Miras hukuku, vefat eden kişinin (muris) malvarlığının yasal mirasçıları arasında adil ve hukuka uygun bir şekilde paylaşılmasını düzenleyen, oldukça kapsamlı ve teknik bir hukuk dalıdır. Miras bırakanın ölüme bağlı tasarrufları (vasiyetname, miras sözleşmesi vb.), mirasçıların hakları, terekenin tespiti, borçların ödenmesi ve paylaşım süreci gibi birçok karmaşık konu, miras hukukunun inceleme alanına girer. Bu süreçte, hak kayıplarını önlemek, mirasçıların haklarını korumak ve işlemlerin yasalara uygun şekilde yürütülmesini sağlamak için miras hukuku alanında uzman bir avukatın, yani bir miras avukatının rehberliği ve hukuki desteği büyük önem taşır.

Miras avukatı, miras hukuku konusunda uzmanlaşmış, miras davalarında deneyim sahibi ve güncel mevzuata hakim bir hukuk profesyonelidir. Miras avukatı, müvekkillerine danışmanlık hizmeti sunmanın yanı sıra, onları mahkemelerde ve diğer resmi kurumlarda temsil eder, haklarını savunur ve miras işlemlerinin hızlı, doğru ve hukuka uygun bir şekilde sonuçlanmasını sağlar.

İçindekiler

1. Mirasın Paylaşılması Süreçlerinde En Sık Karşılaşılan Zorluklar Nelerdir?

Miras paylaşımı, hem hukuki hem de duygusal açıdan zorlu bir süreç olabilir. Mirasçılar arasında anlaşmazlıklar çıkabilir, terekenin tespiti ve paylaşımı karmaşık hale gelebilir, yasal prosedürler ve süreler gözden kaçabilir. Bu süreçte, mirasçıların sıklıkla karşılaştığı zorluklar şunlardır:

1.1. Mirasçılar Arasında Paylaşım Anlaşmazlıkları

Miras bırakanın vasiyetname bırakmaması veya vasiyetnamenin yoruma açık olması durumunda, mirasçılar arasında mal paylaşımı konusunda anlaşmazlıklar çıkabilir. Her mirasçı, yasal miras payından daha fazlasını almak isteyebilir veya belirli mallar üzerinde hak iddia edebilir.

Anlaşmazlıklara Yol Açan Başlıca Konular:

Gayrimenkullerin Paylaşımı: Özellikle değerli taşınmazların (ev, arsa, işyeri vb.) nasıl paylaşılacağı konusunda anlaşmazlıklar yaşanabilir.
Değerli Taşınır Malların Paylaşımı: Antika eşyalar, mücevherler, sanat eserleri gibi değerli taşınır malların paylaşımı da sorun yaratabilir.
Şirket Hisseleri: Miras bırakanın bir şirkette hissesi varsa, bu hisselerin paylaşımı ve şirket yönetimi konusunda anlaşmazlıklar çıkabilir.
Banka Hesapları ve Nakit Para: Miras bırakanın banka hesaplarındaki paranın ve nakit varlıklarının paylaşımı da sorunlu olabilir.
Fikri Mülkiyet Hakları: Miras bırakanın telif hakkı, patent, marka gibi fikri mülkiyet haklarının paylaşımı da karmaşık hukuki sorunlara yol açabilir.

Çözüm Yolları:

Müzakere ve Uzlaşma: Mirasçılar, bir araya gelerek, açık iletişim kurarak ve karşılıklı anlayış göstererek anlaşmaya varmaya çalışmalıdır.
Miras Avukatından Destek Alma: Bir miras avukatı, taraflara hukuki danışmanlık sağlayabilir, müzakerelerde yardımcı olabilir ve adil bir paylaşım planı oluşturulmasına katkıda bulunabilir.
Ortaklığın Giderilmesi (İzaleyi Şuyu) Davası: Anlaşma sağlanamazsa, mirasçılardan herhangi biri, ortaklığın giderilmesi davası açarak, miras mallarının mahkeme yoluyla paylaşılmasını talep edebilir.

1.2. Tereke Tespiti ve Tereke Borçlarının Ödenmesi

Tereke, miras bırakanın tüm malvarlığı ve borçlarından oluşur. Mirasın paylaşılabilmesi için öncelikle terekenin kapsamının doğru ve eksiksiz bir şekilde tespit edilmesi gerekir.

Tereke Tespitinde Karşılaşılan Zorluklar:

Malvarlığının Dağınık Olması: Miras bırakanın malvarlığının farklı bankalarda, kurumlarda veya şehirlerde bulunması, tespit işlemini zorlaştırabilir.
Gizli Malvarlığı: Miras bırakanın, mirasçılardan gizlediği veya bilinmeyen malvarlığının (yurt dışı banka hesapları, kiralık kasalar vb.) bulunması.
Borçların Belirsizliği: Miras bırakanın borçlarının tam olarak bilinmemesi veya alacaklıların kim olduğunun tespit edilememesi.
Resmi Kayıtların Eksikliği: Özellikle kayıt dışı malvarlığı veya alacaklar konusunda sorunlar yaşanabilir.

Tereke Borçlarının Ödenmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler:

Öncelik Sırası: Tereke borçları, malvarlığından öncelikli olarak ödenir. Mirasçılar, ancak borçlar ödendikten sonra kalan kısım üzerinde hak sahibi olurlar.
Resmi Tasfiye: Mirasçılar, terekenin resmi tasfiyesini talep ederek, borçlardan sorumlu olmaktan kurtulabilirler.
Mirasın Reddi: Terekenin borca batık olması durumunda, mirasçılar mirası reddederek borçlardan sorumlu olmaktan kurtulabilirler.

Çözüm Yolları:

Tereke Tespiti Davası: Mirasçılar, sulh hukuk mahkemesine başvurarak terekenin tespitini talep edebilirler. Mahkeme, terekeye dahil tüm malvarlığını ve borçları araştırarak bir tespit kararı verir.
Miras Avukatından Destek Alma: Bir miras avukatı, terekenin tespiti, borçların araştırılması ve ödenmesi konusunda mirasçılara hukuki danışmanlık ve temsil hizmeti sunar.
Resmi Kurumlardan Bilgi ve Belge Talep Etme: Mirasçılar, tapu müdürlükleri, bankalar, vergi daireleri, SGK gibi kurumlardan miras bırakanın malvarlığı ve borçları hakkında bilgi ve belge talep edebilirler.

1.3. Mirasın Reddi

Mirasın reddi, mirasçıların, miras bırakanın hem malvarlığını hem de borçlarını reddetmesidir. Mirası reddeden mirasçı, mirasçı sıfatını kaybeder ve miras bırakanın borçlarından sorumlu olmaz.

Mirasın Reddi Süresi ve Usulü:

Süre: Mirasın reddi, miras bırakanın ölümünden itibaren 3 ay içinde yapılmalıdır. Bu süre hak düşürücü süredir.
Usul: Mirasın reddi, sulh hukuk mahkemesine sözlü veya yazılı beyanda bulunularak yapılır. Red beyanı, kayıtsız ve şartsız olmalıdır.

Mirasın Reddi Halinde Dikkat Edilmesi Gerekenler:

Mirasın reddi, geri alınamaz.
Mirasın reddi, miras bırakanın alacaklılarına karşı ileri sürülebilir.
Mirasın reddi halinde, miras, reddeden mirasçı yokmuş gibi, diğer mirasçılara veya yedek mirasçılara geçer.
En yakın mirasçıların tamamı tarafından reddedilen miras, sulh hukuk mahkemesince iflas hükümlerine göre tasfiye edilir.

Çözüm Yolları:

Hukuki Danışmanlık: Mirasın reddi, ciddi hukuki sonuçlar doğuran bir işlemdir. Bu nedenle, mirasın reddi konusunda karar vermeden önce, bir miras avukatından hukuki danışmanlık almak önemlidir.
Terekenin Durumunun Araştırılması: Mirasın reddi kararı verilmeden önce, terekenin aktif ve pasifinin (malvarlığı ve borçlarının) detaylı bir şekilde araştırılması gerekir.

1.4. Vasiyetname ve Vasiyetnameye Yönelik İtirazlar

Vasiyetname, miras bırakanın, ölümünden sonra malvarlığının nasıl paylaşılacağına ilişkin iradesini açıkladığı tek taraflı ve ölüme bağlı bir tasarruftur. Vasiyetname, resmi şekilde, el yazısıyla veya sözlü olarak yapılabilir.

Vasiyetnameye Yönelik İtirazlar:

Vasiyetnamenin İptali Davası: Vasiyetnamenin, ehliyetsizlik, irade sakatlığı (hata, hile, tehdit), şekil eksikliği veya hukuka aykırılık gibi nedenlerle geçersiz olduğunu iddia eden mirasçılar veya diğer ilgililer, vasiyetnamenin iptali davası açabilirler.
Tenkis Davası: Vasiyetname ile saklı paylı mirasçıların saklı payları ihlal edilmişse, bu mirasçılar, tenkis davası açarak, saklı paylarına kavuşabilirler.

Vasiyetnameye İtiraz Halinde Dikkat Edilmesi Gerekenler:

İtiraz Süreleri: Vasiyetnameye itiraz, belirli hak düşürücü sürelere tabidir. Bu süreler, itiraz nedenine göre değişir.
İspat Yükü: Vasiyetnamenin geçersiz olduğunu iddia eden taraf, bu iddiasını ispatlamakla yükümlüdür.
Hukuki Danışmanlık: Vasiyetnameye itiraz, karmaşık hukuki süreçler içerir. Bu nedenle, miras hukuku alanında uzman bir avukattan hukuki destek almak büyük önem taşır.

1.5. Saklı Pay İhlalleri ve Tenkis Davası

Saklı pay, miras bırakanın, malvarlığının belirli bir kısmı üzerinde ölüme bağlı tasarrufta bulunamayacağı, bu kısmın kanunen belirli mirasçılara ayrılmış olan bölümdür.

Saklı Paylı Mirasçılar:

Altsoy (Çocuklar, Torunlar): Yasal miras payının yarısı saklı paydır.
Anne ve Baba: Her biri için yasal miras payının dörtte biri saklı paydır.
Eş:
- Altsoy veya ana ve baba zümresiyle birlikte mirasçı olursa, yasal miras payının tamamı saklı paydır.
- Diğer hallerde, yasal miras payının dörtte üçü saklı paydır.

Tenkis Davası:

Miras bırakanın, ölüme bağlı tasarrufları (vasiyetname, miras sözleşmesi) veya sağlararası kazandırmaları (bağışlama vb.) ile saklı paylı mirasçıların saklı paylarını ihlal etmesi durumunda, bu mirasçılar, tenkis davası açabilirler.

Tenkis Davasının Sonucu:

Mahkeme, tenkis davası sonucunda, saklı payı ihlal eden tasarrufları, ihlal oranında indirime (tenkis) tabi tutar. Bu indirim, saklı pay tamamlanıncaya kadar devam eder.

Tenkis Davasında Dikkat Edilmesi Gerekenler:

Dava Açma Süresi: Tenkis davası, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten itibaren 1 yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihinin üzerinden 10 yıl geçmekle düşer.
İspat Yükü: Davacı mirasçı, saklı payının ihlal edildiğini ispatlamak zorundadır.
Hukuki Danışmanlık: Tenkis davası, karmaşık hukuki hesaplamalar ve değerlendirmeler içerir. Bu nedenle, miras hukuku alanında uzman bir avukattan hukuki destek almak büyük önem taşır.

1.6. Muris Muvazaası (Mirasçıdan Mal Kaçırma)

Muris muvazaası, miras bırakanın, mirasçılarından mal kaçırmak amacıyla, gerçekte bağışlamak istediği malvarlığını, görünüşte satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi gibi bir ivazlı (bedelli) işlemle devretmesidir.

Muris Muvazaasının Özellikleri:

Görünüşte Bir İşlem: Taraflar, gerçek iradelerine uygun olmayan, görünüşte bir işlem yaparlar. (Örneğin, satış gibi)
Gizli Bir İşlem: Taraflar, gerçekte başka bir işlem yapmak istemektedirler. (Örneğin, bağışlama)
Muvazaa Anlaşması: Taraflar arasında, görünüşteki işlemin gerçek iradelerini yansıtmadığına dair bir anlaşma vardır.
Üçüncü Kişileri (Mirasçıları) Aldatma Amacı: Tarafların amacı, üçüncü kişileri (özellikle mirasçıları) aldatmak ve mal kaçırmaktır.

Muris Muvazaası Davası (Tapu İptali ve Tescil Davası):

Muris muvazaası nedeniyle hak kaybına uğrayan mirasçılar, tapu iptali ve tescil davası açarak, muvazaalı işlemin geçersizliğinin tespitini ve miras payları oranında tapu kaydının düzeltilmesini talep edebilirler.

Muris Muvazaası Davasında Dikkat Edilmesi Gerekenler:

Dava Açma Süresi: Muris muvazaasına dayalı tapu iptali ve tescil davası, herhangi bir zamanaşımı veya hak düşürücü süreye tabi değildir. Mirasçılar, her zaman bu davayı açabilirler.
İspat Yükü: Davacı mirasçılar, muvazaa iddiasını ispatlamak zorundadırlar. Bu ispat, her türlü delille (tanık beyanları, yazılı belgeler, banka kayıtları, keşif, bilirkişi raporu vb.) yapılabilir.
Hukuki Danışmanlık: Muris muvazaası davaları, ispatı zor ve teknik davalardır. Bu nedenle, miras hukuku alanında uzman bir avukattan hukuki destek almak büyük önem taşır.

1.7. Ortaklığın Giderilmesi (İzaleyi Şuyu)

Ortaklığın giderilmesi (izaleyi şuyu) davası, paylı veya elbirliği mülkiyetine konu olan taşınır veya taşınmaz mallarda, paydaşlar/ortaklar arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip, bireysel mülkiyete geçmeyi sağlayan bir dava türüdür.

Ortaklığın Giderilmesi Davası Açma Nedenleri:

Mirasçılar Arasında Anlaşmazlık: Mirasçılar, miras kalan malın (örneğin, evin, arsanın) nasıl paylaşılacağı konusunda anlaşamazlarsa, bu davayı açabilirler.
Paydaşlar Arasında Anlaşmazlık: Paylı mülkiyete konu bir malda (örneğin, birlikte satın alınan bir arsa), paydaşlar arasında anlaşmazlık çıkarsa, bu davayı açabilirler.
Ortaklığın Sürdürülmesinin Zorlaşması: Ortaklığın sürdürülmesinin ekonomik açıdan veya kişisel nedenlerle zorlaşması durumunda, bu davayı açabilirler.

Ortaklığın Giderilmesi Davasında Mahkemenin Verebileceği Kararlar:

Aynen Taksim: Malın, paylar oranında paydaşlar/ortaklar arasında bölüştürülmesidir. Bu, ancak malın niteliği buna uygunsa (örneğin, büyük bir arsanın parsellere bölünmesi) mümkündür.
Satış Yoluyla Ortaklığın Giderilmesi: Malın, açık artırma yoluyla satılması ve satış bedelinin paylar oranında paydaşlar/ortaklar arasında paylaştırılmasıdır.

Ortaklığın Giderilmesi Davasında Dikkat Edilmesi Gerekenler:

Tüm Paydaşların/Ortakların Davaya Dahil Edilmesi: Davanın, tüm paydaşlara/ortaklara karşı açılması zorunludur.
Keşif ve Bilirkişi İncelemesi: Mahkeme, malın değerinin tespiti ve aynen taksimin mümkün olup olmadığının belirlenmesi için keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırır.
Satış Masrafları: Satış yoluyla ortaklığın giderilmesi halinde, satış masrafları, satış bedelinden karşılanır.
Öncelikle Aynen Taksim: Mahkeme, öncelikle aynen taksim imkanını araştırır. Aynen taksim mümkün değilse, satış yoluna başvurulur.

Önemli Not: Ortaklığın giderilmesi davası, uzun ve masraflı bir süreç olabilir. Bu nedenle, dava açmadan önce, miras hukuku alanında uzman bir avukattan hukuki destek almak önemlidir.

2. Miras Avukatının Tanımı

Miras avukatı, miras hukuku alanında uzmanlaşmış, mirasla ilgili her türlü hukuki işlem ve uyuşmazlık konusunda danışmanlık ve avukatlık hizmeti veren hukuk profesyonelidir. Miras avukatı, müvekkillerine mirasın intikali, paylaşımı, vasiyetname düzenlenmesi, vasiyetnamenin iptali, tenkis davası, muris muvazaası davaları gibi konularda hukuki destek sağlar.

Miras Avukatı Arayan Kişilerin Dikkat Etmesi Gerekenler:

Uzmanlık Alanı: Avukatın, miras hukuku alanında uzman ve deneyimli olması önemlidir.
İletişim Becerileri: Avukatın, müvekkili ile açık ve anlaşılır bir iletişim kurabilmesi, müvekkilini süreç hakkında düzenli olarak bilgilendirmesi ve müvekkilinin sorularını sabırla yanıtlaması gerekir.
Güvenilirlik: Avukatın, güvenilir, dürüst ve etik kurallara bağlı olması önemlidir.
Referanslar: Mümkünse, daha önce miras davalarına bakmış ve olumlu sonuçlar almış bir avukat tercih edilmelidir.
Ücret Politikası: Avukatlık ücreti konusunda, açık ve şeffaf bir şekilde anlaşma yapılmalıdır.

3. Miras Avukatının Başlıca Görevleri

Miras avukatının görevleri, müvekkilinin ihtiyaçlarına ve somut olayın özelliklerine göre değişmekle birlikte, genel olarak şunları kapsar:

3.1. Mirasçılara Danışmanlık

Miras Hukuku Hakkında Bilgilendirme: Mirasçıları, miras hukuku, mirasın intikali, paylaşımı, yasal hakları ve yükümlülükleri konusunda bilgilendirmek.
Terekenin Tespiti: Miras bırakanın malvarlığının ve borçlarının (terekenin) araştırılması ve tespit edilmesi.
Veraset İlamı Alınması: Noterden veya sulh hukuk mahkemesinden veraset ilamının (mirasçılık belgesinin) alınması.
Mirasın Reddi: Gerekiyorsa, mirasın reddi işlemlerinin yapılması.
Vergi Yükümlülükleri: Mirasçılara, veraset ve intikal vergisi konusunda danışmanlık yapmak ve gerekli beyannamelerin verilmesini sağlamak.
Paylaşım Planı Hazırlama: Mirasçılar arasında anlaşma sağlanması halinde, mirasın paylaşımına ilişkin plan hazırlamak ve protokol düzenlemek.

3.2. Mirasçıların Temsili

Dava Açma ve Takip Etme: Mirasla ilgili uyuşmazlıklarda (örneğin, vasiyetnamenin iptali, tenkis davası, muris muvazaası, ortaklığın giderilmesi davası) dava açmak ve davayı takip etmek.
Duruşmalarda Temsil: Mirasçıları duruşmalarda temsil etmek, savunmalarını yapmak ve delillerini sunmak.
İcra İşlemleri: Miras bırakanın alacaklarının tahsili veya borçlarının ödenmesi için icra takibi yapmak.
Resmi Kurumlarla İletişim: Tapu müdürlüğü, vergi dairesi, bankalar, nüfus müdürlüğü gibi resmi kurumlarla gerekli yazışmaları yapmak ve işlemleri takip etmek.

3.3. Mirasın Dağıtılması

Terekenin Paylaştırılması: Miras bırakanın malvarlığının, yasal miras payları oranında veya vasiyetname doğrultusunda mirasçılar arasında paylaştırılmasına yardımcı olmak.
Anlaşmazlıkların Çözümü: Mirasçılar arasında paylaşım konusunda anlaşmazlık çıkması halinde, müzakereler yoluyla veya dava yoluyla çözüm bulmak.
Ortaklığın Giderilmesi: Mirasçıların anlaşamaması durumunda, ortaklığın giderilmesi davası açarak, miras mallarının mahkeme yoluyla paylaşılmasını sağlamak.

3.4. Miras İntikal Vergisi Danışmanlığı

Vergi Hesaplaması: Miras kalan malvarlığının değerine göre ödenecek veraset ve intikal vergisinin hesaplanması.
Beyanname Hazırlama: Veraset ve intikal vergisi beyannamesinin hazırlanması ve süresi içinde vergi dairesine verilmesi.
Vergi İndirimleri ve İstisnaları: Mirasçılara, vergi indirimleri ve istisnaları konusunda bilgi verilmesi ve bu haklardan yararlanmalarının sağlanması.
Vergi Uyuşmazlıkları: Vergi dairesi ile yaşanabilecek uyuşmazlıklarda, mirasçıların temsil edilmesi ve itiraz/dava süreçlerinin yürütülmesi.

3.5. Vasiyetname ve Diğer Ölüme Bağlı Tasarrufların Hazırlanması

Vasiyetname Hazırlama: Kişilerin, ölümlerinden sonra malvarlıklarının nasıl paylaşılacağına dair iradelerini hukuka uygun bir şekilde vasiyetnameye aktarmalarına yardımcı olmak.
Miras Sözleşmesi Hazırlama: Miras bırakan ile mirasçılar arasında yapılan ve mirasın paylaşımına ilişkin hususları düzenleyen miras sözleşmelerinin hazırlanması.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Hazırlama: Bir kişinin, belirli bir kişiye ölünceye kadar bakması karşılığında, malvarlığının tamamını veya bir kısmını ona devretmesini öngören sözleşmelerin hazırlanması.
Vasiyetnamenin Yorumlanması: Miras bırakanın ölümünden sonra, vasiyetnamesinin yorumlanması ve uygulanması konusunda mirasçılara hukuki destek sağlamak.
Vasiyetnamenin İptali Davası: Vasiyetnamenin hukuka aykırı olduğunu düşünen mirasçıların, vasiyetnamenin iptali için dava açmalarına yardımcı olmak.

3.6. Devir ve İntikal İşlemleri

Tapu İşlemleri: Miras kalan taşınmazların, mirasçılar adına tapuya tescil edilmesi (intikal) işlemlerinin yapılması.
Banka İşlemleri: Miras bırakanın banka hesaplarındaki paraların mirasçılara aktarılması veya hesapların kapatılması işlemlerinin yapılması.
Araç Devri: Miras bırakanın adına kayıtlı araçların, mirasçılar adına tescil edilmesi işlemlerinin yapılması.
Şirket Hisselerinin Devri: Miras bırakanın şirket hisselerinin, mirasçılar adına devredilmesi işlemlerinin yapılması.

Sonuç

Miras hukuku, teknik ve detaylı bir hukuk dalıdır. Mirasın paylaşılması sürecinde, mirasçıların haklarını tam olarak bilmeleri ve bu hakları korumak için gerekli adımları atmaları büyük önem taşır. Bu süreçte, miras hukuku alanında uzman bir avukattan hukuki destek almak, sürecin hızlı, doğru ve adil bir şekilde sonuçlanmasını sağlayacaktır. Miras avukatı, mirasçıların haklarını koruyacak, olası hak kayıplarını önleyecek ve mirasın hukuka uygun bir şekilde paylaşılmasına yardımcı olacaktır.

Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. Uzman Avukat haklarınızı korumanıza destek olacaktır. 📞 0507 606 15 14
🚨 Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz! 🚨
https://legapro.net/

Miras Avukatı Rolü ve Önemi