REDDİ MİRAS NEDİR? REDDİ MİRAS DAVASI NASIL AÇILIR?

Reddi Miras Nedir: Mirasın Reddi Hakkı ve Süreci

Hukukumuzda miras, miras bırakanın vefatı ile birlikte tüm mal varlığı ve borçları ile mirasçılara geçer. Bu geçiş, mirasçıların açık rızası olmasa dahi gerçekleşir. Ancak, Türk Medeni Kanunu’nun 605. maddesi, mirasçılara mirası reddetme hakkı (reddi miras) tanır. Bu hak, mirasın tüm aktif ve pasif unsurlarıyla birlikte mirasçılara geçtiği külli intikal ilkesinin olası olumsuz etkilerini önlemek amacıyla düzenlenmiştir.

Reddi Mirasın Gerekçeleri

Mirasçılar, mirası reddetme kararını çeşitli kişisel sebeplere dayanarak alabilirler. Bu sebepler arasında miras bırakanla olan kötü ilişkiler, mirasın getirdiği borçlardan kaçınma isteği veya diğer mirasçılarla yaşanabilecek sorunlar sayılabilir. Yasal düzenleme, mirasçının reddi miras hakkını kullanırken herhangi bir gerekçe sunma zorunluluğu getirmez.

Reddi Miras Türleri

Mirasın reddi iki şekilde gerçekleşebilir:

1. Mirasçının Açık İrade Beyanı ile Reddi Miras: Mirasçının, mirası reddetme iradesini açıkça beyan etmesi durumunda reddi miras gerçekleşir. Bu beyan, sözlü veya yazılı olarak yapılabilir ve yetkili Sulh Hukuk Mahkemesi’ne sunulmalıdır.
2. Miras Bırakanın Ödemeden Acizliği Halinde Hükmen Reddi Miras: Miras bırakanın vefat ettiği tarihte ödemeden aciz olduğu açıkça belli veya resmi olarak tespit edilmişse, miras kendiliğinden reddedilmiş sayılır. Bu durumda mirasçının ayrıca bir beyanda bulunmasına gerek yoktur.

Reddi Miras Davası Nasıl Açılır?

Reddi miras davası, miras bırakanın son yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mahkemesi’nde açılır. Dava, yetkili mahkemeye yazılı veya sözlü olarak başvurularak açılabilir. Mirasçının, mirası reddettiğini belirten bir dilekçe sunması ve bu dilekçeyi destekleyen belgeleri mahkemeye ibraz etmesi gerekir. Mahkeme, yapılan inceleme sonucunda reddi miras talebini kabul ederse, karar kesinleştikten sonra mirasçının mirası reddettiği tescil edilir.

Reddi Mirasın Sonuçları

Mirasın reddi, mirasçının mirasla ilgili tüm hak ve sorumluluklardan kurtulması anlamına gelir. Mirasçı, mirasın aktif (mal varlığı) unsurlarından yararlanamazken, aynı zamanda pasif (borç) unsurlarından da sorumlu tutulmaz. Reddi miras, geriye dönük olarak hüküm ifade eder ve mirasçı, sanki hiç mirasçı olmamış gibi kabul edilir.

Sonuç

Reddi miras hakkı, mirasçılara mirasın kabulü konusunda önemli bir esneklik sağlar. Mirasçılar, kişisel durumlarını ve tercihlerini göz önünde bulundurarak mirası reddetme veya kabul etme konusunda özgürce karar verebilirler.

Mirasın Reddi: Borçlardan Kurtulmak İçin Son Şansınız!

Miras bırakanın vefatı sonrasında yasal mirasçılar, terekenin hem borçlarından hem de alacaklarından sorumlu olurlar. Bu durum, mirasın pasifinin aktifinden fazla olması halinde, mirasçılar için büyük bir maddi külfet oluşturabilir.

Neyse ki Türk Medeni Kanunu, mirasçıların bu külfetten kurtulmaları için mirasın reddi hükmünü ortaya koymuştur.

Mirasın reddi nedir?

Mirasın reddi, mirasçının miras bırakanın tüm malvarlığını, borçlarını da kapsayacak şekilde reddetmesi anlamına gelir. Bu işlem, miras bırakanın ölümünü takiben en geç 3 ay içinde mahkemeye açılan dava ile gerçekleştirilir.

Mirasın reddi ne zaman ve neden yapılır?

Mirasın reddi, genellikle mirasın pasifinin aktifinden fazla olması durumunda gündeme gelir. Yani, miras bırakanın borçları, malvarlığının değerinden fazlaysa, mirasçılar için mirası reddetmek maddi açıdan daha avantajlı olacaktır.

Bunun dışında, mirasçı manevi gerekçelerle de mirası reddedebilir. Örneğin, miras bırakan ile mirasçı arasında kötü bir ilişki olması veya mirasçı miras bırakanı tanımıyor olması gibi durumlarda mirasın reddi söz konusu olabilir.

Mirasın reddi kimleri etkiler?

Mirasın reddi, sadece mirası reddeden kişiyi etkiler. Diğer mirasçıların mirasçılığı bu durumdan etkilenmez ve onlar tereke üzerindeki haklarını kullanmaya devam ederler.

Mirasın reddi için ne yapmak gerekir?

Mirasın reddi için miras bırakanın ölümünü takiben 3 ay içinde sulh hukuk mahkemesine dava açılması gerekir. Dava dilekçesinde, mirasın neden reddedildiği gerekçesiyle açıkça belirtilmelidir.

Mirasın reddi sonuçları nelerdir?

Mirasın reddedilmesi halinde, mirası reddeden kişi sanki miras bırakanın ölümünden önce ölmüş gibi kabul edilir. Bu sayede mirasçının borçlardan sorumluluğu ortadan kalkar.

Mirasın reddi ile ilgili dikkat edilmesi gerekenler:

• Mirasın reddi için mutlaka yasal süreye uyulmalıdır.
• Mirasın reddi tek taraflı bir işlemdir ve geri dönüşü yoktur.
• Mirasın reddi, sadece mirası reddeden kişiyi etkiler ve diğer mirasçıları etkilemez.
• Mirasın reddi ile ilgili yasal işlemler karmaşık olabilir. Bu nedenle, bir avukattan hukuki yardım almak faydalı olacaktır.

Reddi Miras Şartları Nelerdir?

Reddi miras hakkının kullanılabilmesi için Türk Medeni Kanunu’nun 609. maddesinde belirtilen bazı şartlara uyulması gerekmektedir.

Reddi Mirasın Şekli:

• Beyanın Yapılacağı Yer: Reddi miras beyanı, miras bırakanın son yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mahkemesi’ne yapılır.
• Beyanın Şekli: Beyan, sözlü veya yazılı olarak yapılabilir. Sözlü beyan, Sulh Hakimi tarafından tutanakla tespit edilir.

Reddi Mirasın Niteliği:

• Kayıtsız ve Şartsız Olması: Reddi miras beyanı, kayıtsız ve şartsız olmalıdır. Yani, mirasçı mirasın tamamını reddetmeli ve herhangi bir koşul öne sürmemelidir. Koşullu veya kısmi red beyanları geçersiz sayılır.
• Gerekçe Gösterme Zorunluluğu Yoktur: Mirasçı, mirası reddetme nedenini açıklamak zorunda değildir. Reddi miras hakkı, herhangi bir gerekçe gösterilmeden kullanılabilir.

Reddi Mirasın Süresi:

• 3 Aylık Süre: Mirasçılar, mirasın açıldığını öğrendikleri tarihten itibaren 3 ay içinde reddi miras talebinde bulunmalıdırlar. Bu süre hak düşürücü süredir, yani 3 ay içinde reddi miras talebinde bulunulmazsa mirasçı mirası kabul etmiş sayılır.

Reddi Miras Beyanının Sonuçları:

Reddi miras beyanı, geriye dönük olarak hüküm doğurur. Yani, mirasçı sanki hiç mirasçı olmamış gibi kabul edilir ve mirasla ilgili tüm hak ve sorumluluklardan kurtulur.

Mirasın Reddi: Adım Adım Rehber

1. Adım: Mirasın Reddedilebilirliği Durumunu Belirleyin

Mirasın reddi, yalnızca mirasın pasifinin aktifinden fazla olması durumunda gündeme gelir. Yani, miras bırakanın borçları, malvarlığının değerinden fazlaysa, mirasçılar için mirası reddetmek maddi açıdan daha avantajlı olacaktır.

Bunun dışında, mirasçı manevi gerekçelerle de mirası reddedebilir. Örneğin, miras bırakan ile mirasçı arasında kötü bir ilişki olması veya mirasçı miras bırakanı tanımıyor olması gibi durumlarda mirasın reddi söz konusu olabilir.

2. Adım: Yasal Süreye Dikkat Edin!

Mirasın reddedilmesi için miras bırakanın ölümünü takiben 3 ay içinde sulh hukuk mahkemesine dava açılması gerekir. Bu süre hak düşürücü süredir ve bu sürenin aşılması halinde mirasın reddi hakkı düşer.

3. Adım: Gerekli Belgeleri Hazırlayın

Mirasın reddi davası için gerekli belgeler şunlardır:

• Mirasçı beyanı: Mirasçının mirası reddettiğine dair yazılı beyanı
• Nüfus cüzdanı sureti: Mirasçının nüfus cüzdanı suretinin aslı veya onaylı örneği
• Vefat belgesi: Miras bırakanın vefat belgesi
• Mirasçılık belgesi: Mirasçının mirasçı olduğunu gösteren belge (veraset ilamı, mirasçılık belgesi vb.)
• Gerekçe dilekçesi (isteğe bağlı): Mirasın neden reddedildiği gerekçesini açıklayan dilekçe

4. Adım: Sulh Hukuk Mahkemesine Başvurun

Yukarıda belirtilen belgeleri hazırladıktan sonra, miras bırakanın son yerleşim yerindeki sulh hukuk mahkemesine başvurmanız gerekir. Dava dilekçesinde, mirasın neden reddedildiği gerekçesiyle açıkça belirtilmelidir.

5. Adım: Dava Sürecini Takip Edin

Sulh hukuk mahkemesi, mirasın reddi davasını inceleyecek ve bir karar verecektir. Mahkeme kararı red lehine olursa, mirasın reddedildiği resmi olarak tescil edilir ve mirasçı borçlardan kurtulur.

Reddi Mirasın İptali: Kimler, Ne Zaman ve Nasıl İptal Edebilir?

Mirasın reddi beyanı mahkemeye ulaştıktan sonra geri dönüşü zor olsa da, belirli koşullar altında reddin iptali mümkündür. Bu iptal süreci, hem mirasçılar hem de alacaklılar tarafından başlatılabilir.

Mirasçıların Reddi Mirasın İptali:

Mirasçılar, tek taraflı olarak reddi miras işlemini iptal edemezler. Ancak, şu iki yolla reddin iptalini sağlayabilirler:

1. Tüm Mirasçıların Muvafakati: Eğer mirasın reddi işlemine dahil olan tüm mirasçılar red işleminin iptali konusunda anlaşmaya varırlarsa, bu durum mahkemeye bildirilir ve red işlemi iptal edilebilir.
2. Reddi Mirasın İptali Davası: Mirasçılar, hata, hile, ikrah (zorlama) gibi irade sakatlığı hallerine dayanarak reddi mirasın iptali için dava açabilirler. Örneğin, mirasın borca batık olduğu konusunda yanıltılan veya tehdit edilen bir mirasçı, bu durumu kanıtlayarak reddin iptalini talep edebilir.

Alacaklıların Reddi Mirasın İptali:

Miras bırakanın veya reddi miras yapan mirasçının alacaklıları, Türk Medeni Kanunu’nun 617. maddesi uyarınca reddi mirasın iptali davası açabilirler. Bu dava, mirasçının mal varlığının borçlarını karşılamaya yetmediği ve reddi miras işleminin alacaklılara zarar verdiği durumlarda açılabilir.

Reddi Mirasın İptali Davası Koşulları:

• Alacaklıların Zarara Uğraması: Mirasçının reddi miras işlemi nedeniyle alacaklıların zarar görmesi gerekmektedir.
• 6 Aylık Süre: Alacaklılar, reddi mirasın öğrenildiği tarihten itibaren 6 ay içinde dava açmalıdır.
• Güvence Verilmemesi: Mirasçının, alacaklılara yeterli bir güvence vermemiş olması gerekmektedir.

Reddi Mirasın İptalinin Sonuçları:

Reddi mirasın iptali durumunda, miras resmi tasfiye sürecine tabi tutulur. Mirasın tasfiyesi sonucunda elde edilen değerlerden öncelikle alacaklıların alacakları ödenir. Kalan kısım ise, reddi miras geçerli olsaydı miras hakkı doğacak olan mirasçılara dağıtılır.

Mirasın Reddi Hakkı Kimlere Verilir?

Mirasın reddi hakkı, hem yasal mirasçılara hem de atanmış mirasçılara tanınan bir haktır. Yasal mirasçılar, kanun gereği mirasçı olan kişilerdir ve miras bırakanın iradesinden bağımsız olarak miras hakkına sahip olurlar. Atanmış mirasçılar ise, miras bırakanın vasiyetinde belirtilen kişilerdir.

Mirasın Reddi Hakkının Kapsamı:

Mirasın reddi hakkı, mirasın tamamını kapsar. Yani, mirasçı sadece mirasın bazı unsurlarını (örneğin, borçları değil de mal varlığını) kabul edip diğerlerini reddedemez. Mirasın reddi, tüm hak ve yükümlülükleri ile birlikte gerçekleşir.

Mirasın Reddi Hakkını Kullanabilecek Kişiler:

• Yasal Mirasçılar: Miras bırakanın kan hısımları, evlatlığı ve alt soyu, eşi ve (mirasçı kalmaması durumunda) devlet yasal mirasçı olarak kabul edilir.
• Atanmış Mirasçılar: Miras bırakanın vasiyetiyle mirasçı olarak belirlenen kişilerdir.

Mirasın Reddi İçin Gerekli Şartlar:

Mirasın reddi hakkını kullanabilmek için mirasçının fiil ehliyetine sahip olması gerekir. Fiil ehliyeti, kişinin kendi adına yasal işlemler yapabilme yeteneğidir. Reşit olmayan veya kısıtlı ehliyetli kişiler, kanuni temsilcileri aracılığıyla reddi miras hakkını kullanabilirler.

Reddi Mirasın Hukuki Dayanağı:

Mirasın reddi hakkı, Türk Medeni Kanunu’nun 605. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, hem yasal hem de atanmış mirasçılar mirası reddedebilirler.

Hukuki Danışmanlık Önemi:

Mirasın reddi, hukuki sonuçları olan önemli bir karardır. Bu nedenle, mirasçılara bu konuda uzman bir avukattan hukuki danışmanlık almaları tavsiye edilir. Bir avukat, mirasın içeriği, borç durumu ve yasal süreç hakkında doğru bilgi sağlayarak mirasçıların bilinçli bir karar vermelerine yardımcı olabilir.

Reddi Miras Çeşitleri: Hükmen Red ve Gerçek Red

Mirasçılar, miras bırakanın vefatıyla birlikte mirasa hak kazanırlar, ancak yasal süre olan üç ay içinde mirası reddetme hakkına sahiptirler. Mirasın reddi, mirasçının miras bırakanın vefatından önce ölmüş gibi kabul edilmesine ve miras hakkını kaybetmesine yol açar. Reddi miras hakkı, mutlak ve geriye dönük bir haktır.

Mirasın Reddi Türleri:

1. Hükmen Red: Miras bırakanın ölümü anında terekenin (mirasın) borca batık olması durumunda, yani borçlarının mal varlığından fazla olması halinde miras kendiliğinden reddedilmiş sayılır. Bu durumda mirasçının ayrıca bir beyanda bulunmasına gerek yoktur. Terekenin borca batık olduğunun tespiti için Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açılabilir. Hükmen red, Türk Medeni Kanunu’nun 605. maddesinin 2. fıkrasında düzenlenmiştir.
2. Gerçek Red: Mirasçının, yasal süresi içinde kendi iradesiyle mirası reddetmesidir. Gerçek red, mirasçının açık irade beyanını gerektirir ve bu beyan sözlü veya yazılı olarak yapılabilir. Mirasçının reddi miras talebi, miras bırakanın son yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mahkemesi’ne sunulur. Bu işlem, Türk Medeni Kanunu’nun 609. maddesinde düzenlenmiştir.

Reddi Mirasın Şekli ve Koşulları:

• Beyanın Yapılacağı Yer: Reddi miras beyanı, miras bırakanın son yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mahkemesi’ne yapılır.
• Beyanın Şekli: Beyan, sözlü veya yazılı olarak yapılabilir. Sözlü beyan, Sulh Hakimi tarafından tutanakla tespit edilir.
• Beyanın Niteliği: Reddi miras beyanı, kayıtsız ve şartsız olmalıdır. Yani mirasçı, mirasın tamamını reddetmeli ve herhangi bir koşul öne sürmemelidir.
• Beyanı Yapabilecek Kişiler: Ayırt etme gücüne sahip ve ergin olan tüm mirasçılar reddi miras beyanında bulunabilirler.

Mirasın Reddi Süresi: 3 Aylık Hak Düşürücü Süre

Mirasın reddi için belirlenen süre, Türk Medeni Kanunu’nun 606. maddesine göre 3 aydır. Bu süre, mirasın reddi hakkını kullanmak isteyen mirasçılar için oldukça önemlidir.

Reddi Miras Süresinin Başlangıcı:

• Yasal Mirasçılar İçin: Yasal mirasçılar için reddi miras süresi, miras bırakanın ölümünü öğrendikleri tarihten itibaren başlar. Ancak, mirasçı olduklarını daha sonra öğrendiklerini kanıtlayabilirlerse, süre bu öğrenme tarihinden itibaren işlemeye başlar.
• Atanmış Mirasçılar İçin: Vasiyetname ile atanmış mirasçılar için ise süre, vasiyetnamenin kendilerine resmi olarak bildirildiği tarihten itibaren başlar. Vasiyetnamenin bildirilme usulü, Türk Medeni Kanunu’nun 597. maddesinde düzenlenmiştir.

Reddi Miras Süresinin Niteliği:

Reddi miras süresi, hak düşürücü bir süredir. Bu, sürenin dolması halinde mirasın reddi hakkının kaybedileceği anlamına gelir. Sürenin durması veya kesilmesi gibi durumlar söz konusu değildir.

Reddi Miras Süresinin Uzatılması:

İstisnai durumlarda, Sulh Hukuk Hakimi reddi miras süresini uzatabilir. Ancak, bu uzatma için mirasçının önemli sebepler sunması gerekmektedir. Örneğin, mirasın içeriğinin karmaşıklığı veya mirasçının sağlık sorunları gibi durumlar önemli sebep olarak kabul edilebilir.

Reddi Miras Süresinin Geçmesi Durumunda:

Eğer mirasçı, 3 aylık süre içinde reddi miras talebinde bulunmazsa, mirası kabul etmiş sayılır. Bu durumda, mirasın tüm hak ve yükümlülükleri mirasçıya geçer.

Miras Avukatı için bizimle İletişime geçebilirsiniz.