İŞ DAVALARINDA ARABULUCULUK
İş Davalarında Arabuluculuk: Zorunlu Bir Adım ve Önemi
İş davalarında arabuluculuk, işçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıkların mahkemeye taşınmadan çözümlenmesi için yasal bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu uygulama, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ile hayata geçirilmiş ve dava açmadan önce arabulucuya başvurulması dava şartı olarak kabul edilmiştir.
Arabuluculuğun Zorunluluğu ve Sonuçları:
- Dava Şartı: İşçi veya işveren, iş hukukundan kaynaklanan bir uyuşmazlık nedeniyle dava açmadan önce arabulucuya başvurmak zorundadır.
- Usulden Ret: Arabuluculuk sürecini tamamlamadan doğrudan dava açılması durumunda, dava “dava şartı yokluğu” nedeniyle usulden reddedilir.
- Anlaşmazlıkların Çözümü: Arabuluculuk, tarafların karşılıklı anlayış ve iyi niyet çerçevesinde bir çözüme ulaşmalarını teşvik eder.
- Hızlı ve Ekonomik Çözüm: Mahkeme süreçlerine göre daha hızlı ve daha az maliyetli bir çözüm yöntemidir.
- Gizlilik: Arabuluculuk görüşmeleri gizlidir, bu da tarafların daha rahat bir ortamda sorunlarını tartışmalarını sağlar.
- Kesin Hüküm: Arabuluculuk sürecinde anlaşmaya varılan konular hakkında daha sonra dava açılamaz. Bu durum, arabuluculuğun önemini ve tarafların bu süreçte dikkatli davranmaları gerektiğini vurgular.
Arabuluculuğun Kapsamı:
İş davalarında arabuluculuk, aşağıdaki konulardaki uyuşmazlıkları kapsar:
- İşçi Alacakları: Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, ücret alacakları, fazla mesai ücreti, yıllık izin ücreti vb.
- İşe İade Davaları: İşçinin haksız yere işten çıkarıldığını iddia ettiği davalar.
- İşveren Alacakları: İşverenin işçiye karşı olan alacak talepleri.
Önemli Notlar:
- İstisnalar: İş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle doğan işçi alacakları ile toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklar zorunlu arabuluculuk kapsamı dışındadır.
- Avukat Desteği: Arabuluculuk sürecinde bir avukattan hukuki destek almak, haklarınızın korunması ve sürecin doğru yönetilmesi açısından önemlidir.
Sonuç:
İş davalarında arabuluculuk, tarafların uzlaşma yoluyla anlaşmazlıklarını çözmeleri için önemli bir fırsattır. Bu süreç, mahkeme süreçlerine göre daha hızlı, ekonomik ve dostane bir çözüm sunar. Ancak, arabuluculuk sürecinde anlaşmaya varılan konular hakkında daha sonra dava açılamayacağı unutulmamalıdır. Bu nedenle, tarafların arabuluculuk sürecinde dikkatli davranmaları ve gerekirse hukuki destek almaları önemlidir.
İş Davalarında Zorunlu Arabuluculuk: Hangi Davalarda Gerekli?
İş davalarında arabuluculuk, iş mahkemelerinin görev alanına giren uyuşmazlıklarda dava şartı olarak belirlenmiştir. Bu, tarafların dava açmadan önce arabuluculuk sürecine başvurmalarını zorunlu kılar. Ancak, bazı istisnai durumlar vardır.
Arabuluculuğun Zorunlu Olduğu İş Davaları:
- İşçi ve İşveren Alacakları: Kanuna veya iş sözleşmesine dayanan işçi ve işveren alacakları ile ilgili davalar
- İşe İade Davaları: İşçinin işten çıkarılmasının ardından işe geri dönmek için açtığı davalar
Arabuluculuğun Zorunlu Olmadığı İş Davaları:
- Kamu Düzenini İlgilendiren Uyuşmazlıklar: Hizmet tespiti, hatalı bildirim, eksik sigorta primleri gibi konulardaki uyuşmazlıklar
- İş Kazası ve Meslek Hastalığı Davaları: İş kazası veya meslek hastalığına ilişkin tespit, itiraz veya rücu davaları
- Disiplin Cezasının İptali Davaları: İşverenin verdiği disiplin cezasının iptali için açılan davalar
- Sendikal Uyuşmazlıklar: İşçi ve işverenlerin üyesi oldukları sendikalara veya sendika temsilcileri ile sendika arasındaki uyuşmazlıklar
İhtiyari Arabuluculuk:
Yukarıda belirtilen istisnai durumlarda, taraflar anlaşarak ihtiyari olarak arabuluculuk yoluna başvurabilirler.
Özet:
İş davalarında arabuluculuk, tarafların mahkemeye gitmeden önce uyuşmazlıklarını çözmeleri için önemli bir fırsat sunar. Ancak, bazı dava türlerinde arabuluculuk zorunlu değildir. Zorunlu arabuluculuk kapsamındaki davalarda, dava açmadan önce arabulucuya başvurulması ve arabuluculuk sürecinin tamamlanması gerekmektedir.
İş Davalarında İhtiyari Arabuluculuk: Hangi Davalar Kapsamda?
İş davalarında arabuluculuk, 2018 yılından itibaren belirli uyuşmazlıklar için dava açmadan önce zorunlu hale gelmiştir. Ancak, bazı iş davaları bu zorunluluk kapsamı dışında kalmaktadır. Taraflar, bu davalarda da kendi istekleriyle arabuluculuk yoluna başvurabilirler. Bu uygulamaya “ihtiyari arabuluculuk” denir.
Zorunlu Arabuluculuk Kapsamı Dışında Kalan İş Davaları:
- İş Kazası ve Meslek Hastalığı Davaları:
- İş kazasından veya meslek hastalığından kaynaklanan maddi tazminat davaları
- İş kazasından veya meslek hastalığından kaynaklanan manevi tazminat davaları
- İş kazası veya meslek hastalığından kaynaklanan maluliyet ve iş göremezlik oranının tespiti davaları
- İş kazası veya meslek hastalığından kaynaklanan maluliyet oranına itiraz davaları
- İş kazası nedeniyle işverene ve diğer kusurlu kişilere açılan rücu davaları
İhtiyari Arabuluculuğun Avantajları:
- Hızlı Çözüm: Mahkeme süreçlerine göre daha hızlı bir çözüm sağlar.
- Maliyet Tasarrufu: Mahkeme masrafları ve avukatlık ücretlerinden tasarruf edilebilir.
- Gizlilik: Taraflar arasındaki görüşmeler gizli kalır.
- Kontrol: Taraflar, çözüm sürecini daha fazla kontrol edebilir ve kendi kararlarını verebilirler.
- İlişkilerin Korunması: Taraflar arasındaki ilişkilerin daha az zarar görmesini sağlar.
İhtiyari Arabuluculuk Süreci:
- Taraflar, anlaştıkları bir arabulucuya başvururlar.
- Arabulucu, taraflarla görüşmeler yaparak uzlaşma sağlamaya çalışır.
- Taraflar anlaşmaya varırsa, anlaşma belgesi düzenlenir ve bu belge icra edilebilirlik şerhi alarak mahkeme kararı gibi uygulanabilir hale gelir.
- Taraflar anlaşamazsa, dava açma hakları devam eder.
Sonuç:
İş davalarında ihtiyari arabuluculuk, tarafların anlaşmazlıklarını hızlı, ekonomik ve dostane bir şekilde çözmeleri için önemli bir fırsattır. Zorunlu arabuluculuk kapsamına girmeyen davalarda bile, taraflar kendi istekleriyle arabuluculuk yoluna başvurarak bu avantajlardan yararlanabilirler.
İş Hukukunda Arabuluculuk: Dava Şartı ve Kapsamı
İş davalarında arabuluculuk, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ile birçok uyuşmazlık türü için dava açmadan önce zorunlu hale getirilmiştir. Bu düzenleme, işçi ve işveren arasındaki anlaşmazlıkların daha hızlı ve dostane bir şekilde çözülmesini teşvik etmeyi amaçlamaktadır.
Zorunlu Arabuluculuğun Kapsamı:
İş Mahkemeleri Kanunu’nun 3. maddesine göre, aşağıdaki davalarda arabulucuya başvuru dava şartı olarak belirlenmiştir:
- Kanuna veya bireysel/toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacak ve tazminatı davaları
- İşe iade talebiyle açılan davalar
Uygulamada Sıkça Karşılaşılan Zorunlu Arabuluculuk Davaları:
- İşe iade davaları
- Boşta geçen süre tazminatı davaları
- İşe başlatmama tazminatı davaları
- Kıdem tazminatı alacağı davaları
- İhbar tazminatı davaları
- Bakiye süre alacağı davaları
- Eşit davranmama tazminatı davaları
- Sendikal tazminat davaları
- Ücret alacağı davaları
- Fazla mesai ücreti talepli davalar
- Yıllık izin ücreti talepli davalar
- Yol ve yemek ücretinden doğan davalar
- Ulusal bayram ve genel tatil ücreti davaları
- Prim ve ikramiye ücreti davaları
Arabuluculuğa Başvurmadan Dava Açmanın Sonucu:
Zorunlu arabuluculuk kapsamındaki bir davada, arabulucuya başvurmadan doğrudan mahkemeye başvurulması halinde, dava usulden reddedilir. Bu durumda herhangi bir inceleme veya değerlendirme yapılmadan dava reddedilir ve dava açma hakkı kaybedilir.
Sonuç:
İş davalarında arabuluculuk, tarafların uzlaşma yoluyla anlaşmazlıklarını çözmeleri için önemli bir fırsattır. Zorunlu arabuluculuk kapsamındaki davalarda, dava açmadan önce arabuluculuk sürecini tamamlamak yasal bir gerekliliktir. Aksi takdirde, davanızın usulden reddedilme riskiyle karşı karşıya kalabilirsiniz.
İş Davalarında Arabuluculuk Süreci: Başvuru, Belirleme, Görüşmeler ve Sonuç
İş davalarında arabuluculuk, işçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıkları mahkemeye gitmeden çözümlemek için yasal bir zorunluluktur. Tarafların arabuluculuk bürosuna veya doğrudan arabulucuya başvurmasıyla başlayan bu süreç, son tutanağın düzenlenmesiyle sona erer.
Arabuluculuk Sürecinin Adımları:
- Arabuluculuğa Başvuru: İşçi veya işveren, iş hukukundan kaynaklanan bir uyuşmazlık nedeniyle dava açmadan önce arabulucuya başvurmalıdır. Başvuru, arabuluculuk bürosuna veya doğrudan arabulucuya yapılabilir.
- Arabulucunun Belirlenmesi: Başvuru üzerine, arabuluculuk bürosu veya tarafların anlaşmasıyla bir arabulucu atanır. Arabulucu, tarafsız ve bağımsız bir hukukçu olmalıdır.
- İlk Oturumun Yapılması: Taraflar ve arabulucu bir araya gelerek uyuşmazlığı görüşürler. Arabulucu, tarafların birbirlerini anlamalarına ve çözüm odaklı iletişim kurmalarına yardımcı olur.
- Sonraki Oturumlar (Gerekirse): Taraflar anlaşmaya varamazsa, arabulucu daha fazla oturum düzenleyebilir. Bu oturumlarda, tarafların uzlaşma sağlamaları için farklı seçenekler ve çözüm önerileri sunulabilir.
- Son Tutanak: Taraflar anlaşmaya vardıklarında veya arabuluculuk süresi dolduğunda, arabulucu bir son tutanak düzenler. Bu tutanakta, tarafların anlaştığı veya anlaşamadığı konular ve sürecin sonucu belirtilir.
- İcra Edilebilirlik Şerhi (Gerekirse): Taraflar anlaşmaya varırsa, son tutanağa icra edilebilirlik şerhi alınarak anlaşmanın icra edilebilir bir belge haline gelmesi sağlanır.
Arabuluculuk Sözleşmesi:
İş davalarında arabuluculuk sürecinin başında, taraflar ve arabulucu arasında bir arabuluculuk sözleşmesi imzalanır. Bu sözleşmede, arabuluculuk ücreti ve bu ücretin hangi tarafça ödeneceği gibi konular da belirlenir.
Arabulucunun Rolü:
Arabulucu, tarafların uzlaşma sağlaması konusunda sadece yönlendirici bir rol üstlenir ve uyuşmazlık hakkında herhangi bir karar vermez. Tarafların kendi istek ve ihtiyaçları doğrultusunda bir çözüm bulmalarına yardımcı olur.
Sonuç:
İş davalarında arabuluculuk, tarafların mahkeme sürecine girmeden anlaşmazlıklarını çözmeleri için önemli bir fırsattır. Bu süreç, hızlı, ekonomik ve dostane bir çözüm sunar. Ancak, arabuluculuk sürecinde anlaşmaya varılan konular hakkında daha sonra dava açılamayacağı unutulmamalıdır. Bu nedenle, tarafların arabuluculuk sürecinde dikkatli davranmaları ve gerekirse hukuki destek almaları önemlidir.
İş Davalarında Arabuluculuğa Başvuru: Adliyeler, Bürolar ve Online Platformlar
İş davalarında dava şartı olarak zorunlu hale getirilen arabuluculuğa başvurmak için birkaç farklı yol bulunmaktadır. Bu yollar, tarafların tercihlerine ve kolaylıklarına göre seçilebilir.
Başvuru Yöntemleri:
- Adliyedeki Arabuluculuk Bürosu: Dava açmayı düşündüğünüz mahkemenin bulunduğu adliyedeki arabuluculuk bürosuna şahsen başvurabilirsiniz.
- Bağımsız Arabuluculuk Bürosu: Adliye dışında faaliyet gösteren bağımsız bir arabuluculuk bürosunu tercih ederek de başvurunuzu gerçekleştirebilirsiniz.
- Doğrudan Arabulucuya Başvuru: Taraflar, arabuluculuk siciline kayıtlı bir arabulucu üzerinde anlaşmaları halinde, doğrudan o arabulucuya başvurabilirler.
- UYAP Vatandaş Portalı: İş davalarında arabuluculuk başvuruları, UYAP Vatandaş Portalı üzerinden online olarak da yapılabilir. Bu yöntem, hızlı ve kolay bir başvuru imkanı sunar.
Başvuru Süreci:
- Arabuluculuk Bürolarına Başvuru: Başvuru formu doldurularak ilgili büroya teslim edilir. Formda tarafların iletişim bilgileri, uyuşmazlığın konusu ve talepler gibi bilgiler yer alır.
- Online Başvuru: UYAP Vatandaş Portalı üzerinden yapılan başvurularda, sistemde istenen bilgilerin eksiksiz olarak girilmesi gerekmektedir.
Detaylı Bilgi:
Arabuluculuğa başvuru süreci ve adımları hakkında daha fazla bilgi için “Arabuluculuk Başvurusu Nasıl Yapılır?” başlıklı makalemizi inceleyebilirsiniz.
Özet:
İş davalarında arabuluculuğa başvuru, adliyedeki veya bağımsız arabuluculuk bürolarına şahsen yapılabileceği gibi, UYAP üzerinden online olarak da gerçekleştirilebilir. Tarafların ortak bir arabulucu üzerinde anlaşması durumunda doğrudan arabulucuya başvuru da mümkündür.
İş Davalarında Arabulucu Belirleme: Tarafların Seçimi veya Büro Atama
İş davalarında arabuluculuk sürecinde, arabulucunun belirlenmesi iki farklı şekilde gerçekleşebilir:
- Tarafların Anlaşması:
- Taraflar, arabuluculuk bürosuna bildirdikleri listeden veya kendi araştırmaları sonucunda bir arabulucu üzerinde anlaşabilirler.
- Seçilen arabulucunun da dosyayı kabul etmesi durumunda, arabulucu belirlenmiş olur.
- Bu yöntem, tarafların sürece daha fazla dahil olmalarını ve kendilerini daha rahat hissetmelerini sağlayabilir.
- Büro Tarafından Atama:
- Tarafların belirli bir arabulucu tercihi yoksa, arabuluculuk bürosu, siciline kayıtlı arabuluculardan birini dosyaya atar.
- Büro, atama yaparken arabulucunun uzmanlık alanını ve uyuşmazlığın konusunu dikkate alabilir.
- Bu yöntem, tarafların arabulucu seçimiyle zaman kaybetmemesini sağlar ve sürecin daha hızlı ilerlemesine yardımcı olur.
İletişim Bilgilerinin İletilmesi:
Arabulucu belirlendikten sonra, tarafların iletişim bilgileri (telefon, e-posta vb.) arabulucuya iletilir. Bu iletişim, doğrudan taraflarca veya arabuluculuk bürosu aracılığıyla yapılabilir. UYAP Vatandaş Portalı üzerinden başvuru yapılmışsa, iletişim bilgileri başvuru sırasında sisteme girilmiş olur.
Özet:
- İş davalarında arabulucu belirleme sürecinde tarafların tercihi önceliklidir.
- Taraflar anlaşamazsa, arabuluculuk bürosu bir arabulucu atar.
- Arabulucu belirlendikten sonra tarafların iletişim bilgileri arabulucuya iletilir.
- UYAP üzerinden yapılan başvurularda iletişim bilgileri başvuru sırasında verilir.
Önemli Not: Arabulucunun tarafsız ve bağımsız olması, arabuluculuk sürecinin başarısı için önemlidir. Taraflar, arabulucu seçimi veya atanması konusunda herhangi bir şüpheleri varsa, arabuluculuk bürosuna başvurarak bilgi alabilirler.
Arabulucu Belirlendikten Sonra: Sürecin İlerleyişi
Arabulucunun belirlenmesi, arabuluculuk sürecinin resmen başladığı anlamına gelir. Bu aşamadan sonra, arabulucu taraflarla iletişime geçerek süreci yönlendirir ve çözüme ulaşılmasına yardımcı olur.
Arabulucunun İlk Adımları:
- Tarafları Bilgilendirme: Arabulucu, başvuru formunda belirtilen iletişim bilgileri üzerinden taraflara ulaşır ve arabuluculuk süreci, hakları, yükümlülükleri ve sürecin işleyişi hakkında detaylı bilgi verir.
- Ön Görüşmeler: İlk oturuma hazırlık olarak, arabulucu taraflarla ön görüşmeler yapabilir. Bu görüşmelerde, uyuşmazlığın detayları hakkında bilgi alınır ve tarafların beklentileri değerlendirilir. Ayrıca, arabulucu, tarafların elindeki bilgi ve belgeleri talep edebilir.
- İlk Oturumun Planlanması: Arabulucu, taraflarla birlikte ilk oturumun tarihini ve yerini belirler. Taraflar ortak bir karara varamazsa, arabulucu uygun bir zaman ve mekan belirleme yetkisine sahiptir.
Arabulucunun Rolü ve Sorumlulukları:
- Tarafsızlık ve Gizlilik: Arabulucu, süreç boyunca tarafsızlığını korumalı ve tarafların paylaştığı bilgileri gizli tutmalıdır.
- İletişimi Kolaylaştırma: Taraflar arasındaki iletişimi kolaylaştırarak, karşılıklı anlayış ve işbirliği ortamı oluşturmalıdır.
- Çözüm Odaklılık: Tarafların kendi çözümlerini üretmelerine yardımcı olacak sorular sorarak ve önerilerde bulunarak çözüm odaklı bir süreç yürütmelidir.
- Hukuki Bilgilendirme Yapmama: Arabulucu, hukuki danışmanlık veya tavsiye vermemelidir. Taraflar, hukuki konularda kendi avukatlarına danışmalıdırlar.
Özet:
Arabulucu belirlendikten sonra, tarafları bilgilendirme, ön görüşmeler yapma ve ilk oturumu planlama gibi adımlar atarak süreci başlatır. Arabulucunun rolü, tarafların kendi çözümlerini üretmelerine yardımcı olmak ve adil bir anlaşmaya varmalarını sağlamaktır.
İş Davalarında Arabuluculuk: İlk Oturum ve Önemi
İş davalarında arabuluculuk sürecinin başlangıcı olan ilk oturum, tarafların ve arabulucunun birlikte belirlediği bir zaman ve mekanda gerçekleştirilir. Bu oturum, tarafların uyuşmazlık konusundaki taleplerini ve beklentilerini açıkça ifade etmeleri, arabulucunun süreci yönlendirmesi ve tarafların ortak bir çözüm bulmaya çalışması açısından kritik bir öneme sahiptir.
İlk Oturumda Neler Olur?
- Tarafların Açıklamaları: Her iki taraf, uyuşmazlık konusundaki taleplerini ve beklentilerini ayrıntılı bir şekilde açıklar. Bu aşamada, taraflar ellerindeki bilgi ve belgeleri de sunarak iddialarını destekleyebilirler.
- Arabulucunun Yönlendirmesi: Arabulucu, tarafsız bir konumda, tarafların birbirlerini anlamalarına ve iletişim kurmalarına yardımcı olur. Tarafların duygusal tepkilerini kontrol etmelerine ve çözüm odaklı bir yaklaşım benimsemelerine rehberlik eder.
- Müzakere Aşaması: Tarafların açıklamalarının ardından, arabulucunun yönlendirmesiyle müzakere süreci başlar. Taraflar, uyuşmazlık konusunda ortak bir noktada buluşmaya ve karşılıklı kabul edilebilir bir çözüm geliştirmeye çalışırlar.
İlk Oturuma Katılım Zorunluluğu:
İş davalarında arabuluculuk sürecinde, tarafların her ikisinin de ilk oturuma katılması zorunludur. Mazeretsiz olarak ilk oturuma katılmayan taraf, arabulucu tarafından düzenlenen son tutanakta belirtilir ve süreç sona erdirilir.
Uzlaşı Sağlanamaması Durumunda:
İlk oturumda taraflar uzlaşmaya varamazsa, arabuluculuk süreci devam eder ve azami 4 haftalık süre içinde yeni toplantılar planlanır. Bu toplantılarda, arabulucu tarafları uzlaşmaya teşvik etmeye ve farklı çözüm önerileri sunmaya devam eder.
Sonuç:
İş davalarında arabuluculuk sürecinin ilk oturumu, tarafların birbirlerini anlamaları, uyuşmazlığı açıkça ortaya koymaları ve çözüm arayışına başlamaları için önemli bir fırsattır. Her iki tarafın da aktif katılımı ve arabulucunun yönlendirmesiyle, anlaşmazlıkların mahkemeye taşınmadan çözümlenmesi ve tarafların karşılıklı memnuniyet sağlayacak bir sonuca ulaşması mümkün olabilir.
Son Tutanak: Arabuluculuk Sürecinin Resmi Kaydı
İş davalarında arabuluculuk sürecinin herhangi bir nedenle sona ermesi durumunda, arabulucu tarafından bir “son tutanak” düzenlenir. Bu tutanak, sürecin resmi bir kaydı niteliğindedir ve taraflar, varsa vekilleri ve arabulucu tarafından imzalanır.
Son Tutanakta Yer Alan Bilgiler:
- Tarafların ve arabulucunun kimlik bilgileri
- Arabuluculuk sürecinin başlangıç ve bitiş tarihleri
- Yapılan toplantıların sayısı ve tarihleri
- Tarafların katılım durumu
- Uyuşmazlık konusu ve tarafların talepleri
- Arabuluculuk sürecinde yaşanan gelişmeler
- Tarafların anlaşmaya varıp varamadığı
- Anlaşma sağlanmışsa, anlaşmanın şartları
- Anlaşma sağlanmamışsa, sürecin sona erme nedeni
Son Tutanak Neden Önemlidir?
- Resmi Kayıt: Son tutanak, arabuluculuk sürecinin resmi bir belgesidir ve taraflar arasındaki anlaşmazlığın çözümüne ilişkin önemli bilgileri içerir.
- Dava Şartı: İş davalarında arabuluculuk zorunlu olduğundan, son tutanak dava açabilmek için gerekli bir belgedir.
- İcra Edilebilirlik: Taraflar anlaşmaya varırsa, son tutanak mahkeme onayıyla icra edilebilir hale gelir.
- Gizlilik: Son tutanakta yer alan bilgiler gizlidir ve tarafların rızası olmadan üçüncü kişilerle paylaşılamaz.
Son Tutanak Düzenleme Süreci:
- Arabulucu Tarafından Düzenleme: Arabulucu, arabuluculuk sürecinin sona ermesinden sonra son tutanağı düzenler.
- Taraflar ve Vekiller Tarafından İmzalanma: Tutanak, taraflar, varsa vekilleri ve arabulucu tarafından imzalanır.
- Arabuluculuk Bürosuna Gönderilme: İmzalanan son tutanak, arabulucu tarafından arabuluculuk bürosuna gönderilir.
Sonuç:
Son tutanak, arabuluculuk sürecinin önemli bir parçasıdır ve taraflar arasındaki anlaşmazlığın çözümüne ilişkin bilgileri içerir. Bu nedenle, tutanağın doğru ve eksiksiz bir şekilde düzenlenmesi ve taraflarca imzalanması önemlidir.
İş Davalarında Arabuluculuk: İcra Edilebilirlik Şerhi ve Önemi
İş davalarında arabuluculuk sürecinde tarafların uzlaşması durumunda, anlaşmaya varılan konuların icra edilebilmesi için son tutanağa icra edilebilirlik şerhi alınması gerekmektedir. Bu şerh, anlaşmanın bir mahkeme kararı gibi resmiyet kazanmasını ve gerektiğinde icra takibi yoluyla uygulanabilmesini sağlar.
İcra Edilebilirlik Şerhinin Alınmaması Durumunda:
Eğer son tutanağa icra edilebilirlik şerhi alınmazsa, uzlaşılan konular doğrudan icra takibine konu olamaz. Ancak bu durum, tarafların anlaşmaya uyma yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz. Taraflar, kendi istekleriyle anlaşmaya uygun hareket edebilirler.
İcra Edilebilirlik Şerhi Nasıl Alınır?
İcra edilebilirlik şerhi, arabulucunun görev yaptığı yerdeki sulh ceza hakimliğine başvuru yapılarak alınır.
Noter Onaylı Son Tutanak:
Son tutanağın noter tarafından onaylanması halinde, belge resmi belge niteliği kazanır ve icra edilebilirlik şerhi alınmadan da icra takibine konu olabilir.
Özet:
- İş davalarında arabuluculukta uzlaşılan konuların icra edilebilmesi için son tutanağa icra edilebilirlik şerhi alınması gerekir.
- İcra edilebilirlik şerhi olmadan taraflar anlaşmaya uymak zorunda değildir, ancak kendi iradeleriyle anlaşmaya uygun davranabilirler.
- İcra edilebilirlik şerhi, arabulucunun görev yaptığı yerdeki sulh ceza hakimliğinden alınır.
- Noter onaylı son tutanak, icra edilebilirlik şerhi alınmadan da icra takibine konu olabilir.
Önemli Not: Arabuluculuk sürecinde uzlaşmaya varılması ve son tutanağın düzenlenmesi, taraflar için önemli bir adımdır. Bu nedenle, sürecin her aşamasında bir avukattan hukuki destek almak, haklarınızın korunması ve sürecin doğru yönetilmesi açısından önemlidir.
İş Davalarında Arabuluculuk Sürecinin Sona Ermesi: Olası Senaryolar
İş davalarında arabuluculuk, tarafların anlaşmazlıklarını mahkemeye gitmeden çözmelerine yardımcı olmayı amaçlayan değerli bir süreçtir. Ancak, her zaman başarıyla sonuçlanmayabilir. İşte iş davalarında arabuluculuk sürecinin sona erebileceği durumlar:
- Anlaşma Sağlanması: En ideal senaryo, tarafların arabuluculuk görüşmeleri sonucunda anlaşmaya varmasıdır. Bu durumda, arabulucu bir anlaşma belgesi düzenler ve süreç başarıyla tamamlanır.
- Süre Aşımı: Arabuluculuk süreci, başvuru tarihinden itibaren en fazla 4 hafta sürebilir. Bu süre içinde taraflar anlaşmaya varamazsa, süreç kendiliğinden sona erer.
- İlk Toplantıya Katılmama: Tarafların ilk arabuluculuk toplantısına katılımı zorunludur. Bir tarafın mazeretsiz olarak ilk toplantıya katılmaması, sürecin sona ermesine neden olur.
- Taraflarla İletişim Kurulamaması: Arabulucunun taraflara ulaşamaması ve bu nedenle toplantıların planlanamaması da sürecin sona ermesine yol açar.
- Tarafların Ölümü: Taraflardan birinin ölümü halinde, arabuluculuk süreci otomatik olarak sona erer.
Son Tutanak:
Arabuluculuk sürecinin herhangi bir şekilde sona ermesi durumunda, arabulucu bir “son tutanak” düzenler. Bu tutanakta, sürecin detayları, tarafların anlaşmaya varıp varamadığı, varsa anlaşmanın şartları ve sürecin sona erme nedeni gibi bilgiler yer alır. Son tutanak, taraflar ve arabulucu tarafından imzalanır ve arabuluculuk bürosuna gönderilir.
Özet:
İş davalarında arabuluculuk süreci, çeşitli nedenlerle sona erebilir. Anlaşma sağlanması en istenen sonuç olsa da, süre aşımı, ilk toplantıya katılmama, iletişim sorunları veya tarafların ölümü gibi durumlar da sürecin sona ermesine yol açabilir. Her durumda, arabulucu bir son tutanak düzenleyerek süreci resmi olarak kapatır.
İş Davalarında Arabuluculuk Toplantısında Avukatla Temsil: Gerekli mi, Yoksa Faydalı mı?
İş davalarında arabuluculuk toplantılarına avukatla katılım zorunlu değildir. Ancak, bu süreçte hukuki bilgi ve deneyim sahibi bir avukatın rehberliği, tarafların haklarını korumaları ve adil bir çözüme ulaşmaları açısından son derece faydalı olabilir.
Avukatın Katılımının Faydaları:
- Hukuki Uzmanlık: İş hukuku karmaşık bir alandır ve avukatlar bu alandaki mevzuata ve içtihatlara hakimdirler. Avukatınız, arabuluculuk sürecinde haklarınızı ve yükümlülüklerinizi anlamanıza yardımcı olabilir, size en uygun stratejiyi belirlemenize destek olabilir ve olası riskleri değerlendirerek sizi bilgilendirebilir.
- Müzakere Gücü: Avukatınız, müzakere sürecinde sizin adınıza konuşarak taleplerinizi daha etkili bir şekilde ifade edebilir ve karşı tarafın tekliflerini değerlendirerek size en uygun çözümü bulmanıza yardımcı olabilir.
- Anlaşma Metni Hazırlama: Arabuluculukta anlaşmaya varılması durumunda, anlaşma metninin hukuki açıdan doğru ve eksiksiz bir şekilde hazırlanması büyük önem taşır. Avukatınız, bu metnin hazırlanmasında size yardımcı olarak gelecekteki anlaşmazlıkları önleyebilir.
- Duygusal Destek: İş davaları, taraflar için genellikle stresli ve duygusal bir süreçtir. Avukatınız, bu süreçte size duygusal destek sağlayabilir ve haklarınızı savunurken daha sakin ve objektif kalmanıza yardımcı olabilir.
Sonuç olarak:
İş davalarında arabuluculuk toplantılarına avukatla katılmak yasal bir zorunluluk olmasa da, haklarınızı korumak, adil bir çözüme ulaşmak ve süreci daha bilinçli bir şekilde yönetmek için kesinlikle tavsiye edilir.
Unutmayın: Arabuluculukta anlaşmaya varılması durumunda, bu anlaşma kesin hüküm niteliğindedir ve daha sonra dava açma hakkınızı kaybedebilirsiniz. Bu nedenle, sürecin başından itibaren bir avukattan destek almak, hak kayıplarını önlemek açısından önemlidir.
İş Davalarında Arabuluculuk Süreleri: Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Sürelerin Durması
İş davalarında arabuluculuk süreci, hızlı ve etkili bir çözüm sunmak amacıyla belirli bir süre içerisinde tamamlanması gereken bir süreçtir. Bu süre, genel olarak 3 hafta olarak belirlenmiştir. Ancak, bazı durumlarda bu süre 1 hafta daha uzatılabilir ve toplamda en fazla 4 hafta içinde süreç tamamlanır.
Arabuluculuk Sürecinin Başlangıcı ve Zamanaşımının Durması:
Arabuluculuk süreci, tarafların arabuluculuk bürosuna gerekli bilgi ve belgeleri sunmasıyla başlar. Bu aşamada, tarafların uyuşmazlık konusunu ve taleplerini net bir şekilde ifade etmeleri önemlidir.
Önemli bir nokta: Arabuluculuk başvurusu yapılmasıyla birlikte, dava zamanaşımı süresi ve hak düşürücü süreler durur. Bu, tarafların arabuluculuk sürecinde hak kaybı yaşamadan çözüm bulma imkanı elde etmelerini sağlar.
Son Tutanak ve Sürelerin Yeniden İşlemeye Başlaması:
Arabuluculuk sürecinin sonunda, taraflar anlaşmaya varmış veya varamamış olsun, arabulucu bir son tutanak düzenler. Son tutanağın düzenlenip imzalandığı tarihten itibaren zamanaşımı ve hak düşürücü süreler tekrar işlemeye başlar.
Özet:
- İş davalarında arabuluculuk süresi genel olarak 3 haftadır.
- Zorunlu hallerde bu süre 1 hafta daha uzatılabilir.
- Arabuluculuk başvurusu ile dava zamanaşımı süresi ve hak düşürücü süreler durur.
- Son tutanağın imzalanmasıyla zamanaşımı ve hak düşürücü süreler tekrar işlemeye başlar.
Örnek:
Bir işçi, işten çıkarılmasının ardından işe iade davası açmak istiyor. İşe iade davalarında dava açma süresi 1 aydır. İşçi, bu süre dolmadan arabulucuya başvurursa, arabuluculuk süreci boyunca (maksimum 4 hafta) dava açma süresi işlemez. Ancak, arabuluculukta anlaşma sağlanamaz ve son tutanak imzalanırsa, işçinin dava açmak için kalan süresi (örneğin 1 hafta) tekrar işlemeye başlar.
Sonuç:
İş davalarında arabuluculuk süreleri ve zamanaşımı/hak düşürücü sürelerin durması, tarafların haklarını korumaları açısından önemlidir. Bu süreçleri doğru yönetmek ve hak kaybı yaşamamak için bir avukattan hukuki destek almanız önerilir.
Arabuluculukta Hak ve Yükümlülükler: Adil ve Gizli Bir Süreç İçin Temel Kurallar
Arabuluculuk, tarafların kendi çözümlerini üretmelerine yardımcı olan, gönüllülük esasına dayalı bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Bu sürecin adil ve etkili bir şekilde yürütülebilmesi için tarafların ve arabulucunun belirli hak ve yükümlülüklere sahip olması önemlidir.
Tarafların Hakları:
- Sözleşme Özgürlüğü: Taraflar, arabulucu ile yapacakları arabuluculuk sözleşmesinde, arabulucunun kim olacağı, ücreti ve bu ücretin kim tarafından ödeneceği gibi konularda serbestçe karar verebilirler.
- Süreç Yönetimi: Taraflar, arabuluculuk sürecini yönetme konusunda serbesttirler. Uyuşmazlığın çözümü için verilecek kararlar tamamen tarafların iradesine bağlıdır. Arabulucu bu süreçte bir moderatör rolü üstlenir.
Tarafların Yükümlülükleri:
- Gizlilik: Taraflar, arabuluculuk sürecinde sunulan öneriler, teklifler, tartışılan bilgi ve belgelerin gizliliğini korumakla yükümlüdürler. Bu yükümlülük, süreç sona erdikten sonra açılacak davalarda da devam eder.
- İyi Niyet: Taraflar, arabuluculuk sürecine iyi niyetle katılmalı ve çözüm bulma çabalarına aktif olarak katkıda bulunmalıdırlar.
- Saygı: Taraflar, birbirlerine ve arabulucuya saygılı davranmalıdırlar.
Özet:
Arabuluculukta hak ve yükümlülükler, sürecin adil, şeffaf ve gizli bir şekilde yürütülmesini sağlar. Tarafların ve arabulucunun bu hak ve yükümlülüklere uyması, uyuşmazlıkların daha hızlı, etkili ve kalıcı bir şekilde çözülmesine katkı sağlar.
İş Davalarında Arabuluculuk Ücreti: 2024 Tarifesi ve Ödeme Sorumluluğu
İş davalarında arabuluculuk, anlaşmazlıkların mahkemeye taşınmadan çözülmesi için önemli bir fırsattır. Bu süreçte, tarafların arabulucuya ödemesi gereken bir ücret bulunmaktadır. 2024 yılı için iş davalarında arabuluculuk ücreti ve ödeme sorumluluğu aşağıdaki gibidir:
Başarılı Arabuluculuk (Uzlaşma Sağlanması):
- Ücret: En az 12.000 TL
- Ödeme: Taraflarca eşit olarak ödenir (aksi kararlaştırılmadıkça)
Başarısız Arabuluculuk:
- Tarafların Ulaşılamaması veya İlk Toplantıya Katılmaması: Adalet Bakanlığı tarafından ödenir.
- 2 Saatten Az Süren Görüşmeler: Adalet Bakanlığı tarafından ödenir.
- 2 Saatten Fazla Süren Görüşmeler:
- Taraf Sayısı 1-2: Taraf başına saatlik 520 TL
- Taraf Sayısı 3-5: Saatlik 1.100 TL (taraf sayısına bakılmaksızın)
- Taraf Sayısı 6-10: Saatlik 1.200 TL (taraf sayısına bakılmaksızın)
- Taraf Sayısı 11 ve Üzeri: Saatlik 1.300 TL
İlk Toplantıya Mazeretsiz Katılmama:
- Ücret: Toplantıya katılmayan taraf tarafından ödenir.
Önemli Notlar:
- Belirtilen ücretler asgari ücret tarifesine göre belirlenmiştir. Taraflar ve arabulucu arasında yapılan sözleşmede daha yüksek bir ücret kararlaştırılabilir.
- Arabuluculuk ücreti, KDV hariç olarak belirtilmiştir.
- Arabuluculuk sürecinde ortaya çıkan diğer masraflar (seyahat, konaklama vb.) da taraflarca karşılanır.
Sonuç:
İş davalarında arabuluculuk ücreti, sürecin başarısına ve taraf sayısına göre değişkenlik gösterir. Başarılı bir arabuluculuk sürecinde taraflar, daha düşük bir maliyetle anlaşmazlıklarını çözebilirler. Ancak, başarısız bir süreçte de belirli ücretler ödemekle yükümlü olabilirler. Bu nedenle, arabuluculuk sürecine başlamadan önce bir avukata danışarak haklarınız ve yükümlülükleriniz hakkında bilgi almanız önemlidir.
İş Davalarında Arabuluculuk Sonrası Dava Açma: Dikkat Edilmesi Gerekenler
İş davalarında arabuluculuk, tarafların anlaşmazlıklarını mahkemeye gitmeden çözmeleri için önemli bir fırsat sunar. Ancak, her zaman uzlaşma sağlanamayabilir. Bu durumda, işçi veya işveren, arabuluculuk sonrası dava açma hakkına sahiptir. Ancak bu süreçte dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır.
Arabuluculuk Sonrası Dava Açma Koşulları:
- Uzlaşma Sağlanmamış Olması: Taraflar arabuluculukta anlaşmaya varamamışsa dava açılabilir.
- Anlaşma Sağlansa Bile: Taraflar anlaşmaya varsa bile, anlaşmaya dahil olmayan konularda dava açılabilir.
- 2 Haftalık Süre: Dava, son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren 2 hafta içinde açılmalıdır.
Dava Dilekçesine Son Tutanak Ekleme Zorunluluğu:
Dava açarken, dava dilekçesine arabuluculuk son tutanağının eklenmesi zorunludur. Bu tutanak, arabuluculuk sürecinin tamamlandığını ve anlaşma sağlanamadığını gösterir.
Eksiklik Durumunda Mahkeme Tarafından Verilen Süre:
Eğer dava dilekçesine son tutanağı eklemeyi unutursanız, mahkeme size 1 haftalık bir süre vererek bu eksikliği gidermenizi isteyecektir. Bu süre içinde tutanağı eklemezseniz, davanız usulden reddedilecektir.
Uzlaşma Halinde Dava Açma Yasağı:
Arabuluculuk sürecinde taraflar anlaşmaya varırsa, anlaşmaya varılan konular hakkında tekrar dava açılamaz. Bu nedenle, arabuluculuk görüşmelerinde dikkatli olmak ve haklarınızı tam olarak korumak önemlidir.
Sonuç:
İş davalarında arabuluculuk, anlaşmazlıkları hızlı ve dostane bir şekilde çözmek için etkili bir yöntemdir. Ancak, anlaşma sağlanamaması durumunda dava açma hakkınız bulunmaktadır. Bu süreçte, son tutanağı dava dilekçesine eklemeyi unutmamak ve hukuki süreçleri bir avukat yardımıyla yönetmek, haklarınızı korumanız açısından önemlidir.
İş Davalarında Arabuluculuk: Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları (2024)
1. İş davalarında arabuluculuk şart mı?
Evet, iş davalarında dava açmadan önce arabulucuya başvurmak zorunludur. Bu, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ile getirilen bir zorunluluktur.
2. İş mahkemesi arabuluculuk ücretini kim öder?
Arabuluculuk ücreti, tarafların anlaşması veya anlaşmazlık durumunda arabuluculuk sürecinin nasıl sonuçlandığına bağlı olarak değişir. Genellikle başarılı bir arabuluculukta taraflar ücreti eşit paylaşırken, başarısız bir arabuluculukta ücretin bir kısmı veya tamamı Adalet Bakanlığı tarafından karşılanabilir.
3. İş kazası davalarında arabuluculuk zorunlu mu?
Hayır, iş kazası ve meslek hastalığı davaları ile bu davalardan kaynaklanan maddi ve manevi tazminat talepleri zorunlu arabuluculuk kapsamı dışındadır.
4. İşçilik alacağı davası arabuluculuk zorunlu mu?
Evet, işçilik alacakları davaları (kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, ücret alacakları vb.) zorunlu arabuluculuğa tabidir.
5. Hangi tazminat davalarında arabuluculuk zorunlu?
İşçilik alacakları davaları, işe iade davaları ve işverenin işçiye karşı açtığı tazminat davaları zorunlu arabuluculuğa tabidir. İş kazası ve meslek hastalığı davaları ile bu davalardan kaynaklanan maddi ve manevi tazminat talepleri ise zorunlu arabuluculuk kapsamı dışındadır.
6. Arabulucuda anlaşma sağlanamazsa ne olur?
Arabuluculukta anlaşma sağlanamazsa, arabulucu bir “anlaşmazlık tutanağı” düzenler ve taraflar bu tutanakla birlikte mahkemeye başvurabilirler.
7. Davalı arabulucuya gelmezse ne olur?
Davalı, arabuluculuk görüşmesine katılmazsa veya geçerli bir mazeret sunmadan katılmazsa, bu durum tutanakla tespit edilir ve davalı aleyhine sonuçlar doğurabilir. Örneğin, davalı kısmen veya tamamen haklı olsa bile yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulabilir ve lehine vekalet ücretine hükmedilmeyebilir.
8. Arabulucuyu kabul etmezse ne olur?
Taraflar, arabuluculuk bürosu tarafından atanan arabulucuyu kabul etmek zorundadır. Ancak, arabulucunun tarafsızlığı konusunda ciddi şüpheler varsa, red sebepleriyle birlikte arabuluculuk bürosuna başvurulabilir.
9. Arabulucuda anlaşma olursa ücret ödenir mi?
Evet, arabuluculukta anlaşma sağlanması durumunda arabuluculuk ücreti ödenir. Bu ücret, 2024 yılı için en az 12.000 TL’dir ve taraflarca eşit olarak paylaşılır (aksi kararlaştırılmadıkça).
10. Arabuluculuk ücreti ne kadar 2024?
2024 yılı için iş davalarında arabuluculuk ücreti en az 12.000 TL’dir. Ancak, taraflar ve arabulucu arasında yapılan sözleşmede daha yüksek bir ücret kararlaştırılabilir.
11. Arabulucu avukat yüzde kaç alır?
Arabulucular, genellikle saatlik ücret üzerinden çalışırlar. 2024 yılı için iş davalarında arabuluculuk ücreti, taraf başına saatlik 520 TL ile 1.300 TL arasında değişebilir.
12. Arabulucu parasını kim öder?
Arabuluculuk ücreti, tarafların anlaşması veya anlaşmazlık durumunda arabuluculuk sürecinin nasıl sonuçlandığına bağlı olarak değişir. Genellikle başarılı bir arabuluculukta taraflar ücreti eşit paylaşırken, başarısız bir arabuluculukta ücretin bir kısmı veya tamamı Adalet Bakanlığı tarafından karşılanabilir.
13. Arabulucu avukatsız gidilir mi?
Evet, arabuluculuk görüşmelerine avukatsız olarak katılabilirsiniz. Ancak, hukuki sürecin karmaşıklığı nedeniyle bir avukattan destek almanız önerilir.
14. Arabulucu kaç gün içinde arar?
Arabulucu, görevlendirilmesinden sonra genellikle birkaç gün içinde taraflarla iletişime geçer ve ilk toplantının tarihini belirler.
15. Arabulucu taraf tutar mı?
Hayır, arabulucu tarafsız ve bağımsız bir üçüncü kişidir. Tarafların herhangi birine karşı taraf tutması veya önyargılı davranması söz konusu değildir.
16. Arabuluculuk görüşmesine telefonla katılabilir mi?
Evet, bazı durumlarda (örneğin, tarafların yurt dışında olması veya sağlık sorunları nedeniyle katılamaması) arabuluculuk görüşmelerine telefon veya video konferans yoluyla katılım mümkün olabilir. Ancak, bu durum arabulucu ile önceden görüşülmeli ve onay alınmalıdır.
17. Arabuluculuk görüşmesine tarafın eşi katılabilir mi?
Evet, taraflar arabuluculuk görüşmelerine bir avukat veya başka bir kişiyi yanlarında getirebilirler. Ancak, bu kişinin sadece gözlemci olarak katılması ve müzakere sürecine müdahale etmemesi gerekmektedir.
18. Çalışan işçi arabulucuya gidebilir mi?
Evet, çalışan işçiler de arabuluculuk sürecine katılabilirler. İşverenler, çalışanların arabuluculuk görüşmelerine katılmalarına engel olamazlar.
19. İşçi arabulucuya gelmezse ne olur?
İşçi, arabuluculuk görüşmesine katılmazsa veya geçerli bir mazeret sunmadan katılmazsa, bu durum tutanakla tespit edilir ve işçi aleyhine sonuçlar doğurabilir. Örneğin, işçi kısmen veya tamamen haklı olsa bile yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulabilir ve lehine vekalet ücretine hükmedilmeyebilir.
20. Arabuluculuk görüşmeleri nerede yapılır?
Arabuluculuk görüşmeleri, genellikle arabuluculuk bürosunda veya tarafların anlaştığı başka bir yerde yapılır.
21. Arabulucuya karşı taraf gelmezse ne olur?
Karşı taraf, arabuluculuk görüşmesine katılmazsa veya geçerli bir mazeret sunmadan katılmazsa, bu durum tutanakla tespit edilir ve karşı taraf aleyhine sonuçlar doğurabilir. Örneğin, karşı taraf kısmen veya tamamen haklı olsa bile yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulabilir ve lehine vekalet ücretine hükmedilmeyebilir.
Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. İş Hukuku Avukatı, haklarınızı korumanıza destek olacaktır. Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz!