İDARİ İŞLEMİN İPTALİ DAVASI VE ŞARTLARI

İdari İşlemin İptali Davası: Haklarınızı Korumanın Yolu

Hukuka aykırı idari işlemler karşısında haklarınızı nasıl koruyacağınızı biliyor musunuz?

İdari İşlemin İptali Davası, idarenin hukuka aykırı işlemlerine karşı başvurulan bir dava türüdür. Bu dava ile, haklarınızı ihlal eden idari işlemin iptal edilmesini ve mağduriyetinizin giderilmesini sağlayabilirsiniz.

Ne zaman İdari İşlem İptal Davası açabilirsiniz?

• İdarenin bir işlemi size özel bir yükümlülük yüklüyorsa veya bir hakkınızı kısıtlıyorsa
• İdarenin işlemi hukuka aykırı bir temele dayanıyorsa
• İdarenin işlemi yetkisiz bir mercii tarafından yapılmışsa
• İdarenin işlemi usulsüz bir şekilde yapılmışsa

İdari İşlem İptal Davası’nda dava açma süresi:

• İdare Mahkemelerinde: 60 gündür.
• Vergi Mahkemelerinde: 30 gündür.

Dava Nasıl Açılır?

• Dava dilekçesi yetkili İdare Mahkemesine veya Vergi Mahkemesine sunulur.
• Dava dilekçesinde, hangi idari işlemin iptalinin istendiği, bu işlemin neden hukuka aykırı olduğu ve iptal edilmesi halinde hangi haklarınızın korunacağı açıkça belirtilmelidir.
• Dava dilekçesine ek olarak, dava konusu idari işlemin tebliğ belgesi ve diğer deliller de sunulmalıdır.

Dava Sonucu Ne Olur?

• Mahkeme, dava konusu idari işlemin hukuka aykırı olup olmadığını inceler.
• Mahkeme, idari işlemin hukuka aykırı olduğuna karar verirse, bu işlemi iptal eder.
• İdari işlemin iptal edilmesi halinde, bu işlemin tüm sonuçları ortadan kalkar.

İdari İşlem İptal Davası’nda avukata ihtiyacınız var mı?

İdari İşlem İptal Davaları, karmaşık bir hukuki süreçtir. Bu nedenle, davanın açılması ve takibi için bir avukata danışmanız tavsiye edilir. Bir avukat, haklarınızı en iyi şekilde korumanıza ve davanızı başarıyla sonuçlandırmanıza yardımcı olacaktır.

İDARE HUKUKU AVUKATI İLETİŞİM

İdari İşlem Nedir? Haklarınızı Nasıl Korursunuz?

İdari işlem, kamu idaresinin, kanunların çerçevesinde ve belirli bir amaca yönelik olarak tek taraflı olarak yaptığı ve hukuki sonuç doğuran irade beyanıdır. Bu işlemler, idarenin günlük işleyişinin temelini oluşturur ve vatandaşların hak ve yükümlülüklerini doğrudan etkiler.

İdari işlemin iki temel unsuru vardır:

• Tek taraflılık: İdari işlem, idarenin tek başına, muhatabının rızasına ihtiyaç duymadan yaptığı bir işlemdir. Bu, idari işlemleri sözleşmelerden ayırır.
• Hukuki sonuç doğurma: İdari işlem, belirli bir hukuki sonucu doğurmaya yöneliktir. Bu sonuç, bir hakkın tanınması veya bir yükümlülük yüklenmesi şeklinde olabilir.

İdari işlemler, yasama ve yürütmenin faaliyetleri ile sınırlı değildir. Yani, idare, yasama ve yürütmenin düzenlemediği konularda da idari işlem yapabilir.

İdari işlemin iptali:

Hukuka aykırı olduğu iddia edilen bir idari işlem hakkında iptal davası açılabilir. Bu dava, İdare Mahkemelerinde açılır ve dava süresi 60 gündür. Dava sonucunda mahkeme, idari işlemin hukuka aykırı olup olmadığını değerlendirir ve iptaline karar verebilir.

İdari işlemin iptal edilebileceği bazı durumlar:

• İşlem yetkisiz bir mercii tarafından yapılmışsa
• İşlem usulsüz bir şekilde yapılmışsa
• İşlem hukuka aykırı bir temele dayanıyorsa
• İşlemde orantısızlık ilkesi gözetilmemişse

İdari İşlemler Labirentinde Rehberiniz: Türleri ve Özellikleri

İdari işlemler, kamu idarelerinin günlük faaliyetlerinde önemli bir yer tutar ve vatandaşların hak ve yükümlülüklerini belirlemede kullanılır. Bu işlemler karmaşık bir yapıya sahip olabilir ve farklı türlere ayrılabilir. Bu yazıda, idari işlemlerin türlerini ve özelliklerini, anlaşılır bir dille ve güncel bilgilere dayanarak inceleyeceğiz.

1. Düzenleyici İşlemler:

Düzenleyici işlemler, genel, soyut ve objektif nitelikte olan ve belli bir konudaki kuralları belirleyen işlemlerdir. Bu işlemler, tüm vatandaşlara ve belirli bir konuya ilişkin tüm işlemlere uygulanır. Düzenleyici işlemler kendi içerisinde üçe ayrılır:

A) Genel Düzenleyici İşlemler:

• Anayasa’da belirtilen konularda doğrudan düzenleme yetkisi verilen işlemlerdir.
• Tüzük ve yönetmelikler bu gruba girer.

B) Adsız Düzenleyici İşlemler:

• Anayasa’da adı geçen, genel, soyut ve objektif nitelikte olan işlemlerdir.
• Genelge, sirküler, tebliğ gibi isimlerle adlandırılır.

C) Genel Kararlar:

• Belirli bir grup insana veya kamusal nitelikteki bir şeye yönelik düzenlemelerdir.

2. Birel İşlemler:

Birel işlemler, belli bir kişi veya nesneyi doğrudan etkileyen ve hukuki statüsünü değiştiren işlemlerdir. Bu işlemler, sadece belirli bir kişi veya nesne için geçerlidir ve genel bir kural koymamaktadır.

3. Karma İşlemler:

Karma işlemler, hem düzenleyici hem de birel işlemlerin özelliklerini taşıyan işlemlerdir. Örneğin, imar planları karma işlem grubuna girer.

4. Basit İradeli İşlemler:

Basit iradeli işlemler, tek bir kamu görevlisinin iradesi ile ortaya çıkan işlem türüdür. Bu işlemler, hiyerarşik olarak en alt makamdaki bir memur tarafından gerçekleştirilebilir.

5. Birleşik İradeli İşlemler:

Birleşik iradeli işlemler, birden fazla iradenin bir araya gelmesi ile oluşan işlemlerdir. Bu işlemler, hiyerarşik olarak üst makamdaki bir memur tarafından veya bir kurul tarafından gerçekleştirilebilir.

A) Kolektif İşlemler:

• Kurul, meclis, encümen gibi kararları birer kolektif işlemdir.
• Birden fazla irade aynı amaç ve sonucu doğurmak üzere açıklanır ve bir işlem meydana gelir.

B) Birleşme İşlemler:

• Bağımsız makam veya organların iradesi ile ortaya çıkan işlemlerdir.
• Kararnameler birer birleşme işlemidir.

Sonuç:

İdari işlemler, kamu idarelerinin temel faaliyet araçlarından biridir ve farklı türleri ve özellikleri bulunmaktadır. Bu yazıda, idari işlemlerin türlerini ve özelliklerini inceledik.

İptal Davası Nedir?

İptal davası, idari yargı yoluyla açılan ve idari işlemlerin hukuka uygunluğunun denetlenmesini amaçlayan bir dava türüdür. İdari işlemin yetki, sebep, şekil, konu ve amaç yönlerinden biriyle hukuka aykırı olması halinde, menfaatleri ihlal edilen kişiler tarafından açılabilir.

İptal Davası Ne İşe Yarar?

• Hukuka aykırı idari işlemlerin ortadan kaldırılmasını sağlar.
• Kişilerin haklarının korunmasını ve hukukun üstünlüğünü tesis eder.
• İdarenin keyfi uygulamalarına karşı bir denetim mekanizması oluşturur.

İptal Davası Kimler Tarafından Açılabilir?

• İdari işlemin doğrudan veya dolaylı olarak menfaatleri ihlal edilen kişiler iptal davası açabilir.
• Birden fazla kişi aynı işlemden etkilenmişse, ortak dava açılabilir.

İptal Davası Nasıl Açılır?

• İptal davası, idari işlemin tebliğinden veya ilanından itibaren 60 gün içinde açılmalıdır.
• Dava, görevli ve yetkili idare mahkemesine bir dilekçe ile açılır.
• Dilekçede, dava konusu idari işlem, dava açma gerekçeleri ve istenilen netice açıkça belirtilmelidir.

İptal Davasında Görevli ve Yetkili Mahkemeler

• İdare Mahkemeleri
• Vergi Mahkemeleri
• Bölge İdare Mahkemeleri
• Danıştay

İptal Davasında Deliller

İptal davasında, davanın konusuna göre her türlü delil kullanılabilir. Bu deliller arasında; tanık beyanları, bilirkişi raporları, resmi belgeler ve elektronik deliller yer alabilir.

İptal Davasının Sonuçları

• Mahkeme, idari işlemin hukuka aykırı olduğuna karar verirse, işlemi iptal eder.
• İptal kararı, geriye dönük olarak işlemin başlangıcından itibaren geçerlidir.
• İdari işlemin iptali, işlemin tüm sonuçlarını da ortadan kaldırır.

İdari İşlemin İptali Davasına Konu Olan İşlemler: Kapsamlı Bir İnceleme

İdari işlemler, kamu idarelerinin günlük faaliyetlerinde önemli bir yer tutar ve vatandaşların hak ve yükümlülüklerini belirlemede kullanılır. Bu işlemler, hukuka uygun olması esastır. Aksi takdirde, menfaatleri ihlal edilen kişiler tarafından iptal davası açılabilir. Peki, iptal davasına konu olabilecek işlemler nelerdir?

Hangi İşlemler İptal Davasına Konu Olabilir?

Kural olarak, her türlü idari işleme karşı iptal davası açılabilir. Bu kapsamda, aşağıdakiler gibi işlemler sayılabilir:

• Tüzük ve yönetmelikler gibi düzenleyici işlemler: Bu işlemler genel, soyut ve objektif niteliktedir ve tüm vatandaşlara uygulanır.
• Birel işlemler: Belirli bir kişi veya nesneyi doğrudan etkileyen ve hukuki statüsünü değiştiren işlemlerdir.
• Karma işlemler: Hem düzenleyici hem de birel işlemlerin özelliklerini taşıyan işlemlerdir.
• Basit iradeli işlemler: Tek bir kamu görevlisinin iradesi ile ortaya çıkan işlemlerdir.
• Birleşik iradeli işlemler: Birden fazla iradenin bir araya gelmesi ile oluşan işlemlerdir.

Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar:

• Her işlem iptal davasına konu olabilse de, bazı işlemler için özel şartlar aranabilir. Örneğin, bazı işlemler için önceden itiraz edilmesi zorunlu olabilir.
• İptal davası açma süresi sınırlıdır. Bu süre, işlemin tebliğinden veya ilanından itibaren 60 gündür.
• İptal davası, yetkili ve görevli idare mahkemesine bir dilekçe ile açılır. Dilekçede, dava konusu idari işlem, dava açma gerekçeleri ve istenilen netice açıkça belirtilmelidir.

İptal Davası Ne İşe Yarar?

İptal davası, hukuka aykırı idari işlemlerin ortadan kaldırılmasını sağlar. Bu sayede, hakları ihlal edilen kişilerin korunması ve hukukun üstünlüğünün tesis edilmesi amaçlanır.

Sonuç:

İdari işlemlerin iptali davasına konu olup olmadığı, işlemin türüne, özel şartlara ve dava açma süresine bağlıdır. Bu konuda detaylı bilgi için bir avukata danışmanız önemlidir.

İdari İşlemin İptali Davasına Konu Edilemeyecek İşlemler: Sınırlar Nelerdir?

İptal davası, hukuka aykırı idari işlemlerin ortadan kaldırılmasını sağlayan önemli bir yasal araçtır. Peki, her türlü idari işleme karşı iptal davası açılabilir mi? Hayır, bazı işlemler iptal davasına konu edilemez. Bu yazıda, iptal davasına konu edilemeyecek işlemleri inceleyeceğiz.

Hangi İşlemler İptal Davasına Konu Edilemez?

• İcrai Nitelik Taşımayan İşlemler:
• Hazırlık işlemleri: İdarenin bir idari işlemi gerçekleştirmek için yaptığı ön işlemlerdir. Örneğin, bir ihale için hazırlanan ihale şartnamesi hazırlık işlemidir.
• Gösterici işlemler: İdarenin belirli bir amaca yönelik olarak yaptığı, fakat doğrudan hukuki sonuç doğurmayan işlemlerdir. Örneğin, bir kamu binasına Türk bayrağı çekilmesi gösterici işlemdir.
• İç düzen işlemleri: İdarenin kendi teşkilatı ve personelinin çalışmasını düzenleyen işlemlerdir. Örneğin, bir kamu kurumunda personel yönetmeliğinin değiştirilmesi iç düzen işlemidir.
• Kesin ve Yürütülmesi Gereken İşlemler:
• İdari Yargılama Usulü Kanunu 15/1-b kapsamında kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem varsa idari dava açılamaz. Bu tür işlemler, kanun koyucu tarafından belirli bir amaç için kesin ve tartışmasız olarak kabul edilen işlemlerdir. Örneğin, olağanüstü hal ilanı kesin ve yürütülmesi gereken bir işlemdir.

Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar:

• Yukarıda sayılan işlemlere ek olarak, kanunda belirtilen diğer işlemler de iptal davasına konu edilemeyebilir.
• İptal davası açmadan önce, işlemin iptal davasına konu olup olmadığı detaylı olarak araştırılmalıdır.

Bireysel İdari İşlemin İptali Davası: Haklarınızı Korumanın Güçlü Aracı

Bireysel idari işlemler, kamu idarelerinin belirli bir kişi veya kişileri doğrudan etkileyen ve hukuki statülerini değiştiren işlemlerdir. Bu işlemler, memur atamaları, disiplin cezaları, ruhsat verme işlemleri gibi birçok farklı konuyu kapsayabilir.

Hukuka aykırı olduğu düşünülen bireysel idari işlemlere karşı, menfaatleri ihlal edilen kişiler tarafından iptal davası açılabilir. Bu dava türü, haksızlığa uğrayan bireylerin haklarını korumalarını ve yasal yollardan çözüm bulmalarını sağlar.

İptal Davası Ne İşe Yarar?

• Hukuka aykırı bireysel idari işlemlerin ortadan kaldırılmasını sağlar.
• Kişilerin haklarının korunmasını ve hukukun üstünlüğünün tesis edilmesini amaçlar.
• İdarenin keyfi uygulamalarına karşı bir denetim mekanizması oluşturur.

Kimler İptal Davası Açabilir?

• İdari işlemin doğrudan veya dolaylı olarak menfaatleri ihlal edilen kişiler iptal davası açabilir.
• Birden fazla kişi aynı işlemden etkilenmişse, ortak dava açılabilir.

İptal Davası Nasıl Açılır?

• İptal davası, idari işlemin tebliğinden veya ilanından itibaren 60 gün içinde açılmalıdır.
• Dava, görevli ve yetkili idare mahkemesine bir dilekçe ile açılır.
• Dilekçede, dava konusu idari işlem, dava açma gerekçeleri ve istenilen netice açıkça belirtilmelidir.

İptal Davasında Görevli ve Yetkili Mahkemeler

• Danıştay
• Bölge İdare Mahkemeleri
• Vergi Mahkemeleri

İptal Davasında Deliller

İptal davasında, davanın konusuna göre her türlü delil kullanılabilir. Bu deliller arasında; tanık beyanları, bilirkişi raporları, resmi belgeler ve elektronik deliller yer alabilir.

İptal Davasının Sonuçları

• Mahkeme, idari işlemin hukuka aykırı olduğuna karar verirse, işlemi iptal eder.
• İptal kararı, geriye dönük olarak işlemin başlangıcından itibaren geçerlidir.
• İdari işlemin iptali, işlemin tüm sonuçlarını da ortadan kaldırır.

Bireysel İdari İşlemin İptali Davası ile İlgili Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar:

• İdari işlemin iptal davasına konu olup olmadığı, işlemin türüne, özel şartlara ve yasal düzenlemelere bağlıdır. Bu konuda detaylı bilgi için bir avukata danışmanız önemlidir.
• İptal davası açma süresi sınırlıdır. Bu süre, işlemin tebliğinden veya ilanından itibaren 60 gündür.
• İptal davası, yetkili ve görevli idare mahkemesine bir dilekçe ile açılır. Dilekçede, dava konusu idari işlem, dava açma gerekçeleri ve istenilen netice açıkça belirtilmelidir.

İdari İşlemin İptali Davasını Kimler Açabilir?

İdari işlemin iptali davası, hukuka aykırı olduğu düşünülen idari işlemlerin ortadan kaldırılması için açılan bir dava türüdür. Bu dava türü ile, kamu idarelerinin keyfi uygulamalarına karşı bir denetim mekanizması oluşturulur ve vatandaşların hakları korunur. Peki, iptal davasını kimler açabilir?

İptal Davasını Kimler Açabilir?

İdari işlemin iptali davasını açabilmek için, o işlemden doğrudan veya dolaylı olarak menfaatinin ihlal edilmesi gerekir. Bu kapsamda, aşağıdakiler gibi kişiler iptal davası açabilir:

• Bireysel olarak: İdari işlemin hedef kişisi olan ve işlemin doğrudan haklarını etkilediği kişiler iptal davası açabilir. Örneğin, bir memura verilen disiplin cezasına karşı o memur iptal davası açabilir.
• Doğrudan menfaati olmasa bile: İdari işlemin yansımaları nedeniyle hakları ihlal edilen kişiler de iptal davası açabilir. Örneğin, bir imar izninin verilmesi nedeniyle komşusunun güneş ışığından mahrum kalan bir kişi iptal davası açabilir.
• Tüzel kişiler: Kamu kurum ve kuruluşları, vakıflar, dernekler ve kooperatifler gibi tüzel kişiler de, hukuka aykırı olduğu düşünülen idari işlemlere karşı iptal davası açabilir.
• Üçüncü kişiler: İdari işlemin muhatabı olmasa da, o işlemden olumsuz şekilde etkilenen üçüncü kişiler de iptal davası açabilir. Örneğin, bir kamu ihalesinin iptal edilmesi sonucunda ihaleye katılmak isteyen bir firma da iptal davası açabilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar:

• İptal davası açabilmek için, kişinin dava açma ehliyetine sahip olması gerekir.
• İptal davası açma süresi 60 gündür ve bu süre, işlemin tebliğinden veya ilanından itibaren başlar.
• İptal davası, görevli ve yetkili idare mahkemesine bir dilekçe ile açılır.
• Dilekçede, dava konusu idari işlem, dava açma gerekçeleri ve istenilen netice açıkça belirtilmelidir.

İdari İşlemin İptali Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme: Rehberiniz

İdari işlemin iptali davası, hukuka aykırı olduğu düşünülen idari işlemlerin ortadan kaldırılması için açılan bir dava türüdür. Bu dava türünde, görevli ve yetkili mahkemenin doğru belirlenmesi büyük önem taşır. Aksi takdirde, dava reddedilme riskiyle karşı karşıya kalınabilir.

Peki, idari işlemin iptali davasında görevli ve yetkili mahkeme hangisidir?

Görevli Mahkeme:

İdari işlemin iptali davasında görevli mahkeme, davanın konusuna göre değişir. Genel olarak şu şekilde sıralanabilir:

• İdare Mahkemeleri: Genel yetkili mahkemelerdir. İdari işlemin türüne göre, dava bu mahkemelerde açılır.
• Vergi Mahkemeleri: Vergi ile ilgili idari işlemlere karşı açılan davalarda görevlidir.
• Danıştay: Danıştay Kanunu’nun 24. maddesinde sayılan hallerde, idari işlemin iptali davasında görevlidir. Bu haller sınırlı sayıda olup, özel bir durum gerektirir.

Yetkili Mahkeme:

Görevli mahkeme belirlendikten sonra, yetkili mahkeme de tespit edilmelidir. Yetkili mahkeme, davanın konusuna ve tarafların ikametgahına göre belirlenir. Genel olarak şu şekilde sıralanabilir:

• İptal istenen idari işlemi tesis eden idari mercin bulunduğu yer mahkemesi: Genel yetki kuralıdır.
• Kamu görevlilerinin atanması ve nakilleri ile ilgili davalarda: Kamu görevlisinin yeni veya eski görev yeri idare mahkemesi yetkilidir.
• Kamu görevlilerinin görevlerine son verilmesi, emekli edilmeleri veya görevden uzaklaştırılmaları ile ilgili davalarda: Kamu görevlisinin son görev yaptığı yer idare mahkemesi yetkilidir.
• Kamu görevlilerinin disiplin cezaları ile ilgili davalarda: Kamu görevlisinin görev yaptığı yer idare mahkemesi yetkilidir.
• Hâkim ve savcıların mali ve sosyal haklarına ve sicillerine ilişkin konularla, müfettiş hal kâğıtlarına karşı açacakları ve idare mahkemelerinin görevine giren davalarda: Hâkim veya savcının görev yaptığı yerin idari yargı yetkisi yönünden bağlı olduğu bölge idare mahkemesine en yakın bölge idare mahkemesinin bulunduğu yer idare mahkemesidir.

Özel Yetki Kuralları:

Yukarıda sayılanlar genel yetki kurallarıdır. Özel yetki halleri varsa, öncelikle bu kurallar uygulanır. Özel yetki kuralları, yasalarda veya özel kanunlarda belirtilmiştir.

Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar:

• İdari işlemin iptali davası açmadan önce, görevli ve yetkili mahkemenin doğru belirlenmesi önemlidir.
• Görevli ve yetkili mahkemenin yanlış belirlenmesi halinde, dava reddedilebilir.
• Dava dilekçesinde, dava konusu idari işlem, dava açma gerekçeleri ve istenilen netice açıkça belirtilmelidir.
• İdari işlemin iptali davası ile ilgili detaylı bilgi için bir avukata danışmanız önemlidir.

İdari İşlemin İptali Davası Nasıl Açılır? Adım Adım Rehber

Hukuka aykırı olduğu düşünülen idari işlemlerin ortadan kaldırılması için açılan idari işlemin iptali davası, birçok vatandaş için önemli bir hak aracıdır. Bu dava türü ile ilgili yasal prosedürleri bilmek ve doğru şekilde uygulamaya koymak, davanın başarıya ulaşmasında büyük rol oynar. Peki, idari işlemin iptali davası nasıl açılır?

Adım 1: Yetkili ve Görevli Mahkemeyi Belirleyin:

Dava açmadan önce, dava konusu idari işlemin türüne ve tarafların ikametgahına göre yetkili ve görevli mahkemenin doğru belirlenmesi hayati önem taşır. Bu konuda bilgi edinmek için bir avukata danışmanız veya İdari Yargılama Usulü Kanunu’nu inceleyebilirsiniz.

Adım 2: Dava Dilekçesini Hazırlayın:

Yetkili ve görevli mahkeme belirlendikten sonra, dava dilekçesinin özenle hazırlanması gerekir. Dava dilekçesinde aşağıdaki bilgiler yer almalıdır:

• Tarafların ve vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adresleri ile gerçek kişilere ait T.C. kimlik numaraları
• Davanın konu ve sebepleri ile dayandığı deliller
• Dava konusu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihi
• Vergi, resim, harç, benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezalarına ilişkin davalarla tam yargı davalarında uyuşmazlık konusu olarak belirtilen miktar
• Vergi davalarında davanın ilgili bulunduğu verginin veya vergi cezasının nevi ve yılı ile tebliğ edilen ihbarnamenin tarihi ve numarası ve varsa mükellef hesap numarası

Adım 3: Dava Dilekçesine Ek Belgeleri Hazırlayın:

Dava dilekçesine ek olarak, dava konusu kararın ve belgelerin asılları veya örnekleri de eklenmelidir.

Adım 4: Dava Dilekçesini ve Eklentileri Sunun:

Dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örnekleri karşı taraf sayısından bir fazla olacak şekilde, Danıştay veya ilgili mahkeme başkanlıklarına veya bunlara gönderilmek üzere idare veya vergi mahkemesi başkanlıklarına sunulur.

Adım 5: Dava Harcını Ödeyin:

Dava açarken dava harcı ödemeniz gerekir. Dava harcının miktarı, dava konusu idari işlemin türüne ve uyuşmazlık konusu miktara göre değişir.

Adım 6: Davanın Takibini Yapın:

Dava açıldıktan sonra, davanın takibi ve gerekli işlemlerin zamanında yapılması önemlidir. Dava süreciyle ilgili gelişmeleri takip etmek ve gerekli evrakları sunmak için bir avukata danışmanız faydalı olacaktır.

Unutmayın: Bu bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır ve hukuki tavsiye niteliği taşımamaktadır. Herhangi bir konuda yasal haklarınız ve yasal işlemler hakkında bilgi almak için bir avukata danışmanız önemlidir.

Ek Bilgiler:

• İdari işlemin iptali davası açma süresi, işlemin tebliğinden veya ilanından itibaren 60 gündür.
• İdari işlemin iptali davası, yargılama usulü kurallarına uygun şekilde yürütülür.
• İdari işlemin iptali davasında, mahkeme tarafından idari işlemin iptaline karar verilmesi halinde, işlem ortadan kalkar.

İdari İşlemin İptali Davasında İlk İnceleme: Ayrıntılı Rehber

İdari işlemin iptali davası, hukuka aykırı olduğu düşünülen idari işlemlerin ortadan kaldırılması için açılan bir dava türüdür. Bu dava türünde, davanın kabul edilebilirliği ve reddine ilişkin karar verme sürecinin ilk aşaması ilk incelemedir. İlk incelemede, davanın usuli ve maddi şartları detaylı bir şekilde değerlendirilir.

İlk İncelemenin Aşamaları:

1. Dilekçenin Kayıt Altına Alınması:

• Dava dilekçeleri, Danıştay’da Evrak Müdürlüğü’nce, bölge idare, idare ve vergi mahkemelerinde ise evrak bürosu tarafından kaydedilir.
• Dilekçe sahibine, evrakın tarih ve sayısını gösteren ücretsiz bir alındı kağıdı verilir.

2. İlk İncelemenin Yapılması:

• Dilekçeler, Danıştay’da daire başkanının görevlendireceği bir tetkik hakimi, idare ve vergi mahkemelerinde ise mahkeme başkanı veya görevlendireceği bir üye tarafından incelenir.
• İnceleme sırasında aşağıdaki hususlar değerlendirilir:
  • Görev ve yetki: Danıştay veya idare ve vergi mahkemesinin davaya bakmaya yetkili olup olmadığı.
  • İdari merci tecavüzü: Dava konusu işlemin idari merciler tarafından yapılıp yapılmadığı.
  • Ehliyet: Dava açma ehliyeti olup olmadığı.
  • Dava Konusu: Dava konusu işlemin, idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı.
  • Süre aşımı: Dava açma süresinin aşılıp aşılmadığı.
  • Husumet: Dava konusu işlemin, davacı ve davalı arasında hukuki bir uyuşmazlık doğurup doğurmadığı.
  • Dava Dilekçesinin Şekil Şartları: Dava dilekçesinin, İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 3. ve 5. maddelerine uygun olup olmadığı.

3. İlk İnceleme Sonucu:

• İlk incelemede herhangi bir kanuni aykırılık tespit edilmezse veya daire veya mahkeme tarafından ilk inceleme raporu yerinde görülmezse, tebligat işlemine derhal geçilir.
• İlk incelemede kanuni aykırılık tespit edilirse, durum bir rapor ile görevli daire veya mahkemeye bildirilir.
• Tek hakimle çözümlenecek dava dilekçeleri için rapor düzenlenmez ve bu durumda 15. madde hükümleri ilgili hakim tarafından uygulanır.
• İlk inceleme ve bu fıkra ile 5. fıkra gereğince yapılacak işlemler, dilekçenin alındığı tarihten itibaren en geç on beş gün içinde sonuçlandırılır.

İlk İncelemede Tespit Edilebilecek Kanuni Aykırılıklar ve Sonuçları:

• Adli yargının görevli olduğu konularda dava açılması: Bu durumda dava reddedilir ve dava dosyası adli yargıya gönderilir.
• Görevli veya yetkili olmayan mahkemeye dava açılması: Bu durumda dava görev veya yetki yönünden reddedilir ve dava dosyası görevli veya yetkili mahkemeye gönderilir.
• Dava dilekçesinde ehliyetsizlik: Bu durumda dava reddedilir.
• Dava dilekçesinde hasım gösterilmemesi veya yanlış hasım gösterilmesi: Söz konusu durumda dava dilekçesi tespit edilecek gerçek hasma tebliğ edilir.
• Dava dilekçesinde noksanlıklar olması: Bu durumda dava dilekçesi otuz gün içinde 3 ve 5. maddelere uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak üzere davacıya geri iade edilir.
• Dava dilekçesinin ehliyetli olmayan bir vekil tarafından sunulması: Bu durumda dava dilekçesi otuz gün içinde bizzat veya bir avukat vasıtasıyla yeniden düzenlenmek üzere davacıya iade edilir.
• Dava dilekçesinin görevli idare merciine tevdi edilmesi gereken bir konuda olması: Bu durumda dava dilekçesi görevli idari mercie tevdi edilir.

İdari Dava Açmadan Önce İdareye Başvuru Zorunluluğu: Kapsamlı Bilgilendirme

İdari işlemin iptali davası, hukuka aykırı olduğu düşünülen idari işlemlerin ortadan kaldırılması için açılan bir dava türüdür. Bu dava türünde, davanın açılabilmesi için bazı şartlar aranmaktadır. Bu şartlardan biri de idari işlemin iptali davası açmadan önce idareye başvuru zorunluluğudur.

Peki, hangi durumlarda idareye başvuru zorunludur?

• Kanunla idari başvuru zorunluluğu öngörülmüşse: Bazı kanunlarda, belirli türdeki idari işlemlere karşı dava açmadan önce idareye başvuru zorunluluğu öngörülmüştür. Bu gibi durumlarda, dava açmadan önce mutlaka idareye başvurulmalıdır. Aksi takdirde dava reddedilebilir.
• İdari işlemin iptali davasında dava konusu işlemin yürütmesi durdurulmuşsa: Dava konusu işlemin yürütmesi durdurulmuşsa, idareye başvuru zorunluluğu yoktur.
• Dava konusu işlem bir genel işlem ise: Genel işlemlere karşı dava açmadan önce idareye başvuru zorunluluğu yoktur.
• Dava konusu işlem bir vergi cezası ise: Vergi cezalarına karşı dava açmadan önce Vergi Dairesi’ne başvuru zorunluluğu vardır.

İdareye Başvuru Nasıl Yapılır?

İdareye başvuru, dilekçe ile yapılmalıdır. Dilekçede, aşağıdaki bilgilere yer verilmelidir:

• Davacının adı ve soyadı
• Adres
• Telefon numarası
• Dava konusu işlem
• Dava konusunun özeti
• Talepler
• Tarih ve imza

Dilekçe, ilgili idareye elden teslim edilerek veya posta ile gönderilerek yapılabilir.

İdareye Başvuru Sonrası:

İdareye yapılan başvuruya otuz gün içinde cevap verilmesi gerekir. Bu süre içinde cevap verilmezse, başvurunun reddedildiği kabul edilir.

• Başvurunun kabulü: İdarenin başvuruyu kabul etmesi halinde, başvuru üzerine gerekli işlemler yapılır ve davacıya bilgi verilir.
• Başvurunun reddi: İdarenin başvuruyu reddetmesi halinde, davacı dava açma süresi içinde dava açabilir. Başvurunun reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresi yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba katılır.

Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar:

• İdareye başvuru zorunluluğu olan durumlarda, dava açmadan önce mutlaka idareye başvurulmalıdır.
• İdareye başvuru dilekçesinde tüm bilgiler eksiksiz ve doğru olarak yer almalıdır.
• İdareye başvuru dilekçesinin bir kopyası saklanmalıdır.
• Dava açma süresi dikkatle takip edilmelidir.

Sonuç:

İdari işlemin iptali davası açmadan önce idareye başvuru zorunluluğu, bazı durumlarda dava şartı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle, dava açmadan önce hangi durumlarda idareye başvuru yapılması gerektiği dikkatlice incelenmelidir. Aksi takdirde dava reddedilebilir.

İdari Merci Tecavüzü: Ayrıntılı Açıklama

İdari merci tecavüzü, kanunla belirlenmiş zorunlu idari başvuru yolları kullanılmadan dava açılması halini ifade eder. Bu durum, idari yargılamada önemli bir usul hatası olarak kabul edilir ve davanın reddedilmesine yol açabilir.

İdari Merci Tecavüzünün Unsurları:

• Zorunlu idari başvuru yolu öngörülmüş olması: Kanunla belirli idari işlemler için dava açmadan önce idari mercilere başvurma zorunluluğu öngörülmüş olabilir. Bu gibi durumlarda, dava açmadan önce bu idari mercilere başvurulması ve bu merciilerden ret cevabı alınması veya başvurunun cevapsız bırakılması gerekir.
• Dava açma süresi içinde başvuru yapılmaması: İdari merci tecavüzünden bahsedebilmek için, kanunla öngörülen idari başvuru yollarının dava açma süresi içinde kullanılmamış olması gerekir.
• Dava dilekçesinde idari başvuru yapılmadığının beyan edilmemesi: Dava dilekçesinde, zorunlu idari başvuru yollarının kullanılmadığının açıkça beyan edilmemesi de idari merci tecavüzü olarak değerlendirilebilir.

İdari Merci Tecavüzünün Sonuçları:

• Davanın reddedilmesi: İdari merci tecavüzü tespit edilen davalar reddedilir. Bu durumda, dava konusu işlem hukuka aykırı olsa bile mahkeme tarafından incelenmez ve dava reddedilir.
• Gecikme zammı: İdari merci tecavüzü nedeniyle dava reddedildiği takdirde, dava reddedilinceye kadar geçen süre için gecikme zammı talep edilemez.

İdari Merci Tecavüzünün Önlenmesi:

• Hukuki Danışmanlık Almak: Dava açmadan önce bir avukata danışarak, davanın açılabilmesi için gerekli olan idari mercilere başvuru yapılıp yapılmadığı teyit edilmelidir.
• Dava Dilekçesinde Gerekli Bilgilerin Yer Alması: Dava dilekçesinde, zorunlu idari başvuru yollarının kullanıldığı veya bu yolların kullanılmadığına dair açık bir beyan yer almalıdır.

Özetle: İdari merci tecavüzü, idari yargılamada önemli bir usul hatasıdır ve davanın reddedilmesine yol açabilir. Dava açmadan önce bir avukata danışarak ve dava dilekçesinde gerekli bilgileri eksiksiz bir şekilde yer alarak bu riskin önüne geçilebilir.

İdari İşlemin İptali Davasında Sürelerin Hesaplanması: Kapsamlı Rehber

İdari işlemin iptali davası, hukuka aykırı olduğu düşünülen idari işlemlerin ortadan kaldırılması için açılan bir dava türüdür. Bu dava türünde, dava açma süresi büyük önem taşımaktadır. Süre aşımı nedeniyle açılan davalar reddedilebilir.

Dava Açma Süreleri:

• Genel Kural: Özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde, idari işlemin iptali davasında dava açma süresi altmış gündür. Bu süre Danıştay ve idare mahkemeleri için geçerlidir. Vergi mahkemelerinde ise dava açma süresi otuz gündür.
• Süre Başlangıcı: Dava açma süresi, aşağıdaki durumlara göre başlar:
  • İdari uyuşmazlıklarda: Yazılı bildirimin yapıldığı tarih.
  • Vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezalarından doğan uyuşmazlıklarda:
    • Tahakkuku tahsile bağlı olan vergilerde: Tahsilatın yapıldığı tarih.
    • Tebliğ yapılan hallerde veya tebliğ yerine geçen işlemlerde: Tebliğin yapıldığı tarih.
    • Tevkif yoluyla alınan vergilerde: İstikhak sahiplerine ödemenin yapıldığı tarih.
    • Tescile bağlı vergilerde: Tescilin yapıldığı tarih.
    • İdarenin dava açması gereken konularda ise ilgili merci veya komisyon kararının idareye geldiği tarih.
• Adresleri Belli Olmayanlara Bildirim Yapılan Hallerde: Adresleri belli olmayanlara özel kanunlarındaki hükümlere göre ilan yoluyla bildirim yapılan hallerde, özel kanununda aksine bir hüküm bulunmadıkça süre, son ilan tarihini izleyen günden itibaren on beş gün sonra işlemeye başlar.
• İlanı Gereken Düzenleyici İşlemlerde: İlanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresi, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlar.

Süre Hesaplaması:

Süreler, tebliğ, yayın veya ilan tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlar. Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son günü tatil gününe rastlarsa, süre tatil gününü izleyen çalışma gününün bitimine kadar uzar. Bu Kanunda yazılı sürelerin bitmesi çalışmaya ara verme zamanına rastlarsa bu süreler, ara vermenin sona erdiği günü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılır.

Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar:

• Dava açma süresi oldukça önemlidir ve bu süreye titizlikle uyulmalıdır. Süre aşımı nedeniyle açılan davalar reddedilebilir.
• Dava açma süresinin başladığı tarih, her dava için özel olarak değerlendirilmelidir.
• Süre hesaplarken tatil günleri ve çalışma ara verme süreleri de dikkate alınmalıdır.
• Herhangi bir tereddüt olması halinde bir avukata danışılması faydalı olacaktır.

Unutmayın: Bu bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır ve hukuki tavsiye niteliği taşımamaktadır. Herhangi bir konuda yasal haklarınız ve yasal işlemler hakkında bilgi almak için bir avukata danışmanız önemlidir.