Engelli Raporu ile ÖTV Muafiyetli Araç Alımı

Engelli bireylerin hayatını kolaylaştırmak ve mobilite ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, devlet tarafından sağlanan önemli imkanlardan biri de Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyetli araç alımıdır. Bu hak sayesinde, belirli şartları sağlayan engelli vatandaşlar, sıfır kilometre araç alımlarında ÖTV ödemeden, daha uygun fiyatlarla araç sahibi olabilmektedirler.

Bu kapsamlı rehberde, engelli raporu ile ÖTV muafiyetli araç alımı konusunu tüm yönleriyle ele alacağız. Kimler ÖTV muafiyetinden yararlanabilir?, Gerekli şartlar nelerdir?, Başvuru süreci nasıl işler?, Hangi belgeler gereklidir?, 2025 yılı ÖTV muafiyet limiti nedir?, Hangi araçlar alınabilir?, ÖTV muafiyeti nasıl hesaplanır?, Alınan araç nasıl kullanılır ve satılabilir mi? Bu soruların cevaplarını ve daha fazlasını, güncel mevzuat ve örneklerle birlikte bulacaksınız.

ÖTV Muafiyeti Nedir? Engelli Bireylere Sağlanan Avantaj

Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), belirli mal ve ürünlerden bir defaya mahsus alınan bir harcama vergisidir. Motorlu taşıtlar da, yüksek oranlarda ÖTV’ye tabi ürünler arasındadır. ÖTV muafiyeti ise, engelli bireylerin sosyal hayata katılımlarını kolaylaştırmak ve mobilite ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, belirli şartlar altında, araç alımlarında ÖTV ödememesini sağlayan yasal bir düzenlemedir.

4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 7/2. maddesi, engelli bireyler için ÖTV muafiyetini düzenlemektedir. Bu maddeye göre, belirli şartları sağlayan engelli bireyler, beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere, motor silindir hacmi ve satış fiyatı sınırlamalarına tabi araçları ÖTV ödemeden satın alabilirler. Ancak son düzenlemeler ışığında 27 Aralık 2024 tarihinden sonra bu süre 10 yıla çıkarılmıştır. Ayrıca ÖTV muafiyeti hakkı sadece yerli katkı oranı %40 ve üzeri olan araçlar için geçerli olacaktır.

ÖTV Muafiyetinin Amacı:

• Engelli bireylerin ulaşım sorunlarını çözmek.
• Engelli bireylerin sosyal hayata katılımını artırmak.
• Engelli bireylerin bağımsız bir şekilde hareket edebilmelerini sağlamak.
• Engelli bireylerin yaşam kalitesini yükseltmek.

ÖTV Muafiyeti ile Engelli Bireyler:

• Daha uygun fiyatlarla araç sahibi olabilirler.
• Araçlarını, kendi ihtiyaçlarına göre özel tertibatla donatabilirler.
• Toplu taşıma araçlarını kullanmakta yaşadıkları zorlukları aşabilirler.
• Daha özgür ve bağımsız bir yaşam sürebilirler.

ÖTV Muafiyetinden Kimler Yararlanabilir? Engel Oranı ve Rapor Şartları

ÖTV muafiyetinden yararlanabilecek kişiler, 4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 7/2. maddesinde ve ilgili tebliğlerde açıkça belirtilmiştir. Temel olarak, iki ana grup bu haktan yararlanabilir:

1. Engellilik Oranı %90 ve Üzeri Olanlar:

• Engel Sebebi Önemli Değil: Engel oranı %90 veya üzerinde olan bireyler, engel sebebine bakılmaksızın (ortopedik, görme, işitme, zihinsel, ruhsal vb.) ÖTV muafiyetinden yararlanabilirler.
• Sürücü Belgesi Şartı Yok: Bu gruptaki engelli bireylerin, sürücü belgesine sahip olma zorunluluğu yoktur. Araç, engelli birey adına tescil edilir ve üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımları veya noterce düzenlenmiş iş akdiyle istihdam edilen bir kişi tarafından kullanılabilir.
• Rapor Şartı: Tam teşekküllü bir hastaneden alınan Engelli Sağlık Kurulu Raporu‘nda, engel oranının %90 veya üzeri olduğunun ve engel durumunun açıkça belirtilmesi gerekmektedir. Ayrıca, 18 yaşından küçükler için, 20 Şubat 2019’dan sonra alınan raporlarda “ÇÖZGER (Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporu)” ve raporda “Özel Koşul Gereksinimi Vardır (ÖKGV)” ibaresi bulunmalıdır.
• Araç Kullanımında Kısıtlama Yok: Bu gruptaki engelli bireyler adına alınan araçlarda, özel tertibat zorunluluğu yoktur. Araç, hem engelli birey hem de başkaları tarafından kullanılabilir.

2. Engellilik Oranı %90’ın Altında Olanlar (Ortopedik Engelliler):

• Ortopedik Engel Şartı: Bu gruptan yararlanabilmek için, kişinin ortopedik bir engele sahip olması ve bu engelin araç kullanmasını zorlaştırması gerekmektedir.
• Sürücü Belgesi Şartı: Bu gruptaki engelli bireylerin, H sınıfı veya yeni tip A veya B sınıfı ehliyete sahip olmaları zorunludur. Ancak 2016 yılı öncesi alınmış H sınıfı ehliyetler artık geçerli değildir. Bu nedenle bu kişilerin ehliyetlerini yenilemeleri gerekir.
• Rapor Şartı: Tam teşekküllü bir hastaneden alınan Engelli Sağlık Kurulu Raporu’nda, engel oranının belirtilmesi ve “Sadece hareket ettirici aksamda özel tertibatlı taşıt kullanması gerekir” ibaresinin bulunması zorunludur.
• Özel Tertibat Zorunluluğu: Bu gruptaki engelli bireyler adına alınan araçlarda, engelliliğe uygun özel tertibat yaptırılması zorunludur. Örneğin, otomatik vites, özel direksiyon simidi, elden kumandalı gaz ve fren pedalları gibi.
• Araç Kullanımında Kısıtlama: Bu gruptaki engelli bireyler adına alınan araçlar, sadece engelli birey tarafından veya noter onaylı vekaletname ile yetkilendirilmiş kişiler tarafından kullanılabilir.

Önemli Notlar:

• Raporların geçerliliği için, Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş tam teşekküllü hastanelerden alınmış olması gerekmektedir.
• Engel oranının ve özel tertibat gerekliliğinin, raporlarda açık ve net bir şekilde belirtilmesi önemlidir.
• ÖTV muafiyetinden yararlanarak alınan araçların, 5 yıl (27 Aralık 2024 tarihinden sonra 10 yıl) dolmadan satılması veya devredilmesi durumunda, ÖTV’nin ödenmesi gerekmektedir.

Engel durumunuz ve ÖTV muafiyeti hakkınızla ilgili en doğru bilgiyi, bir vergi dairesine danışarak veya bir mali müşavirden destek alarak edinebilirsiniz.

ÖTV Muafiyetli Araç Alımında Yaş Sınırı Var Mı?

ÖTV muafiyetli araç alımında, engelli bireyin kendisi için bir yaş sınırı yoktur. Ancak, 18 yaşından küçük engelli bireyler adına araç alınacaksa, velayet veya vesayet durumu önem kazanır.

18 Yaşından Küçükler İçin Durum:

• Velayet Sahibi Ebeveynler: 18 yaşından küçük engelli bireyin anne ve babası, velayet hakkına dayanarak, çocukları adına ÖTV muafiyetli araç alabilirler. Bu durumda, aracın tescili engelli çocuk adına yapılır.
• Vasi Tayini: Eğer engelli bireyin anne ve babası hayatta değilse veya velayet hakları ellerinden alınmışsa, mahkeme tarafından vasi tayin edilmesi gerekir. Vasi, mahkemeden izin alarak, engelli birey adına ÖTV muafiyetli araç alabilir.

18 Yaşından Büyükler İçin Durum:

• Engel Oranı %90 ve Üzeri: 18 yaşından büyük ve engel oranı %90 ve üzeri olan bireyler, kendi adlarına ÖTV muafiyetli araç alabilirler. Bu durumda, herhangi bir yaş sınırı yoktur.
• Engel Oranı %90’ın Altında (Ortopedik Engelli): 18 yaşından büyük ve engel oranı %90’ın altında olan ortopedik engelli bireyler, kendi adlarına ÖTV muafiyetli araç alabilmek için, H sınıfı veya yeni tip A veya B sınıfı ehliyete ve “Sadece hareket ettirici aksamda özel tertibatlı taşıt kullanması gerekir” ibaresi bulunan sağlık kurulu raporuna sahip olmalıdırlar. Bu durumda da, herhangi bir yaş sınırı yoktur.

Özetle:

• Engelli bireyin kendisi için bir yaş sınırı bulunmamaktadır.
• 18 yaşından küçük engelli bireyler adına, velayet sahibi ebeveynler veya mahkeme tarafından atanan vasi, ÖTV muafiyetli araç alabilir.
• 18 yaşından büyük engelli bireyler, engel durumlarına ve raporlarına göre, kendi adlarına ÖTV muafiyetli araç alabilirler.

Önemli Not: ÖTV muafiyetli araç alımında, yaş sınırı olmamakla birlikte, araç kullanma ehliyetine sahip olma (engel oranı %90’ın altında olan ortopedik engelliler için) ve gerekli sağlık kurulu raporuna sahip olma gibi diğer şartların da sağlanması gerekmektedir.

ÖTV Muafiyetli Araç Alımında Kullanım Koşulları: Aracı Kimler Kullanabilir?

ÖTV muafiyetiyle alınan araçların kullanımı, engelli bireyin engel oranına ve aracın özel tertibatlı olup olmamasına göre değişiklik gösterir.

1. Engel Oranı %90 ve Üzeri Olanlar:

• Araç Sahibi: Aracın sahibi, engelli bireyin kendisidir.
• Kullanıcılar: Bu durumda, aracı sadece engelli birey kullanmak zorunda değildir. Engelli bireyin üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımları (anne, baba, kardeş, çocuk, torun, amca, dayı, hala, teyze, eşin anne, babası, kardeşleri vb.) veya noter onaylı iş sözleşmesiyle istihdam edilen bir sürücü kullanabilir.
• Özel Tertibat: Bu araçlarda özel tertibat zorunluluğu yoktur. Ancak, istenirse, engelli bireyin ihtiyacına göre özel tertibat takılabilir.
• Ticari Kullanım Yasağı: Bu araçlar, ticari amaçla kullanılamaz.

2. Engel Oranı %90’ın Altında Olan Ortopedik Engelliler:

• Araç Sahibi: Aracın sahibi, engelli bireyin kendisidir.
• Kullanıcılar: Bu araçları sadece engelli bireyin kendisi kullanabilir. Ancak, engelli bireyin kanuni temsilcisi (vasi) tarafından, aracın engelli bireyin taşınması amacıyla kullanılmasına izin verilebilir. Bunun dışında, başka kişilerin kullanması yasaktır.
• Özel Tertibat: Bu araçlarda, engelliliğe uygun özel tertibat (otomatik vites, özel direksiyon simidi, elden kumandalı gaz ve fren pedalları vb.) olması zorunludur.
• Sürücü Belgesi: Engelli bireyin, H sınıfı veya yeni tip A veya B sınıfı ehliyete sahip olması ve ehliyetinde “özel tertibatlı araç kullanabilir” ibaresinin bulunması gerekir.
• Ticari Kullanım Yasağı: Bu araçlar, ticari amaçla kullanılamaz.

Önemli Notlar:

• Usulsüz Kullanım: ÖTV muafiyetli araçların, yetkisi olmayan kişiler tarafından kullanıldığının tespit edilmesi halinde, ÖTV farkı, cezalı olarak tahsil edilir ve aracın trafikten men edilmesi gibi yaptırımlar uygulanabilir.
• Tescil İşlemleri: Aracın tescil belgesine, kimlerin kullanabileceğine dair şerh düşülür.
• Denetim: Trafik denetimlerinde, aracı kullanan kişinin yetkili olup olmadığı kontrol edilir.

ÖTV muafiyetli araç alırken, aracın kimler tarafından kullanılabileceğini dikkatlice incelemeniz ve bu kurallara uymanız önemlidir. Aksi takdirde, ciddi cezai yaptırımlarla karşılaşabilirsiniz.

ÖTV Muafiyetli Araçlarda Satış Yasağı ve Süreler: 5 Yıl mı, 10 Yıl mı?

ÖTV muafiyetiyle alınan araçlar için, belirli bir süre boyunca satış ve devir yasağı uygulanmaktadır. Bu süre, 27 Aralık 2024 tarihine kadar yapılan alımlar için 5 yıl iken, bu tarihten sonra alınan araçlar için 10 yıl olarak güncellenmiştir.

Yasal Düzenlemeler:

• 4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 7/2. maddesi: Bu madde, engelli bireylerin ÖTV muafiyetli araç alımını ve bu araçların satışı ile ilgili kısıtlamaları düzenlemektedir.
• 7537 Sayılı Kanun (27 Aralık 2024): Bu kanun ile ÖTV muafiyetli araçlar için 5 yıllık satış yasağı süresi, 10 yıla çıkarılmıştır.

Satış Yasağı Süreleri:

• 27 Aralık 2024 Tarihinden Önce Alınan Araçlar: Bu araçlar için 5 yıllık satış yasağı süresi geçerlidir. Yani, aracın ilk iktisap (alım) tarihinden itibaren 5 yıl geçmeden ÖTV ödenmeksizin satışı veya devri yapılamaz.
• 27 Aralık 2024 Tarihinden Sonra Alınan Araçlar: Bu araçlar için 10 yıllık satış yasağı süresi geçerlidir. Yani, aracın ilk iktisap tarihinden itibaren 10 yıl geçmeden ÖTV ödenmeksizin satışı veya devri yapılamaz.

Süre Dolmadan Satış veya Devir:

• ÖTV Ödeme Zorunluluğu: 5 veya 10 yıllık süre dolmadan ÖTV muafiyetli aracı satmak veya devretmek isterseniz, aracı alırken ödemediğiniz ÖTV’yi, satış veya devir tarihindeki güncel oranlar üzerinden ve gecikme faiziyle birlikte ödemek zorundasınız.
• İstisnai Durumlar: Ancak, aracın trafik kazası, yangın, deprem gibi mücbir sebeplerle kullanılamaz hale gelmesi (pert olması) veya çalınması gibi durumlarda, ÖTV ödemeden satış veya devir yapılabilir.

Süre Dolduktan Sonra Satış veya Devir:

• 5 veya 10 yıllık süre dolduktan sonra, aracı ÖTV ödemeden satabilir veya devredebilirsiniz. Bu durumda, yeni alıcı da ÖTV ödemez.

Önemli Notlar:

• Veraset Yoluyla İntikal: ÖTV muafiyetli araç sahibinin vefatı durumunda, araç, mirasçılara ÖTV ödenmeden intikal eder. Ancak, mirasçıların aracı kendi adlarına tescil ettirebilmeleri için, veraset ve intikal vergisini ödemeleri gerekir.
• Satış Yasağına Aykırılık: Satış yasağına aykırı hareket edenler hakkında, vergi ziyaı cezası uygulanır ve ÖTV, gecikme faiziyle birlikte tahsil edilir. Ayrıca, hapis cezası ile cezalandırılma ihtimali de vardır.

ÖTV muafiyetli araç alırken, satış yasağı süresini ve bu süre dolmadan satış yapmanın sonuçlarını dikkate almanız önemlidir. Bu konuda, bir mali müşavirden veya vergi dairesinden detaylı bilgi alabilirsiniz.

2025 Yılı İtibariyle ÖTV Muafiyeti ile Alınabilecek Araçlar: Limitler ve Modeller

2025 yılı itibariyle, ÖTV muafiyeti ile alınabilecek araçlar için motor silindir hacmi ve vergisiz satış fiyatı (ÖTV matrahı) bakımından belirli limitler uygulanmaktadır. Ayrıca, 27 Aralık 2024 tarihli kanun değişikliği ile, yerli üretim zorunluluğu ve katkı oranı şartı getirilmiştir.

2025 Yılı ÖTV Muafiyet Limitleri:

• Motor Silindir Hacmi:
  • Binek otomobiller ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar için: 1600 cm³’ü geçmeyen
  • Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar için: 2800 cm³’ü geçmeyen
  • Motosikletler: Motor silindir hacmi sınırlaması yoktur.
• Vergisiz Satış Fiyatı (ÖTV Matrahı):
  • 2.290.200 TL’nin altında olan araçlar ÖTV’den muaf olabilir Ancak bu tutar araç satışı esnasında vergiler dahil fiyat üzerinden hesaplandığı için piyasada satılan araçların fiyatı 1.600.000 TL civarında olmaktadır.
  • Hesaplanması gereken ÖTV ve diğer her türlü vergiler dahil bedeli 2.247.114 TL’yi aşan taşıtlar için ÖTV muafiyeti uygulanmaz.
• Yerli Üretim ve Katkı Oranı:
  • 27 Aralık 2024 tarihinden itibaren, ÖTV muafiyetli araç alımında, yerli üretim ve en az %40 yerli katkı oranı şartı getirilmiştir. Yani, ÖTV’siz alınabilecek araçların Türkiye’de üretilmiş ve üretiminde kullanılan parçaların, malzemelerin en az %40’ının yerli olması gerekmektedir.

2025 Yılı İtibariyle ÖTV Muafiyeti ile Alınabilecek Araç Modelleri (Tahmini):

Şu an için, 2025 yılında hangi araçların ÖTV muafiyeti kapsamında olacağını kesin olarak söylemek mümkün değildir. Ancak, 2024 yılı fiyatları, motor silindir hacimleri ve yerli üretim durumu dikkate alınarak, bazı tahminlerde bulunabiliriz.

ÖTV muafiyeti ile alınabileceği tahmin edilen bazı araç modelleri şunlardır:

• Togg: T10X modeli
• Fiat: Egea Sedan, Egea Cross, Egea Cross Wagon (bazı versiyonları)
• Hyundai: i10, i20, Bayon (bazı versiyonları)
• Renault: Clio, Taliant, Duster, Megane Sedan (bazı versiyonları)
• Toyota: Corolla Sedan, CH-R (bazı versiyonları)

Önemli Notlar:

• Bu liste, tahmini bir listedir ve değişiklik gösterebilir. Kesin liste, 2025 yılı itibariyle araç fiyatları ve ÖTV oranları netleştikten sonra belirlenecektir.
• Araç bayileriyle iletişime geçerek, güncel fiyatlar ve ÖTV muafiyeti kapsamındaki modeller hakkında bilgi alabilirsiniz.
• Yerli üretim ve katkı oranı şartı, ÖTV muafiyetli alınabilecek araç modellerini sınırlayabilir.
• 2.290.200 TL’lik fiyat limiti bir çok aracın kapsam dışında kalmasına neden olabilir. Ancak bu tutar araç satışı esnasında vergiler dahil fiyat üzerinden hesaplandığı için piyasada satılan araçların fiyatı 1.600.000 TL civarında olması muhtemeldir.

ÖTV muafiyetli araç almadan önce, mutlaka yetkili bayilerden ve vergi dairelerinden güncel ve kesin bilgileri teyit etmeniz önemlidir.

ÖTV Muafiyetli Araçlarda MTV Muafiyeti: Motorlu Taşıtlar Vergisinden Muafiyet

ÖTV muafiyeti ile araç alan engelli bireyler, Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ödemekten de muaftırlar. Bu muafiyet, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nun 4. maddesinde düzenlenmiştir.

MTV Muafiyetinden Yararlanma Şartları:

• Engel Oranı: Engel oranı %90 ve üzeri olanlar veya ortopedik engeli olup aracı hareket ettirici özel tertibat yaptıranlar MTV’den muaftır.
• Araç Sahibi: MTV muafiyeti, aracın engelli birey adına kayıtlı ve tescilli olması durumunda geçerlidir.
• Bildirim Zorunluluğu: MTV muafiyetinden yararlanmak için, engelli bireyin durumunu ve aracın özel tertibatlı olduğunu belirten bir dilekçe ile ilgili vergi dairesine bildirimde bulunulması gerekmektedir.

Gerekli Belgeler:

• Dilekçe: Engelli bireyin durumunu ve aracın özel tertibatlı olduğunu belirten, MTV muafiyeti talebini içeren dilekçe.
• Engelli Sağlık Kurulu Raporu: Engel oranını ve varsa özel tertibat gerekliliğini gösteren raporun aslı veya onaylı örneği.
• Araç Tescil Belgesi (Ruhsat): Aracın engelli birey adına kayıtlı olduğunu gösteren belge.
• Kimlik Belgesi: Engelli bireyin kimlik belgesinin fotokopisi.

Başvuru Yeri:

• MTV muafiyeti için aracın kayıtlı olduğu yerdeki vergi dairesine başvuru yapılır.

Önemli Notlar:

• ÖTV muafiyeti ile MTV muafiyeti birbirinden bağımsızdır. ÖTV muafiyeti ile araç almış olmak, otomatik olarak MTV muafiyeti sağlamaz. MTV muafiyeti için ayrıca başvuru yapılması gerekmektedir.
• Özel tertibatlı araçlarda, tertibatın raporda belirtilen engele uygun olması gerekir. Aksi takdirde, MTV muafiyeti uygulanmaz.
• MTV muafiyeti, aracın engelli birey adına kayıtlı olduğu süre boyunca geçerlidir. Aracın satılması veya devredilmesi durumunda, muafiyet sona erer.
• Muafiyet şartlarını taşımadığı halde MTV ödemeyenler hakkında cezai işlem yapılır.

MTV muafiyeti, engelli bireylerin araç sahibi olmalarını kolaylaştıran ve ekonomik yüklerini hafifleten önemli bir düzenlemedir.

Engelli Araçlarında ÖTV Muafiyeti Nasıl Hesaplanır? Örnek Hesaplama Tablosu

Engelli araç alımında ÖTV muafiyeti hesaplaması, aracın motor silindir hacmine ve vergisiz satış fiyatına (ÖTV matrahı) göre belirlenen ÖTV oranının uygulanmasıyla gerçekleştirilir.

Hesaplama Adımları:

1. Aracın ÖTV Oranını Belirleyin: ÖTV oranları, 4760 Sayılı Özel Tıketim Vergisi Kanununa ekli (II) Sayılı Liste’ye göre aracın motor silindir hacmi ve ÖTV matrahına göre belirlenir.
2. Aracın Vergisiz Satış Fiyatını (ÖTV Matrahı) Belirleyin: Bu bilgi, araç bayisinden veya aracın faturasından öğrenilebilir.
3. ÖTV Tutarını Hesaplayın: Aracın vergisiz satış fiyatını, ilgili ÖTV oranı ile çarparak ÖTV tutarını hesaplayın.
4. KDV Tutarını Hesaplayın: ÖTV muafiyeti, KDV’yi etkilemez. Aracın ÖTV dahil satış fiyatı üzerinden %18 KDV hesaplayın. (Ticari araçlarda farklılık gösterir)
5. ÖTV Muafiyetli Satış Fiyatını Hesaplayın: Aracın ÖTV ve KDV dahil toplam satış fiyatından, hesapladığınız ÖTV tutarını çıkararak, ÖTV muafiyetli satış fiyatını bulun.

Örnek Hesaplama:

• Araç: Motor silindir hacmi 1.4, vergisiz satış fiyatı 900.000 TL olan bir otomobil.
• ÖTV Oranı: 900.000 TL ÖTV matrahı için %80 (2024 yılı için geçerli oran)
• ÖTV Tutarı: 900.000 TL x %80 = 720.000 TL
• ÖTV Dahil Fiyat: 900.000 TL + 720.000 TL = 1.620.000 TL
• KDV Tutarı: 1.620.000 TL x %20 = 324.000 TL
• KDV Dahil Toplam Fiyat: 1.620.000 + 324.000 = 1.944.000 TL
• ÖTV Muafiyetli Satış Fiyatı: 1.944.000 TL – 720.000 TL = 1.224.000 TL

Bu örnekte, engelli birey, 2.247.114 TL sınırını aşmadığı için, 1.944.000 TL değerindeki aracı 720.000 TL ÖTV ödemeden, 1.224.000 TL’ye satın alabilecektir.

Örnek Hesaplama Tablosu:

Önemli Notlar:

• Bu hesaplamalar ve tablo, örnek niteliğindedir. Gerçek fiyatlar, araç bayisine, aracın modeline ve donanımına göre değişiklik gösterebilir.
• ÖTV muafiyetli araç alımında, 2025 yılı için üst sınır 2.247.114 TL’dir (vergiler dahil). Bu sınırı aşan araçlar için ÖTV muafiyeti uygulanmaz.
• Engelli bireyler, ÖTV muafiyetine ek olarak, Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV)’den de muaftırlar.

ÖTV muafiyetli araç almadan önce, bir mali müşavire veya vergi dairesine danışarak, güncel oranlar ve hesaplama yöntemleri hakkında detaylı bilgi almanız ve kendi durumunuza özel bir hesaplama yaptırmanız önemlidir.

ÖTV Muafiyetli Aracın Mirasçılara İntikali: Miras Durumunda Ne Olur?

ÖTV muafiyeti ile alınan aracın vefat durumunda mirasçılara intikali, özel bir prosedüre tabidir. Mirasçıların ÖTV ödeyip ödemeyeceği, aracın ilk iktisap tarihinden itibaren geçen süreye ve mirasçıların sayısına bağlı olarak değişir.

Miras Durumunda ÖTV Muafiyeti:

• İlk İktisap Tarihinden İtibaren 5 Yıl Geçmemişse (27 Aralık 2024’den Önce Alınan Araçlar):
  • Tek Mirasçı Varsa: Mirasçı, aracı kendi adına tescil ettirmek isterse, ÖTV ödemek zorundadır. Ancak, aracı ÖTV mükellefi olan bir kişiye veya kuruma satarsa, ÖTV ödemez.
  • Birden Fazla Mirasçı Varsa: Mirasçılar, aracı kendi aralarında anlaşarak bir mirasçı adına tescil ettirebilir veya ÖTV mükellefi olan bir kişiye veya kuruma satabilirler. Ancak, mirasçılardan biri adına tescil ettirilmek istenirse, diğer mirasçıların feragatname vermesi ve aracı tescil ettirecek mirasçının, kendi miras payına düşen kısım hariç olmak üzere, ÖTV ödemesi gerekir.
• İlk İktisap Tarihinden İtibaren 5 Yıl Geçmişse (27 Aralık 2024’den Önce Alınan Araçlar):
  • Mirasçılar, ÖTV ödemeden aracı kendi adlarına veya üçüncü bir kişiye devredebilirler.
• İlk İktisap Tarihinden İtibaren 10 Yıl Geçmemişse (27 Aralık 2024’den Sonra Alınan Araçlar):
  • Tek Mirasçı Varsa: Mirasçı, aracı kendi adına tescil ettirmek isterse, ÖTV ödemek zorundadır. Ancak, aracı ÖTV mükellefi olan bir kişiye veya kuruma satarsa, ÖTV ödemez.
  • Birden Fazla Mirasçı Varsa: Mirasçılar, aracı kendi aralarında anlaşarak bir mirasçı adına tescil ettirebilir veya ÖTV mükellefi olan bir kişiye veya kuruma satabilirler. Ancak, mirasçılardan biri adına tescil ettirilmek istenirse, diğer mirasçıların feragatname vermesi ve aracı tescil ettirecek mirasçının, kendi miras payına düşen kısım hariç olmak üzere, ÖTV ödemesi gerekir.
• İlk İktisap Tarihinden İtibaren 10 Yıl Geçmişse (27 Aralık 2024’den Sonra Alınan Araçlar):
  • Mirasçılar, ÖTV ödemeden aracı kendi adlarına veya üçüncü bir kişiye devredebilirler.

Mirasçıların Yapması Gerekenler:

• Veraset İlamı Almak: Engelli bireyin vefatından sonra, mirasçıların sulh hukuk mahkemesinden veraset ilamı (mirasçılık belgesi) almaları gerekir.
• Vergi Dairesine Bildirim: Mirasçılar, veraset ilamı ve aracın ruhsatı ile birlikte, aracın kayıtlı olduğu yerdeki vergi dairesine başvurarak, veraset ve intikal vergisini ödemeli ve aracın mirasçılar adına tescilini yaptırmalıdır.
• ÖTV Ödemesi (Gerekiyorsa): Eğer aracın ilk iktisap tarihinden itibaren 5 yıl (veya yeni düzenleme ile 10 yıl) geçmemişse ve mirasçılardan biri aracı kendi adına tescil ettirmek istiyorsa, kendi miras payına düşen kısım hariç olmak üzere ÖTV ödemesi gerekir.

Önemli Notlar:

• Mirasçıların, engelli bireyin vefatını ve aracın intikal durumunu, ilgili vergi dairesine bildirmeleri önemlidir. Aksi takdirde, gecikme zammı ve vergi cezası ile karşılaşabilirler.
• Miras yoluyla intikal eden araçlarda, ÖTV muafiyeti, mirasçının engelli olup olmamasına bakılmaksızın, yukarıda belirtilen şartlar dahilinde devam eder veya sona erer.
• Mirasçıların, ÖTV muafiyeti ile ilgili haklarını tam olarak anlayabilmeleri ve gerekli işlemleri doğru bir şekilde yapabilmeleri için, bir mali müşavirden veya vergi dairesinden bilgi almaları tavsiye edilir.

Miras yoluyla intikal, ÖTV muafiyetli araçların satış ve devir işlemlerinde özel bir durumdur. Bu nedenle, mirasçıların, yasal haklarını ve yükümlülüklerini bilmeleri ve buna göre hareket etmeleri önemlidir.

%40 ve Üzeri Engelli Raporu ile Araç Alımı: Şartlar ve Bilinmesi Gerekenler

%40 ve üzeri engelli raporu ile araç alımında, ÖTV muafiyeti ve MTV muafiyeti gibi avantajlardan yararlanmak mümkündür. Ancak, bu haktan yararlanabilmek için raporun ve engelli bireyin durumunun belirli şartları sağlaması gerekmektedir.

%40 ve Üzeri Engelli Raporu ile Araç Alımında ÖTV Muafiyeti Şartları:

• Engel Oranı: Engel oranının %40 ve üzeri olması gerekmektedir. Ancak, ÖTV muafiyetinden yararlanmak için engel oranı tek başına yeterli değildir.
• Raporun Niteliği: Alınan engelli sağlık kurulu raporunda, “Sadece hareket ettirici aksamda özel tertibatlı taşıt kullanması gerekir” ibaresinin bulunması zorunludur. Bu ibare, engelli bireyin ortopedik bir engele sahip olduğunu ve araç kullanabilmek için özel tertibata ihtiyaç duyduğunu gösterir.
• Sürücü Belgesi: Engelli bireyin, H sınıfı veya yeni tip A veya B sınıfı ehliyete sahip olması ve ehliyetinde “özel tertibatlı araç kullanabilir” ibaresinin bulunması gerekmektedir.
• Araçta Özel Tertibat: Alınacak araçta, engelli bireyin engellilik durumuna uygun özel tertibat (örneğin, otomatik vites, özel direksiyon simidi, elden kumandalı gaz ve fren pedalları) bulunması zorunludur.
• Araç Tipi ve Motor Hacmi: ÖTV muafiyeti, belirli tiplerdeki ve motor silindir hacmindeki araçlar için geçerlidir. Binek otomobiller ve insan taşımak için imal edilmiş diğer araçlarda motor silindir hacmi 1.600 cm³’ü geçmemelidir.
• Yaş Sınırı: Engelli bireyin kendisi için yaş sınırı yoktur. Ancak, 18 yaşından küçükler için velayet veya vesayet durumu dikkate alınır.

%40 ve Üzeri Engelli Raporu ile Araç Alımında MTV Muafiyeti:

• Engel Oranı: Engel oranı %40 ve üzeri olan ve “Sadece hareket ettirici aksamda özel tertibatlı taşıt kullanması gerekir” ibaresi bulunan rapora sahip engelli bireyler, MTV’den de muaf tutulurlar.
• Bildirim: MTV muafiyetinden yararlanmak için, ilgili vergi dairesine başvuru yapılması ve gerekli belgelerin sunulması gerekmektedir.

Önemli Notlar:

• %90 ve üzeri engelli raporu olanlar için farklı düzenlemeler geçerlidir. Bu kişiler, özel tertibat zorunluluğu olmadan ve sürücü belgesi sahibi olmadan da ÖTV muafiyetinden yararlanabilirler.
• Raporun, yetkili hastanelerden alınmış olması ve güncel tarihli olması önemlidir.
• ÖTV muafiyetli araç alımında, aracın 5 yıl (27 Aralık 2024’ten sonra alınan araçlar için 10 yıl) boyunca satılamayacağına dair kısıtlamalar bulunmaktadır.

%40 ve üzeri engelli raporu ile araç alımı, engelli bireylerin hayatını kolaylaştıran ve mobilite özgürlüklerini artıran önemli bir haktır. Ancak, bu haktan yararlanabilmek için, yukarıda belirtilen şartların sağlanması ve gerekli prosedürlerin takip edilmesi gerekmektedir.

Sonuç: Engelli Bireylerin Mobilitesi İçin Önemli Bir Adım

Engelli raporu ile ÖTV muafiyetli araç alımı, engelli vatandaşlarımızın sosyal hayata katılımını kolaylaştıran, bağımsızlıklarını artıran ve yaşam kalitelerini yükselten önemli bir düzenlemedir. Bu hak sayesinde, engelli bireyler, daha uygun fiyatlarla araç sahibi olabilmekte ve ulaşım konusundaki engelleri büyük ölçüde aşabilmektedirler.

Bu rehberde, ÖTV muafiyetli araç alımı konusunu tüm detaylarıyla ele aldık. Kimlerin yararlanabileceğinden, gerekli şartlara, başvuru sürecinden, araç kullanımı ve satışına kadar birçok önemli noktaya değindik. Ayrıca, 2025 yılı limitleri, MTV muafiyeti, ÖTV hesaplaması, miras yoluyla intikal ve %40 engelli raporu ile araç alımı gibi konularda da kapsamlı bilgiler sunduk.

Unutulmamalıdır ki:

• ÖTV muafiyeti, bir haktır ve bu haktan yararlanma şartlarını sağlayan tüm engelli bireyler, bu haktan faydalanabilirler.
• Başvuru süreci, gerekli belgeler ve diğer detaylar konusunda bilgi sahibi olmak, işlemlerin hızlı ve sorunsuz bir şekilde tamamlanması için önemlidir.
• ÖTV muafiyeti ile alınan araçların kullanımında ve satışında belirli kurallara uyulması gerekmektedir.
• Bu süreçte, bir sigorta avukatından veya mali müşavirden hukuki destek almak, hak kaybına uğramamanız açısından faydalı olacaktır.

Engelli bireylerin mobilitesini artırmak ve hayatlarını kolaylaştırmak için atılan her adım, daha kapsayıcı ve eşitlikçi bir toplum yaratma yolunda atılmış önemli bir adımdır. ÖTV muafiyetli araç alımı da, bu yolda atılmış önemli adımlardan biridir.

Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. Uzman Avukat haklarınızı korumanıza destek olacaktır. 📞 0507 606 15 14

🚨 Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz! 🚨

https://legapro.net/