Evlilik Sözleşmesi (Mal Rejimi Sözleşmesi)

Evlilik Sözleşmesi Nedir? Nasıl Yapılır?

Evlilik, iki kişinin hayatlarını birleştirdiği, hem duygusal hem de hukuki sonuçları olan önemli bir birlikteliktir. Evlilik birliği içinde edinilen malların nasıl yönetileceği ve boşanma veya ölüm halinde nasıl paylaşılacağı, evliliğin mali boyutunu oluşturur. İşte bu noktada, “evlilik sözleşmesi” (diğer adıyla “mal rejimi sözleşmesi”) devreye girer.

Evlilik sözleşmesi, eşlerin, evlilik birliği içinde edinecekleri malların yönetimi ve tasfiyesi (paylaşımı) konusunda, yasal mal rejiminden farklı bir düzenleme yapmalarını sağlayan bir sözleşmedir. Bu sözleşme, eşlerin mali haklarını ve sorumluluklarını önceden belirleyerek, olası uyuşmazlıkları önlemeyi ve adil bir paylaşım sağlamayı amaçlar.

Bu kapsamlı rehber, evlilik sözleşmesi konusunu tüm yönleriyle ele almaktadır. Rehberde, evlilik sözleşmesinin tanımından, şartlarına, türlerinden, nasıl yapılacağına, içeriğinden, geçerliliğine, sıkça sorulan sorulardan, Yargıtay kararlarına kadar tüm önemli bilgileri bulacaksınız.

Evlilik Sözleşmesi (Mal Rejimi Sözleşmesi): Temel Kavramlar

Evlilik Sözleşmesi (Mal Rejimi Sözleşmesi) Nedir?

Evlilik sözleşmesi (mal rejimi sözleşmesi), eşlerin, evlilik birliği içinde edinecekleri malların yönetimi ve boşanma veya ölüm halinde nasıl paylaşılacağı konusunda, yasal mal rejiminden farklı bir düzenleme yapmalarını sağlayan bir sözleşmedir. Bu sözleşme, eşlerin mali haklarını ve sorumluluklarını önceden belirleyerek, olası uyuşmazlıkları önlemeyi ve adil bir paylaşım sağlamayı amaçlar.

• Yasal Mal Rejimi: Evlilik sözleşmesi yapılmazsa, eşler arasındaki yasal mal rejimi uygulanır. Türkiye’de, 01.01.2002 tarihinden sonra yapılan evliliklerde, yasal mal rejimi, “edinilmiş mallara katılma rejimi“dir. Bu rejime göre, evlilik birliği içinde edinilen mallar (örneğin, maaş, kira geliri, ev, araba vb.), boşanma veya ölüm halinde eşit olarak paylaşılır. Ancak, kişisel mallar (örneğin, miras kalan mallar, bağışlanan mallar, manevi tazminat alacakları, ziynet eşyaları vb.) mal paylaşımına dahil edilmez.
• Evlilik Sözleşmesinin Amacı: Evlilik sözleşmesi, eşlere, yasal mal rejiminden farklı bir düzenleme yapma imkanı verir. Eşler, bu sözleşme ile, hangi malların kişisel mal sayılacağını, hangi malların ortak mal sayılacağını, malların nasıl yönetileceğini ve boşanma veya ölüm halinde malların nasıl paylaşılacağını önceden belirleyebilirler.
• Evlilik sözleşmesinin diğer adları: Evlilik sözleşmesi, halk arasında mal rejimi sözleşmesi, evlilik mukavelesi veya mal ayrılığı sözleşmesi olarak da bilinir.

Evlilik Sözleşmesi Yapmanın Avantajları

• Mali Güvenlik: Evlilik sözleşmesi, eşlerin mali haklarını ve sorumluluklarını önceden belirleyerek, gelecekteki belirsizlikleri ve uyuşmazlıkları önler. Özellikle, iş kuran, yüksek gelirli veya önceden evliliği olan kişiler için, evlilik sözleşmesi, mali güvenlik açısından önemli bir araç olabilir.
• Adil Paylaşım: Evlilik sözleşmesi, eşlerin, kendi isteklerine ve ihtiyaçlarına uygun, adil bir mal paylaşımı düzenlemesi yapmalarını sağlar. Bu, özellikle, eşler arasında büyük gelir veya mal varlığı farkı olan durumlarda önemlidir.
• Hızlı ve Kolay Tasfiye: Evlilik sözleşmesi, boşanma veya ölüm halinde, mal paylaşımı sürecini hızlandırır ve kolaylaştırır. Çünkü, malların nasıl paylaşılacağı önceden belirlenmiştir.
• Aile İçi Huzur: Evlilik sözleşmesi, mali konulardaki belirsizlikleri ortadan kaldırarak, aile içi huzuru ve güveni artırabilir.
• İşletmelerin Korunması: Özellikle aile şirketleri veya şahıs şirketleri olan eşler, evlilik sözleşmesi ile şirket varlıklarını ve işletmenin devamlılığını koruyabilirler.
• Miras Planlaması: Evlilik sözleşmesi miras planlaması ile birlikte düşünülerek eşlerin ve çocukların miras hakları daha güvenceli olarak düzenlenebilir.

Evlilik Sözleşmesi Yapmanın Dezavantajları

• Duygusal Zorluk: Evlilik sözleşmesi, maddi konuları ön plana çıkardığı için, bazı çiftler için duygusal olarak zorlayıcı olabilir. Evlilik sözleşmesi, güvensizlik veya evliliğin başarısız olacağına dair bir önyargı olarak algılanabilir.
• Karmaşıklık: Evlilik sözleşmesi, hukuki ve mali konularda uzmanlık gerektiren bir sözleşmedir. Bu nedenle, sözleşmenin doğru ve eksiksiz bir şekilde hazırlanması önemlidir. Aksi takdirde, sözleşme geçersiz sayılabilir veya istenmeyen sonuçlara yol açabilir.
• Maliyet: Evlilik sözleşmesi, noterde yapıldığı için, noter masrafları ortaya çıkar. Ayrıca, bir avukata danışmak da ek bir maliyet getirebilir.
• Değişen Koşullar: Evlilik süresince, eşlerin mali durumu, ihtiyaçları ve beklentileri değişebilir. Bu durumda, evlilik sözleşmesinin güncellenmesi veya yeniden düzenlenmesi gerekebilir.

Evlilik Sözleşmesi Şartları

Evlilik sözleşmesinin hukuken geçerli olabilmesi için, bazı şartları taşıması gerekir. Bu şartlar, Türk Medeni Kanunu’nda (TMK) belirtilmiştir:

1. Şekil Şartı (TMK m. 205)

Evlilik sözleşmesi, resmi şekilde yapılmalıdır. Bu, sözleşmenin noterde düzenlenmesi veya onaylanması anlamına gelir.

• Noterde Düzenleme: Taraflar, bir notere başvurarak, evlilik sözleşmesini noter huzurunda hazırlatabilir ve imzalayabilirler. Noter, sözleşmeyi düzenleme şeklinde hazırlar.
• Noterde Onaylama: Taraflar, kendi aralarında veya bir avukat aracılığıyla hazırladıkları evlilik sözleşmesini, notere onaylatabilirler. Noter, sözleşmedeki imzaların taraflara ait olduğunu onaylar.
• Evlendirme Memuru Önünde (İstisnai Durum): Evlilik başvurusu sırasında, evlendirme memuruna yazılı olarak hangi mal rejimini seçtikleri bildirilerek de evlilik sözleşmesi yapılabilir. Ancak, bu yöntem, sadece mal rejiminin seçimi için geçerlidir. Sözleşmenin ayrıntıları (örneğin, hangi malların kişisel mal sayılacağı, malların nasıl yönetileceği vb.) bu şekilde belirlenemez.
• Türk Konsoloslukları: Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, evlilik sözleşmelerini bulundukları ülkedeki Türk Konsolosluklarında yapabilirler.

Önemli Not: Evlilik sözleşmesinin sözlü olarak yapılması veya adi yazılı şekilde (noter onayı olmadan) yapılması, sözleşmeyi geçersiz kılar.

2. Ehliyet Şartı

Evlilik sözleşmesi yapacak kişilerin, tam ehliyetli olması gerekir. Yani, ayırt etme gücüne sahip ve kısıtlı olmayan ergin (18 yaşını doldurmuş) kişiler olmaları gerekir.

• Ayırt Etme Gücü: Ayırt etme gücü, bir kişinin, yaptığı işlemin anlam ve sonuçlarını kavrayabilme ve bu doğrultuda hareket edebilme yeteneğidir. Ayırt etme gücüne sahip olmayan kişiler (örneğin, akıl hastaları, küçük çocuklar) evlilik sözleşmesi yapamazlar.
• Kısıtlılık: Kısıtlı kişiler (örneğin, mahkeme kararıyla kısıtlanmış olanlar), evlilik sözleşmesini ancak yasal temsilcilerinin (vasi) izniyle yapabilirler.
• Küçükler (18 Yaşından Küçükler): Küçükler, evlilik sözleşmesini ancak yasal temsilcilerinin (veli) izniyle yapabilirler.
• Sınırlı Ehliyetsizler: Sınırlı ehliyetsizler, yasal temsilcilerinin rızasıyla evlilik sözleşmesi yapabilir.

3. İçerik Şartı (Mal Rejimi Seçimi)

Evlilik sözleşmesi, temelde bir mal rejimi sözleşmesidir. Yani, eşlerin, evlilik birliği içinde edinecekleri malların yönetimi ve boşanma veya ölüm halinde nasıl paylaşılacağı konusunda, yasal mal rejiminden farklı bir düzenleme yapmalarını sağlar.

• Yasal Mal Rejimi (Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi): Evlilik sözleşmesi yapılmazsa, eşler arasındaki yasal mal rejimi uygulanır. Türkiye’de, 01.01.2002 tarihinden sonra yapılan evliliklerde, yasal mal rejimi, “edinilmiş mallara katılma rejimi“dir. Bu rejime göre, evlilik birliği içinde edinilen mallar (örneğin, maaş, kira geliri, ev, araba vb.), boşanma veya ölüm halinde eşit olarak paylaşılır. Ancak, kişisel mallar (örneğin, miras kalan mallar, bağışlanan mallar, manevi tazminat alacakları, ziynet eşyaları vb.) mal paylaşımına dahil edilmez.
• Seçimlik Mal Rejimleri: Eşler, evlilik sözleşmesi ile, yasal mal rejimi yerine, kanunda belirtilen diğer mal rejimlerinden birini seçebilirler. Bu rejimler şunlardır:
  • Mal Ayrılığı Rejimi: Bu rejimde, her eşin kendi malı vardır. Evlilik birliği içinde edinilen mallar da, kimin adına kayıtlıysa veya kimin tarafından satın alınmışsa, o eşin kişisel malı sayılır. Boşanma veya ölüm halinde, mal paylaşımı yapılmaz. Her eş, kendi malını alır.
  • Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi: Bu rejim, mal ayrılığı rejimine benzer. Ancak, bazı mallar (örneğin, aile konutu, ev eşyası), boşanma halinde eşit olarak paylaşılır.
  • Mal Ortaklığı Rejimi: Bu rejimde, eşlerin belirli malları (genellikle evlilik birliği içinde edinilen mallar) ortak mal sayılır. Boşanma veya ölüm halinde, bu ortak mallar eşit olarak paylaşılır. Eşlerin kişisel malları ise, mal paylaşımına dahil edilmez.

Önemli Notlar:

• Eşler, evlilik sözleşmesi ile sadece kanunda belirtilen mal rejimlerinden birini seçebilirler. Kendilerine özgü bir mal rejimi yaratamazlar.
• Eşler, seçtikleri mal rejiminin sınırları içinde kalmak kaydıyla, bazı özel düzenlemeler yapabilirler. Örneğin, hangi malların kişisel mal sayılacağını, malların nasıl yönetileceğini, gelirlerin nasıl paylaşılacağını belirleyebilirler.
• Evlilik sözleşmesi, sadece mal rejimini düzenler. Eşler, bu sözleşme ile, boşanmanın kişisel sonuçları (örneğin, velayet, nafaka, kişisel ilişki) hakkında anlaşma yapamazlar. Bu konular, boşanma davasında hakim tarafından karara bağlanır.

4. İrade Sakatlıklarının Bulunmaması

Evlilik sözleşmesi, iki taraflı bir hukuki işlem olduğu için, tarafların iradelerinin sağlıklı olması gerekir. Yani, taraflar, sözleşmeyi özgür iradeleriyle ve bilerek imzalamalıdırlar.

• İrade Sakatlıkları: Türk Borçlar Kanunu’nda (TBK) düzenlenen irade sakatlıkları (hata, hile, tehdit), evlilik sözleşmesi için de geçerlidir.
  • Hata (Yanılma): Bir tarafın, sözleşmenin esaslı bir noktasında yanılmasıdır. Örneğin, bir eşin, mal ayrılığı rejimini seçtiğini zannederken, aslında edinilmiş mallara katılma rejimini seçmesi.
  • Hile (Aldatma): Bir tarafın, diğer tarafı kasten yanıltması ve sözleşme yapmaya ikna etmesidir. Örneğin, bir eşin, mal varlığını gizleyerek veya yanlış beyanlarda bulunarak diğer eşi evlilik sözleşmesi yapmaya ikna etmesi.
  • Tehdit (Korkutma): Bir tarafın, diğer tarafı veya yakınlarını korkutarak (örneğin, şiddet uygulama, mal varlığına zarar verme, boşanma davası açma vb. tehditlerle) sözleşme yapmaya zorlamasıdır.
• İrade Sakatlığının Sonucu: İrade sakatlığı halinde, sakat iradeyle sözleşme yapan taraf, belirli bir süre içinde (genellikle 1 yıl) sözleşmeyi iptal ettirebilir.

5. Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Hak Olması

Evlilik sözleşmesi, kişiye sıkı sıkıya bağlı bir haktır. Bu nedenle, evlilik sözleşmesini sadece eşler (veya evlenecek kişiler) bizzat yapabilirler. Eşlerin avukatları veya yasal temsilcileri (veli, vasi), onlar adına evlilik sözleşmesi yapamazlar.

Önemli Not: Küçükler ve kısıtlılar, evlilik sözleşmesini ancak yasal temsilcilerinin rızasıyla yapabilirler.

Evlilik Sözleşmesi Nerede ve Nasıl Yapılır? (Uygulama)

Evlilik sözleşmesi, iki şekilde yapılabilir:

1. Noterde Yapma

Bu, en yaygın ve en güvenli yoldur.

• Notere Başvuru: Eşler (veya evlenecek kişiler), birlikte bir notere başvururlar.
• Kimlik Tespiti: Noter, tarafların kimliklerini tespit eder.
• İrade Beyanı: Taraflar, hangi mal rejimini seçtiklerini ve sözleşmenin içeriğini notere açıklarlar.
• Sözleşmenin Hazırlanması: Noter, tarafların beyanlarına göre, evlilik sözleşmesini hazırlar. Sözleşme, noterlik kanunu ve yönetmeliğine uygun olarak, resmi şekilde düzenlenir.
• Okuma ve İmzalama: Noter, sözleşmeyi taraflara okur ve tarafların anlamadıkları yerleri açıklar. Taraflar, sözleşmeyi anladıklarını ve kabul ettiklerini beyan ederek, noter huzurunda imzalarlar.
• Onaylama ve Tescil: Noter, sözleşmeyi onaylar ve bir örneğini taraflara verir, bir örneğini de noterlik arşivinde saklar. Noter, ayrıca, sözleşmenin yapıldığını, tarafların nüfus kayıtlarına işlenmek üzere, ilgili nüfus müdürlüğüne bildirir.
• Noterde Düzenleme veya Onaylama: Noterde evlilik sözleşmesi, iki şekilde yapılabilir:
  • Düzenleme Şeklinde: Taraflar, notere başvurarak, sözleşmeyi noter huzurunda hazırlatır ve imzalarlar. Noter, sözleşmeyi baştan sona kendisi yazar ve tarafların beyanlarını esas alır.
  • Onaylama Şeklinde: Taraflar, kendi aralarında veya bir avukat aracılığıyla hazırladıkları evlilik sözleşmesini, notere onaylatırlar. Noter, sadece imzaların taraflara ait olduğunu onaylar, sözleşmenin içeriğine karışmaz.

Önemli Not: Hangi yöntemin tercih edileceği, tarafların tercihine ve sözleşmenin içeriğine bağlıdır. Basit bir mal ayrılığı sözleşmesi, onaylama şeklinde yapılabilirken, karmaşık ve ayrıntılı bir sözleşmenin, noterde düzenleme şeklinde yapılması daha uygun olabilir. Her iki durumda da bir avukattan hukuki danışmanlık alınması önemlidir.

2. Evlendirme Memuru Önünde Yapma (Sınırlı Uygulama)

Evlilik başvurusu sırasında, evlendirme memuruna yazılı olarak hangi mal rejimini seçtikleri bildirilerek de evlilik sözleşmesi yapılabilir. Ancak, bu yöntem, sadece mal rejiminin seçimi için geçerlidir. Sözleşmenin ayrıntıları (örneğin, hangi malların kişisel mal sayılacağı, malların nasıl yönetileceği vb.) bu şekilde belirlenemez. Bu yöntem, uygulamada çok sık kullanılmamaktadır.

• Başvuru: Evlenecek kişiler, evlilik başvurusu sırasında, evlendirme memuruna (nikah memuruna), yazılı olarak hangi mal rejimini seçtiklerini bildirirler.
• Bildirim: Evlendirme memuru, bu bildirimi, evlenme kütüğüne kaydeder ve nüfus müdürlüğüne bildirir.

Önemli Not: Bu yöntemle, sadece yasal mal rejimi (edinilmiş mallara katılma rejimi) dışındaki mal rejimleri (mal ayrılığı, paylaşmalı mal ayrılığı, mal ortaklığı) seçilebilir. Yasal mal rejimi, evlilik sözleşmesi yapılmadığı takdirde otomatik olarak uygulanır.

Evlilik Sözleşmesindeki Mal Rejimi Çeşitleri

Türk Medeni Kanunu’nda (TMK), dört farklı mal rejimi düzenlenmiştir:

1. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi (Yasal Mal Rejimi):
   • Tanım: Evlilik birliği içinde edinilen malların, boşanma veya ölüm halinde eşit olarak paylaşılmasını öngören rejimdir. Bu rejim, 01.01.2002 tarihinden sonra yapılan evliliklerde, yasal mal rejimi olarak kabul edilir. Yani, eşler başka bir mal rejimi seçmedikleri takdirde, bu rejim otomatik olarak uygulanır.
   • Edinilmiş Mal: Evlilik birliği içinde, eşlerin emeği karşılığında edindikleri mallardır. Örneğin, maaş, ücret, kira geliri, faiz geliri, işletme karı, edinilmiş mallarla elde edilen gelirler (örneğin, edinilmiş bir evin kira geliri) vb.
   • Kişisel Mal: Evlilik birliği öncesinde eşlere ait olan mallar, miras veya bağış yoluyla edinilen mallar, manevi tazminat alacakları, kişisel eşyalar (örneğin, giysi, takı) ve kişisel malların yerine geçen değerler (örneğin, miras kalan bir evin satılmasıyla elde edilen para) kişisel maldır ve paylaşıma dahil edilmez.
   • Paylaşım: Boşanma veya ölüm halinde, edinilmiş mallar eşit olarak paylaşılır. Her eş, diğer eşin edinilmiş mallarının yarısı üzerinde katılma alacağı hakkına sahiptir.
2. Mal Ayrılığı Rejimi:
   • Tanım: Her eşin, kendi mal varlığı üzerinde tam ve bağımsız bir şekilde hak sahibi olduğu rejimdir. Evlilik birliği içinde edinilen mallar da, kimin adına kayıtlıysa veya kimin tarafından satın alınmışsa, o eşin kişisel malı sayılır.
   • Paylaşım: Boşanma veya ölüm halinde, mal paylaşımı yapılmaz. Her eş, kendi malını alır.
   • Borçlardan Sorumluluk: Her eş, kendi borçlarından kendi mal varlığıyla sorumludur. Bir eşin borcu, diğer eşin mal varlığını etkilemez.
   • Uygulama Alanı: Genellikle, iş kuran, yüksek riskli mesleklerde çalışan (örneğin, doktor, avukat, müteahhit) veya önceden evliliği olan kişiler tarafından tercih edilir.
3. Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi:
   • Tanım: Mal ayrılığı rejimine benzer. Ancak, bazı mallar (örneğin, aile konutu, ev eşyası), boşanma halinde eşit olarak paylaşılır.
   • Amaç: Mal ayrılığının katı kurallarını yumuşatmak ve hakkaniyete uygun bir paylaşım sağlamaktır.
   • Uygulama Alanı: Çok yaygın değildir.
4. Mal Ortaklığı Rejimi:
   • Tanım: Eşlerin, belirli malları (genellikle evlilik birliği içinde edinilen mallar) ortak mülkiyetine tabi kıldığı rejimdir. Bu mallar, ortaklık malları olarak adlandırılır.
   • Türleri:
     • Genel Mal Ortaklığı: Eşlerin tüm malları (hem evlilik öncesi hem de evlilik sırasında edinilen mallar) ortak mal sayılır.
     • Sınırlı Mal Ortaklığı: Eşlerin sadece belirli malları (örneğin, sadece evlilik birliği içinde edinilen mallar) ortak mal sayılır.
   • Paylaşım: Boşanma veya ölüm halinde, ortaklık malları eşit olarak paylaşılır. Eşlerin kişisel malları ise, mal paylaşımına dahil edilmez.
   • Uygulama Alanı: Çok yaygın değildir. Genellikle, geleneksel aile yapısına sahip veya aile şirketleri olan kişiler tarafından tercih edilir.
5. Olağanüstü Mal Rejimi TMK, belirli durumlarda eşlerden birinin veya alacaklıların talebi üzerine, mevcut mal rejiminden mal ayrılığına geçilmesine imkan tanır. Örneğin, bir eşin diğer eşin malvarlığını tehlikeye atması veya ortaklığa ait mallar üzerinde izinsiz tasarruflarda bulunması gibi durumlarda, mahkeme kararıyla mal ayrılığı rejimine geçilebilir.

Evlilik Sözleşmesi (Mal Rejimi Sözleşmesi) Ne İşe Yarar? (Detaylı)

Evlilik sözleşmesi, boşanma veya ölüm halinde, malların nasıl paylaşılacağını önceden belirleyerek, birçok fayda sağlar:

• Mali Güvenlik ve Belirsizliklerin Giderilmesi: Evlilik sözleşmesi, eşlerin mali haklarını ve sorumluluklarını önceden belirleyerek, gelecekteki belirsizlikleri ve uyuşmazlıkları önler. Özellikle, iş kuran, yüksek gelirli, önceden evliliği olan, aile şirketi olan veya büyük bir mal varlığına sahip kişiler için, evlilik sözleşmesi, mali güvenlik açısından çok önemli bir araçtır.
• Adil Paylaşım: Evlilik sözleşmesi, eşlerin, kendi isteklerine, ihtiyaçlarına ve evlilik birliğine katkılarına uygun, adil bir mal paylaşımı düzenlemesi yapmalarını sağlar. Bu, özellikle, eşler arasında büyük gelir veya mal varlığı farkı olan durumlarda veya eşlerden birinin diğerine göre evlilik birliğine daha fazla katkıda bulunduğu durumlarda önemlidir.
• Hızlı ve Kolay Tasfiye: Evlilik sözleşmesi, boşanma veya ölüm halinde, mal paylaşımı sürecini hızlandırır ve kolaylaştırır. Çünkü, malların nasıl paylaşılacağı önceden belirlenmiştir. Bu, uzun ve yıpratıcı mal paylaşımı davalarını önler.
• Aile İçi Huzur: Evlilik sözleşmesi, maddi konuları önceden çözüme kavuşturarak, aile içi huzuru ve güveni artırabilir. Eşler, mali konularda endişe duymadan, evliliklerine odaklanabilirler.
• İşletmelerin Korunması: Özellikle aile şirketleri veya şahıs şirketleri olan eşler, evlilik sözleşmesi ile şirket varlıklarını ve işletmenin devamlılığını koruyabilirler. Boşanma durumunda, şirketin bölünmesi veya tasfiye edilmesi gibi olumsuz sonuçlar önlenebilir.
• Miras Planlaması: Evlilik sözleşmesi, miras planlaması ile birlikte düşünülerek, eşlerin ve çocukların miras hakları daha güvenceli bir şekilde düzenlenebilir.
• Borçlardan Korunma: Eşlerden birinin, evlilik öncesi veya evlilik birliği içinde edindiği borçları, diğer eşin malvarlığına zarar verebilir. Evlilik sözleşmesi (özellikle mal ayrılığı rejimi) ile eşler, birbirlerinin borçlarından sorumlu olmamayı sağlayabilirler.

Evlilik Sözleşmesinin Geçerliliği ve Süresi

Evlilik sözleşmesi, mahkeme tarafından iptal edilmediği veya eşler tarafından yeni bir sözleşme ile değiştirilmediği sürece geçerlidir. Evlilik sözleşmesi, evliliğin sona ermesiyle (boşanma, ölüm, evliliğin iptali) kendiliğinden sona erer.

Evlilik Sözleşmesi Sonradan Değiştirilebilir mi?

Evet. Eşler, her zaman, yeni bir evlilik sözleşmesi yaparak, mevcut mal rejimini değiştirebilirler veya sözleşmenin içeriğini değiştirebilirler. Ancak, bu değişiklik, yine noterde ve resmi şekilde yapılmalıdır.

Evlilik Sözleşmesi Örneği

Aşağıdaki metin, sadece bir örnektir. Her evlilik sözleşmesi, eşlerin özel durumuna, ihtiyaçlarına ve taleplerine göre ayrı ayrı hazırlanmalıdır. Bu nedenle, bir avukata danışarak ve hukuki destek alarak evlilik sözleşmesi hazırlamak en doğru yoldur.

EVLİLİK SÖZLEŞMESİ (MAL AYRILIĞI REJİMİ)

Taraflar:

1.  (Eşlerden Birinin Adı Soyadı), (T.C. Kimlik No), (Adresi) ("Eş 1")
2.  (Eşlerden Diğerinin Adı Soyadı), (T.C. Kimlik No), (Adresi) ("Eş 2")

Madde 1 - Amaç:

Bu sözleşmenin amacı, Eş 1 ve Eş 2 arasında, .../.../... tarihinde yapılacak/yapılmış olan evlilik nedeniyle, Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) ilgili hükümleri uyarınca, *mal ayrılığı rejimini* kabul etmek ve bu rejimin uygulanmasına ilişkin esasları belirlemektir.

Madde 2 - Mal Rejimi:

Taraflar, evlilik birliği süresince, *mal ayrılığı rejimine* tabi olacaklarını kabul ve beyan ederler. Bu rejim gereğince:

*   Her eş, *kendi kişisel malları* üzerinde *tek başına* tasarruf etme, yönetme ve yararlanma hakkına sahiptir.
*   Her eş, *kendi borçlarından* *kendi mal varlığıyla* sorumludur.
*   Evlilik birliği içinde edinilen mallar, *kimin adına kayıtlıysa* veya *kimin tarafından satın alınmışsa*, *o eşin kişisel malı* sayılır.
*   Boşanma veya ölüm halinde, *mal paylaşımı yapılmaz*. Her eş, *kendi malını* alır.

Madde 3 - Kişisel Mallar:

Aşağıdaki mallar, *kişisel mal* olarak kabul edilir:

*   Eşlerin, evlilik birliği *öncesinde* sahip oldukları mallar.
*   Eşlerin, evlilik birliği içinde, *miras* veya *bağış* yoluyla edindikleri mallar.
*   Eşlerin, *manevi tazminat* alacakları.
*   Eşlerin, *kişisel eşyaları* (giysi, takı vb.).
*   Eşlerin, *kişisel mallarının yerine geçen değerler* (örneğin, miras kalan bir evin satılmasıyla elde edilen para).
* ... (Eşler, *istedikleri takdirde*, *başka malları* da *kişisel mal* olarak belirleyebilirler. Örneğin, "Eş 1'in adına kayıtlı ... plakalı araç, Eş 1'in kişisel malı sayılacaktır" gibi.)

Madde 4 - Ortak Mallar:

(Eğer eşler, *bazı malların ortak mal* sayılmasını istiyorlarsa, bu maddeye, bu malların *neler olduğu* ve *nasıl yönetileceği* yazılmalıdır. Örneğin, "Eşlerin, evlilik birliği içinde birlikte satın alacakları ev, ortak mal sayılacaktır ve bu evin yönetimi, eşlerin ortak kararıyla yapılacaktır" gibi.)

Madde 5 - Borçlardan Sorumluluk:

Her eş, *kendi borçlarından* *kendi mal varlığıyla* sorumludur. Bir eşin borcu, diğer eşin mal varlığını *etkilemez*.

Madde 6 - Diğer Hükümler:

(Eşler, *istedikleri takdirde*, *başka konularda* da anlaşma yapabilirler. Örneğin, *evlilik birliğinin giderlerine katılım*, *çocukların bakımı ve eğitimi*, *eşlerin birbirlerine karşı olan mali yükümlülükleri* gibi konularda düzenlemeler yapabilirler. Ancak, bu düzenlemeler, *kanunun emredici hükümlerine* ve *ahlaka aykırı* olamaz.)

Madde 7 - Yürürlük:

Bu sözleşme, tarafların *imzaladığı tarihte* yürürlüğe girer.

Madde 8 - Nüsha:

Bu sözleşme, *iki nüsha* olarak düzenlenmiş olup, bir nüshası Eş 1'e, bir nüshası Eş 2'ye verilmiştir.

Tarih: .../.../...

Eş 1 (Adı Soyadı, İmza)              Eş 2 (Adı Soyadı, İmza)

Noter Onayı:

(Noterin adı, soyadı, unvanı, mührü ve imzası)

Önemli Not: Bu örnek, sadece genel bir fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır. Her evlilik sözleşmesi, eşlerin özel durumuna, ihtiyaçlarına ve taleplerine göre ayrı ayrı hazırlanmalıdır. Bu nedenle, bir avukata danışarak ve hukuki destek alarak evlilik sözleşmesi hazırlamak en doğru yoldur.

Evlilik Sözleşmesinin İptali

Evlilik sözleşmesi, bazı durumlarda iptal edilebilir:

• İrade Sakatlıkları: Evlilik sözleşmesi, hata, hile veya tehdit (korkutma) sonucu imzalanmışsa, iradesi sakatlanan taraf, sözleşmenin iptalini isteyebilir.
• Ehliyetsizlik: Evlilik sözleşmesi, ayırt etme gücüne sahip olmayan veya kısıtlı bir kişi tarafından imzalanmışsa, sözleşme geçersizdir.
• Şekil Eksikliği: Evlilik sözleşmesi, noterde veya evlendirme memuru önünde yapılmamışsa, geçersizdir.
• Kanuna Aykırılık: Evlilik sözleşmesi, kanunun emredici hükümlerine (örneğin, mal rejimleri konusundaki temel ilkelere) aykırıysa, geçersizdir.
• Ahlaka Aykırılık: Evlilik sözleşmesi, genel ahlaka aykırıysa (örneğin, eşlerden birini aşırı derecede dezavantajlı duruma düşüren, evlilik birliğinin temelini sarsan hükümler içeriyorsa), geçersiz sayılabilir.
• Muvazaa: Tarafların gerçek iradelerini yansıtmayan, üçüncü kişileri aldatmaya yönelik olarak yapılmış, sırf boşanma anında mal paylaşımından kaçınmak gibi amaçlarla yapılmış sözleşmeler muvazaalı (danışıklı) sayılır ve geçersizdir.
• Tipe Aykırılık: Evlilik sözleşmesinde kanunda sayılan mal rejimi türlerinden birinin seçilmesi gerekir. Kanunda sayılanların dışında, karma veya özel bir mal rejimi türü yaratılamaz.

İptal Davası:

Evlilik sözleşmesinin iptali, aile mahkemesinde açılacak bir dava ile talep edilir. İptal davası, iptal sebebinin öğrenildiği tarihten itibaren 1 yıl ve her halde sözleşmenin yapıldığı tarihten itibaren 5 yıl içinde açılmalıdır.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Evlilik sözleşmesi yapmak zorunlu mu?
   • Hayır, evlilik sözleşmesi yapmak zorunlu değildir. Eşler, evlilik sözleşmesi yapmazlarsa, yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır.
2. Evlilik sözleşmesi ne zaman yapılabilir?
   • Evlilik sözleşmesi, evlenmeden önce, evlenme sırasında (nikah memuruna bildirimle) veya evlilik birliği devam ederken yapılabilir.
3. Evlilik sözleşmesi evlendikten sonra yapılabilir mi?
   • Evet, evlilik sözleşmesi, evlilik birliği devam ederken de yapılabilir.
4. Evlilik sözleşmesini kimler yapabilir?
   • Evlenecek kişiler veya evli eşler.
   • Ayırt etme gücüne sahip, ergin ve kısıtlı olmayan kişiler.
   • Küçükler ve kısıtlılar, yasal temsilcilerinin rızasıyla yapabilir.
5. Evlilik sözleşmesi nerede yapılır?
   • Noterde (düzenleme veya onaylama şeklinde).
   • Evlendirme memuru önünde (sadece mal rejimi seçimi bildirimi şeklinde).
   • Yurt dışında Türk Konsolosluklarında.
6. Evlilik sözleşmesi için avukata gitmek gerekir mi?
   • Evlilik sözleşmesi, karmaşık ve hukuki sonuçları olan bir sözleşmedir. Bu nedenle, bir avukata danışarak ve hukuki destek alarak evlilik sözleşmesi hazırlamak, hak kaybını önlemek ve ileride doğabilecek uyuşmazlıkları engellemek için önemlidir.
7. Evlilik sözleşmesi tek taraflı olarak bozulabilir mi?
   • Hayır. Evlilik sözleşmesi, iki taraflı bir sözleşmedir ve tek taraflı olarak bozulamaz veya değiştirilemez. Ancak, eşler anlaşarak yeni bir evlilik sözleşmesi yapabilir veya mevcut sözleşmeyi değiştirebilirler.
8. Evlilik sözleşmesi boşanma davasında geçerli midir?
   • Evet. Evlilik sözleşmesi, geçerlilik şartlarına uygun olarak yapılmışsa, boşanma davasında hakim tarafından dikkate alınır ve mal paylaşımı bu sözleşmeye göre yapılır.
9. Evlilik sözleşmesi ölüm halinde geçerli midir?
   • Evet. Evlilik sözleşmesi, eşlerden birinin ölümü halinde de geçerlidir ve miras paylaşımı bu sözleşmeye göre yapılır.
10. Evlilik sözleşmesi ile nafaka belirlenebilir mi?
    • Hayır. Evlilik sözleşmesi ile sadece mal rejimi belirlenebilir. Boşanmanın kişisel sonuçları (velayet, nafaka, kişisel ilişki) evlilik sözleşmesi ile düzenlenemez.
11. Evlilik sözleşmesinde hangi mallar kişisel mal sayılabilir?

Taraflar, evlilik sözleşmesinde, istedikleri malları (ev, araba, banka hesabı, hisse senedi, ziynet eşyası vb.) kişisel mal olarak belirleyebilirler. Ancak, bu belirleme, kanunun emredici hükümlerine ve dürüstlük kuralına aykırı olamaz.

12. Evlilik sözleşmesi yapmadık, hangi mal rejimi geçerli?

01.01.2002 tarihinden sonra evlenenler için edinilmiş mallara katılma rejimi yasal mal rejimidir. Bu tarihten önce evlenenler için ise, mal ayrılığı rejimi yasal mal rejimidir. Ancak, 01.01.2002’den önce evlenenler, bu tarihten sonra noterde yapacakları bir sözleşme ile edinilmiş mallara katılma rejimine geçebilirler.

13. Eşim evlilik sözleşmesi yapmak istiyor, kabul etmek zorunda mıyım? Hayır, evlilik sözleşmesi yapmak zorunlu değildir. Eşlerden biri istemiyorsa, evlilik sözleşmesi yapılamaz.
14. Evlilik sözleşmesi her zaman değiştirilebilir mi? Evet, evlilik sözleşmesi, eşlerin ortak kararı ve noter huzurunda yapacakları yeni bir sözleşme ile her zaman değiştirilebilir.

Sonuç

Evlilik sözleşmesi, eşlerin mali haklarını ve sorumluluklarını önceden belirleyerek, gelecekteki belirsizlikleri ve uyuşmazlıkları önlemeye yardımcı olan önemli bir hukuki araçtır. Ancak, evlilik sözleşmesi, karmaşık ve teknik bir konu olduğu için, bir avukata danışarak ve hukuki destek alarak hazırlanması, hak kaybına uğramamak ve sözleşmenin geçerli olmasını sağlamak için şarttır.

Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. Uzman Avukat haklarınızı korumanıza destek olacaktır. 📞 0507 606 15 14

🚨 Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz! 🚨

https://legapro.net/