VASİYETNAME NEDİR – VASİYETNAME ÖRNEĞİ

Vasiyetname: Ölümden Sonra İradenizin Yansıması

Vasiyetname, kişinin ölümünden sonra mal varlığının nasıl paylaştırılacağına dair irade beyanını içeren önemli bir hukuki belgedir. Türk Medeni Kanunu, kişilere tasarruf özgürlüğü sınırları içerisinde vasiyetname düzenleme hakkı tanımıştır.

Vasiyetname Nedir?

• Vasiyetname, kişinin henüz hayattayken ölümünden sonra mal varlığının nasıl paylaştırılacağı konusunda yaptığı bir düzenlemedir.
• Bu düzenleme, yazılı veya sözlü olabilir.
• Vasiyetname, miras bırakanın son iradesini yansıtır.

Vasiyetname Düzenleme Özgürlüğü:

• TMK m. 514: “Mirasbırakan, tasarruf özgürlüğünün sınırları içinde, malvarlığının tamamında veya bir kısmında vasiyetname ya da miras sözleşmesiyle tasarrufta bulunabilir. Mirasbırakanın üzerinde tasarruf etmediği kısım yasal mirasçılarına kalır.”  
• Kişi, vasiyetname ile mirasının tamamını veya bir kısmını istediği kişilere veya kurumlara bırakabilir.
• Tasarruf özgürlüğü sınırsız değildir. Saklı pay hakları gibi bazı sınırlamalar vardır.

Vasiyetname ile Yapılabilecek Diğer İşlemler:

• Çocuğun tanınması
• Vakıf kurulması veya mevcut bir vakfa bağışta bulunulması

Vasiyetnamenin Hukuki Geçerliliği:

• Vasiyetnamenin kanuna ve usulüne uygun olarak düzenlenmiş olması gerekir.
• Şekil şartları ve içerik kurallarına uyulmalıdır.
• Vasiyet eden kişinin fiil ehliyetine sahip olması gerekir.

Vasiyetname ile ilgili diğer konular:

• Vasiyetnamenin çeşitleri (resmi, el yazılı, sözlü)
• Vasiyetnamenin iptali ve geçersizliği
• Vasiyetnamenin ispat değeri
• Vasiyetnamenin tenfizi
• Yargıtay kararları ve uygulama

Vasiyetname hazırlamak önemli bir karardır ve hukuki danışmanlık almanız önerilir. Bir avukat, size vasiyetnamenin hazırlanması, yasal şartlara uygunluğu ve diğer hukuki konularda rehberlik edecektir.

Vasiyetname Nasıl Düzenlenir? Şartlar ve Çeşitleri

Vasiyetname, kişinin ölümünden sonra mal varlığının nasıl paylaştırılacağına dair iradesini açıkladığı önemli bir belgedir. Vasiyetname düzenlerken, Türk Medeni Kanunu’nda (TMK) belirtilen şekil ve içerik şartlarına uymak gerekir. Aksi halde, vasiyetname geçersiz sayılabilir.

Vasiyetname Düzenleme Şartları:

• Yaş: Vasiyetname düzenlemek için en az 15 yaşını doldurmuş olmak gerekir. (TMK m. 502)
• Ayırt Etme Gücü: Vasiyetname düzenleyen kişi, yaptığı işlemin hukuki sonuçlarını anlayabilecek ve iradesini açıklayabilecek durumda olmalıdır.
• Hukuki İşlem Ehliyeti: Vasiyetname düzenleyen kişi, kısıtlı değilse veya kısıtlılığının kapsamı vasiyetname düzenlemesine engel değilse vasiyetname düzenleyebilir.
• Şart: Vasiyetnamede bir şart varsa, bu şart hukuka veya ahlaka aykırı olmamalıdır.

Vasiyetname Çeşitleri:

TMK, üç çeşit vasiyetname düzenlemeye izin verir:

1. Resmi Vasiyetname:
   • İki tanığın huzurunda sulh hakimi, noter veya kanunla yetkili kılınmış diğer bir memur tarafından düzenlenir. (TMK m. 532)
   • En güvenilir vasiyetname türüdür.
   • Şekil şartlarına uyulması zorunludur.
2. El Yazılı Vasiyetname:
   • Tamamen vasiyet eden kişinin el yazısı ile yazılmalı, tarih ve imza atılmalıdır. (TMK m. 538)
   • Daha pratik bir yöntemdir.
   • Şekil şartlarına uyulmaması halinde geçersizdir.
3. Sözlü Vasiyetname:
   • Olağanüstü durumlarda (savaş, bulaşıcı hastalık vb.) iki tanığın huzurunda sözlü olarak yapılabilir. (TMK m. 540)
   • Tanıklar, vasiyet eden kişinin beyanını yazılı hale getirmeli ve sulh hakimine teslim etmelidir.
   • En zayıf vasiyetname türüdür ve sadece belirli durumlarda geçerlidir.

Vasiyetname Avukatının Önemi:

• Vasiyetname hazırlamak karmaşık bir süreç olabilir.
• Bir avukattan hukuki destek almanız, vasiyetnamenizin yasal şartlara uygun bir şekilde düzenlenmesini ve gelecekte ortaya çıkabilecek uyuşmazlıkların önlenmesini sağlayacaktır.
• Avukatınız, size vasiyetname çeşitleri, şekil şartları, içerik kuralları ve diğer hukuki konularda bilgi verecektir.

Şarta Bağlı Vasiyetname: Mirasınızı Şartlara Bağlayın

Şarta bağlı vasiyetname, miras bırakanın belirli bir olayın gerçekleşmesi veya gerçekleşmemesi durumunda mirasının nasıl paylaştırılacağını belirlediği bir vasiyetname türüdür. Bu sayede, miras bırakan iradesini daha esnek bir şekilde ifade edebilir ve mirasının kullanımını belirli şartlara bağlayabilir.

Şarta Bağlı Vasiyetname Örnekleri:

• “Oğlum üniversiteyi bitirdiği takdirde mirasımın yarısını ona bırakıyorum.”
• “Kızım evlendiği takdirde evimi ona veriyorum.”
• “Eğer torunum doktor olursa, ona 100.000 TL bırakıyorum.”

Şarta Bağlı Vasiyetname Düzenleme Kuralları:

• TMK m. 515: “Mirasbırakan, ölüme bağlı tasarruflarını koşullara veya yükümlülüklere bağlayabilir.”
• Hukuka ve Ahlaka Uygunluk: “Hukuka veya ahlaka aykırı koşullar ve yükümlülükler, ilişkin bulundukları tasarrufu geçersiz kılar.”
• Açıklık ve Anlaşılırlık: Şartlar ve yükümlülükler açık ve anlaşılır bir şekilde ifade edilmelidir.
• İmkansızlık: Şartın gerçekleşmesi imkansız ise, vasiyetname geçersiz sayılabilir.
• Hukuka Aykırılık: Şartın gerçekleşmesi hukuka aykırı ise, vasiyetname geçersiz sayılabilir.
• Ahlaka Aykırılık: Şartın gerçekleşmesi ahlaka aykırı ise, vasiyetname geçersiz sayılabilir.

Şartın Gerçekleşmesi:

• Şart, miras bırakanın ölümünden önce veya sonra gerçekleşebilir.
• Şart gerçekleştiğinde, vasiyetname hükümleri uygulanır.
• Şart gerçekleşmezse, vasiyetname hükümleri uygulanmaz.

Vasiyetname ve Saklı Pay: Mirasçının Vazgeçilmez Hakkı

Vasiyetname, miras bırakanın ölümünden sonra mal varlığının nasıl paylaştırılacağına dair iradesini belirlediği önemli bir belgedir. Ancak, miras bırakanın tasarruf özgürlüğü sınırsız değildir. Saklı paylı mirasçılar, yasal olarak mirasın belirli bir bölümüne hak sahiptir ve vasiyetname bile bu hakkı ortadan kaldıramaz.

Saklı Pay Nedir?

• Saklı pay, miras bırakanın belirli mirasçılarına (altsoy, üstsoy, eş) yasal olarak tanınan minimum miras payıdır.
• Miras bırakan, vasiyetname ile saklı pay oranlarını ihlal edemez.
• Saklı pay oranları, mirasçının yakınlığına göre değişir:
  • Altsoy (çocuklar, torunlar): Yasal miras payının yarısı
  • Üstsoy (anne, baba): Yasal miras payının dörtte biri
  • Eş:
    • Altsoy ile birlikte mirasçı ise: Yasal miras payının dörtte biri
    • Üstsoy ile birlikte mirasçı ise: Yasal miras payının yarısı
    • Tek mirasçı ise: Terekenin tamamı

Saklı Paylı Mirasçıların Hakları:

• Saklı paylı mirasçılar, miras bırakanın vasiyetnamesine bağlı kalmaksızın saklı pay oranında miras alma hakkına sahiptir.
• Eğer vasiyetname saklı pay haklarını ihlal ediyorsa, saklı paylı mirasçılar tenkis davası açabilirler.
• Tenkis davası ile miras bırakanın saklı payı ihlal eden tasarrufları iptal edilir veya azaltılır.

Vasiyetname Düzenlerken Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Vasiyetname hazırlarken, saklı pay oranlarına dikkat etmek önemlidir.
• Saklı pay haklarını ihlal eden bir vasiyetname, tenkis davasına konu olabilir.
• Bu nedenle, vasiyetname hazırlarken bir miras avukatından hukuki danışmanlık almanız önerilir.

Miras Bırakanın Tasarruf Özgürlüğü ve Sınırları:

• Miras bırakan, mirası üzerinde tasarruf etme konusunda özgür olsa da, bu özgürlük saklı pay hakları ile sınırlandırılmıştır.
• Saklı pay hakları, mirasçıların yasal olarak korunan haklarıdır ve miras bırakanın iradesi bu hakları ortadan kaldıramaz.

Resmi Vasiyetname: Düzenleme, Tanıklar ve Sınırlamalar

Resmi vasiyetname, en güvenilir ve geçerliliği en az tartışılan vasiyetname türüdür. Sulh hakimi, noter veya kanunla yetkili kılınmış diğer bir memur huzurunda ve iki tanık katılımıyla düzenlenir.

Resmi Vasiyetname Nasıl Düzenlenir?

1. Vasiyet Edenin Beyanı: Vasiyet eden kişi, sulh hakimine, notere veya yetkili memura son iradesini bildirir.
2. Yazıya Geçirme: Memur, vasiyet edenin beyanlarını yazılı hale getirir veya yazdırır.
3. Okuma ve İmza: Vasiyet eden kişi, vasiyetnameyi okur ve imzalar.
4. Tanıkların Huzuru: Vasiyetname, iki tanığın huzurunda imzalanır.
5. Tanıkların Beyanı: Tanıklar, vasiyet edenin tasarrufa ehil olduğunu ve vasiyetnameyi kendi iradesiyle imzaladığını beyan ederler.
6. Memurun İmzası ve Tarihi: Memur, vasiyetnameyi tarih koyarak imzalar.
7. Saklama: Vasiyetname, memur tarafından saklanır.

Resmi Vasiyetnamede Tanıklar:

• TMK m. 536: Fiil ehliyeti bulunmayanlar, kamu hizmetinden yasaklılar, okur yazar olmayanlar ve miras bırakanın belirli yakınları (eşi, altsoyu, üstsoyu, kardeşleri ve bu kişilerin eşleri) resmi vasiyetnamenin düzenlenmesine memur veya tanık olarak katılamazlar.
• Tanıkların vasiyetname içeriğini bilmesi zorunlu değildir.  
• Tanıkların görevi, vasiyet edenin tasarrufa ehil olduğunu ve vasiyetnameyi kendi iradesiyle imzaladığını teyit etmektir.

Vasiyet Edenin Hasta veya Engelli Olması:

• TMK m. 535: Vasiyet eden vasiyetnameyi okuyamıyor veya imzalayamıyorsa, memur vasiyetnameyi iki tanığın önünde ona okur ve vasiyet eden vasiyetnamenin son iradelerini içerdiğini beyan eder.
• Akıl sağlığını etkileyen bir hastalığı olan kişiler için, vasiyetname düzenleme işleminden önce bir devlet hastanesinden akıl sağlığı raporu alınması önerilir.

Resmi Vasiyetname ile Lehine Kazandırma Yapılamayacak Kişiler:

• TMK m. 536/2: Resmi vasiyetnamenin düzenlenmesine katılan memura, tanıklara ve bunların belirli yakınlarına o vasiyetname ile kazandırmada bulunulamaz.

El Yazılı Vasiyetname: Kolay ve Geçerli Bir Seçenek

El yazılı vasiyetname, miras bırakanın kendi el yazısıyla hazırladığı ve imzaladığı bir vasiyetname türüdür. Bu yöntem, resmi vasiyetnameye göre daha pratik ve kolay bir seçenektir ancak belirli şekil şartlarına uyulması zorunludur.

El Yazılı Vasiyetname Nasıl Düzenlenir?

1. El Yazısı: Vasiyetname tamamen miras bırakanın kendi el yazısıyla yazılmalıdır. Bilgisayar çıktısı veya başkası tarafından yazılan bir metin geçerli değildir.
2. Tarih: Vasiyetnamenin düzenlendiği tarih (yıl, ay ve gün) açıkça belirtilmeli ve bu tarih de el yazısıyla yazılmalıdır.
3. İmza: Vasiyetname, miras bırakan tarafından imzalanmalıdır.

El Yazılı Vasiyetnamenin Geçerlilik Şartları:

• TMK m. 538: “El yazılı vasiyetnamenin yapıldığı yıl, ay ve gün gösterilerek başından sonuna kadar miras bırakanın el yazısıyla yazılmış ve imzalanmış olması zorunludur.”  
• Bu şartlara uyulmaması halinde, vasiyetname geçersiz sayılabilir ve iptal edilebilir.

El Yazılı Vasiyetnamenin Saklanması:

• El yazılı vasiyetname, noter, sulh hakimi veya yetkili memura emanet edilebilir.
• Bu sayede, vasiyetnamenin güvenli bir şekilde saklanması ve miras bırakanın ölümünden sonra ortaya çıkarılması sağlanır.
• Vasiyetname açık veya kapalı olarak teslim edilebilir.

El Yazılı Vasiyetnamenin Avantajları:

• Pratik ve Kolay: Resmi vasiyetnameye göre daha pratik ve kolay bir yöntemdir.
• Gizlilik: Vasiyet eden kişi, vasiyetnamesini kendi hazırladığı için daha fazla gizlilik sağlayabilir.
• Maliyet: Resmi vasiyetnameye göre daha az maliyetlidir.

El Yazılı Vasiyetnamenin Dezavantajları:

• Şekil Şartlarına Uyma Zorunluluğu: Şekil şartlarına uyulmaması halinde vasiyetname geçersiz sayılabilir.
• Kaybolma veya Tahrif Riski: Vasiyetnamenin evde veya başka bir yerde saklanması durumunda kaybolma veya tahrif edilme riski vardır.

Sonuç olarak, el yazılı vasiyetname miras bırakan için pratik ve kolay bir seçenektir. Ancak, yasal şekil şartlarına uyulması ve vasiyetnamenin güvenli bir şekilde saklanması önemlidir.

Sözlü Vasiyetname: Olağanüstü Durumlarda Son İradenizi İfade Edin

Sözlü vasiyetname, olağanüstü durumlarda miras bırakanın son iradesini sözlü olarak ifade etmesini sağlayan bir vasiyetname türüdür. Bu yöntem, resmi ve el yazılı vasiyetname düzenlemenin mümkün olmadığı durumlarda başvurulan bir istisnadır.

Sözlü Vasiyetname Hangi Durumlarda Düzenlenebilir?

• TMK m. 539: “Mirasbırakan; yakın ölüm tehlikesi, ulaşımın kesilmesi, hastalık, savaş gibi olağanüstü durumlar yüzünden resmi veya el yazılı vasiyetname yapamıyorsa, sözlü vasiyet yoluna başvurabilir.”  
• Olağanüstü durumların varlığı her somut olay için ayrı ayrı değerlendirilir.

Sözlü Vasiyetname Nasıl Düzenlenir?

1. Tanıklar: Miras bırakan, iki tanığın huzurunda son iradesini sözlü olarak ifade eder.
2. Tanıkların Görevi: Tanıklar, miras bırakanın beyanını yazılı hale getirmek veya yazdırmakla görevlendirilir.
3. Tanık Yasağı: Resmi vasiyetnamede olduğu gibi, belirli kişiler (fiil ehliyeti olmayanlar, kamu hizmetinden yasaklılar, miras bırakanın yakınları vb.) tanık olamaz. (TMK m. 539/3)
4. Yazılı Hale Getirme: Tanıklardan biri, miras bırakanın beyanını yazılı hale getirir, imzalar ve diğer tanığa imzalatır. (TMK m. 540)
5. Mahkemeye Teslim: Tanıklar, yazılı belgeyi vakit geçirmeden sulh hakimine veya asliye hukuk mahkemesine teslim eder ve miras bırakanın vasiyetname yapmaya ehil olduğunu beyan ederler. (TMK m. 540)
6. Tutanak: Tanıklar, yazılı belge hazırlamak yerine, doğrudan mahkemeye başvurarak miras bırakanın beyanlarını bir tutanağa geçirtebilirler. (TMK m. 540/2)
7. Olağanüstü Durumlar: Miras bırakan askerlik hizmetinde, yurt dışında seyahat ederken veya sağlık kurumunda ise, belirli görevliler hakim yerine sözlü vasiyetnameyi düzenleyebilir. (TMK m. 540/3)

Sözlü Vasiyetnamenin Geçerlilik Süresi:

• Sözlü vasiyetname, miras bırakan sonradan resmi veya el yazılı vasiyetname düzenleme imkanına kavuşursa ve bu tarihten itibaren 1 ay geçerse hükümsüz kalır. (TMK m. 541)

Vasiyetname Örneği 

Resmi Vasiyetname Örneği

TÜRKİYE CUMHURİYETİ
... NOTERLİĞİ'NE

... (Adınız Soyadınız, T.C. Kimlik Numaranız, Adresiniz)  olarak  bilhakkın  vasiyetnamem  aşağıdaki  gibidir:

1. Tüm  mal  varlığımın  eşim  ...  (Eşinizin Adı Soyadı)'na  kalmasını  vasiyet  ediyorum.
2. Eğer  eşim  benden  önce  vefat  ederse,  tüm  mal  varlığımın  çocuklarım  ...  (Çocuklarınızın Adı Soyadı)  arasında  eşit  olarak  paylaşılmasını  vasiyet  ediyorum.
3. ...  (Adı Soyadı)'na  ...  (adres)  adresinde  bulunan  evimi  miras  bırakıyorum.
4. ...  (Vakıf Adı)  Vakfı'na  100.000  TL  bağışta  bulunuyorum.

Bu  vasiyetnamemi  ...  (tarih)  tarihinde,  iki  tanığın  huzurunda  ve  kendi  serbest  irademle  düzenledim.


...  (İmza)
Vasiyet  Eden


Tanıklar:

1. ...  (Adı Soyadı, İmza)
2. ...  (Adı Soyadı, İmza)


Noter  (Adı Soyadı, İmza ve Mühür)

El Yazılı Vasiyetname Örneği

...  (Tarih)

Ben,  ...  (Adınız Soyadınız, T.C. Kimlik Numaranız, Adresiniz)  olarak  aşağıdaki  gibi  vasiyet  ediyorum:

1. Tüm  mal  varlığımın  eşim  ...  (Eşinizin Adı Soyadı)'na  kalmasını  istiyorum.
2. Bankada  bulunan  ...  (Miktar)  TL  paramın  çocuklarım  ...  (Çocuklarınızın Adı Soyadı)  arasında  eşit  olarak  paylaşılmasını  istiyorum.

Bu  vasiyetnameyi  tamamen  kendi  el  yazımla  ve  serbest  irademle  yazdım.


...  (İmza)
Vasiyet  Eden

Sözlü Vasiyetname Örneği

(Olağanüstü bir durumda, iki tanığın huzurunda)

Miras Bırakan: “Ben, … (Adınız Soyadınız), tüm mal varlığımın eşim … (Eşinizin Adı Soyadı)’na kalmasını istiyorum. Ayrıca, bankada bulunan tüm paramın … (Hayır Kurumu Adı) hayır kurumuna bağışlanmasını istiyorum.”

(Tanıklar bu beyanı yazılı hale getirir, imzalar ve sulh hakimine teslim eder.)

Önemli Notlar:

• Bu örnekler sadece birer şablondur. Kendi durumunuza ve isteklerinize göre değişiklik yapmanız gerekebilir.
• Vasiyetname hazırlarken bir avukattan hukuki danışmanlık almanız önerilir.
• Vasiyetnamenizin yasal şekil şartlarına uygun olması ve güvenli bir şekilde saklanması önemlidir.

Vasiyetnameden Dönme: İfadenizi Değiştirme Hakkınız

Vasiyetname, kişinin ölümünden sonra mal varlığının nasıl paylaştırılacağına dair iradesini açıkladığı bir belgedir. Ancak, kişinin fikri ve koşulları zamanla değişebilir. Bu nedenle, Türk Medeni Kanunu (TMK), miras bırakana vasiyetnamesinden dönme hakkı tanımıştır.

Vasiyetnameden Dönme Yolları:

TMK’ya göre, vasiyetnameden dönmek için 3 yol vardır:

1. Yeni Vasiyetname Düzenlemek:
   • Miras bırakan, yeni bir vasiyetname düzenleyerek eski vasiyetnamesini tamamen veya kısmen geçersiz kılabilir.
   • Yeni vasiyetname, eski vasiyetname ile çelişen hükümler içermelidir.
   • Yeni vasiyetname, yasal şekil şartlarına uygun olarak düzenlenmelidir.
2. Vasiyetnameyi Yok Etmek:
   • Miras bırakan, vasiyetnamesini fiziksel olarak yok ederek (yakarak, yırtarak vb.) vasiyetinden dönebilir.
   • Vasiyetnamenin tamamen yok edilmesi gerekir.
   • Vasiyetnamenin kazara veya üçüncü bir kişinin kusuruyla yok olması durumunda, eğer içeriği tamamen ve aynen tespit edilemiyorsa, vasiyetname hükümsüz kalır. Bu durumda, zarar görenler tazminat talep edebilir.
3. Yeni Bir Tasarrufta Bulunmak:
   • Miras bırakan, vasiyetnamede belirli bir malı bir kişiye bırakmışsa ve sonradan bu mal üzerinde vasiyetiyle bağdaşmayan bir tasarrufta bulunursa (örneğin, malı satarsa veya bağışlarsa), bu tasarruf vasiyetnameyi geçersiz kılar.
   • Yeni tasarrufun, vasiyetname ile çeliştiğinin açık olması gerekir.

Vasiyetnameden Dönme Hakkı:

• Vasiyetnameden dönme hakkı, miras bırakanın ölümüne kadar devam eder.
• Miras bırakan, istediği zaman ve istediği şekilde vasiyetnamesinden dönebilir.
• Yeni bir vasiyetname düzenlemek, eski vasiyetnameyi otomatik olarak iptal etmez. Yeni vasiyetnamede, eski vasiyetnameden dönüldüğü açıkça belirtilmelidir.

Vasiyetnamede Kim Kimdir? Alacaklı ve Yükümlü

Vasiyetname, miras bırakanın ölümünden sonra mal varlığının nasıl dağıtılacağına dair isteklerini içerir. Bu istekler doğrultusunda, vasiyetnamede iki önemli taraf ortaya çıkar: vasiyet alacaklısı ve vasiyet yükümlüsü.

Vasiyet Alacaklısı:

• Vasiyetnamede lehine bir tasarrufta bulunulan kişidir.
• Miras bırakan tarafından kendisine mal varlığı, para veya belirli bir hak bırakılan kişidir.
• Yasal mirasçı olmak zorunda değildir. Üçüncü bir kişi, dernek, vakıf vb. olabilir.
• Vasiyeti kabul etmek zorunda değildir. Reddedebilir.

Vasiyet Yükümlüsü:

• Vasiyetnamede belirtilen bir görev veya yükümlülüğü yerine getirmekle yükümlü olan kişidir.
• Genellikle mirasçı veya mirastan belirli bir pay alan kişidir.
• Vasiyetnamedeki talimatları yerine getirmekle sorumludur.
• Bu talimatlar, vasiyet alacaklısına malvarlığını veya belirli bir hakkı devretmek veya vasiyetnamede belirtilen başka bir yükümlülüğü yerine getirmek olabilir.

Vasiyetin Reddi:

• Vasiyet alacaklısı, vasiyeti reddedebilir.
• Bu durumda, miras bırakanın vasiyetnamesinde başka bir düzenleme yoksa, vasiyet edilen mal veya hak vasiyet yükümlüsüne kalır.
• Ancak, vasiyetnamede “yedek vasiyet alacaklısı” belirtilmişse, reddedilen mal veya hak bu kişiye geçer.

Örnek:

• Ahmet Bey, vasiyetnamesinde evinin yeğeni Ayşe’ye bırakılmasını istemektedir. Bu durumda Ayşe “vasiyet alacaklısı” olur.
• Ahmet Bey aynı zamanda vasiyetnamesinde oğlu Can’ın evi Ayşe’ye teslim etmesini istemektedir. Bu durumda Can “vasiyet yükümlüsü” olur.
• Eğer Ayşe vasiyeti reddederse ve Ahmet Bey vasiyetnamesinde başka bir düzenleme yapmamışsa, ev Can’a kalır.

Vasiyetname Yoluyla Çocuk Tanıma: Babalığın Ölümden Sonra Tesisi

Vasiyetname, sadece mal varlığının paylaşımını düzenlemekle kalmaz, aynı zamanda çocuğun tanınması (babalığın tesisi) için de kullanılabilir. Bu yöntem, babanın sağlığında çocuğu tanıyamadığı durumlarda önemli bir hukuki çözüm sunar.

Vasiyetname ile Çocuk Tanıma:

• TMK m. 295: “Tanıma, babanın, nüfus memuruna veya mahkemeye yazılı başvurusu ya da resmi senedde veya vasiyetnamesinde yapacağı beyanla olur.”
• Yani, baba vasiyetnamesinde “Bu çocuk benim çocuğumdur” şeklinde bir beyanla çocuğu tanıyabilir.
• Bu tanıma, babanın ölümünden sonra vasiyetnamenin açılmasıyla geçerlilik kazanır.
• Vasiyetnameyi açan hakim, tanıma beyanını ilgili nüfus müdürlüğüne bildirir.

Tanımanın İptali:

• TMK m. 298: Vasiyetname ile yapılan tanıma, belirli kişiler tarafından iptal davasına konu olabilir.
• İptal davası açabilecek kişiler:
  • Anne
  • Çocuk (veya çocuğun ölümü halinde altsoyu)
  • Cumhuriyet savcısı
  • Hazine
  • Diğer ilgililer (mirasçılar dahil)
• İspat yükü: İptal davası açan kişi, vasiyetname ile tanıma yapan kişinin çocuğun biyolojik babası olmadığını ispatlamakla yükümlüdür.

İptal Davası Açma Süresi:

• Tanımayı ve tanıyanın çocuğun babası olamayacağını öğrendikleri tarihten itibaren 1 yıl
• Her halükarda tanımanın üzerinden 5 yıl geçmekle iptal davası açma hakkı düşer.
• Haklı sebeplerle gecikme halinde, sebeplerin ortadan kalkmasından itibaren 1 ay içerisinde dava açılabilir.

Vasiyetname ile çocuk tanıma, babanın sağlığında çocuğu tanıyamadığı durumlarda önemli bir çözüm yoludur. Ancak, tanımanın iptali riski de bulunduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle, vasiyetname hazırlarken ve uygulanırken bir avukattan hukuki destek almanız önerilir.

Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi: Miras Bırakanın Temsilcisi

Vasiyeti yerine getirme görevlisi, miras bırakanın vasiyetnamesinde belirtilen isteklerin yerine getirilmesini sağlamakla görevli kişidir. Miras bırakan, vasiyetnamesinde bir veya birden fazla kişiyi bu görev için atayabilir.

Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisinin Atanması ve Görevi Kabulü:

• Atama: Miras bırakan, vasiyetnamesinde vasiyeti yerine getirme görevlisini açıkça atayabilir.
• Ehliyet: Görevlendirilen kişinin, göreve başladığı sırada fiil ehliyetine sahip olması gerekir.
• Bildirim: Vasiyetname açıldıktan sonra, sulh hakimi tarafından vasiyeti yerine getirme görevlisine görev bildirilir.
• Kabul: Görevlendirilen kişi, 15 gün içerisinde reddetmezse görev kabul edilmiş sayılır. (TMK m. 550)
• Ücret: Vasiyeti yerine getirme görevlisi, hizmetinin karşılığında ücret talep edebilir.

Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisinin Yetki ve Sorumlulukları:

• TMK m. 552: Vasiyeti yerine getirme görevlisi, miras bırakanın son iradelerini yerine getirmek için gerekli tüm işlemleri yapmakla görevli ve yetkilidir.
• Görevleri:
  • Tereke envanteri çıkarmak
  • Terekeyi yönetmek
  • Tereke alacaklarını tahsil etmek ve borçlarını ödemek
  • Vasiyetleri yerine getirmek
  • Terekenin paylaşımı için plan hazırlamak
  • Tereke ile ilgili davalarda miras ortaklığını temsil etmek
• Sorumluluklar:
  • Görevini özenle ve dürüstlükle yerine getirmek
  • İlgililere karşı vekil gibi sorumlu olmak
  • Sulh hakiminin denetimine tabi olmak

Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisinin Görevinin Sona Ermesi:

• Ölüm
• Görevi geçersiz kılan bir sebebin ortaya çıkması
• Görevden ayrılma (uygunsuz bir zamanda olamaz)

Vasiyeti yerine getirme görevlisi, miras bırakanın son iradelerini yerine getirmede önemli bir role sahiptir. Bu nedenle, miras bırakanın güvendiği ve görevini layıkıyla yerine getirecek bir kişiyi bu görev için seçmesi önemlidir.

Vasiyetnamenin İptali Davası: Son İradenin Geçersizliği

Vasiyetname, miras bırakanın ölümünden sonra mal varlığının nasıl paylaştırılacağına dair iradesini açıkladığı önemli bir belgedir. Ancak, belirli durumlarda vasiyetname geçersiz sayılabilir ve iptal edilebilir. Bu durumlarda, vasiyetnamenin iptali davası açmak gerekir.

Vasiyetnamenin İptali Davasi Kimler Tarafından Açılır?

• Vasiyetnamenin iptalinde menfaati olan her mirasçı veya vasiyet alacaklısı bu davayı açabilir.
• Mirasçı veya vasiyet alacaklısı olmayan kişiler (örneğin, tereke alacaklıları) bu davayı açamaz.

Vasiyetnamenin İptali Davasi Neleri Kapsar?

• Vasiyetnamenin tamamının iptali istenebilir.
• Vasiyetnamenin sadece belirli bir kısmının iptali de istenebilir.
• Örneğin, vasiyetname ile lehine kazandırma yapılamayacak bir kişiye (tanık gibi) miras bırakılmışsa, sadece bu kısmın iptali istenebilir.

Vasiyetnamenin İptal Sebepleri:

1. Tasarruf Ehliyetsizliği: Vasiyetname düzenlenirken miras bırakanın akıl hastalığı veya yaş küçüklüğü gibi nedenlerle tasarruf ehliyetine sahip olmaması durumunda vasiyetname iptal edilebilir.
2. İrade Bozukluğu: Miras bırakanın vasiyetnameyi aldatma, korkutma veya zorlama etkisi altında yapmış olması durumunda vasiyetname iptal edilebilir.
3. Hukuka veya Ahlaka Aykırılık: Vasiyetnamenin içeriğinin veya şartlarının hukuka veya ahlaka aykırı olması durumunda vasiyetname iptal edilebilir.
4. Şekil Şartlarına Aykırılık: Vasiyetnamenin kanunda öngörülen şekil şartlarına uyulmadan yapılmış olması durumunda vasiyetname iptal edilebilir. (örneğin, el yazılı vasiyetnamenin tamamen el yazısı ile yazılmaması gibi)

İptal Davasi Açma Süresi:

• 1 yıl: İptal davası açma hakkı, iptal sebebini ve hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde kullanılmalıdır.
• 10 yıl veya 20 yıl: Her halükarda, vasiyetnamenin açılma tarihinden itibaren 10 yıl (iyi niyetli davalılara karşı) veya 20 yıl (iyi niyetli olmayan davalılara karşı) içerisinde dava açılmalıdır.

Vasiyetname İptali: Yargıtay Kararları Işığında Geçersizlik Halleri

Vasiyetname, miras bırakanın son iradesini yansıtan önemli bir belgedir. Ancak, belirli durumlarda vasiyetname geçersiz sayılabilir ve iptal edilebilir. Yargıtay kararları, bu geçersizlik hallerini ve vasiyetnamenin iptali davalarında dikkat edilmesi gereken hususları açıkça ortaya koymaktadır.

1. Şekil Şartlarına Aykırılık:

• Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2021/2785 E. – 2021/7769 K. sayılı kararı: Bu kararda, okuma yazma bilmeyen vasiyet edenin tanıklarının, vasiyet edenin beyanlarının kendi önlerinde yapıldığını belgeleyen beyanlarının vasiyetnamede yer alması gerektiği vurgulanmıştır. Bu beyanların yokluğu, vasiyetnamenin şekil şartlarına aykırı olmasına ve iptaline neden olmuştur.

2. El Yazılı Vasiyetname ve İçerik:

• Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2021/855 E. – 2021/4103 K. sayılı kararı: Bu kararda, el yazılı her belgenin vasiyetname sayılmayacağı vurgulanmıştır. Belgenin içeriği ve miras bırakanın gerçek iradesi dikkatlice incelenmelidir. Bu kararda, ölünceye kadar bakım akdinin unsurlarını taşıyan bir belgenin hatalı olarak el yazılı vasiyetname olarak kabul edildiği ve bu nedenle davanın kabul edildiği belirtilmiştir.

3. Vasiyetnamenin İptali Davasi ve Şekil Şartları:

• Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2014/6060 E. – 2014/14006 K. sayılı kararı: Bu kararda, vasiyetnamenin şekil şartlarına aykırı olduğu iddiasının vasiyetnamenin iptali davası açılmadan ileri sürülemeyeceği vurgulanmıştır. Yani, vasiyetnamenin geçersiz olduğunu düşünen kişilerin belirli bir süre içerisinde iptal davası açmaları gerekir.

4. Vasiyet Edenin Akıl Sağlığı ve Sağlık Raporu:

• Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2016/1435 E. – 2017/12005 K. sayılı kararı: Bu kararda, vasiyet edenin vasiyetname tarihindeki akıl sağlığının tartışmalı olduğu durumlarda, tek hekim imzalı bir sağlık raporunun yeterli olmayabileceği belirtilmiştir. Daha detaylı bir tıbbi değerlendirme ve bilirkişi incelemesi gerekli olabilir.

Vasiyetname Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Vasiyetname, miras hukukunun temel taşlarından biridir. Bu konuda pek çok soru akla gelebilir. İşte vasiyetname hakkında sıkça sorulan sorular ve cevapları:

1. Vasiyetname şartları nelerdir?

Vasiyetname düzenleyebilmek için 15 yaşını doldurmuş olmak, ayırt etme gücüne sahip olmak ve hukuka ve ahlaka uygun bir irade beyanında bulunmak gerekir. Ayrıca, vasiyetnamenin çeşidine göre belirli şekil şartlarına uyulması zorunludur.

2. Noterden yapılan vasiyet geçerli mi?

Evet, noterde yapılan vasiyet (resmi vasiyetname) geçerlidir. Hatta, en güvenilir vasiyetname türüdür.

3. Ölmeden önce vasiyetname nasıl yapılır?

Ölmeden önce vasiyetname yapmak için 3 yol vardır:

• Resmi vasiyetname: Noter veya sulh hakimi huzurunda iki tanık ile birlikte düzenlenir.
• El yazılı vasiyetname: Tamamen el yazısı ile yazılır, tarih atılır ve imzalanır.
• Sözlü vasiyetname: Olağanüstü durumlarda iki tanığın huzurunda sözlü olarak yapılır.

4. Vasiyetname kaç sene geçerlidir?

Vasiyetname, miras bırakanın ölümünden sonra geçerli olur ve süresi dolmaz. Ancak, miras bırakan vasiyetnamesinden dönebilir veya vasiyetname iptal edilebilir.

5. Vasiyetname mirasçılar tarafından bozulur mu?

Vasiyetname, mirasçılar tarafından tek taraflı olarak bozulamaz. Ancak, mirasçılar vasiyetnamenin iptali için dava açabilirler.

6. Vasiyetname kesinleştikten sonra ne yapılır?

Vasiyetname kesinleştikten sonra, vasiyetname hükümleri uygulanır ve miras vasiyetnameye göre paylaştırılır.

7. Vasiyetname varken veraset ilamı alınır mı?

Evet, vasiyetname varsa bile veraset ilamı alınması gerekir. Veraset ilamı, mirasçıları resmi olarak belirleyen bir belgedir.

8. Mirasta vasiyet varsa ne olur?

Mirasta vasiyet varsa, miras vasiyetnameye göre paylaştırılır. Ancak, saklı pay hakları göz önünde bulundurulmalıdır.

9. Vasiyetname ile verilen tapu bozulur mu?

Vasiyetname ile verilen tapu, eğer vasiyetname geçerli ise bozulmaz. Ancak, vasiyetname iptal edilirse veya saklı pay haklarını ihlal ediyorsa tapu iptal edilebilir.

10. Ölmeden önce verilen tapu bozulur mu?

Ölmeden önce verilen tapu, eğer bir bağış ise ve saklı pay haklarını ihlal ediyorsa tenkis davası ile iptal edilebilir. Eğer bir satış ise ve gerçek bir bedel karşılığında yapılmışsa iptal edilmez.

11. Kişi malının ne kadarını vasiyet edebilir?

Kişi, tasarruf özgürlüğünün sınırları içerisinde malvarlığının tamamında veya bir kısmında vasiyetname ile tasarrufta bulunabilir. Saklı pay hakları bu sınırları belirler.

12. Vasiyetname ölünce ne olur?

Vasiyetname, miras bırakanın ölümünden sonra açılır ve okunur. Vasiyetname hükümleri, mirasın paylaşımı için esas alınır.

13. Vasiyetname kaç para tutar?

Vasiyetname düzenleme ücreti, vasiyetnamenin çeşidine ve noterin ücret tarifesine göre değişir. Resmi vasiyetname daha pahalıdır.

14. Noter vasiyetnameyi nereye gönderir?

Noter, vasiyetnameyi sulh hakimliğine gönderir.

15. Ölümden sonra vasiyetname ne zaman açılır?

Vasiyetname, miras bırakanın ölümünden sonra en kısa sürede açılır. Genellikle mirasçılardan birinin başvurusu üzerine sulh hakimi tarafından açılır.

16. Vasiyetname için sağlık raporu şart mı?

Vasiyetname için sağlık raporu zorunlu değildir. Ancak, vasiyet eden kişinin akıl sağlığı şüpheli ise veya vasiyetname iptal davası açılması riski varsa, sağlık raporu alınması önerilir.

17. Bir kişi malının tamamını vasiyet edebilir mi?

Hayır, bir kişi malının tamamını vasiyet edemez. Saklı pay sahiplerinin hakları vardır ve bu haklar vasiyetname ile kısıtlanamaz.

18. Ölmeden önce miras nasıl bırakılır?

Ölmeden önce miras bırakmak için vasiyetname düzenlenebilir veya sağlığında bağışlama yapılabilir.

19. Anne baba yaşarken malını istediğine verebilir mi?

Evet, anne baba yaşarken mallarını istedikleri kişiye bağışlayabilirler. Ancak, saklı pay haklarını ihlal etmemeleri gerekir.

20. Babanın vasiyeti bozulur mu?

Babanın vasiyeti, belirli durumlarda bozulabilir. Örneğin, vasiyetname iptal edilebilir, baba vasiyetnamesinden dönebilir veya vasiyetname saklı pay haklarını ihlal ediyorsa tenkis davası açılıp iptal edilebilir.

• Miras Hukuku Avukatı olarak mağduriyetinizi gidermek ve haklarınızı korumak için size destek olmaktan mutluluk duyarız. Uzman avukatlarımızla iletişime geçerek ücretlendirme hakkında bilgi alabilir ve hukuki süreçlerinizde profesyonel destek alabilirsiniz. 📞 0507 606 15 14

• 🚨 Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz! 🚨

www.legapro.net