına dair belge vb.
- Ticari Bağlantı veya İş Kurma Amaçlı: Şirket evrakları, ticari sicil gazetesi, vergi levhası, iş planı, davetiye yazısı vb.
- Eğitim Amaçlı: Öğrenci belgesi, kabul mektubu, kurs kayıt belgesi vb.
- Bilimsel Araştırma Amaçlı: Araştırma izni, araştırma projesiyle ilgili belgeler, davet yazısı vb.
- Taşınmaz Malı Bulunanlar: Tapu belgesi, emlak vergisi ödeme dekontu vb.
Önemli Notlar:
- İstenen belgelerin güncel tarihli olması önemlidir.
- Yabancı dildeki belgelerin Türkçe tercümelerinin de noter onaylı olarak sunulması gerekir.
- Başvuru yapmadan önce, Göç İdaresi Başkanlığı’nın resmi internet sitesinden (www.goc.gov.tr) veya ilgili İl Göç İdaresi Müdürlüğü’nden, başvuru türünüze göre istenen belgelerin güncel listesini kontrol etmeniz ve detaylı bilgi almanız önemlidir.
- Belgelerin eksiksiz ve doğru bir şekilde sunulması, başvurunuzun hızlı ve olumlu sonuçlanması açısından büyük önem taşır.
- Gerekli durumlarda bir avukattan hukuki danışmanlık almanız faydalı olacaktır.
Kısa Dönem İkamet İzni Başvuru Süreci
Kısa dönem ikamet izni başvuru süreci, online ön başvuru ve randevu günü işlemleri olmak üzere iki aşamadan oluşur:
1. Online Ön Başvuru ve Randevu Alma:
- e-İkamet Sistemi: Başvuru, Göç İdaresi Başkanlığı’nın e-ikamet sistemi (https://e-ikamet.goc.gov.tr/) üzerinden online olarak yapılır.
- Başvuru Formunun Doldurulması: Sistem üzerinden, kişisel bilgiler, pasaport bilgileri, Türkiye’ye giriş ve kalış amacı, adres bilgileri, iletişim bilgileri gibi bilgiler eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurulmalıdır.
- Gerekli Belgelerin Sisteme Yüklenmesi: Başvuru türüne göre istenen belgelerin (taratılarak) sisteme yüklenmesi gerekir.
- Randevu Alma: Sistem üzerinden, uygun tarih ve saat için randevu alınır.
- Başvuru Formunun Çıktısının Alınması: Başvuru formu, sistem üzerinden doldurulup kaydedildikten sonra, çıktısı alınarak imzalanmalıdır.
2. Randevu Günü İşlemleri:
- İl Göç İdaresi Müdürlüğüne Başvuru: Randevu tarihinde ve saatinde, başvuru formu ve gerekli belgelerin asılları ile birlikte, ikamet edilecek ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne şahsen başvurulur.
- Belgelerin Teslimi: Başvuru formu ve gerekli belgelerin asılları, görevli memura teslim edilir.
- Parmak İzi ve Fotoğraf: Başvuru sahibinin parmak izi ve fotoğrafı alınır.
- Harç ve Ücretlerin Ödenmesi: İkamet izni harcı, kart bedeli ve varsa tek giriş vize harcı ödenir.
- Mülakat (Gerekli Görülürse): Görevli memur, gerekli görürse, başvuru sahibi ile mülakat yapabilir.
3. Başvurunun Değerlendirilmesi ve Sonuç:
- Başvuru, en geç 90 gün içinde sonuçlandırılır.
- Başvuru sonucu, SMS veya e-posta yoluyla bildirilir.
- Başvuru olumlu sonuçlanırsa, ikamet izni kartı basılarak PTT aracılığıyla başvuru sahibinin adresine gönderilir.
- Başvuru olumsuz sonuçlanırsa, ret gerekçesi başvuru sahibine bildirilir. Başvuru sahibi, bu karara karşı idari yargıda iptal davası açabilir.
Önemli Notlar:
- Başvuru sürecinde, e-ikamet sistemi üzerinden başvurunuzun durumunu takip edebilirsiniz.
- Randevu saatine mutlaka uyun. Geç kalmanız durumunda, başvurunuz kabul edilmeyebilir.
- Başvuru sürecinde bir avukattan hukuki destek almanız, işlemlerin daha hızlı ve sorunsuz bir şekilde ilerlemesini sağlayacaktır.
Kısa Dönem İkamet İzni Başvuru Ücretleri
Kısa dönem ikamet izni başvurusu için ödenmesi gereken ücretler şunlardır:
- İkamet İzni Harcı: Bu harç, her yıl 492 Sayılı Harçlar Kanunu ile belirlenen maktu harç miktarına göre belirlenir. Her ülke vatandaşı için farklı bir harç miktarı belirlenmiştir. 2024 yılı için ikamet izni harçları 10,50$ ile 80$ arasında değişmekte olup, ortalama 1000TL-3000TL arasındadır. Güncel harç miktarları, Göç İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinden öğrenilebilir.
- İkamet İzni Kart Bedeli: İkamet izni kartının basım bedeli olarak alınan ücrettir. 2024 yılı için bu bedel 565 TL‘dir.
- Tek Giriş Vize Harcı (Gerekliyse): Türkiye’ye vize alarak giriş yapması gereken yabancılardan, girişte bir defaya mahsus alınan harçtır. 2024 yılı için bu harç 5.585,30 TL‘dir.
- Sağlık Sigortası: Türkiye’de geçerli bir özel sağlık sigortası yaptırılması zorunludur. Sigorta primleri, sigorta şirketine ve poliçenin kapsamına göre değişir.
Önemli Notlar:
- Bu ücretler, 2024 yılı için geçerli olan tutarlardır. Her yıl, bu ücretlerde değişiklik olmaktadır.
- Güncel ücretler, Göç İdaresi Başkanlığı’nın resmi internet sitesinden öğrenilebilir.
- Ödemeler, vergi dairelerine, anlaşmalı bankalara veya e-ikamet sistemi üzerinden online olarak yapılabilir.
- Başvuru sırasında, ödemelere ilişkin makbuzların ibraz edilmesi gerekmektedir.
- Başvurunun reddedilmesi halinde, harç ve kart bedeli iade edilmez.
Kısa Dönem İkamet İzninin Sağladığı Haklar
Kısa dönem ikamet izni, yabancılara Türkiye’de belirli bir süre boyunca yasal olarak ikamet etme hakkı sağlar. Bu izin, sahibine aşağıdaki hakları da tanır:
- Türkiye’de İkamet Etme Hakkı: İzin süresi boyunca Türkiye’de yasal olarak ikamet edilebilir.
- Seyahat Özgürlüğü: Türkiye içinde serbestçe seyahat edilebilir.
- Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma: Geçerli bir sağlık sigortası olması halinde, Türkiye’deki sağlık hizmetlerinden yararlanılabilir.
- Eğitim Alma Hakkı: Türkiye’deki eğitim kurumlarına kayıt yaptırılabilir (ancak, eğitim amaçlı kısa dönem ikamet izni için ayrıca başvuru yapılmalıdır).
- Banka Hesabı Açma: Türkiye’deki bankalarda hesap açılabilir.
- Gayrimenkul Edinme: Türkiye’de taşınmaz mal satın alınabilir.
- Sürücü Belgesi Alma: Kendi ülkesinden alınan sürücü belgesi, belirli bir süre için Türkiye’de geçerli sayılabilir veya Türk sürücü belgesi almak için başvuru yapılabilir.
- Resmi İşlemleri Yapabilme: Vergi numarası alma, abonelik işlemleri yapma gibi resmi işlemler gerçekleştirilebilir.
Önemli Notlar:
- Kısa dönem ikamet izni, kural olarak çalışma hakkı vermez. Çalışmak isteyen yabancıların ayrıca çalışma izni almaları gerekir.
- Kısa dönem ikamet izni, Türk vatandaşlığına başvuru için gerekli olan kesintisiz ikamet süresine sayılmaz.
- İkamet izninin sağladığı haklar, izin türüne ve süresine göre değişiklik gösterebilir.
Kısa Dönem İkamet İzni Başvurusunun Reddi, İptali veya Uzatılmaması Durumunda Yapılabilecekler
Kısa dönem ikamet izni başvurusu, gerekli şartların sağlanamaması, eksik veya hatalı belge sunulması, kamu düzeni veya güvenliği açısından sakıncalı durumların tespit edilmesi gibi nedenlerle reddedilebilir. Ayrıca, verilmiş bir ikamet izni, sonradan ortaya çıkan sebeplerle iptal edilebilir veya uzatma talebi reddedilebilir.
Başvurunun Reddi, İptali veya Uzatılmaması Halinde:
- İdari İtiraz: Yabancı, ret, iptal veya uzatmama kararının kendisine tebliğinden itibaren 60 gün içinde kararı veren makama itiraz edebilir. İtiraz, bir dilekçe ile yapılır ve itiraz gerekçeleri açıkça belirtilir.
- İptal Davası: İdari itirazın reddedilmesi veya 60 gün içinde cevap verilmemesi (zımni ret) halinde, yabancı, idare mahkemesinde iptal davası açabilir. Dava açma süresi, ret kararının tebliğinden veya zımni ret tarihinden itibaren 60 gündür.
- Yürütmenin Durdurulması Talebi: İptal davası ile birlikte, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğacağı gerekçesiyle, yürütmenin durdurulması talep edilebilir.
Önemli Notlar:
- İdari itiraz ve iptal davası açma süreleri hak düşürücü sürelerdir. Bu sürelerin kaçırılması, dava açma hakkının kaybına yol açar.
- İptal davası sürecinde, bir avukattan hukuki destek alınması, davanın lehe sonuçlanma ihtimalini artırır.
Kısa Dönem İkamet İzninin Uzatılması
Kısa dönem ikamet izni, belirli bir süre için verilir. Bu sürenin sonunda, yabancının Türkiye’de kalmaya devam etmek istemesi halinde, ikamet iznini uzatması gerekir.
Uzatma Başvurusu:
- Başvuru Zamanı: Uzatma başvurusu, ikamet izni süresinin dolmasına 60 gün kala ve her halükarda ikamet izni süresi dolmadan önce yapılmalıdır.
- Başvuru Yeri: Uzatma başvurusu, e-ikamet sistemi üzerinden online olarak yapılır.
- Gerekli Belgeler: Uzatma başvurusunda, ilk başvuruda istenen belgelere ek olarak, geçerli ikamet izni kartının fotokopisi ve uzatma gerekçesini açıklayan belgeler de sunulmalıdır.
- Başvuru Ücreti: Uzatma başvurusu için de harç ve kart bedeli ödenmesi gerekmektedir.
Uzatma Başvurusunun Değerlendirilmesi:
- Uzatma başvurusu, Göç İdaresi Başkanlığı tarafından incelenir.
- Başvurunun kabul edilmesi halinde, ikamet izni kartı yenilenerek PTT aracılığıyla yabancının adresine gönderilir.
- Başvurunun reddedilmesi halinde, ret gerekçesi yabancıya bildirilir. Yabancı, bu karara karşı idari itiraz ve iptal davası açma hakkına sahiptir.
Önemli Notlar:
- Uzatma başvurusu yapıldıktan sonra, randevu gününe kadar Türkiye’de kalmak yasal hakkınızdır.
- Uzatma başvurusunun reddedilmesi halinde, yabancının 10 gün içinde Türkiye’den çıkış yapması gerekir.
Kısa Dönem İkamet İzni İptali ve İptal Nedenleri
Kısa dönem ikamet izni, aşağıdaki hallerde Göç İdaresi Başkanlığı tarafından iptal edilebilir:
- İkamet İzni Şartlarının Ortadan Kalkması veya Değişmesi: Örneğin, turizm amaçlı ikamet izni alan bir yabancının, Türkiye’de çalışmaya başlaması.
- İkamet İzninin Veriliş Amacı Dışında Kullanılması: Örneğin, turizm amaçlı ikamet izni alan bir yabancının, Türkiye’de ticari faaliyette bulunması.
- Kamu Düzeni veya Kamu Güvenliği Açısından Sakıncalı Durumların Ortaya Çıkması: Yabancının, kamu düzenini veya güvenliğini tehdit edecek faaliyetlerde bulunması.
- Yasal Yükümlülüklere Uyulmaması: Yabancının, adres değişikliğini bildirmemek, sağlık sigortasını yenilememek gibi yasal yükümlülüklerini yerine getirmemesi.
- Hakkında Sınır Dışı Kararı veya Türkiye’ye Giriş Yasağı Kararı Alınması: Yabancı hakkında sınır dışı etme kararı veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı alınması.
- Sahte veya Yanıltıcı Bilgi/Belge Sunulması: İkamet izni başvurusunda sahte veya yanıltıcı bilgi/belge sunulduğunun tespit edilmesi.
İptal Süreci:
- İkamet izninin iptaline karar verilmesi halinde, bu karar yabancıya gerekçesiyle birlikte tebliğ edilir.
- Yabancı, iptal kararına karşı, tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinde iptal davası açabilir.
- Dava açılması, iptal işleminin yürütmesini kendiliğinden durdurmaz. Ancak, mahkemeden yürütmenin durdurulması talep edilebilir.
Önemli Not: İkamet izni iptal edilen yabancının, idarenin vereceği süre içinde (genellikle 10 gün) Türkiye’den çıkış yapması gerekir. Aksi takdirde, sınır dışı etme işlemleri başlatılabilir.
Kısa Dönem İkamet İzni Sıkça Sorulan Sorular
1. Kısa Dönem İkamet İzni Kimlere Verilir?
Kısa dönem ikamet izni, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 31. maddesinde belirtilen kişilere verilebilir. Bunlar:
* Bilimsel araştırma amacıyla gelecekler
* Türkiye’de taşınmaz malı bulunanlar
* Ticari bağlantı veya iş kuracaklar
* Hizmet içi eğitim programlarına katılacaklar
* Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalar ya da öğrenci değişim programları çerçevesinde eğitim veya benzeri amaçlarla gelecekler
* Turizm amaçlı kalacaklar
* Kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşımamak kaydıyla tedavi görecekler
* Adli veya idari makamların talep veya kararına bağlı olarak Türkiye’de kalması gerekenler
* Aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçenler
* Türkçe öğrenme kurslarına katılacaklar
* Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacaklar
* Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren altı ay içinde müracaat edenler
* Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu
* Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları
2. Kısa Dönem İkamet İzni ile Vatandaşlık Alınır Mı?
Kısa dönem ikamet izni, doğrudan vatandaşlık hakkı vermez. Ancak, başvuru tarihinden geriye doğru kesintisiz 5 yıl Türkiye’de ikamet etmiş olan yabancılar, diğer şartları da sağlamaları halinde istisnai yoldan Türk vatandaşlığına başvurabilirler. Fakat kısa dönem ikamet izinlerinden öğrenim ve turizm amaçlı olanlar bu 5 yıllık sürenin hesaplanmasında dikkate alınmaz.
3. Kimler Kısa Dönem İkamet İzni Alamaz?
Aşağıdaki kişiler kısa dönem ikamet izni alamazlar:
- Pasaportu, pasaport yerine geçen belgesi, vizesi veya ikamet ya da çalışma izni olmayanlar ile bu belgeleri veya izinleri hileli yollarla edindiği veya sahte olduğu anlaşılanlar,
- Vize, vize muafiyeti veya ikamet izin süresinin bitiminden itibaren en az altmış gün süreli pasaport veya pasaport yerine geçen belgesi olmayanlar,
- 6458 sayılı Kanun’un 15. maddesinin ikinci fıkrası saklı kalmak kaydıyla, vize muafiyeti kapsamında olsalar dahi, aynı kanunun 15. maddesinin birinci fıkrasında sayılan yabancılar (vize verilmeyecek yabancılar).
4. Kısa Dönem İkamet İzni Kaç Yıllık Verilir?
- Genel Kural: Kısa dönem ikamet izni, her defasında en fazla ikişer yıllık sürelerle verilebilir.
- İstisnalar:
- Yatırım Yapanlar ve KKTC Vatandaşları: Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşlarına en fazla beşer yıllık sürelerle verilebilir.
- Türkçe Öğrenme Kursları: Türkçe öğrenme kurslarına katılacaklara en fazla iki defa verilebilir.
- Yükseköğrenim Mezunları: Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayan ve mezuniyet tarihinden itibaren altı ay içinde başvuranlara bir defaya mahsus olmak üzere en fazla bir yıl süreli verilebilir.
- Uygulama: Uygulamada, Göç İdaresi genellikle kısa dönem ikamet izinlerini birer yıllık sürelerle vermektedir.
5. Kısa Dönem İkamet İzni Başvurusu Nasıl Yapılır?
Kısa dönem ikamet izni başvurusu, e-ikamet sistemi (https://e-ikamet.goc.gov.tr/) üzerinden online olarak yapılır. Başvuru sahibi, gerekli bilgi ve belgeleri sisteme yükleyerek randevu alır. Randevu tarihinde, belgelerin asılları ile birlikte İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne şahsen başvurulur.
6. Kısa Dönem İkamet İzni İçin Gerekli Olan Belgeler Nelerdir?
Kısa dönem ikamet izni için gerekli belgeler, başvuru türüne göre değişmekle birlikte, genel olarak şunlardır:
- İkamet İzni Başvuru Formu
- Pasaport veya yerine geçen belgenin fotokopisi
- Dört (4) adet biyometrik fotoğraf
- Kalınacak sürede yeterli ve düzenli maddi imkana sahip olunduğuna dair belge/beyan
- Geçerli sağlık sigortası
- Konaklama yeri belgeleri (tapu, kira sözleşmesi, otel rezervasyonu vb.)
- Adli sicil kaydı (gerektiğinde)
- Başvuru türüne göre ek belgeler (turizm, iş, tedavi, eğitim vb. için ayrı belgeler istenebilir)
- UETS adresi
- 18 yaşından küçükler için; doğum belgesi, anne baba boşanmış ise velayet belgesi, evlilik dışı doğan çocuklar için bekarlık belgesi ve sponsor olacak ebeveynin ikamet izni, çalışma izni belgesinin fotokopisi eklenmelidir.
7. Kısa Dönem İkamet İzni Kaç Günde Çıkar?
Başvurular, en geç 90 gün içinde sonuçlandırılır. Ancak, bu süre, belgelerdeki eksiklikler, ek inceleme ihtiyacı veya kurumun iş yoğunluğuna göre uzayabilir.
8. Kısa Dönem İkamet İzni Neden Reddedilir?
Kısa dönem ikamet izni başvurusu, aşağıdaki nedenlerle reddedilebilir:
- Başvuru şartlarının sağlanamaması
- Eksik veya hatalı belge sunulması
- Gerçeğe aykırı beyanda bulunulması
- Kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından sakıncalı durumların tespit edilmesi
- Türkiye’ye giriş yasağı bulunması
- Genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olunmaması
- Yeterli ve düzenli maddi imkana sahip olunmadığının anlaşılması
- Başvuru sahibinin, ikamet izni süresinin sona ermesinden önce uzatma başvurusunda bulunmaması
9. Kısa Dönem İkamet İzni Çalışma İzni Yerine Geçer Mi?
Hayır, kısa dönem ikamet izni kural olarak çalışma izni yerine geçmez. Türkiye’de çalışmak isteyen yabancıların ayrıca çalışma izni almaları gerekmektedir. Ancak, geçerli bir çalışma izni veya çalışma izni muafiyet teyit belgesi, ikamet izni yerine sayılır. Bununla birlikte, uluslararası koruma başvuru sahibi, şartlı mülteci ve geçici koruma sağlanan yabancılara verilen çalışma izinleri ikamet izni yerine geçmez.
10. Kısa Dönem İkamet İzni Belgesi Nereden Temin Edilir?
Kısa dönem ikamet izni başvurusu olumlu sonuçlanan yabancılara, ikamet izni kartı düzenlenir. Bu kart, PTT aracılığıyla yabancının başvuru sırasında belirttiği adresine gönderilir.
11. Kısa Dönem İkamet İzni Harç ve Masrafları Ne Kadardır?
- İkamet İzni Harcı: Her ülke vatandaşı için farklılık gösterir ve her yıl yeniden belirlenir. 2024 yılı için ortalama 1000-3000 TL arasındadır.
- İkamet İzni Kart Bedeli: 2024 yılı için 565 TL’dir.
- Tek Giriş Vize Harcı (Gerekliyse): 2024 yılı için 5.585,30 TL’dir.
- Sağlık Sigortası: Sigorta şirketine ve poliçe kapsamına göre değişir.
12. Kısa Dönem İkamet İzni İptal Edilirse Ne Olur?
Kısa dönem ikamet izni iptal edilen yabancı, kararın kendisine tebliğ edilmesinden itibaren 10 gün içinde Türkiye’yi terk etmek zorundadır. Aksi takdirde, sınır dışı etme işlemleri başlatılabilir. Yabancı, iptal kararına karşı, tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinde iptal davası açabilir.
13. Kısa Dönem İkamet İzni Uzatma Başvurusu Ne Zaman Yapılmalıdır?
Uzatma başvurusu, ikamet izni süresinin dolmasına 60 gün kala ve her halükarda ikamet izni süresi dolmadan önce e-ikamet sistemi üzerinden online olarak yapılmalıdır.
14. İkamet İzni Olmadan Türkiye’de Kalmanın Cezası Nedir?
İkamet izni olmadan Türkiye’de kalmak, idari para cezası ve sınır dışı etme yaptırımlarına neden olabilir. Ayrıca, Türkiye’ye giriş yasağı da konulabilir.
15. Kısa Dönem İkamet İzni Başvurusu Yaparken Nelere Dikkat Edilmelidir?
- Başvuru formu eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurulmalıdır.
- Gerekli belgeler tam ve güncel olmalıdır.
- Başvuru türüne göre istenen ek belgeler unutulmamalıdır.
- Randevu saatine mutlaka uyulmalıdır.
- Harç ve ücretler zamanında ödenmelidir.
- Başvuru süreci, e-ikamet sistemi üzerinden takip edilmelidir.
16. İkamet izni alırken avukat tutmak zorunlu mudur?
Hayır, ikamet izni başvurusu için avukat tutmak zorunlu değildir. Ancak, başvuru süreci ve gerekli belgeler konusunda uzman bir avukattan hukuki destek almak, işlemlerin daha hızlı ve sorunsuz bir şekilde tamamlanmasını sağlayacaktır. Ayrıca, başvurunun reddi, iptali veya uzatılmaması gibi durumlarda, itiraz ve dava süreçlerinde avukat desteği büyük önem taşımaktadır.
Sonuç
Kısa dönem ikamet izni, Türkiye’de geçici olarak kalmak isteyen yabancılar için önemli bir imkan sunmaktadır. Ancak, bu iznin alınması ve muhafaza edilmesi, belirli şartlara ve usullere bağlıdır. Yabancıların, başvuru şartlarını, gerekli belgeleri, başvuru sürecini, hak ve yükümlülüklerini iyi bilmeleri ve bu süreci titizlikle takip etmeleri gerekmektedir.
LegaPro Hukuk Bürosu olarak, yabancılar hukuku alanında uzman ve deneyimli ekibimizle, kısa dönem ikamet izni başvurusu, uzatma işlemleri, ret ve iptal kararlarına karşı itiraz ve dava süreçleri, çalışma izinleri ve yabancılar hukukuna ilişkin diğer tüm uyuşmazlıklarda kapsamlı hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmeti sunmaktayız. Hak kaybına uğramamanız ve en etkili hukuki çözüme ulaşmanız için, bize “Avukata Sor” bölümünden ulaşabilir, online danışmanlık randevusu alarak, durumunuzu detaylı bir şekilde değerlendirebilirsiniz.
Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. Avukat haklarınızı korumanıza destek olacaktır. 📞 0507 606 15 14
🚨 Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz! 🚨
https://legapro.net/