Düğün Takıları ve Ziynet Eşyası Davası

Türk toplumunda, düğünlerde takılan takılar (ziynet eşyaları), geleneksel bir uygulama olmanın ötesinde, hukuki sonuçları da olan bir konudur. Özellikle boşanma davalarında, düğün takılarının kime ait olduğu, nasıl paylaşılacağı ve iadesinin nasıl talep edileceği gibi sorular, sıkça karşılaşılan uyuşmazlıklar arasındadır.

Bu kapsamlı rehber, düğün takıları ve ziynet eşyası davalarını tüm yönleriyle ele almaktadır. Rehberde, düğün takılarının hukuki niteliği, kime ait olduğu, boşanmada paylaşımı, ziynet eşyası davası, ispat yöntemleri, zamanaşımı, görevli ve yetkili mahkeme, Yargıtay kararları ve sıkça sorulan sorular gibi tüm önemli konuları bulacaksınız.

Düğün Takıları (Ziynet Eşyası): Tanım ve Hukuki Niteliği

Düğün Takısı (Ziynet Eşyası) Nedir?

Düğün takısı (ziynet eşyası), evlenme töreni (düğün, nişan vb.) sırasında, gelin ve damada takılan, değerli madenlerden (altın, gümüş, platin vb.) veya değerli taşlardan (elmas, pırlanta, zümrüt, yakut vb.) yapılmış, süs eşyası niteliğindeki eşyalardır.

Düğün Takılarına Örnekler:

• Altın bilezik, kolye, küpe, yüzük, bileklik, zincir, gerdanlık, set
• Pırlanta yüzük, kolye, küpe, bileklik
• Tam, yarım, çeyrek, gram altın
• Cumhuriyet altını, Reşat altını, Hamit altını
• Gümüş takılar
• İnci takılar
• Saat (değerli madenden veya taştan yapılmışsa)

Önemli Not: Düğün takısı sayılabilmesi için, eşyanın süs eşyası niteliğinde olması ve değerli bir madenden veya taştan yapılmış olması gerekir. Para, döviz, giysi, ev eşyası gibi eşyalar, düğün hediyesi olarak kabul edilse bile, ziynet eşyası sayılmaz.

Düğün Takılarının Hukuki Niteliği

Düğün takıları, hukuki niteliği itibarıyla, bağışlama (hibe) olarak kabul edilir. Yani, takıyı takan kişi, bu takıyı, karşılıksız olarak, gelin veya damada vermiş sayılır.

• Bağışlama (Hibe): Bir kişinin, malvarlığından bir şeyi, karşılıksız olarak, başka bir kişiye vermesidir. Bağışlama, tek taraflı bir hukuki işlemdir. Yani, bağışlamanın geçerli olması için, sadece bağışlayanın iradesi yeterlidir. Bağışlanan kişinin kabulü gerekmez. Ancak, bağışlama, geri alınamaz (bazı istisnalar hariç).
• Düğün Takılarının Bağışlanması: Düğünde takılan takılar, geleneksel olarak, gelin ve damada bağışlanmış sayılır. Bu, yasal bir karinedir. Yani, aksi ispat edilmediği sürece, takıların bağışlandığı kabul edilir.
• Bağışlamanın Geri Alınması: Bağışlama, kural olarak, geri alınamaz. Ancak, bazı özel durumlarda, bağışlamanın geri alınması mümkündür. Örneğin, bağışlanan kişi, bağışlayana karşı ağır bir suç işlerse veya aile hukukundan doğan yükümlülüklerini yerine getirmezse, bağışlama geri alınabilir. Ancak, düğün takılarının bağışlanmasının geri alınması, çok istisnai bir durumdur ve ispatı çok zordur.

Düğün Takıları Kime Aittir?

Düğün takılarının kime ait olduğu, en çok tartışılan ve uyuşmazlığa neden olan konulardan biridir. Bu konuda, yasal bir düzenleme yoktur. Ancak, Yargıtay içtihatları (kararları) ile belirli ilkeler benimsenmiştir.

Genel Kural: Kadına Bağışlanmış Sayılır

Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, düğünde takılan takılar, kim tarafından ve kime takılırsa takılsın, kadına bağışlanmış sayılır ve kadının kişisel malıdır.

• Yargıtay Kararları:
  • Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2017/3-1040 E., 2020/240 K.: “…evlilik münasebetiyle takılan ziynet eşyaları, kim tarafından ve kime takılırsa takılsın aksine bir anlaşma ya da örf ve adet kuralı olmadığı takdirde kadına bağışlanmış sayılır ve artık onun kişisel malı kabul edilir…”
  • Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, 2021/6471 E., 2021/13865 K.: “…düğünde takılan ziynet eşyalarının, aksine bir anlaşma ya da örf ve adet kuralı bulunmadıkça, kadına ait olduğunun kabulü gerekir…”
  • Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2016/9923 E. 2018/1103 K.: “Ziynet eşyaları, kim tarafından, kime ve hangi eşe takılırsa takılsın aksine bir anlaşma ya da örf ve adet kuralı olmadığı takdirde kadına bağışlanmış sayılır. Dolayısıyla, ziynet eşyalarının iadesi davası, kadının kişisel malı olması sebebiyle kadının hakkıdır.”  
• Gerekçe: Yargıtay, bu kuralı, Türk toplumunun gelenek ve göreneklerine, kadının ekonomik olarak güçlendirilmesi ve evlilik birliğinin devamı gibi gerekçelere dayandırmaktadır.

İstisnalar:

• Aksine Anlaşma: Taraflar (eşler), aralarında anlaşarak, düğün takılarının kime ait olacağını farklı şekilde kararlaştırabilirler. Örneğin, evlilik sözleşmesi yaparak veya ayrı bir yazılı anlaşma yaparak, takıların erkeğe ait olacağını veya ortak mal olacağını belirleyebilirler. Ancak, bu anlaşmanın açık ve net olması ve tarafların özgür iradesini yansıtması gerekir.
• Örf ve Adet: Bazı yörelerde, düğün takılarının erkeğe ait olduğuna dair yerel örf ve adetler (gelenekler) olabilir. Ancak, bu örf ve adetlerin varlığının ve uygulamasının ispatlanması gerekir. Bu ispat, genellikle tanık beyanları ile yapılır.
• Erkeğe Özgü Takılar: Yargıtay, erkeğe özgü olan takıların (örneğin, erkek kol saati, erkek bilekliği, kravat iğnesi vb.), erkeğe ait olduğuna karar vermiştir.

Önemli Notlar:

• İspat Yükü: Düğün takılarının kadına ait olduğu yönündeki karineyi çürütmek isteyen taraf (genellikle erkek), bu iddiasını ispatlamak zorundadır.
• Deliller: Düğün takılarının kime ait olduğunu ispatlamak için, her türlü delil (tanık beyanları, düğün fotoğrafları ve videoları, banka kayıtları, faturalar, hediye kartları, yazışmalar vb.) kullanılabilir.

Boşanmada Düğün Takılarının Paylaşımı

Boşanma durumunda, düğün takılarının nasıl paylaşılacağı, takıların kime ait olduğuna ve mal rejimine bağlıdır.

Takılar Kadına Aitse (Genel Kural)

Düğün takıları, kural olarak, kadına bağışlanmış sayıldığı için, kadının kişisel malıdır. Bu durumda, boşanmada mal paylaşımına dahil edilmez ve kadında kalır.

Takılar Erkeğe Aitse (İstisnai Durum)

Düğün takılarının erkeğe ait olduğu ispatlanırsa (örneğin, aksine bir anlaşma veya yerel örf ve adet varsa), bu takılar, erkeğin kişisel malı kabul edilir ve boşanmada mal paylaşımına dahil edilmez.

Takılar Ortak Malsa (İstisnai Durum)

Düğün takılarının ortak mal olduğu ispatlanırsa (örneğin, eşlerin bu konuda yazılı bir anlaşması varsa), bu takılar, boşanmada mal paylaşımına dahil edilir ve eşit olarak paylaşılır.

Mal Rejimi

Eşler arasındaki mal rejimi, boşanmada mal paylaşımının nasıl yapılacağını belirler. Türkiye’de, yasal mal rejimi, edinilmiş mallara katılma rejimidir. Bu rejime göre, evlilik birliği içinde edinilen mallar (örneğin, maaş, kira geliri, ev, araba vb.), boşanmada eşit olarak paylaşılır. Ancak, kişisel mallar (örneğin, miras kalan mallar, bağışlanan mallar, ziynet eşyaları), mal paylaşımına dahil edilmez.  

Önemli Not: Düğün takıları, kural olarak, kadının kişisel malı olduğu için, edinilmiş mallara katılma rejiminde mal paylaşımına dahil edilmez. Ancak, yukarıda belirtilen istisnai durumlarda (takıların erkeğe ait olduğunun veya ortak mal olduğunun ispatlanması), mal paylaşımına dahil edilebilir.

Ziynet Eşyası Davası (İstihkak Davası ve Tazminat Davası)

Düğün takılarının iadesi veya bedelinin ödenmesi için açılan davalara, ziynet eşyası davası denir. Bu davalar, iki şekilde açılabilir:

1. İstihkak Davası (Aynen İade Davası)

• Amaç: Düğün takılarının aynen iadesini sağlamak.
• Şart: Düğün takılarının mevcut olması ve davalının zilyetliğinde (elinde) bulunması gerekir.
• Görevli Mahkeme: Aile Mahkemesi (Aile mahkemesi bulunmayan yerlerde, Asliye Hukuk Mahkemesi, aile mahkemesi sıfatıyla davaya bakar).
• Yetkili Mahkeme: Boşanma davasının görüldüğü yer mahkemesi veya davalının yerleşim yeri mahkemesi.
• Dava Açma Süresi: İstihkak davası, herhangi bir zamanaşımı süresine tabi değildir. Her zaman açılabilir.
• Deliller: Düğün takılarının varlığını, davacıya ait olduğunu ve davalının zilyetliğinde olduğunu gösteren her türlü delil (düğün fotoğrafları ve videoları, tanık beyanları, banka kayıtları, faturalar, hediye kartları, yazışmalar vb.) kullanılabilir.
• Karar: Mahkeme, davayı kabul ederse, düğün takılarının aynen iadesine karar verir. Davayı redderse, düğün takıları davalıda kalır.

2. Tazminat Davası (Bedel Davası)

• Amaç: Düğün takılarının aynen iadesi mümkün değilse (örneğin, takılar satılmışsa, kaybolmuşsa, bozdurulmuşsa), bedelinin (dava tarihindeki değerinin) tazmin edilmesini sağlamak.
• Şart: Düğün takılarının mevcut olmaması veya aynen iadesinin mümkün olmaması.
• Görevli Mahkeme: Aile Mahkemesi (Aile mahkemesi bulunmayan yerlerde, Asliye Hukuk Mahkemesi, aile mahkemesi sıfatıyla davaya bakar).
• Yetkili Mahkeme: Boşanma davasının görüldüğü yer mahkemesi veya davalının yerleşim yeri mahkemesi.
• Dava Açma Süresi: Tazminat davası, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi içinde açılmalıdır.
• Deliller: Düğün takılarının varlığını, davacıya ait olduğunu, dava tarihinde mevcut olmadığını ve değerini gösteren her türlü delil (düğün fotoğrafları ve videoları, tanık beyanları, banka kayıtları, faturalar, hediye kartları, yazışmalar, bilirkişi raporu vb.) kullanılabilir.
• Karar: Mahkeme, davayı kabul ederse, düğün takılarının dava tarihindeki değerinin davacıya ödenmesine karar verir. Kararda, faiz ve yargılama giderleri de belirtilir. Davayı redderse, davacı, herhangi bir tazminat alamaz.

Önemli Notlar:

• Ziynet eşyası davası, boşanma davasıyla birlikte açılabileceği gibi, boşanma davasından sonra ayrı bir dava olarak da açılabilir.
• Boşanma davasıyla birlikte açılan ziynet eşyası davasında, ayrıca harç ödenmesi gerekir.
• Ziynet eşyası davasında, terditli talepte bulunulabilir. Yani, öncelikle ziynet eşyalarının aynen iadesi, mümkün değilse bedelinin ödenmesi talep edilebilir.
• Ziynet eşyası davasında, bilirkişi incelemesi yapılması önemlidir. Bilirkişi, ziynet eşyalarının cinsini, miktarını, ayarını, ağırlığını ve dava tarihindeki değerini belirler.
• Ziynet eşyası davası, karmaşık ve teknik bir dava türüdür. Bu nedenle, bir avukattan hukuki destek almak, hak kaybına uğramamak için önemlidir.

Ziynet Eşyası Davasında İspat Yükü ve Deliller

Ziynet eşyası davasında, ispat yükü, kural olarak, davacıya aittir. Yani, davacı, ziynet eşyalarının varlığını, kendisine ait olduğunu, davalının zilyetliğinde olduğunu (aynen iade davasında) veya dava tarihinde mevcut olmadığını (bedel davasında) ve değerini ispatlamak zorundadır.

Deliller:

• Düğün Fotoğrafları ve Videoları: Düğün fotoğrafları ve videoları, ziynet eşyalarının varlığını, cinsini, miktarını ve kime takıldığını gösteren en önemli delillerdir. Bu nedenle, düğün fotoğrafları ve videoları, özenle saklanmalı ve davada delil olarak sunulmalıdır.
• Tanık Beyanları: Düğünde hazır bulunan ve ziynet eşyalarının kime takıldığını gören kişiler, tanık olarak dinlenebilir. Tanıkların, güvenilir, tarafsız ve olayı doğrudan bilen kişiler olması önemlidir. Tanık beyanları, çelişkili olmamalı ve diğer delillerle desteklenmelidir.
• Banka Kayıtları: Ziynet eşyalarının satın alınması veya bozdurulması ile ilgili banka kayıtları (dekontlar, hesap hareketleri vb.), delil olarak kullanılabilir.
• Faturalar, Hediye Kartları: Ziynet eşyalarının satın alındığını veya hediye edildiğini gösteren faturalar, sertifikalar, hediye kartları vb. belgeler, delil olarak kullanılabilir.
• Yazışmalar: Taraflar arasındaki yazışmalar (mektup, e-posta, mesaj vb.), ziynet eşyalarının kime ait olduğu veya kim tarafından kullanıldığı konusunda delil olabilir.
• Bilirkişi Raporu: Mahkeme, ziynet eşyalarının cinsini, miktarını, ayarını, ağırlığını ve dava tarihindeki değerini belirlemek için bilirkişi incelemesi yaptırabilir. Bilirkişi raporu, önemli bir delildir ve mahkeme, kararını verirken bu raporu dikkate alır.
• Yemin: Taraflar, iddialarını ispatlayamadıkları takdirde, karşı tarafa yemin teklif edebilirler. Yemin, kesin delil niteliğindedir.
• Sosyal Medya Paylaşımları: Tarafların sosyal medya hesaplarındaki paylaşımları (fotoğraf, video, durum güncellemesi vb.), ziynet eşyalarının kime ait olduğu veya kim tarafından kullanıldığı konusunda delil olabilir. Ancak, sosyal medya paylaşımlarının tek başına delil değeri sınırlıdır ve diğer delillerle desteklenmesi gerekir.
• Kuyumcu Kayıtları: Ziynet eşyalarının satın alındığı veya bozdurulduğu kuyumcunun kayıtları, delil olarak kullanılabilir.

İspat Yükünün İstisnası (Kadının Ziynet Eşyaları):

Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, düğünde takılan ziynet eşyaları, kural olarak, kadına bağışlanmış sayılır ve kadının kişisel malıdır. Bu nedenle, kadın, ziynet eşyalarının kendisine ait olduğunu ispatlamak zorunda değildir. Bu durumda, ispat yükü, ziynet eşyalarının kadına ait olmadığını iddia eden erkeğe düşer. Erkek, bu iddiasını kesin ve inandırıcı delillerle (örneğin, yazılı bir anlaşma, tanık beyanları, örf ve adet) ispatlamak zorundadır.

Önemli Not: Ziynet eşyası davasında, her türlü delil kullanılabilir. Ancak, delillerin hukuka uygun bir şekilde elde edilmiş olması ve inandırıcı olması gerekir.

Ziynet Eşyası Davasında Zamanaşımı

Ziynet eşyası davası, niteliğine göre farklı zamanaşımı sürelerine tabidir:

• İstihkak Davası (Aynen İade): Düğün takıları mevcutsa ve davalının zilyetliğindeyse, açılacak istihkak davası, herhangi bir zamanaşımı süresine tabi değildir. Bu dava, her zaman açılabilir.
• Tazminat Davası (Bedel Davası): Düğün takıları mevcut değilse veya aynen iadesi mümkün değilse, açılacak tazminat davası, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresine tabidir (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 146).

Önemli Not: Zamanaşımı süresi, hak düşürücü süre değildir. Yani, bu süre içinde dava açılmazsa, dava hakkı düşmez, ancak davalı zamanaşımı def’inde (itirazında) bulunursa, dava reddedilir.

Ziynet Eşyası Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Ziynet eşyası davasında görevli ve yetkili mahkeme, davanın türüne ve boşanma davası ile birlikte açılıp açılmadığına göre değişir:

• Boşanma Davası ile Birlikte Açılan Ziynet Eşyası Davası:
  • Görevli Mahkeme: Aile Mahkemesi (Aile mahkemesi bulunmayan yerlerde, Asliye Hukuk Mahkemesi, aile mahkemesi sıfatıyla davaya bakar).
  • Yetkili Mahkeme: Boşanma davasının görüldüğü yer mahkemesi.
• Boşanma Davasından Sonra Açılan Ziynet Eşyası Davası:
  • Görevli Mahkeme: Aile Mahkemesi (Aile mahkemesi bulunmayan yerlerde, Asliye Hukuk Mahkemesi, aile mahkemesi sıfatıyla davaya bakar).
  • Yetkili Mahkeme: Davalının yerleşim yeri mahkemesi.

Düğünde Takılan Nakit Paranın Paylaşımı

Düğünde takılan nakit para (Türk Lirası, döviz vb.), kural olarak, kadına bağışlanmış sayılır ve kadının kişisel malıdır. Ancak, taraflar arasında aksine bir anlaşma varsa veya yerel örf ve adet farklı bir durumu gerektiriyorsa, bu kural değişebilir.

• Örnek: Bazı yörelerde, düğünde takılan paraların erkeğin ailesine veya ortak ihtiyaçlar için kullanılacağına dair yerel adetler olabilir. Bu durumda, bu adetin varlığı ve uygulaması ispatlanırsa, nakit para, kadına ait sayılmayabilir.

Erkeğin Düğün Takılarını Talep Etmesi

Erkek, kural olarak, düğün takılarını talep edemez. Ancak, istisnai durumlarda, erkek de düğün takılarını talep edebilir:

• Aksine Anlaşma: Eşler, evlilik sözleşmesi veya başka bir yazılı anlaşma ile, düğün takılarının erkeğe ait olacağını veya ortak mal olacağını kararlaştırmışlarsa, erkek, bu anlaşmaya dayanarak takıları talep edebilir.
• Örf ve Adet: Bazı yörelerde, düğün takılarının erkeğe ait olduğuna dair yerel örf ve adetler varsa, erkek, bu örf ve adete dayanarak takıları talep edebilir. Ancak, bu örf ve adetin varlığını ve uygulamasını ispatlaması gerekir.
• Erkeğe Özgü Takılar: Erkeğe özgü olan takılar (örneğin, erkek kol saati, erkek bilekliği, kravat iğnesi vb.), erkeğe aittir ve erkek, bu takıları her zaman talep edebilir.
• Ziynetlerin Geri Verilmemek Üzere Verildiğinin İspatı: Koca, ziynetlerin kendisine geri verilmemek üzere verildiğini ispatlarsa, bu durumda ziynetleri talep edebilir.

Evlilik Birliği Sırasında Altınları Bozdurma ve Harcama Durumu

Evlilik birliği içinde, düğün takılarının bozdurulması ve harcanması sıkça karşılaşılan bir durumdur. Bu durumda, tazminat yükümlülüğü, harcamanın kim tarafından ve ne amaçla yapıldığına göre değişir:

• Kadının Rızasıyla ve Ortak İhtiyaçlar İçin Harcama: Eğer kadın, ziynet eşyalarının bozdurulmasına ve evlilik birliğinin ortak ihtiyaçları (örneğin, ev eşyası alma, borç ödeme, çocukların masrafları vb.) için harcanmasına rıza göstermişse, sonradan bu ziynet eşyalarını veya bedelini talep edemez. Bu durumda, ziynet eşyalarının geri verilmemek üzere erkeğe verildiği kabul edilir.
  • Önemli: Kadının rızasının açık ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde ispatlanması gerekir. Sadece sessiz kalmak veya itiraz etmemek, rıza olarak kabul edilmez.
• Kadının Rızası Olmadan Harcama: Eğer erkek, kadının rızası olmadan ziynet eşyalarını bozdurur ve harcarsa (örneğin, kendi kişisel borçlarını ödemek, kumar oynamak, başka bir kadına harcamak vb.), kadın, boşanma davasında veya ayrı bir davada, bu ziynet eşyalarının aynen iadesini veya bedelini talep edebilir.
• Kadının Kendi İsteğiyle ve Kendi İhtiyaçları İçin Harcama: Eğer kadın, ziynet eşyalarını kendi isteğiyle ve kendi kişisel ihtiyaçları için (örneğin, estetik ameliyat, kuaför, giyim vb.) harcamışsa, sonradan bu ziynet eşyalarını veya bedelini talep edemez.

Önemli Not: Yargıtay, yerleşik içtihatlarında, ziynet eşyalarının kadından alınarak erkek tarafından bozdurulması ve evlilik birliğinin ortak ihtiyaçları için harcanması durumunda bile, erkeğin kadına borçlandığını kabul etmektedir. Ancak, kadının açık rızası ve onayı ile ziynet eşyalarının geri verilmemek üzere erkeğe verildiği ispatlanırsa, erkek, bu borçtan kurtulur.

Yargıtay Kararı Örneği:

• Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, 2017/1769 E., 2018/13037 K.: “…davacı-davalı kadının ziynet eşyalarının bozdurularak tüp bebek tedavisi için harcandığı toplanan delillerle kanıtlanmıştır. Ne var ki, evlilik birliğinin ihtiyaçları için de olsa, ziynet eşyalarının bozdurulup harcanması durumunda, koca, ziynet eşyalarını iade borcundan kurtulamaz. Ancak, kadının açık rızası ve onayı ile ziynet eşyalarının geri verilmemek üzere erkeğe verildiği ispatlanırsa, erkek, bu borçtan kurtulur…”

Ziynet Eşyası Boşanma Halinde Mal Paylaşımına Dahil Edilir mi?

Hayır, ziynet eşyaları, kural olarak, kadının kişisel malı olduğu için, boşanmada mal paylaşımına dahil edilmez. Yani, ziynet eşyaları, edinilmiş mallara katılma rejimine göre paylaşıma tabi tutulmaz.

İstisnalar:

• Aksine Anlaşma: Eşler, evlilik sözleşmesi veya başka bir yazılı anlaşma ile, ziynet eşyalarının ortak mal olacağını kararlaştırmışlarsa, bu durumda, ziynet eşyaları, mal paylaşımına dahil edilir.
• Erkeğe Özgü Takılar: Erkeğe özgü olan takılar (örneğin, erkek kol saati, erkek bilekliği, kravat iğnesi vb.), erkeğe aittir ve mal paylaşımına dahil edilmez.
• Yatırım Amaçlı Ziynetler: Ziynet eşyası niteliğinde olmayan, yatırım amaçlı alınan altınlar (külçe altın vb.) kadının kişisel malı sayılmayacağından mal paylaşımına dahil edilecektir.

Ziynet Eşyası Davası Ne Zaman Açılır?

• İstihkak Davası (Aynen İade): Ziynet eşyaları mevcutsa ve davalının zilyetliğindeyse, istihkak davası her zaman açılabilir. Bu dava için herhangi bir zamanaşımı süresi yoktur.
• Tazminat Davası (Bedel Davası): Ziynet eşyaları mevcut değilse veya aynen iadesi mümkün değilse, tazminat davası, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi içinde açılmalıdır.

Ziynet Eşyası Davasında Mahkeme Masrafları ve Harç Oranları (2024)

Ziynet eşyası davasında, mahkeme masrafları ve harç oranları, davanın türüne (aynen iade veya bedel davası), dava değerine ve yargılama aşamalarına göre değişir.

• Dava Açarken:
  • Başvurma Harcı: Maktu bir harçtır. (2024 yılı için 615,40 TL)
  • Peşin Harç:
    • Aynen İade Davası: Maktu harç alınır.
    • Bedel Davası: Dava değerinin binde 68,31’i oranında nispi harç alınır. Ancak, bu harcın dörtte biri peşin olarak ödenir, kalanı dava sonunda kararla birlikte ödenir.
  • Gider Avansı: Tebligat giderleri, bilirkişi ücreti, keşif giderleri, tanık ücretleri gibi yargılama giderleri için, mahkeme tarafından belirlenen gider avansı peşin olarak ödenir.
• Yargılama Sırasında:
  • Bilirkişi Ücreti: Mahkeme, ziynet eşyalarının değerini belirlemek için bilirkişi görevlendirirse, bilirkişi ücreti ödenir.
  • Keşif Giderleri: Mahkeme, keşif yapılmasına karar verirse, keşif giderleri ödenir.
  • Tanık Giderleri: Tanık dinlenmesine karar verilirse, tanıkların yol ve konaklama giderleri ile tanıklık ücretleri ödenir.
• Karar Aşamasında:
  • Karar ve İlam Harcı:
    • Aynen İade Davası: Dava kabul edilirse, maktu harç alınır. Dava reddedilirse, davalı lehine maktu vekalet ücretine hükmedilir.
    • Bedel Davası: Dava kabul edilirse, dava değerinin binde 68,31’i oranında nispi karar ve ilam harcı alınır. Ancak, peşin olarak ödenen harç, bu harçtan mahsup edilir. Dava reddedilirse, davalı lehine nispi vekalet ücretine hükmedilir (eğer dava değeri üzerinden vekalet ücreti, maktu vekalet ücretinden yüksekse).

Önemli Notlar:

• Harç ve masraflar, her yıl değişebilir. Bu nedenle, güncel tarifeleri kontrol etmek önemlidir.
• Maddi durumu yetersiz olan kişiler, adli yardım talebinde bulunarak, harç ve masraflardan geçici olarak muaf tutulabilirler.
• Dava kazanılırsa, ödenen harç ve masraflar, karşı taraftan (davalıdan) tahsil edilir.

Sıkça Sorulan Sorular

1. Düğün takıları kimin malıdır?
   • Kural olarak, düğünde takılan takılar, kadına bağışlanmış sayılır ve kadının kişisel malıdır. Ancak, aksine bir anlaşma veya yerel örf ve adet varsa, bu kural değişebilir. Erkeğe özgü takılar ise, erkeğe aittir.
2. Düğünde takılan para kimin malıdır?
   • Kural olarak, düğünde takılan para, kadına bağışlanmış sayılır ve kadının kişisel malıdır. Ancak, aksine bir anlaşma veya yerel örf ve adet varsa, bu kural değişebilir.
3. Ziynet eşyası davası nerede ve ne zaman açılır?
   • Görevli Mahkeme: Aile Mahkemesi (yoksa Asliye Hukuk Mahkemesi).
   • Yetkili Mahkeme: Boşanma davasıyla birlikte açılıyorsa, boşanma davasının görüldüğü yer; ayrı açılıyorsa, davalının yerleşim yeri.
   • Zamanaşımı: Aynen iade (istihkak) davası için zamanaşımı yoktur. Bedel davası için, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl.
4. Ziynet eşyası davasında hangi deliller kullanılabilir?
   • Düğün fotoğrafları ve videoları, tanık beyanları, banka kayıtları, faturalar, hediye kartları, yazışmalar, bilirkişi raporu, yemin, sosyal medya paylaşımları, kuyumcu kayıtları vb.
5. Ziynet eşyaları bozdurulup evin ihtiyaçları için harcanmışsa, kadın yine de talep edebilir mi?
   • Evet. Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, ziynet eşyaları, kadının açık rızası ve onayı ile geri verilmemek üzere erkeğe verilmediği sürece, ne amaçla harcanmış olursa olsun (evin ihtiyaçları, borç ödeme, tüp bebek tedavisi vb.), erkek, bu ziynet eşyalarını iade etmekle yükümlüdür. Ancak, kadının açık rızası ve onayı ile geri verilmemek üzere erkeğe verildiği ispatlanırsa, erkek, bu borçtan kurtulur.
6. Ziynet eşyaları çalınmışsa veya kaybolmuşsa ne olur?
   • Bu durumda, aynen iade mümkün olmadığı için, bedel davası açılır. Mahkeme, ziynet eşyalarının dava tarihindeki değerini esas alarak, tazminata hükmeder.
7. Ziynet eşyası davasında bilirkişi incelemesi yapılır mı?
   • Evet. Mahkeme, ziynet eşyalarının cinsini, miktarını, ayarını, ağırlığını ve dava tarihindeki değerini belirlemek için, genellikle bilirkişi incelemesi yaptırır. Bilirkişi, kuyumcu veya değerli taş uzmanı olabilir.
8. Ziynet eşyası davasında faiz istenebilir mi?
   • Evet. Ziynet eşyası davasında, dava tarihinden itibaren yasal faiz istenebilir.
9. Ziynet eşyası davasında avukat tutmak zorunlu mu?
   • Hayır, zorunlu değildir. Ancak, ziynet eşyası davası, teknik ve hukuki bilgi gerektiren bir davadır. Bu nedenle, bir avukattan hukuki destek almak, haklarınızın tam olarak korunması ve davanın lehinize sonuçlanma ihtimalini artırmak açısından önemlidir.
10. Ziynet eşyası davası ne kadar sürer?
    • Davanın süresi, mahkemenin iş yoğunluğuna, delillerin toplanmasına, bilirkişi incelemesi yapılıp yapılmamasına ve diğer faktörlere göre değişir. Ancak, genellikle, ziynet eşyası davaları, birkaç ay ile birkaç yıl arasında sürebilir.
11. Ziynet eşyası davasında arabuluculuk zorunlu mu?
    • Hayır, ziynet eşyası davalarında arabuluculuk zorunlu değildir.
12. Eşim, düğün takılarını benden habersiz bozdurup kendi borcu için kullanmış. Ne yapabilirim?
    • Bu durumda, eşiniz, ziynet eşyalarını sizin rızanız olmadan ve evlilik birliğinin ortak ihtiyaçları dışında kullandığı için, hukuka aykırı davranmıştır. Boşanma davasında veya ayrı bir davada, ziynet eşyalarınızın aynen iadesini veya bedelini talep edebilirsiniz.
13. Düğün takılarının bir kısmı bende, bir kısmı eşimde. Boşanmada nasıl paylaşılır?
    • Düğün takıları, kural olarak, kadının kişisel malı olduğu için, sizde kalan takılar sizde, eşinizde kalan takılar sizde kalır. Ancak, erkeğe özgü takılar varsa, bunlar erkeğe aittir. Eğer aksine bir anlaşma veya yerel örf ve adet varsa, bu durum değişebilir.
14. Nişanlıyken takılan takılar da ziynet eşyası davasına konu edilebilir mi?
    • Nişanlılık döneminde takılan takılar, hediye niteliğindedir ve kişisel mal kabul edilir. Bu nedenle, nişanlılık döneminde takılan takıların iadesi, genellikle talep edilemez. Ancak, nişanın bozulması durumunda, hediyelerin iadesi talep edilebilir (TMK m. 122). Nişan hediyelerinin iadesi için ayrı bir dava açılması gerekir.
15. Ziynet eşyası davasında manevi tazminat istenebilir mi?
    • Ziynet eşyası davası, maddi bir taleptir ve kural olarak manevi tazminat istenemez. Ancak, ziynet eşyalarının çalınması, kaybedilmesi veya zorla alınması gibi durumlarda, ayrıca manevi tazminat da talep edilebilir.

Sonuç

Düğün takıları (ziynet eşyaları), evlilik birliğinin önemli bir parçasıdır ve boşanma durumunda, uyuşmazlıklara neden olabilir. Bu rehber, düğün takıları ve ziynet eşyası davaları hakkında kapsamlı ve güncel bilgiler sunmaktadır. Ancak, her somut olay farklı olduğu için, bu tür bir durumla karşılaşan kişilerin, bir avukata danışarak hukuki destek alması, hak kaybına uğramamak için en doğru ve güvenli yoldur.

Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. Uzman Avukat haklarınızı korumanıza destek olacaktır. 📞 0507 606 15 14

🚨 Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz! 🚨

https://legapro.net/