Soruşturma İzni Verilmesi – Verilmemesi

Soruşturma İzni: Memurlar ve Kamu Görevlilerinin Yargılanmasında İdari İzin Mekanizması

Türkiye’de memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı yargılanabilmeleri, özel bir usule tabidir. Bu usul, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun ile düzenlenmiştir. Bu kanunun temel amacı, kamu hizmetlerinin kesintisiz ve etkin bir şekilde yürütülmesini sağlamak, kamu görevlilerini asılsız ihbar ve şikayetlere karşı korumak ve yargılama sürecinin belirli bir düzen içinde yürütülmesini temin etmektir.

Bu kapsamlı rehberde, soruşturma izni müessesesini tüm yönleriyle inceleyeceğiz. Soruşturma izni nedir?, Hangi suçlar ve kişiler için gereklidir?, İzin vermeye yetkili merciler kimlerdir?, Ön inceleme süreci nasıl işler?, Soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi kararlarına karşı itiraz yolları nelerdir?, İtiraz dilekçesi nasıl yazılır? Bu soruların cevaplarını, ilgili kanun maddeleri, yönetmelik hükümleri ve örneklerle detaylı bir şekilde ele alacağız.

Soruşturma İzni Nedir? Kamu Görevlilerinin Yargılanmasında İdari Filtre

Soruşturma izni, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin, görevleri sebebiyle işledikleri iddia edilen suçlardan dolayı haklarında ceza soruşturması yapılabilmesi için, yetkili idari merciden alınması gereken idari bir karardır. Bu izin, savcılık makamının soruşturma yapabilmesinin ön şartıdır.

Soruşturma İzninin Amacı:

• Kamu Hizmetinin Kesintisiz Yürütülmesini Sağlamak: Asılsız veya yersiz şikayetlerle kamu görevlilerinin sürekli soruşturma tehdidi altında kalmasını ve görevlerini yapamaz hale gelmelerini önlemek.
• Kamu Görevlilerini Korumak: Kamu görevlilerini, görevlerini yaparken maruz kalabilecekleri haksız ve asılsız ihbar ve şikayetlere karşı korumak.
• Yargılama Sürecini Düzenlemek: Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkındaki soruşturmaların, belirli bir düzen ve disiplin içinde yürütülmesini sağlamak.
• İdari Denetim: Kamu görevlilerinin eylemleri üzerinde bir tür ön idari denetim mekanizması oluşturmak.

Soruşturma izni, bir “yargılama izni” değildir. Sadece ceza soruşturmasının başlatılabilmesi için aranan bir ön koşuldur. İzin verilmesi, memurun veya kamu görevlisinin suçlu olduğu anlamına gelmez. Suçun işlenip işlenmediği, yargılama sonucunda mahkeme tarafından belirlenir.

4483 Sayılı Kanun: Kapsam, Verilecek Kararlar ve Uygulanacak Süreç

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı yargılanabilmeleri için izlenecek usulü ve yetkili mercileri düzenleyen temel kanundur.

Kanunun Kapsamı:

• Kişiler: Devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürüttükleri kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri ifa eden memurlar ve diğer kamu görevlileri bu kanun kapsamındadır.
• Suçlar: Bu kanun, görevleri sebebiyle işlenen suçlar hakkında uygulanır. Görevin yerine getirilmesi sırasında işlenmiş olsa bile, görevle ilgisi olmayan suçlar bu kanun kapsamında değildir ve genel hükümlere göre soruşturulur.
• İstisnalar: Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali, soruşturulması özel kanunlarla düzenlenen suçlar (örneğin, rüşvet, zimmet, kaçakçılık gibi) ve bazı özel statülü kamu görevlileri (örneğin, hakimler, savcılar, askeri personel) bu kanun kapsamında değildir.

Kanuna Göre Verilebilecek Kararlar:

Yetkili idari merci, ön inceleme sonucunda iki tür karar verebilir:

1. Soruşturma İzni Verilmesi: Memur veya diğer kamu görevlisinin yargılanmasının gerekli olduğuna kanaat getirilirse, soruşturma izni verilir. Bu kararda, suçun unsurları, isnat edilen fiiller ve uygulanması gereken kanun maddeleri açıkça belirtilir.
2. Soruşturma İzni Verilmemesi: İsnat edilen fiilin suç teşkil etmediği, yeterli delil bulunmadığı veya genel hükümlere göre soruşturulması gerektiği kanaatine varılırsa, soruşturma izni verilmez.

Kararlara İtiraz:

• Soruşturma izni verilmesi kararına karşı, hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisi, kararın tebliğinden itibaren 10 gün içinde itiraz edebilir.
• Soruşturma izni verilmemesi kararına karşı, Cumhuriyet Başsavcılığı veya şikayetçi, kararın tebliğinden itibaren 10 gün içinde itiraz edebilir.
• İtirazlar, duruma göre Danıştay İkinci Dairesine veya Bölge İdare Mahkemesine yapılır.
• İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir.

Soruşturma İzni Verilmesi Halinde Süreç:

• Soruşturma izni kesinleştikten sonra, dosya yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir.
• Cumhuriyet savcısı, Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre soruşturmayı yürütür.
• Soruşturma sonucunda, savcı iddianame düzenleyerek kamu davası açabilir veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar (takipsizlik kararı) verebilir.

Ön İnceleme Süreci:

• Yetkili merci, suç isnadını öğrendiğinde bir ön inceleme başlatır.
• Ön inceleme, yetkili merci tarafından bizzat yapılabileceği gibi, görevlendirilecek müfettiş veya muhakkik tarafından da yapılabilir.
• Ön inceleme yapan kişi, ifade alma, bilgi ve belge toplama gibi yetkilere sahiptir.
• Ön inceleme sonucunda bir rapor düzenlenir ve bu rapor, soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi yönündeki görüşle birlikte yetkili mercie sunulur.
• Ön inceleme dahil soruşturma izni kararının en geç 30 gün içinde verilmesi zorunludur. Bu süre zorunlu hallerde 15 gün daha uzatılabilir.

4483 sayılı Kanun, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yargılanmasında özel bir usul öngörmektedir. Bu usulün amacı, kamu hizmetlerinin aksamadan yürütülmesini sağlamak ve kamu görevlilerini asılsız şikayetlere karşı korumaktır.

Soruşturma İzni Kapsamındaki Kurumlar, Memurlar ve Suçlar: Kimler ve Hangi Fiiller Kapsam Dahilinde?

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun, hangi kurumların, hangi statüdeki kamu görevlilerinin ve hangi suçların soruşturma izni kapsamında olduğunu açıkça belirtmiştir.

Kapsam Dahilindeki Kurumlar:

• Devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürüttükleri kamu hizmetlerini ifa eden kurumları kapsar. Buna göre;
  • Bakanlıklar, bağlı ve ilgili kuruluşlar
  • Valilikler, Kaymakamlıklar
  • Belediyeler
  • İl Özel İdareleri
  • Üniversiteler
  • Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT’ler)
  • Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları (barolar, ticaret ve sanayi odaları, tabip odaları vb.)
  • Farklı kanunlar uyarınca kurulmuş kamu kurumu ve kuruluşları bu kanun kapsamındadır.

Kapsam Dahilindeki Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri:

• Yukarıda sayılan kurumlarda genel idare esaslarına göre yürütülen kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri ifa eden memurlar ve diğer kamu görevlileri 4483 sayılı Kanun kapsamındadır.
• Memurlar (657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi personel)
• Sözleşmeli Personel (Kadro karşılığı çalıştırılanlar)
• Hakim ve Savcılar (kendi kanunlarındaki özel hükümler saklı kalmak kaydıyla)
• Askeri Personel (kendi kanunlarındaki özel hükümler saklı kalmak kaydıyla)
• Öğretim Üyeleri ve Elemanları (kendi kanunlarındaki özel hükümler saklı kalmak kaydıyla)

Kapsam Dahilindeki Suçlar:

• Görevleri sebebiyle işledikleri suçlar: Bu kanun, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevlerini yaparken veya görevleri dolayısıyla işledikleri suçlar hakkında uygulanır.
• Görevin Konusu ve Amacıyla İlgili Suçlar: Suçun, kamu görevlisinin görevinin konusu ve amacı ile ilgili olması gerekir. Örneğin, bir memurun rüşvet alması, göreviyle ilgili bir suçtur.
• Görevin Sağladığı İmkanlardan Faydalanılarak İşlenen Suçlar: Suçun, kamu görevlisine görevinin sağladığı imkan ve kolaylıklardan faydalanılarak işlenmiş olması gerekir. Örneğin, bir polisin, kimlik kontrolü yapma yetkisini kullanarak bir kişiye haksız yere şiddet uygulaması.

Kapsam Dışında Kalan Suçlar ve Kişiler:

• Ağır Cezayı Gerektiren Suçüstü Hali: Bu durumda, genel hükümlere göre doğrudan soruşturma yapılır.
• Özel Soruşturma Usulüne Tabi Suçlar: Zimmet, rüşvet, irtikap, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma gibi bazı suçlar, özel kanunlarda düzenlenen usullere göre soruşturulur.
• Kişisel Suçlar: Kamu görevlisinin göreviyle ilgisi olmayan kişisel suçları, genel hükümlere göre soruşturulur. Örneğin, bir memurun özel hayatında işlediği bir trafik kazası, bu kanun kapsamında değildir.
• İşçiler ve Geçici Personel: İş Kanunu’na tabi olarak çalışan işçiler ve geçici personel, bu kanun kapsamında değildir.

Önemli Not: Bir suçun 4483 sayılı Kanun kapsamında olup olmadığının belirlenmesi, somut olayın özelliklerine ve ilgili mevzuata göre yapılır. Bu konuda tereddüt yaşanması halinde, bir avukata danışmanız önemlidir.

Soruşturma İzni Vermeye Yetkili Merciler: Hangi Makamdan İzin Alınır?

Soruşturma izni vermeye yetkili merci, hakkında soruşturma yapılacak kamu görevlisinin statüsüne, görev yaptığı yere ve hiyerarşik konumuna göre değişiklik gösterir. 4483 sayılı Kanun’un 3. maddesi, yetkili mercileri ayrıntılı bir şekilde düzenlemiştir.

İzin Vermeye Yetkili Merciler Şunlardır:

• İlçede Görevli Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkında: Kaymakam
• İlde ve Merkez İlçede Görevli Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkında: Vali
• Bölge Düzeyinde Teşkilatlanan Kurum ve Kuruluşlarda Görev Yapan Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkında: Görev yaptıkları ilin valisi
• Cumhurbaşkanına veya Cumhurbaşkanlığına Bağlı, İlgili veya İlişkili Kuruluşlar ve Bakanlıkların Merkez ve Bağlı veya İlgili Kuruluşlarında Görev Yapan Diğer Memur ve Kamu Görevlileri Hakkında: O kuruluşun en üst idari amiri
• Cumhurbaşkanı Kararıyla Atanan Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkında: Cumhurbaşkanı veya ilgili Bakan
• Türkiye Büyük Millet Meclisinde Görevli Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkında: TBMM Genel Sekreteri
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreteri ve Yardımcıları Hakkında: TBMM Başkanı
• Cumhurbaşkanlığında Görevli Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkında: Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı
• Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı Hakkında: Cumhurbaşkanı
• Büyükşehir Belediye Başkanları, İl ve İlçe Belediye Başkanları, Büyükşehir, İl ve İlçe Belediye Meclisi Üyeleri ile İl Genel Meclisi Üyeleri Hakkında: İçişleri Bakanı
• İlçelerdeki Belde Belediye Başkanları ve Belde Belediye Meclisi Üyeleri Hakkında: Kaymakam
• Merkez İlçelerdeki Belde Belediye Başkanları ve Belde Belediye Meclisi Üyeleri Hakkında: Vali
• Köy ve Mahalle Muhtarları Hakkında: İlçelerde kaymakam, merkez ilçede vali

Özel Durumlar:

• Yokluklarında Vekilleri: Yukarıda sayılan yetkili mercilerin yokluklarında, yerlerine vekalet edenler, soruşturma izni verme yetkisine sahiptir.
• Ast ve Üst Aynı Fiili İşlerse: Ast ve üst memurun aynı fiili birlikte işlemeleri halinde, izin, üst memurun bağlı olduğu merci tarafından verilir.
• Suç Tarihindeki Görev Esas Alınır: Yetkili merciin belirlenmesinde, memur veya kamu görevlisinin suç tarihindeki görevi esas alınır.

Önemli Not: Soruşturma izni verme yetkisi, kanunla belirlenmiştir ve bu yetkinin devredilmesi mümkün değildir. Yetkisiz merci tarafından verilen soruşturma izni kararları hukuken geçersizdir.

Ön İncelemeyi Yapacak Kişiler ve Yetkileri: Soruşturma İzninden Önceki Aşama

Soruşturma izni verilmesi kararı öncesinde, yetkili merci tarafından bir ön inceleme yapılması zorunludur. Ön inceleme, suç isnadının ciddi olup olmadığını, soruşturma açılmasını gerektirecek yeterli delil bulunup bulunmadığını ve isnat edilen fiilin görev sebebiyle işlenip işlenmediğini araştırmak amacıyla yapılır.

Ön İncelemeyi Yapacak Kişiler:

• Yetkili Merciin Kendisi: İzin vermeye yetkili merci (vali, kaymakam, bakan vb.), ön incelemeyi bizzat kendisi yapabilir.
• Denetim Elemanları: Yetkili merci, ön incelemeyi bakanlık müfettişleri, müfettişler, kontrolörler veya konu hakkında uzmanlaşmış diğer denetim elemanları aracılığıyla yaptırabilir.
• Uygun Görülecek Diğer Kamu Görevlileri: Yetkili merci, ön inceleme ile hakkında inceleme yapılanın üstü konumundaki memur veya kamu görevlilerinden birini veya birkaçını görevlendirebilir.

Ön İnceleme Yapanların Yetkileri:

Ön inceleme ile görevlendirilen kişiler, geniş yetkilere sahiptir. Bu yetkiler, hem 4483 sayılı Kanun’dan hem de Ceza Muhakemesi Kanunu’ndan kaynaklanmaktadır.

4483 Sayılı Kanun’dan Kaynaklanan Yetkiler:

• Bilgi ve Belge Toplama: Ön inceleme yapanlar, konuyla ilgili her türlü bilgi ve belgeyi kamu kurum ve kuruluşlarından, gerçek ve tüzel kişilerden talep edebilirler. Bu kapsamda, ifade alma, tanık dinleme, bilirkişi incelemesi yaptırma, keşif yapma gibi işlemleri gerçekleştirebilirler.
• İfade Alma: Ön inceleme yapanlar, hakkında inceleme yapılan memur veya kamu görevlisinin ifadesini almak zorundadır. Ayrıca, şikayetçi, mağdur ve tanıkların da ifadelerine başvurabilirler.
• Görevden Uzaklaştırma: Ön inceleme ile görevlendirilenler, gerekli görmeleri halinde, hakkında inceleme yapılan memur veya kamu görevlisini geçici olarak görevden uzaklaştırabilirler. Ancak, bu yetki istisnai bir yetkidir ve soruşturmanın selameti açısından zorunlu olması halinde kullanılmalıdır.

Ceza Muhakemesi Kanunu’ndan Kaynaklanan Yetkiler:

4483 sayılı Kanun’un 6. maddesi, ön inceleme yapan kişilere, bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde, Ceza Muhakemesi Kanunu’na göre işlem yapma yetkisi vermiştir. Bu kapsamda, ön inceleme yapanlar, gerektiğinde arama, el koyma, yakalama gibi koruma tedbirlerine de başvurabilirler. Ancak, bu yetkilerin sadece soruşturma iznine konu suçla sınırlı olarak kullanılması gerekir.

Ön İnceleme Raporu:

Ön inceleme yapanlar, topladıkları bilgi ve belgeler ile yaptıkları incelemeler sonucunda bir rapor düzenlerler. Bu raporda;

• İddiaların özeti
• Toplanan deliller
• İfade özetleri
• Yapılan inceleme ve değerlendirmeler
• Soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi yönündeki görüş

gerekçeleriyle birlikte yer alır.

Ön İnceleme Raporunun Sunulması:

Hazırlanan ön inceleme raporu, izin vermeye yetkili mercie sunulur. Yetkili merci, bu raporu ve ekindeki bilgi ve belgeleri inceleyerek, soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi yönünde bir karar verir.

Önemli Notlar:

• Ön inceleme yapanların, tarafsız ve objektif bir şekilde hareket etmeleri gerekmektedir.
• Ön inceleme süreci, gizlilik içinde yürütülür.
• Ön inceleme raporu, idari bir işlem niteliğindedir ve yargısal denetime tabidir.

Ön inceleme, soruşturma izni sürecinin en önemli aşamalarından biridir. Bu aşamada yapılan işlemler, soruşturmanın sağlıklı bir şekilde yürütülmesi ve adil bir sonuca ulaşılması açısından büyük önem taşır.

Soruşturma İzni Verilme Süreci: Ön İncelemeden Karara Kadar İzlenen Yol

Soruşturma izni verilmesi süreci, suç şüphesinin öğrenilmesiyle başlar ve yetkili merciin kararıyla sona erer. Bu süreç, birkaç aşamadan oluşur ve belirli sürelere tabidir.

Soruşturma İzni Verilme Sürecindeki Aşamalar:

1. Suç Şüphesinin Öğrenilmesi: Yetkili merci (vali, kaymakam, bakan vb.), memur veya diğer kamu görevlisinin görevi sebebiyle bir suç işlediğini;
   • Bizzat öğrenebilir,
   • Kendisine yapılan bir ihbar veya şikayet üzerine öğrenebilir,
   • Medya veya diğer kaynaklar aracılığıyla bilgi sahibi olabilir.
2. Ön İnceleme Başlatılması: Yetkili merci, suç şüphesini öğrendiğinde, derhal bir ön inceleme başlatır. Ön inceleme, ya bizzat yetkili merci tarafından ya da görevlendirilecek müfettiş, muhakkik veya diğer kamu görevlileri tarafından yapılır.
3. Ön İncelemenin Yürütülmesi: Ön inceleme yapmakla görevlendirilen kişi veya kişiler;
   • Şikayetçi, mağdur ve tanıkların ifadelerini alır,
   • Hakkında inceleme yapılan memur veya kamu görevlisinin savunmasını alır,
   • Gerekli bilgi ve belgeleri toplar,
   • Gerekirse bilirkişi incelemesi ve keşif yaptırır,
   • Geçici olarak görevden uzaklaştırma tedbiri uygulayabilir.
4. Ön İnceleme Raporunun Hazırlanması: Ön inceleme sonucunda, bir rapor düzenlenir. Bu raporda;
   • İddialar özetlenir,
   • Toplanan deliller değerlendirilir,
   • İfadeler ve savunmaya yer verilir,
   • Mevzuat hükümleri ve yargı kararları ışığında hukuki durum analiz edilir,
   • Soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi yönünde görüş belirtilir.
5. Yetkili Merciin Kararı: Yetkili merci, ön inceleme raporunu ve ekindeki belgeleri inceleyerek, soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine karar verir. Bu kararda gerekçe bulunması zorunludur.
6. Kararın Bildirilmesi: Yetkili merci, kararını Cumhuriyet Başsavcılığına, hakkında inceleme yapılan memur veya kamu görevlisine ve varsa şikayetçiye bildirir.

Soruşturma İzni Verilmesi İçin Öngörülen Süreler:

• Karar Süresi: Yetkili merci, suçun öğrenilmesinden itibaren, ön inceleme dahil en geç 30 gün içinde soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi yönünde bir karar vermek zorundadır.
• Süre Uzatımı: Bu süre, zorunlu hallerde 15 günü geçmemek üzere bir defa uzatılabilir.

Önemli Notlar:

• Ön inceleme ve soruşturma izni verilmesi süreci, 4483 sayılı Kanun ve ilgili yönetmelik hükümlerine göre yürütülür.
• Bu süreçte, bir avukattan hukuki destek alınması, hak kayıplarının önlenmesi açısından önemlidir.
• Soruşturma izni verilmesi kararına karşı, hakkında inceleme yapılan kamu görevlisi; soruşturma izni verilmemesi kararına karşı ise Cumhuriyet Başsavcılığı veya şikayetçi, yetkili merciin kararının tebliğinden itibaren 10 gün içinde itiraz yoluna gidebilir. Bu itirazlar, öncelikle incelenir ve en geç 3 ay içinde karara bağlanır. Verilen kararlar kesindir.

Soruşturma izni verilmesi süreci, kamu görevlilerinin haksız yere soruşturulmasını önlemek ve kamu hizmetlerinin aksamadan yürütülmesini sağlamak amacıyla düzenlenmiştir. Bu sürecin, hukuka uygun ve adil bir şekilde işletilmesi, hem kamu görevlilerinin hem de vatandaşların haklarının korunması açısından büyük önem taşımaktadır.

Soruşturma İzni Verilmemesi Kararına İtiraz: Hukuki Yollar ve Süreç

Yetkili merci, ön inceleme sonucunda soruşturma izni verilmemesi yönünde karar verebilir. Bu karara karşı, Cumhuriyet Başsavcılığı veya şikayetçi tarafından itiraz yoluna başvurulabilir.

İtiraz Hakkı Sahipleri:

• Cumhuriyet Başsavcılığı: Soruşturma izni verilmemesi kararının hukuka aykırı olduğunu düşünen Cumhuriyet Başsavcılığı, itiraz hakkına sahiptir.
• Şikayetçi: Suç ihbarında veya şikayette bulunan kişi, soruşturma izni verilmemesi kararına karşı itiraz edebilir.

İtiraz Süresi:

• İtiraz süresi, yetkili merciin kararının tebliğinden itibaren 10 gündür. Bu süre hak düşürücü niteliktedir.

İtiraz Mercii:

• İtiraz, kararı veren yetkili merciin statüsüne göre değişir:
  • Kaymakam Tarafından Verilen Kararlara İtiraz: İlgili kamu personelinin görev yaptığı ilin Bölge İdare Mahkemesi‘ne yapılır.
  • Vali Tarafından Verilen Kararlara İtiraz: Danıştay İkinci Dairesi‘ne yapılır.
  • Bakan veya Üst Düzey Kamu Görevlileri Hakkındaki Kararlara İtiraz: Danıştay İkinci Dairesi‘ne yapılır.
  • Diğer Yetkili Merciler: Yetkili merciin yargı çevresinde bulunduğu Bölge İdare Mahkemesi‘ne yapılır.

İtiraz Usulü:

• İtiraz, yazılı bir dilekçe ile yapılır.
• Dilekçede;
  • İtiraz edenin kimlik ve adres bilgileri,
  • İtiraz edilen kararın tarih ve sayısı,
  • Kararın tebliğ tarihi,
  • İtiraz gerekçeleri (kararın neden hukuka aykırı olduğu),
  • Deliller,
  • Talep (soruşturma izni verilmesi)
  • açıkça belirtilmelidir.
• İtiraz dilekçesi, yetkili mahkemenin tevzi bürosuna veya gönderilmek üzere herhangi bir idare veya asliye hukuk mahkemesi tevzi bürosuna teslim edilir.

İtirazın İncelenmesi:

• İtirazı inceleyen Bölge İdare Mahkemesi veya Danıştay İkinci Dairesi, dosyayı öncelikle şekil yönünden inceler.
• İtiraz, süresi içinde yapılmışsa ve gerekli şartları taşıyorsa, esastan incelenir.
• İnceleme dosya üzerinden yapılır, duruşma yapılmaz.
• İtiraz mercii, gerekli görürse, ek bilgi ve belge isteyebilir veya tarafları dinleyebilir.

Karar:

• İtiraz mercii, itirazı en geç 3 ay içinde karara bağlar.
• İtirazın Kabulü: İtiraz yerinde görülürse, soruşturma izni verilmemesi kararı kaldırılır ve dosya, soruşturma yapılmak üzere Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilir.
• İtirazın Reddi: İtiraz yerinde görülmezse, itiraz reddedilir ve soruşturma izni verilmemesi kararı kesinleşir.

Önemli Notlar:

• Bölge İdare Mahkemesi veya Danıştay İkinci Dairesi’nin itiraz üzerine verdiği kararlar kesindir. Bu kararlara karşı başka bir kanun yolu bulunmamaktadır.
• İtiraz sürecinde bir avukattan hukuki destek almanız, haklarınızın korunması ve itirazın daha etkili bir şekilde yapılması açısından önemlidir.

Soruşturma izni verilmemesi kararına itiraz, hukuka aykırı bir şekilde soruşturmanın engellenmesini önlemek ve maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasını sağlamak için önemli bir haktır. Bu hakkınızı kullanırken, yasal sürelere ve usul kurallarına dikkat etmeniz gerekmektedir.

Soruşturma İzni Verilmemesi Kararına İtiraz Dilekçesi Örneği

Soruşturma izni verilmemesi kararına itiraz etmek için, kararı veren yetkili merciin durumuna göre yetkili Bölge İdare Mahkemesi’ne veya Danıştay İkinci Dairesi’ne hitaben yazılmış gerekçeli bir dilekçe sunulmalıdır.

Aşağıda, örnek bir itiraz dilekçesi bulabilirsiniz:

… BÖLGE İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞI’NA

Sunulmak Üzere

… KAYMAKAMLIĞI / VALİLİĞİ’NE

(İtiraz edilecek makama göre Kaymakamlık veya Valilik yazılmalıdır)

İTİRAZ EDEN (Şikayetçi): (Adınız Soyadınız), (T.C. Kimlik Numaranız), (Adresiniz)

VEKİLİ: Av. (Avukatınızın Adı Soyadı) (Varsa)

KARŞI TARAF (İlgili): (Hakkında şikayet yapılan kamu görevlisinin adı, soyadı ve unvanı)

İTİRAZA KONU KARAR: … Kaymakamlığı/Valiliği’nin …/…/…. tarihli ve …. sayılı “Soruşturma İzni Verilmemesi” kararı.

KARARIN TEBLİĞ TARİHİ: …/…/….

KONU: Soruşturma izni verilmemesine ilişkin karara itirazlarımız ve soruşturma izni verilmesi talebimizden ibarettir.

AÇIKLAMALAR:

1. …/…/…. tarihinde, … (olayın özeti: nerede, ne zaman, nasıl gerçekleştiği) … nedeniyle, … (ilgili kamu görevlisinin adı, soyadı ve unvanı) hakkında … Kaymakamlığı/Valiliği’ne şikayette bulundum.

2. Şikayetim üzerine, … tarafından ön inceleme yapılmış ve …/…/…. tarihli rapor düzenlenmiştir.

3. … Kaymakamlığı/Valiliği, …/…/…. tarihli ve … sayılı kararı ile, “…” gerekçesiyle soruşturma izni verilmemesine karar vermiştir. (Ek-1: Soruşturma İzni Verilmemesi Kararı)

4. Ancak, söz konusu karar hukuka ve usule aykırıdır. Şöyle ki;

(Bu bölümde, soruşturma izni verilmemesi kararının neden hukuka aykırı olduğu detaylı bir şekilde açıklanmalıdır. Örneğin:)

• “Ön inceleme raporunda, şikayetimle ilgili yeterli araştırma yapılmamış, deliller toplanmamış ve tanıklar dinlenmemiştir.”
• “Ön inceleme raporunda, somut olay ve olgular değerlendirilmeden, soyut ve genel ifadelere yer verilmiştir.”
• “İsnat edilen fiil, görev sebebiyle işlenmiş bir suç niteliğindedir ve 4483 sayılı Kanun kapsamında soruşturulması gerekmektedir.”
• “Kararda belirtilen gerekçeler, yasal dayanaktan yoksundur ve somut olayın özellikleriyle örtüşmemektedir.”
• “Karar, Anayasa’nın … maddesi/maddeleri ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin … maddesi/maddeleri ile güvence altına alınan … hakkımı/haklarımı ihlal etmektedir.” (İlgili maddeler belirtilmelidir.)
• “Karar, emsal Yargıtay/Danıştay kararlarına aykırıdır.” (Emsal karar numaraları belirtilmelidir.)

5. Yukarıda açıkladığım nedenlerle, soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararın kaldırılması ve ilgili kamu görevlisi hakkında soruşturma izni verilmesi gerekmektedir.

HUKUKİ SEBEPLER: 4483 sayılı Kanun, Anayasa, AİHS, ilgili mevzuat ve Yargıtay/Danıştay içtihatları.

DELİLLER:

• Ek-1: Soruşturma İzni Verilmemesi Kararı
• Ek-2: Şikayet Dilekçesi Örneği
• Ek-3: Ön İnceleme Raporu (temin edilebildiyse)
• Ek-4: Tanık Beyanları (varsa)
• Ek-5: Diğer Deliller (varsa)
• Ek-…: (Eklemek istediğiniz diğer belgeler)

SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle ve re’sen dikkate alınacak hususlar çerçevesinde;

1. İtirazımın KABULÜNE,

2. … Kaymakamlığı/Valiliği’nin …/…/…. tarihli ve … sayılı “Soruşturma İzni Verilmemesi” kararının KALDIRILMASINA,

3. İlgili kamu görevlisi (Adı Soyadı, Unvanı) hakkında SORUŞTURMA İZNİ VERİLMESİNE,

karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim.

…/…/….

İtiraz Eden (Şikayetçi)

(Adınız Soyadınız)

(İmza)

EKLER:

• Ek-1: Soruşturma İzni Verilmemesi Kararı
• Ek-2: Şikayet Dilekçesi Örneği
• Ek-3: Ön İnceleme Raporu (temin edilebildiyse)
• Ek-4: Tanık Beyanları (varsa)
• Ek-5: Diğer Deliller (varsa)
• Ek-6: Vekaletname Sureti (Avukat aracılığıyla yapılıyorsa)
• Ek-…: (Eklemek istediğiniz diğer belgeler)

Önemli Notlar:

• Bu dilekçe örneği, genel bir şablon olup, her somut olayın kendine özgü özellikleri dikkate alınarak yeniden düzenlenmesi ve gerekli eklemelerin/çıkarmaların yapılması gerekmektedir.
• Dilekçede, itiraz gerekçelerinizi açık ve net bir şekilde ifade etmeniz ve iddialarınızı somut delillerle desteklemeniz önemlidir.
• İtiraz süresinin 10 gün olduğunu ve bu sürenin hak düşürücü süre olduğunu unutmayınız.
• İtiraz dilekçenizi ve eklerini, Bölge İdare Mahkemesi’ne gönderilmek üzere kararı veren Kaymakamlık/Valilik makamına veya tevzi edilmek üzere herhangi bir idare ya da asliye hukuk mahkemesi tevzi bürosuna teslim edebilirsiniz.
• Bu süreçte, bir avukattan hukuki destek almanız, haklarınızın korunması ve itirazınızın daha etkili bir şekilde yapılması açısından büyük önem taşımaktadır.

Bu dilekçe örneği ve açıklamalar, soruşturma izni verilmemesi kararına itiraz ederken size yol gösterici olacaktır. Ancak, hukuki sürecin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi ve hak kaybına uğramamanız için, bir avukatla çalışmanız gerektiğini tekrar hatırlatırız.

Soruşturma İzni Verilmesine İtiraz: Kamu Görevlisinin Başvuru Hakkı

Hakkında soruşturma izni verilen memur veya diğer kamu görevlisi, bu karara karşı itiraz yoluna başvurabilir. Bu itiraz, kamu görevlisinin, haksız yere soruşturulmasını önlemek ve lekelenmeme hakkını korumak için önemli bir hukuki güvencedir.

İtiraz Hakkı Sahibi:

• Hakkında soruşturma izni verilen memur veya diğer kamu görevlisi

İtiraz Süresi:

• İtiraz süresi, yetkili merciin kararının tebliğinden itibaren 10 gündür. Bu süre hak düşürücü niteliktedir.

İtiraz Mercii:

• İtiraz, kararı veren yetkili merciin statüsüne göre değişir:
  • Kaymakam Tarafından Verilen Kararlara İtiraz: İlgili kamu personelinin görev yaptığı ilin Bölge İdare Mahkemesi‘ne yapılır.
  • Vali Tarafından Verilen Kararlara İtiraz: Danıştay İkinci Dairesi‘ne yapılır.
  • Bakan veya Üst Düzey Kamu Görevlileri Hakkındaki Kararlara İtiraz: Danıştay İkinci Dairesi‘ne yapılır.
  • Diğer Yetkili Merciler: Yetkili merciin yargı çevresinde bulunduğu Bölge İdare Mahkemesi‘ne yapılır.

İtiraz Usulü:

• İtiraz, yazılı bir dilekçe ile yapılır.
• Dilekçede;
  • İtiraz edenin kimlik ve adres bilgileri,
  • İtiraz edilen kararın tarih ve sayısı,
  • Kararın tebliğ tarihi,
  • İtiraz gerekçeleri (kararın neden hukuka aykırı olduğu),
  • Deliller,
  • Talep (soruşturma izni kararının kaldırılması)
  • açıkça belirtilmelidir.
• İtiraz dilekçesi, yetkili mahkemeye doğrudan verilebileceği gibi, Danıştay’a veya idare ve vergi mahkemesi başkanlıklarına, kararı veren yetkili mercie, bulunmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemelerine de verilebilir.

İtirazın İncelenmesi:

• İtirazı inceleyen Bölge İdare Mahkemesi veya Danıştay İkinci Dairesi, dosyayı öncelikle şekil yönünden inceler.
• İtiraz, süresi içinde yapılmışsa ve gerekli şartları taşıyorsa, esastan incelenir.
• İnceleme dosya üzerinden yapılır, duruşma yapılmaz.
• İtiraz mercii, gerekli görürse, ek bilgi ve belge isteyebilir.

Karar:

• İtiraz mercii, itirazı en geç 3 ay içinde karara bağlar.
• İtirazın Kabulü: İtiraz yerinde görülürse, soruşturma izni kararı kaldırılır.
• İtirazın Reddi: İtiraz yerinde görülmezse, itiraz reddedilir ve soruşturma izni kararı kesinleşir.

Önemli Notlar:

• Bölge İdare Mahkemesi veya Danıştay İkinci Dairesi’nin itiraz üzerine verdiği kararlar kesindir. Bu kararlara karşı başka bir kanun yolu bulunmamaktadır.
• İtiraz sürecinde bir avukattan hukuki destek almanız, haklarınızın korunması ve itirazın daha etkili bir şekilde yapılması açısından büyük önem taşır.

Soruşturma izni verilmesi kararına itiraz, kamu görevlilerinin, haksız ve asılsız suçlamalara karşı kendilerini koruyabilmeleri için önemli bir haktır. Bu hakkın, yasal süreler içinde ve usulüne uygun bir şekilde kullanılması gerekmektedir.

Soruşturma İzni Verilmesine İtiraz Dilekçesi Örneği: Kamu Görevlileri İçin Rehber

Hakkında soruşturma izni verilen memur veya diğer kamu görevlisi, bu karara karşı, kararın tebliğinden itibaren 10 gün içinde yetkili mahkemeye (Bölge İdare Mahkemesi veya Danıştay İkinci Dairesi) itiraz edebilir.

Aşağıda, soruşturma izni verilmesine itiraz için kullanabileceğiniz örnek bir dilekçe bulabilirsiniz:

… BÖLGE İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞI’NA / DANIŞTAY İKİNCİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI’NA

(İtiraz edilecek merciye göre Bölge İdare Mahkemesi veya Danıştay yazılmalıdır)

Sunulmak Üzere

… KAYMAKAMLIĞI / VALİLİĞİ / BAKANLIĞI’NA

(İzin veren makama göre Kaymakamlık, Valilik veya Bakanlık yazılmalıdır)

İTİRAZ EDEN (İlgili): (Adınız Soyadınız), (T.C. Kimlik Numaranız), (Göreviniz), (Adresiniz)

VEKİLİ: Av. (Avukatınızın Adı Soyadı) (Varsa)

KARŞI TARAF: (Şikayetçi, eğer biliniyorsa)

KONU: … Kaymakamlığı/Valiliği/Bakanlığı’nın …/…/…. tarihli ve … sayılı soruşturma izni verilmesine ilişkin kararının itirazen incelenerek kaldırılması talebimdir.

AÇIKLAMALAR:

1. … Kurumu’nda … (Göreviniz) olarak görev yapmaktayım.

2. … Kaymakamlığı/Valiliği/Bakanlığı, …/…/…. tarihli ve … sayılı kararı ile hakkımda, … (İsnat edilen suç) iddiasıyla soruşturma izni vermiştir. (Ek-1: Soruşturma İzni Kararı)

3. Söz konusu soruşturma izni kararı, tarafıma …/…/…. tarihinde tebliğ edilmiştir.

4. Ancak, soruşturma izni verilmesine ilişkin karar, hukuka ve usule aykırıdır. Şöyle ki;

(Bu kısımda, soruşturma izni verilmesi kararının neden hukuka aykırı olduğu detaylı bir şekilde açıklanmalıdır. Örneğin:)

• “Hakkımdaki iddialar asılsız ve gerçek dışıdır. İddiaları destekleyen hiçbir somut delil bulunmamaktadır.”
• “İsnat edilen fiil, görevimle ilgili bir fiil değildir ve 4483 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilemez.”
• “Ön inceleme aşamasında savunma hakkım kısıtlanmış, ifadem usulüne uygun şekilde alınmamış ve lehimdeki deliller toplanmamıştır.”
• “Ön inceleme raporu, objektiflikten uzak ve tek taraflı olarak hazırlanmıştır.”
• “Kararda, somut olgulara ve hukuki gerekçelere yer verilmemiştir.”
• “Karar, emsal Yargıtay/Danıştay kararlarına aykırıdır.” (Emsal karar numaraları belirtilmelidir.)

5. Yukarıda açıkladığım nedenlerle, soruşturma izni verilmesine ilişkin kararın kaldırılması gerekmektedir.

HUKUKİ SEBEPLER: 4483 sayılı Kanun, Anayasa, AİHS, ilgili mevzuat ve Yargıtay/Danıştay içtihatları.

DELİLLER:

• Ek-1: Soruşturma İzni Verilmesi Kararı
• Ek-2: Ön İnceleme Raporu (temin edilebildiyse)
• Ek-3: Savunma Dilekçem (varsa)
• Ek-4: Lehimdeki Deliller (varsa) (Tanık beyanları, yazılı belgeler, diğer deliller)
• Ek-5: Vekaletname Sureti (Avukat aracılığıyla yapılıyorsa)

SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda arz ve izah edilen ve re’sen dikkate alınacak nedenlerle;

1. İtirazımın KABULÜNE,

2. … Kaymakamlığı/Valiliği/Bakanlığı’nın …/…/…. tarihli ve … sayılı “Soruşturma İzni Verilmesi” kararının KALDIRILMASINA,

karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim.

…/…/….

İtiraz Eden (İlgili)

(Adınız Soyadınız)

(İmza)

EKLER: (Yukarıda belirtilen tüm ekleri dilekçeye eklemeyi unutmayınız.)

Önemli Notlar:

• Bu dilekçe örneği, genel bir şablon olup, her somut olayın kendi özelliklerine göre uyarlanması ve gerekli değişikliklerin yapılması gerekmektedir.
• Dilekçede, itiraz gerekçelerinizi açık ve net bir şekilde ifade etmeniz ve iddialarınızı somut delillerle desteklemeniz önemlidir.
• İtiraz süresinin 10 gün olduğunu ve bu sürenin hak düşürücü süre olduğunu unutmayınız.
• İtiraz dilekçenizi ve eklerini, Bölge İdare Mahkemesi’ne veya Danıştay’a gönderilmek üzere kararı veren Kaymakamlık/Valilik/Bakanlık makamına veya tevzi edilmek üzere herhangi bir idare ya da asliye hukuk mahkemesi tevzi bürosuna teslim edebilirsiniz.
• Bu süreçte, bir avukattan hukuki destek almanız, haklarınızın korunması ve itirazınızın daha etkili bir şekilde yapılması açısından büyük önem taşımaktadır.

Bu dilekçe örneği ve açıklamalar, soruşturma izni verilmesi kararına itiraz ederken size yol gösterici olacaktır. Ancak, hukuki sürecin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi ve hak kaybına uğramamanız için, bir avukatla çalışmanız gerektiğini tekrar hatırlatırız.

Soruşturma İzni Verilmesine Gerek Olmayan Suçlar: Doğrudan Soruşturma Yapılacak Haller

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlar için soruşturma izni alınmasını zorunlu kılmakla birlikte, bazı suçlar ve durumlar için istisnalar getirmiştir. Bu istisnai hallerde, soruşturma izni alınmasına gerek olmadan, Cumhuriyet Savcılıkları tarafından doğrudan soruşturma yürütülebilir.

Soruşturma İzni Gerektirmeyen Başlıca Haller Şunlardır:

1. Ağır Cezayı Gerektiren Suçüstü Hali:

• Ağır ceza mahkemesinin görevine giren suçlarda, suçüstü hali mevcutsa, soruşturma izni alınmasına gerek yoktur. Bu durumda, Cumhuriyet savcıları, derhal soruşturma işlemlerine başlar.
• Örnek: Rüşvet alırken suçüstü yakalanan bir kamu görevlisi hakkında, soruşturma izni alınmadan doğrudan soruşturma başlatılabilir.

2. Özel Soruşturma Usulüne Tabi Suçlar:

• Bazı suçlar, özel kanunlarda düzenlenen soruşturma usullerine tabidir. Bu suçlar için, 4483 sayılı Kanun hükümleri uygulanmaz ve soruşturma izni alınmasına gerek yoktur.
• Örnekler:
  • Zimmet, rüşvet, irtikap, ihaleye fesat karıştırma, devlet sırlarını açıklama gibi suçlar (3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu)
  • Kaçakçılık suçları (5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu)
  • Atatürk aleyhine işlenen suçlar (5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun)
  • Seçim suçları (298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun)
  • Terörle mücadele kapsamındaki suçlar (3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu)

3. İşkence ve Zor Kullanma Yetkisinin Aşılması:

• Türk Ceza Kanunu’nun 94 ve 95. maddelerinde düzenlenen işkence ve eziyet suçları ile 256. maddesinde düzenlenen zor kullanma yetkisinde sınırın aşılması suçları için soruşturma izni alınmasına gerek yoktur. Bu suçlarda, Cumhuriyet savcıları doğrudan soruşturma yürütür.

4. Adliye ile İlgili Görevlerde Kötüye Kullanma veya İhmal:

• 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 161/5 maddesi uyarınca, kanun tarafından kendilerine verilen veya kanun dairesinde kendilerinden istenen adliye ile ilgili görev veya işlerde kötüye kullanma veya ihmalleri görülen kamu görevlileri ile Cumhuriyet savcılarının sözlü veya yazılı istem ve emirlerini yapmakta kötüye kullanma veya ihmalleri görülen kolluk amir ve memurları hakkında, Cumhuriyet savcılarınca doğrudan doğruya soruşturma yapılır.

5. Diğer İstisnalar:

• Disiplin soruşturmasını gerektiren fiiller, ayrı bir suç oluşturmadıkça, bu kanun kapsamı dışındadır. Ancak, disiplin soruşturması sonucunda olayın adli makamlara intikal ettirilmesi gerektiği kanaatine varılırsa, durum yetkili merci tarafından Cumhuriyet Başsavcılığı’na bildirilir ve soruşturma izni alınmasına gerek kalmaz.
• Kamu görevlisinin göreviyle ilgisi olmayan kişisel suçları için soruşturma izni alınmasına gerek yoktur. Bu suçlar, genel hükümlere göre soruşturulur.
• Cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı, Bakanlar, Hakimler ve Savcılar, Askeri Personel, Yükseköğretim Personeli gibi bazı kamu görevlileri, özel kanunlarında düzenlenen soruşturma usullerine tabidir. Bu kişiler hakkında, 4483 sayılı Kanun hükümleri uygulanmaz.

Önemli Notlar:

• Bir suçun soruşturma iznine tabi olup olmadığının belirlenmesi, somut olayın özelliklerine ve ilgili mevzuata göre yapılır.
• Bu konuda tereddüt yaşanması halinde, bir avukata danışarak hukuki destek almanız önemlidir.

Soruşturma izni alınmasına gerek olmayan hallerde, Cumhuriyet savcıları, genel hükümlere göre soruşturma işlemlerini yürütür ve sonuçlandırır.

Soruşturma İznine İlişkin Sıkça Sorulan Sorular

Soruşturma izni prosedürü, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yargılanması açısından önemli bir aşamadır. Bu süreçle ilgili olarak sıkça sorulan soruları ve cevaplarını aşağıda bulabilirsiniz.

1. Soruşturma İzni Nedir?

Soruşturma izni, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri iddia edilen suçlardan dolayı haklarında ceza soruşturması yapılabilmesi için yetkili idari merciden alınması gereken idari bir karardır.

2. Hangi Suçlar İçin Soruşturma İzni Gereklidir?

Soruşturma izni, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri tüm suçlar için gereklidir. Ancak, ağır cezayı gerektiren suçüstü hali, özel soruşturma usulüne tabi suçlar (örneğin, zimmet, rüşvet, işkence) ve göreviyle ilgili olmayan kişisel suçlar için soruşturma izni alınmasına gerek yoktur.

3. Kimler Hakkında Soruşturma İzni Alınması Gerekir?

Devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürüttükleri kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri ifa eden memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında soruşturma izni alınması gereklidir. İşçiler ve geçici personel bu kapsamda değildir.  

4. Soruşturma İznini Kim Verir?

Soruşturma izni vermeye yetkili merci, hakkında soruşturma izni istenen kamu görevlisinin görev yaptığı yere, statüsüne ve hiyerarşik konumuna göre değişir. Örneğin, kaymakamlar hakkında vali, ilde görevli memurlar hakkında vali, ilçede görevli memurlar hakkında kaymakam, Cumhurbaşkanı kararıyla atananlar hakkında Cumhurbaşkanı veya ilgili bakan izin vermeye yetkilidir. 4483 sayılı Kanun’un 3. maddesinde yetkili merciler detaylı olarak belirtilmiştir.

5. Soruşturma İzni Nasıl Alınır?

Soruşturma izni süreci, yetkili merciin suç isnadını öğrenmesiyle başlar. Yetkili merci, bir ön inceleme başlatır ve bu inceleme sonucunda soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine karar verir. Karar, ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına, hakkında inceleme yapılan memura ve varsa şikayetçiye bildirilir.

6. Ön İnceleme Nedir?

Ön inceleme, yetkili merci tarafından, soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi kararına esas olmak üzere, suç isnadının ve delillerin değerlendirildiği bir idari süreçtir. Ön inceleme, yetkili merci tarafından bizzat yapılabileceği gibi, görevlendirilecek müfettiş, muhakkik veya diğer kamu görevlileri tarafından da yapılabilir.

7. Soruşturma İzni Verilmesi İçin Ne Kadar Süre Vardır?

Yetkili merci, soruşturma izni konusundaki kararını suçun öğrenilmesinden itibaren, ön inceleme dahil en geç 30 gün içinde vermek zorundadır. Bu süre, zorunlu hallerde 15 gün daha uzatılabilir.  

8. Soruşturma İzni Verilmezse Ne Olur?

Soruşturma izni verilmemesi kararına karşı, Cumhuriyet Başsavcılığı veya şikayetçi, kararın tebliğinden itibaren 10 gün içinde yetkili mahkemeye itiraz edebilir. İtiraz üzerine verilen karar kesindir.

9. Soruşturma İzni Verilirse Ne Olur?

Soruşturma izni verilmesi kararı kesinleştiğinde, dosya yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir ve savcılık tarafından Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre soruşturma yürütülür.

10. Soruşturma İzni Verilmesi Kararına Kim İtiraz Edebilir?

Soruşturma izni verilmesi kararına karşı, hakkında soruşturma izni verilen memur veya diğer kamu görevlisi itiraz edebilir.

11. Soruşturma İzni Verilmesi Kararına İtiraz Süresi Ne Kadardır?

İtiraz süresi, kararın tebliğinden itibaren 10 gündür.

12. Soruşturma İzni Verilmesi Kararına Nereye İtiraz Edilir?

İtiraz, kararı veren yetkili merciin statüsüne göre değişir:

• Kaymakam kararlarına karşı: İlin Bölge İdare Mahkemesi‘ne
• Vali, Bakan veya üst düzey kamu görevlileri hakkındaki kararlara karşı: Danıştay İkinci Dairesi‘ne
• Diğer yetkili merciler tarafından verilen kararlara karşı: Yetkili merciin yargı çevresinde bulunduğu Bölge İdare Mahkemesi‘ne

13. Soruşturma İzni Verilmeden Soruşturma Yapılabilir Mi?

Hayır, kural olarak soruşturma izni alınmadan soruşturma yapılamaz. Ancak, ağır cezayı gerektiren suçüstü hali, özel soruşturma usulüne tabi suçlar (örneğin, zimmet, rüşvet, işkence) ve göreviyle ilgili olmayan kişisel suçlar için soruşturma izni alınmasına gerek yoktur.

14. Soruşturma İzni Alınmadan Yapılan Soruşturmanın Sonucu Nedir?

Soruşturma izni alınmadan yapılan soruşturma hukuka aykırıdır. Bu durumda, soruşturma kapsamında elde edilen deliller, mahkeme tarafından hükme esas alınamaz ve soruşturma işlemleri iptal edilebilir.

15. Soruşturma İzni Verilmesi Halinde Memur Görevden Uzaklaştırılabilir Mi?

Evet, soruşturma izni verilmesi halinde, ön inceleme yapan kişi veya kurul, memur veya diğer kamu görevlisinin geçici olarak görevden uzaklaştırılmasını yetkili merciden talep edebilir. Yetkili merci, bu talebi değerlendirerek, gerekli görürse görevden uzaklaştırma kararı verebilir.

16. Soruşturma İzni Verilmesi İçin Hangi Deliller Gereklidir?

Soruşturma izni verilebilmesi için, suçun işlendiğine dair yeterli şüphe ve delil bulunması gerekir. Bu deliller, şikayet dilekçesi, tanık beyanları, ön inceleme raporu, belgeler, kamera kayıtları gibi her türlü delil olabilir. Ancak, soyut iddialar ve varsayımlar, soruşturma izni verilmesi için yeterli değildir.

17. Soruşturma İzni Verilmesi Kesin Mahkumiyet Anlamına Mı Gelir?

Hayır, soruşturma izni verilmesi, kesin mahkumiyet anlamına gelmez. Soruşturma izni, sadece ceza soruşturmasının başlatılabilmesi için verilen bir idari karardır. Kişinin suçlu olup olmadığına, ancak yargılama sonucunda mahkeme tarafından karar verilir.

18. Soruşturma İzni Verilmemesi Kararına İtiraz Edilmezse Ne Olur?

Soruşturma izni verilmemesi kararına karşı süresi içinde itiraz edilmezse, karar kesinleşir ve ilgili memur veya kamu görevlisi hakkında ceza soruşturması başlatılamaz.

19. Soruşturma İzni Verilmemesi Kararı Kesin Hüküm Oluşturur Mu?

Hayır, soruşturma izni verilmemesi kararı, ceza hukuku anlamında kesin hüküm oluşturmaz. Yeni delillerin ortaya çıkması veya şikayetçinin doğrudan Cumhuriyet Başsavcılığına başvurması halinde, aynı fiille ilgili olarak yeniden soruşturma izni istenmesi mümkündür.

20. Soruşturma İzni Sürecinde Bir Avukattan Hukuki Yardım Almak Gerekli Midir?

Evet, soruşturma izni süreci, karmaşık hukuki prosedürler içerdiğinden, gerek şikayetçi gerekse hakkında soruşturma izni istenen kamu görevlisi açısından bir avukattan hukuki destek almak büyük önem taşımaktadır. Avukat, tarafların haklarını koruyacak, gerekli itirazları yapacak, dilekçeleri hazırlayacak ve tüm süreci hukuka uygun bir şekilde takip edecektir.

Bu sorular ve cevaplar, soruşturma izni süreci hakkında genel bir bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Ancak, her somut olay kendine özgüdür ve hukuki durumunuz, özel koşullarınıza göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, soruşturma izni ile ilgili bir durumla karşılaştığınızda, bir avukata danışarak, durumunuza özel hukuki tavsiye almanız en doğrusu olacaktır.

Sonuç: Soruşturma İzni, Kamu Görevinde Adaletin Teminatı

Soruşturma izni müessesesi, Türk hukuk sisteminde memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı yargılanmaları konusunda özel ve önemli bir yere sahiptir. Bu sistem, kamu hizmetlerinin aksamadan ve etkin bir şekilde yürütülmesini sağlarken, aynı zamanda kamu görevlilerini asılsız ve yersiz suçlamalardan korumayı amaçlar.

Bu rehberde, soruşturma izni konusunu tüm yönleriyle ele aldık. Soruşturma izninin tanımı, kapsamı, şartları, yetkili merciler, ön inceleme süreci, soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi kararlarına karşı itiraz yolları, gerekli belgeler, dilekçe örnekleri ve sıkça sorulan sorular gibi birçok konuyu detaylı bir şekilde inceledik.

Önemle vurgulamak isteriz ki:

• Soruşturma izni, bir “yargılama izni” değildir. Sadece, savcılığın soruşturma yapabilmesi için gerekli olan bir ön koşuldur.
• Soruşturma izni verilmesi, ilgili kişinin suçlu olduğu anlamına gelmez. Suçun işlenip işlenmediği, yargılama sonucunda mahkeme tarafından belirlenir.
• Soruşturma izni verilmemesi kararına karşı, Cumhuriyet Başsavcılığı veya şikayetçi; soruşturma izni verilmesi kararına karşı ise, hakkında soruşturma izni verilen kamu görevlisi itiraz edebilir.
• Soruşturma izni süreci, teknik ve hukuki bilgi gerektiren bir süreçtir. Bu nedenle, bu süreçte bir avukattan hukuki destek almak, hak kaybına uğramamak için büyük önem taşır.

Soruşturma izni sisteminin, hukuka uygun, adil ve etkin bir şekilde işletilmesi, hem kamu görevlilerinin haklarının korunması hem de kamu hizmetlerinin kesintisiz bir şekilde yürütülmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Bu sistem sayesinde, kamu görevlileri, görevlerini yaparken asılsız ve keyfi suçlamalardan korunurken, vatandaşlar da kamu görevlilerinin eylemlerinden kaynaklanan zararlarının tazmini için haklarını arayabilirler.

Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. Uzman Avukat haklarınızı korumanıza destek olacaktır. 📞 0507 606 15 14

🚨 Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz! 🚨

https://legapro.net/