Ankara Anlaşması, Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasında, Türk vatandaşlarına AB ülkelerinde iş kurma, çalışma ve serbest dolaşım gibi haklar tanıyan önemli bir anlaşmadır. 1963 yılında imzalanan ve Türkiye’nin AB’ye giden yolculuğundaki ilk resmi adım olarak kabul edilen bu anlaşma, günümüzde de geçerliliğini korumakta ve Türk vatandaşları için Avrupa’da yeni fırsatlar sunmaktadır. Bu makalede, Ankara Anlaşması’nın ne olduğunu, tarihsel arka planını, sağladığı hakları, Hollanda, Almanya, İrlanda ve İngiltere gibi ülkeler özelinde başvuru şartlarını, gerekli finansal kaynakları ve 2024 yılı itibariyle güncel durumu detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

İçindekiler

Ankara Anlaşması Nedir?

Ankara Anlaşması, resmi adıyla “Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu Arasında Ortaklık Yaratan Anlaşma”, 12 Eylül 1963 tarihinde Ankara’da imzalanan ve 1 Aralık 1964 tarihinde yürürlüğe giren uluslararası bir anlaşmadır. Bu anlaşma, Türkiye’nin o zamanki adıyla Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET), şimdiki adıyla Avrupa Birliği (AB) ile ilişkilerinin temelini oluşturmaktadır.

Anlaşmanın Temel Amacı:

Ankara Anlaşması’nın temel amacı, Türkiye ile AET arasında bir ortaklık ilişkisi kurmak ve Türkiye’nin AET’ye tam üyeliğini kolaylaştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda, taraflar arasında aşamalı olarak bir gümrük birliği kurulması ve ekonomik politikaların yakınlaştırılması öngörülmüştür.

Anlaşmanın Sağladığı Haklar:

Ankara Anlaşması, Türk vatandaşlarına AB ülkelerinde iş kurma, çalışma ve serbest dolaşım gibi haklar tanımaktadır. Bu haklar, anlaşmanın “Katma Protokol” ve “1/80 ve 3/80 sayılı Ortaklık Konseyi Kararları” ile detaylandırılmıştır.

Ankara Anlaşması’nın Kapsamı:

Ekonomik Entegrasyon: Gümrük birliği, malların serbest dolaşımı, sermayenin serbest dolaşımı, hizmetlerin serbest dolaşımı gibi alanlarda işbirliği.
Siyasi Diyalog: Türkiye ile AB arasında düzenli siyasi diyalog mekanizmalarının kurulması.
Mali İşbirliği: Türkiye’nin ekonomik kalkınmasına destek olmak amacıyla AB tarafından mali yardım sağlanması.
Vize Serbestisi: Türk vatandaşlarına vize serbestisi sağlanması için çalışmalar yapılması. (Bu hedef henüz gerçekleşmemiştir.)
Tam Üyelik Perspektifi: Türkiye’nin AB’ye tam üyelik perspektifinin teyit edilmesi.

Ankara Anlaşması’nın Önemi:

Türkiye-AB İlişkilerinin Temeli: Ankara Anlaşması, Türkiye-AB ilişkilerinin hukuki temelini oluşturmaktadır.
Ekonomik Kalkınmaya Katkı: Anlaşma, Türkiye’nin ekonomik kalkınmasına ve modernleşmesine önemli katkılar sağlamıştır.
Avrupa’ya Açılan Kapı: Anlaşma, Türk vatandaşlarına Avrupa’da iş kurma ve çalışma imkanı sunarak, Avrupa’ya açılan bir kapı olmuştur.
İlk Adım: Ankara Anlaşması, Türkiye’nin AB’ye tam üyelik hedefi doğrultusunda atılmış ilk ve en önemli adımdır.

Ankara Anlaşması’nın Tarihsel Arka Planı

1950’li yıllarda, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından Avrupa’da kalıcı barışı tesis etmek ve ekonomik kalkınmayı sağlamak amacıyla bölgesel entegrasyon çabaları hız kazanmıştı. Bu kapsamda, 1957 yılında Roma Antlaşması ile Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) kuruldu. AET’nin kurucu üyeleri Almanya, Fransa, İtalya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg‘du.

Türkiye, kuruluşundan kısa bir süre sonra, 31 Temmuz 1959 tarihinde AET’ye ortak üyelik başvurusunda bulundu. Bu başvuru, Türkiye’nin Batı ile entegrasyon ve ekonomik kalkınma hedeflerinin bir yansımasıydı.

AET, Türkiye’nin başvurusunu olumlu karşıladı ve taraflar arasında müzakereler başladı. Bu müzakereler sonucunda, 12 Eylül 1963 tarihinde Ankara Anlaşması imzalandı. Anlaşma, 1 Aralık 1964 tarihinde yürürlüğe girdi.

Ankara Anlaşması’nın imzalanmasıyla birlikte, Türkiye, AET’ye tam üyelik yolunda önemli bir adım atmış oldu. Anlaşma, Türkiye’nin ekonomik ve sosyal kalkınmasına katkıda bulunmayı, taraflar arasında ticareti geliştirmeyi ve Türkiye’nin AET’ye kademeli olarak entegrasyonunu sağlamayı amaçlıyordu.

Ankara Anlaşması’nın Türkiye’ye Etkileri

Ankara Anlaşması’nın imzalanması, Türkiye açısından ekonomik, siyasi, sosyal ve kültürel alanlarda önemli etkiler doğurmuştur.

Ekonomik Etkiler

Ticaret Hacminde Artış: Ankara Anlaşması, Türkiye ile AET/AB ülkeleri arasındaki ticaret hacminin artmasına önemli katkı sağlamıştır. Gümrük vergilerinin kademeli olarak kaldırılması, Türk ürünlerinin Avrupa pazarına girişini kolaylaştırmıştır.
Yabancı Yatırımların Artışı: Anlaşma, Türkiye’ye yabancı yatırımların artmasına da katkıda bulunmuştur.
Ekonomik Modernleşme: Ankara Anlaşması, Türkiye’nin ekonomik modernleşme sürecini hızlandırmış ve rekabet gücünün artmasına yardımcı olmuştur.
Gümrük Birliği: 1995 yılında imzalanan Gümrük Birliği Anlaşması, Ankara Anlaşması’nın öngördüğü ekonomik entegrasyonun önemli bir aşamasını oluşturmuştur.

Siyasi Etkiler

AB Üyelik Sürecinin Başlangıcı: Ankara Anlaşması, Türkiye’nin AB’ye tam üyelik sürecinin resmi başlangıcı olarak kabul edilmektedir.
Demokratikleşme Sürecine Katkı: Anlaşma, Türkiye’nin demokratikleşme ve hukukun üstünlüğü ilkelerini benimseme sürecine katkıda bulunmuştur.
Uluslararası İtibarda Artış: Anlaşma, Türkiye’nin uluslararası alandaki itibarını ve söz sahibi olma gücünü artırmıştır.

Sosyal ve Kültürel Etkiler

Avrupa ile Yakınlaşma: Ankara Anlaşması, Türkiye’nin Avrupa ile sosyal ve kültürel alanda yakınlaşmasını sağlamıştır.
Eğitim ve Kültür Değişimleri: Anlaşma, eğitim ve kültür alanlarında işbirliğini teşvik etmiş, öğrenci ve akademisyen değişim programlarının gelişmesine katkıda bulunmuştur.
Avrupa Standartlarının Benimsenmesi: Türkiye, Ankara Anlaşması ve AB’ye tam üyelik süreci çerçevesinde, birçok alanda Avrupa standartlarını benimsemiştir.

Ankara Anlaşması Kapsamında Türk Vatandaşlarına Tanınan Haklar

Ankara Anlaşması ve ilgili protokoller, Türk vatandaşlarına AB ülkelerinde belirli haklar tanımaktadır. Bu haklar, iş kurma, çalışma ve serbest dolaşım konularında yoğunlaşmaktadır.

İş Kurma Hakkı

Ankara Anlaşması, Türk vatandaşlarına AB ülkelerinde serbest meslek sahibi olarak iş kurma hakkı tanımaktadır. Bu haktan yararlanmak isteyen kişilerin, gerçekçi ve uygulanabilir bir iş planı sunmaları, işi kurmak ve yürütmek için yeterli mali kaynağa sahip olduklarını kanıtlamaları ve ilgili mesleki yeterliliklere sahip olmaları gerekmektedir.

Çalışma Hakkı

Ankara Anlaşması, Türk vatandaşlarına AB ülkelerinde ücretli olarak çalışma hakkı da tanımaktadır. Bu haktan yararlanmak isteyen kişilerin, geçerli bir iş teklifi almaları ve çalışma izni başvurusunda bulunmaları gerekmektedir.

Serbest Dolaşım Hakkı

Ankara Anlaşması, sınırlı da olsa, Türk vatandaşlarına AB ülkelerinde serbest dolaşım hakkı tanımaktadır. Bu hak, genellikle iş kurma veya çalışma amacıyla yapılan seyahatleri kapsamaktadır.

Önemli Not: Ankara Anlaşması, Türk vatandaşlarına otomatik olarak AB ülkelerinde oturum veya çalışma izni vermez. Bu hakların kullanılabilmesi için, her ülkenin kendi iç hukukundaki prosedürlerin yerine getirilmesi ve gerekli izinlerin alınması gerekmektedir.

Ankara Anlaşması’nın Uygulandığı Ülkeler ve Şartlar

Ankara Anlaşması, tüm AB üyesi ülkeler için geçerlidir. Ancak, her ülkenin Ankara Anlaşması’nı uygulama şekli ve başvuru şartları farklılık gösterebilir. Aşağıda, Hollanda, Almanya ve İrlanda özelinde Ankara Anlaşması’nın uygulanma şekli ve şartları incelenecektir.

Hollanda

Hollanda, Ankara Anlaşması kapsamında Türk vatandaşlarına serbest meslek sahibi olarak iş kurma imkanı sunmaktadır. Ancak, Hollanda’nın bu konudaki uygulaması, diğer AB ülkelerine göre daha katı ve sınırlıdır.

Hollanda Ankara Anlaşması Şartları:

Gerçekçi ve Uygulanabilir İş Planı: Başvuru sahibinin, Hollanda’da kurmayı planladığı işe ilişkin detaylı, gerçekçi ve uygulanabilir bir iş planı sunması gerekmektedir. Bu iş planında, işin tanımı, hedef pazar, pazarlama stratejisi, finansal projeksiyonlar gibi hususlar yer almalıdır.
Yeterli Sermaye: Başvuru sahibinin, işi kurmak ve en az bir yıl boyunca işletmek için yeterli sermayeye sahip olduğunu kanıtlaması gerekmektedir. Bu miktar, işin türüne ve büyüklüğüne göre değişmekle birlikte, genellikle en az 4.500 Euro olarak belirlenmiştir.
Hollanda Ekonomisine Katkı: Kurulacak işin Hollanda ekonomisine katkı sağlaması ve yenilikçi bir yönünün olması tercih edilmektedir.
Mesleki Yeterlilik: Başvuru sahibinin, kuracağı iş ile ilgili mesleki bilgi ve deneyime sahip olduğunu belgelemesi gerekmektedir.
Dil Şartı: Hollanda’da iş kurmak için resmi bir dil şartı bulunmamakla birlikte, Felemenkçe veya İngilizce bilmek iş hayatında büyük avantaj sağlayacaktır.

Başvuru Süreci:

Başvurular, Hollanda Göçmenlik ve Vatandaşlık Dairesi’ne (IND) yapılır.
Başvuru formu ve gerekli belgeler, IND’nin internet sitesinden temin edilebilir.
Başvuru ücreti ödenmelidir.
IND, başvuruyu inceleyerek kararını verir.
Başvurunun kabul edilmesi halinde, başvuru sahibine geçici oturum izni verilir. Bu izin, işin başarılı bir şekilde yürütülmesine bağlı olarak uzatılabilir.

Önemli Not: Hollanda, Ankara Anlaşması kapsamında iş kurma başvurularında puanlama sistemi uygulamaktadır. Başvuru sahibinin iş planı, sermayesi, mesleki yeterliliği ve diğer faktörler, belirli bir puanlama sistemine göre değerlendirilir ve başvuru sahibinin yeterli puanı alması gerekir.

Almanya

Almanya, Ankara Anlaşması kapsamında Türk vatandaşlarına hem iş kurma hem de çalışma hakkı tanımaktadır.

Almanya Ankara Anlaşması Şartları:

İş Kurma:

Gerçekçi İş Planı: Başvuru sahibinin, Almanya’da kurmayı planladığı işe ilişkin detaylı ve gerçekçi bir iş planı sunması gerekmektedir.
Yeterli Sermaye: İşin kurulması ve yürütülmesi için yeterli sermayenin gösterilmesi gerekmektedir. Bu miktar, işin türüne ve büyüklüğüne göre değişir.
Alman Ekonomisine Katkı: Kurulacak işin Alman ekonomisine katkı sağlaması ve istihdam yaratma potansiyeline sahip olması beklenmektedir.
Mesleki Yeterlilik: Başvuru sahibinin, kuracağı iş ile ilgili mesleki bilgi, beceri ve deneyime sahip olduğunu belgelemesi gerekmektedir.
Almanca Dil Bilgisi: Almanca dil bilgisi, zorunlu olmamakla birlikte, iş kurma ve yürütme açısından büyük önem taşımaktadır.

Çalışma:

İş Teklifi: Almanya’daki bir işverenden geçerli bir iş teklifi almış olmak.
Çalışma İzni: İş teklifi alındıktan sonra, çalışma izni için başvuruda bulunulması gerekmektedir.
Mesleki Yeterlilik: Çalışılacak işe uygun mesleki yeterliliğe sahip olmak.
Almanca Dil Bilgisi: Çalışma izni için belirli bir seviyede Almanca bilgisi aranabilir.

Başvuru Süreci:

Başvurular, Almanya’nın dış temsilciliklerine (büyükelçilik veya konsolosluk) yapılır.
Gerekli belgeler ve başvuru formu, eksiksiz olarak doldurulmalıdır.
Başvuru ücreti ödenmelidir.
Başvuru, Alman makamları tarafından incelenir ve karara bağlanır.

Önemli Notlar:

Almanya’da Ankara Anlaşması kapsamında iş kuran Türk vatandaşları, 3 yıl sonra serbest mesleklerini icra etme ve işçi çalıştırma hakkına sahip olurlar.
Almanya’da Ankara Anlaşması kapsamında 4 yıl kesintisiz çalışan Türk vatandaşları, süresiz çalışma izni alabilirler.
Almanya’da 5 yıl kesintisiz ikamet eden Türk vatandaşları, süresiz oturum izni için başvurabilirler.

İrlanda

İrlanda, Ankara Anlaşması’nı sınırlı bir şekilde uygulamaktadır. İrlanda, Ankara Anlaşması kapsamında Türk vatandaşlarına iş kurma veya çalışma hakkı için özel bir düzenleme getirmemiştir.

İrlanda’da Çalışmak veya İş Kurmak İsteyen Türk Vatandaşları:

Genel Göçmenlik Kurallarına tabidirler.
Çalışma izni veya iş kurma izni için, İrlanda’nın göçmenlik yasalarında belirtilen şartları sağlamaları gerekmektedir.

Önemli Not: İrlanda’da Ankara Anlaşması kapsamında özel bir başvuru yolu bulunmadığı için, Türk vatandaşlarının İrlanda’da çalışmak veya iş kurmak için İrlanda Büyükelçiliği veya Konsolosluğu ile iletişime geçerek güncel bilgi almaları ve genel göçmenlik prosedürlerini takip etmeleri gerekmektedir.

Ankara Anlaşması İçin Gerekli Sermaye Miktarı

Ankara Anlaşması kapsamında AB ülkelerinde iş kurmak isteyen Türk vatandaşlarının belirli bir sermaye miktarını göstermeleri gerekmektedir. Ancak, bu miktar, ülkelere ve kurulacak işin niteliğine göre değişiklik göstermektedir.

Genel Olarak:

Kesin bir alt sınır belirtilmemiştir. Ancak, başvuru sahibinin, kurmayı planladığı işi kurmak, yürütmek ve kendi geçimini sağlamak için yeterli mali kaynağa sahip olduğunu kanıtlaması gerekmektedir.
İş Planı Önemli: İş planında, işin niteliği, hedef pazar, pazarlama stratejisi, tahmini gelir-gider tablosu ve ihtiyaç duyulan sermaye miktarı detaylı bir şekilde açıklanmalıdır.
Ülkelere Göre Değişiklik: Her ülkenin kendi iç hukukuna göre belirlediği asgari sermaye miktarları farklılık gösterebilir. Örneğin, Hollanda için en az 4.500 Euro gibi bir miktar belirtilirken, Almanya için kesin bir miktar belirtilmemekle birlikte, işin niteliğine göre değişen ve genellikle 5.000 – 20.000 Euro arasında bir sermaye yeterli görülebilmektedir.
Yaşam Masrafları: Başvuru sahibinin, iş kurma sürecinde ve işin ilk aylarında kendi yaşam masraflarını karşılayabilecek maddi imkana sahip olduğunu da göstermesi önemlidir. Bu miktar, ülkeye ve yaşam standartlarına göre değişir. Örneğin, Almanya’da aylık ortalama 1.000 – 2.500 Euro arası bir yaşam maliyeti öngörülebilirken, bu miktar Hollanda’da daha farklı olabilir.

Öneri:

Ankara Anlaşması kapsamında iş kurmayı düşündüğünüz ülke ve iş kolu özelinde, deneyimli bir danışmanlık firmasından veya avukattan bilgi almanız, gerekli sermaye miktarı konusunda daha net bir fikir edinmenizi sağlayacaktır.

İngiltere ve Ankara Anlaşması: Brexit Sonrası Durum

İngiltere, 31 Ocak 2020 tarihinde Avrupa Birliği’nden ayrılmış (Brexit) ve 31 Aralık 2020 tarihinde de geçiş süreci sona ermiştir. Bu tarihten itibaren, İngiltere, Ankara Anlaşması’na taraf değildir.

Brexit’in Sonuçları:

Yeni Başvurular Kabul Edilmiyor: İngiltere, 31 Aralık 2020 tarihinden sonra Ankara Anlaşması kapsamında yeni başvuru kabul etmemektedir.
Mevcut Haklar Korunuyor: Ancak, bu tarihten önce Ankara Anlaşması kapsamında İngiltere’de bulunan ve başvurusu onaylanmış Türk vatandaşlarının hakları korunmaktadır. Bu kişiler, mevcut vizeleri bitene kadar İngiltere’de kalmaya ve çalışmaya devam edebilirler. Ayrıca, 5 yıllık oturum süresini tamamladıktan sonra süresiz oturum iznine (Indefinite Leave to Remain – ILR) ve bir yıl sonra da İngiliz vatandaşlığına başvurabilirler.

İngiltere’de İş Kurmak veya Çalışmak İsteyenler İçin Alternatifler:

Brexit sonrasında, İngiltere’de iş kurmak veya çalışmak isteyen Türk vatandaşları, İngiltere’nin yeni göçmenlik sistemi ve vize kategorilerine göre başvuru yapmak zorundadırlar. Bu kapsamda, Tier 1 (Yatırımcı Vizesi), Skilled Worker Vizesi (Nitelikli Çalışan Vizesi), Start-up Vizesi, Innovator Vizesi gibi farklı vize türleri değerlendirilebilir.

Önemli Not: İngiltere’deki güncel göçmenlik kuralları ve vize şartları için İngiltere İçişleri Bakanlığı’nın (Home Office) resmi internet sitesi incelenmelidir.

Belçika ve Ankara Anlaşması

Belçika, Ankara Anlaşması kapsamında Türk vatandaşlarına çalışma ve serbest meslek sahibi olma hakkı tanıyan ülkelerden biridir.

Belçika Ankara Anlaşması Şartları:

Çalışma İzni: Belçika’da bir işverene bağlı olarak çalışmak isteyen Türk vatandaşlarının çalışma izni almaları gerekmektedir. Çalışma izni başvuruları, Belçika’daki bölgesel makamlara (Flanders, Wallonia veya Brüksel Başkent Bölgesi) yapılır.
Serbest Meslek: Belçika’da serbest meslek sahibi olarak iş kurmak isteyen Türk vatandaşlarının, profesyonel kart (beroepskaart/carte professionelle) almaları gerekmektedir. Bu kart, Belçika’daki bölgesel makamlara yapılan başvuru sonucunda verilmektedir.
İş Planı: İş kurmak isteyen başvuru sahiplerinin, gerçekçi ve uygulanabilir bir iş planı sunmaları gerekmektedir. İş planında, işin niteliği, hedef pazar, pazarlama stratejisi, finansal projeksiyonlar gibi hususlar yer almalıdır.
Yeterli Sermaye: İşin kurulması ve yürütülmesi için yeterli sermayenin gösterilmesi gerekmektedir.
Mesleki Yeterlilik: Başvuru sahibinin, kuracağı iş ile ilgili mesleki bilgi, beceri ve deneyime sahip olduğunu belgelemesi gerekmektedir.
Dil Şartı: Belçika’da iş kurmak için resmi bir dil şartı bulunmamakla birlikte, Felemenkçe, Fransızca veya Almanca dillerinden birini bilmek iş hayatında büyük avantaj sağlayacaktır.

Başvuru Süreci:

Başvurular, Belçika’nın dış temsilciliklerine (büyükelçilik veya konsolosluk) veya Belçika’daki bölgesel makamlara yapılır.
Gerekli belgeler ve başvuru formu, eksiksiz olarak doldurulmalıdır.
Başvuru ücreti ödenmelidir.
Başvuru, Belçika makamları tarafından incelenir ve karara bağlanır.

Önemli Notlar:

Belçika’da Ankara Anlaşması kapsamında iş kuran Türk vatandaşları, 4 yıl sonra serbest mesleklerini icra etme ve işçi çalıştırma hakkına sahip olurlar.
Belçika’da Ankara Anlaşması kapsamında 5 yıl kesintisiz ikamet eden Türk vatandaşları, süresiz oturum izni için başvurabilirler.

Sonuç

Ankara Anlaşması, Türk vatandaşlarına AB ülkelerinde iş kurma, çalışma ve serbest dolaşım gibi önemli haklar tanıyan bir anlaşmadır. Ancak, bu hakların kullanımı, her ülkenin kendi iç hukukundaki düzenlemelere ve prosedürlere tabidir. Başvuru yapmadan önce, gidilmek istenen ülkenin Ankara Anlaşması’nı uygulama şeklini ve şartlarını detaylı bir şekilde araştırmak ve gerekirse profesyonel danışmanlık hizmeti almak büyük önem taşımaktadır.

Önemli Not: Bu makalede yer alan bilgiler, genel bilgilendirme amaçlıdır ve hukuki tavsiye niteliği taşımamaktadır. Her somut olay kendi özel koşulları çerçevesinde değerlendirilmelidir. Bu nedenle, Ankara Anlaşması kapsamında başvuru yapmadan önce, bir avukata danışarak hukuki destek almanız önemle tavsiye edilir.

Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. Uzman Avukat haklarınızı korumanıza destek olacaktır. 📞 0507 606 15 14
🚨 Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz! 🚨
https://legapro.net/

Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir?

Ankara Anlaşması Nedir?

Ankara Anlaşması’nın Tarihsel Arka Planı