Vekalet Ücreti Hesaplama: Avukatınıza Ne Kadar Ödeyeceksiniz?
Hukuki bir süreçte profesyonel destek almak, haklarınızın korunması ve adaletin sağlanması açısından büyük önem taşır. Bu süreçte, en çok merak edilen konulardan biri de vekalet ücretidir. Peki, vekalet ücreti nedir?, Nasıl hesaplanır?, Maktu ve nispi vekalet ücreti arasındaki farklar nelerdir?, 2024-2025 tarifesine göre avukatınıza ne kadar ödeyeceksiniz? İcra takiplerinde vekalet ücreti nasıl belirlenir?
Bu kapsamlı rehberde, vekalet ücreti hakkında merak ettiğiniz tüm soruların cevaplarını bulacaksınız. Vekalet ücreti hesaplama yöntemlerini, etkileyen faktörleri, yasal düzenlemeleri ve sıkça sorulan soruları detaylı bir şekilde ele alacağız. Ayrıca, Türkiye Barolar Birliği (TBB) tarafından yayınlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi (AAÜT) 2024-2025 verilerini de kullanarak, güncel ve pratik bilgiler sunacağız.
Vekalet Ücreti Nedir? Avukatlık Hizmetinin Bedeli
Vekalet ücreti, avukatınızın size sunduğu hukuki hizmetin karşılığı olarak ödenen ücrettir. Bu ücret, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği (TBB) tarafından her yıl yayınlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi (AAÜT) ile düzenlenmiştir.
Vekalet ücreti, iki ana unsuru içerir:
- Akdi Vekalet Ücreti: Avukat ile müvekkil arasında serbestçe kararlaştırılan ücrettir. Bu ücret, yazılı bir sözleşme ile belirlenir ve AAÜT’de belirtilen asgari ücretin altında olamaz. Davanın konusu para ile ölçülebilen bir değer ise, akdi vekalet ücreti, bu değerin %25’ini geçemez.
- Yasal (Kanuni) Vekalet Ücreti (Karşı Vekalet Ücreti): Mahkeme tarafından, davanın kazanılması halinde, haksız çıkan taraftan alınarak haklı çıkan tarafın vekiline ödenmesine karar verilen ücrettir. Bu ücret, AAÜT’ye göre belirlenir ve yargılama giderlerinin bir parçasıdır.
Vekalet ücreti, avukatın bilgi, birikimi, deneyimi, harcadığı emek ve mesai, davanın zorluk derecesi ve süresi gibi faktörlere göre belirlenir.
Vekalet Ücreti Nasıl Hesaplanır? Maktu ve Nispi Ücretler
Vekalet ücreti hesaplaması, davanın konusuna ve değerine göre iki farklı şekilde yapılır: Maktu vekalet ücreti ve nispi vekalet ücreti.
1. Maktu Vekalet Ücreti:
- Davanın konusu para ile ölçülemeyen veya para ile ölçülmesi mümkün olmayan iş ve davalar için belirlenen sabit ücrettir.
- Örneğin, boşanma davası, velayet davası, isim değiştirme davası, ceza davaları gibi davalarda maktu vekalet ücreti uygulanır.
- Maktu vekalet ücreti, her yıl TBB tarafından yayınlanan AAÜT’de mahkemelere ve dava türlerine göre ayrı ayrı belirlenir.
2. Nispi Vekalet Ücreti:
- Davanın konusu para ile ölçülebilen veya para ile ölçülmesi mümkün olan iş ve davalar için belirlenen, dava konusunun değerine göre oransal olarak artan veya azalan ücrettir.
- Örneğin, alacak davaları, tazminat davaları, kamulaştırma davaları, icra takipleri gibi davalarda nispi vekalet ücreti uygulanır.
- Nispi vekalet ücreti, dava değerinin belirli yüzdeleri üzerinden hesaplanır. Bu yüzdeler, AAÜT’de kademeli olarak belirlenmiştir.
AAÜT’ye göre vekalet ücreti hesaplanırken şu adımlar izlenir:
- Davanın konusu para ile ölçülebilir mi? Ölçülebiliyorsa nispi, ölçülemiyorsa maktu ücret uygulanır.
- Hangi mahkemede görüldüğü: Davanın görüldüğü mahkemeye göre (Sulh Hukuk, Asliye Hukuk, Ağır Ceza, İcra vb.) AAÜT’deki ilgili bölüm ve tarifeye bakılır.
- Dava değeri (Nispi davalar için): Dava dilekçesinde belirtilen dava değeri esas alınır.
- Hesaplama:
- Maktu davalarda: AAÜT’de belirtilen maktu ücret doğrudan uygulanır.
- Nispi davalarda: Dava değeri, AAÜT’deki ilgili oranlarla çarpılarak hesaplama yapılır. AAÜT’de genellikle kademeli oranlar uygulanır. Örneğin, dava değerinin ilk dilimi için farklı bir oran, sonraki dilimler için farklı oranlar belirlenmiştir.
Örnek Hesaplama (Nispi):
Dava konusu 1.200.000 TL olan bir tazminat davasında, Asliye Hukuk Mahkemesi için 2024-2025 AAÜT’ye göre vekalet ücreti şu şekilde hesaplanır:
- İlk 400.000 TL için %16 = 64.000 TL
- Sonra gelen 400.000 TL için %15 = 60.000 TL
- Sonra gelen 400.000 TL için %14 = 56.000 TL
- Toplam: 180.000 TL
Önemli Not: Bu hesaplamalar örnek niteliğindedir. Kesin vekalet ücreti, somut olayın özelliklerine, davanın görüldüğü mahkemeye ve avukatınızla yapacağınız sözleşmeye göre değişecektir.
Maktu Vekalet Ücreti: Sabit Bedelli Hukuki Yardım
Maktu vekalet ücreti, konusu para ile ölçülemeyen veya para ile ölçülmesi mümkün olmayan dava ve işlerde, avukat ile müvekkil arasında kararlaştırılan veya mahkeme tarafından hükmedilen sabit ücrettir. Bu ücret türü, davanın konusuna veya değerine bağlı olmaksızın, belli bir miktar olarak belirlenir.
Maktu Vekalet Ücretinin Uygulandığı Dava ve İşler:
- Ceza Davaları: Ağır Ceza, Asliye Ceza, Çocuk Mahkemesi gibi ceza mahkemelerinde görülen davalar.
- Boşanma Davaları: Anlaşmalı veya çekişmeli boşanma davaları.
- Velayet Davaları: Çocuğun velayetinin değiştirilmesi veya düzenlenmesi talepli davalar.
- Nafaka Davaları: Tedbir, iştirak, yoksulluk ve yardım nafakası davaları (nafaka artırım ve indirim davaları hariç).
- Tespit Davaları: Bir hakkın veya hukuki ilişkinin var olup olmadığının tespitine ilişkin davalar.
- İsim Değiştirme Davaları:
- Yaş Düzeltme Davaları:
- Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Davaları:
- İdari Yargı Davaları: İdare ve Vergi Mahkemelerinde görülen davalar.
- Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru:
- Danıştay’da Görülen Davalar:
- Arabuluculuk: Arabuluculuk faaliyetleri sonunda ödenecek avukatlık ücreti.
- Uzlaştırma: Uzlaştırma müzakereleri sonunda ödenecek avukatlık ücreti.
Maktu Vekalet Ücretinin Belirlenmesi:
- Avukat ile Müvekkil Arasında Anlaşma: Avukat ile müvekkil, serbestçe maktu vekalet ücretini belirleyebilirler. Ancak, bu ücret, AAÜT’de belirlenen asgari miktarın altında olamaz.
- Mahkeme Tarafından Belirlenmesi: Taraflar arasında bir ücret anlaşması yoksa veya yapılan anlaşma geçersizse, mahkeme, AAÜT’ye göre maktu vekalet ücretini belirler.
Maktu Vekalet Ücretinde Üst Sınır:
- Avukatlık Kanunu’nun 164/2. maddesine göre, konusu para ile ölçülemeyen işlerde, avukat ile müvekkil arasında kararlaştırılacak maktu vekalet ücreti için bir üst sınır (tavan) bulunmamaktadır. Taraflar, serbest iradeleriyle ücreti belirleyebilirler.
2024-2025 Yılı Maktu Vekalet Ücretleri (Bazı Örnekler):
- Ceza Soruşturma Evresi: 8.000 TL
- Sulh Hukuk Mahkemeleri: 18.000 TL
- Asliye Ceza Mahkemeleri: 30.000 TL
- Ağır Ceza Mahkemeleri: 48.000 TL
- İcra ve İflas Dairelerinde Yapılan Takipler: 6.000 TL
- İcra Mahkemelerinde Takip Edilen Dava ve Duruşmalı İşler: 12.000 TL
- Tahliyeye İlişkin İcra Takipleri: 13.500 TL
Önemli Not: Bu rakamlar, 2024-2025 yılı AAÜT’de belirlenen asgari tutarlardır. Avukatınızla yapacağınız sözleşmede, bu tutarların üzerinde bir ücret kararlaştırılabilir. Ayrıca, bu ücretlere KDV ve diğer masraflar dahil değildir.
Nispi Vekalet Ücreti: Dava Değerine Göre Değişen Ücret
Nispi vekalet ücreti, konusu para ile ölçülebilen dava ve işlerde, dava konusunun veya hükmedilen şeyin değerine göre belirlenen ve belli bir yüzde oranına karşılık gelen avukatlık ücretidir. Bu ücret türünde, dava değeri arttıkça, vekalet ücreti de oransal olarak artar.
Nispi Vekalet Ücretinin Uygulandığı Dava ve İşler:
- Alacak Davaları: Ödenmeyen borçların tahsili için açılan davalar.
- Tazminat Davaları: Maddi ve manevi tazminat talepli davalar.
- Kamulaştırma Davaları: Taşınmazın kamulaştırılmasına ilişkin davalar.
- Tapu İptali ve Tescil Davaları: Tapu kaydının iptali ve tescili talepli davalar (değeri belirlenebilenler).
- İzale-i Şuyu (Ortaklığın Giderilmesi) Davaları: Taşınır veya taşınmaz mallardaki ortaklığın sona erdirilmesi talepli davalar (değeri belirlenebilenler).
- İcra Takipleri: Para alacaklarına ilişkin icra takipleri.
Nispi Vekalet Ücretinin Hesaplanması:
- Dava Değeri: Nispi vekalet ücreti, dava değerinin belirli yüzdeleri üzerinden hesaplanır. Dava değeri, dava dilekçesinde belirtilen talep miktarıdır.
- Yüzdelik Oranlar: AAÜT’de, dava değerine göre kademeli olarak artan yüzdelik oranlar belirlenmiştir.
- Kademeli Sistem: Hesaplama yapılırken, dava değerinin her bir dilimi için ayrı oranlar uygulanır ve bulunan tutarlar toplanır.
2024-2025 Yılı Nispi Vekalet Ücreti Oranları:
- İlk 400.000 TL için %16
- Sonra gelen 400.000 TL için %15
- Sonra gelen 800.000 TL için %14
- Sonra gelen 1.200.000 TL için %11
- Sonra gelen 1.600.000 TL için %8
- Sonra gelen 2.000.000 TL için %5
- Sonra gelen 2.400.000 TL için %3
- Sonra gelen 2.800.000 TL için %2
- 11.600.000 TL’den yukarısı için %1
Örnek Hesaplama:
Dava değeri 1.500.000 TL olan bir alacak davasında, nispi vekalet ücreti şu şekilde hesaplanır:
- İlk 400.000 TL için %16 = 64.000 TL
- Sonra gelen 400.000 TL için %15 = 60.000 TL
- Sonra gelen 700.000 TL için %14 = 98.000 TL
- Toplam: 222.000 TL
Önemli Notlar:
- Bu hesaplama, AAÜT’de belirlenen asgari ücretlere göre yapılmıştır. Avukatınızla yapacağınız sözleşmede, daha yüksek bir oran kararlaştırılabilir.
- Nispi vekalet ücreti, dava değerinin %25’ini geçemez.
- Davanın kısmen kabul ve kısmen reddedilmesi durumunda, hem davacı hem de davalı yararına, kabul ve ret oranlarına göre nispi vekalet ücretine hükmedilir.
- Karşı vekalet ücreti, yani mahkeme tarafından haksız çıkan tarafa yükletilen vekalet ücreti de, nispi olarak hesaplanır ve AAÜT’ye göre belirlenir. Ancak, karşı vekalet ücreti, asıl alacak miktarını geçemez.
Nispi vekalet ücreti, dava değerine bağlı olarak değiştiği için, dava açmadan önce, bir avukata danışarak, tahmini vekalet ücreti hakkında bilgi almanız önemlidir.
2024-2025 Avukat Vekalet Ücretleri: Güncel Tarife Bilgileri
Avukatlık ücretleri, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği (TBB) tarafından her yıl yayınlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi (AAÜT) ile düzenlenmektedir. 2024-2025 yılı AAÜT, 3 Ekim 2024 tarihli ve 32681 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
2024-2025 AAÜT’ye Göre Vekalet Ücretleri:
Avukatlık ücretleri, maktu ve nispi olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır.
1. Maktu Vekalet Ücretleri (Konusu Para Olmayan veya Para ile Ölçülemeyen Davalar):
Aşağıdaki tabloda, bazı mahkemeler ve dava türleri için 2024-2025 AAÜT’de belirlenen asgari maktu vekalet ücretleri yer almaktadır:
Mahkeme/Dava Türü | Asgari Maktu Vekalet Ücreti (TL) |
---|---|
Sulh Hukuk Mahkemeleri | 18.000 |
Asliye Hukuk Mahkemeleri (Tüketici Mah. Dahil) | 30.000 |
İcra ve İflas Dairelerinde Yapılan Takipler | 6.000 |
İcra Mahkemelerinde Takip Edilen İşler | 7.000 |
İcra Mahkemelerinde Takip Edilen Dava ve Duruşmalı İşler | 12.000 |
Tahliyeye İlişkin İcra Takipleri | 13.500 |
Ceza Soruşturma Evresinde Takip Edilen İşler | 8.000 |
Sulh Ceza Hakimlikleri ve İnfaz Hakimlikleri | 13.500 |
Asliye Ceza Mahkemeleri | 30.000 |
Ağır Ceza Mahkemeleri | 48.000 |
Çocuk Mahkemeleri | 30.000 |
Çocuk Ağır Ceza Mahkemeleri | 48.000 |
İdare ve Vergi Mahkemeleri (Duruşmasız) | 18.000 |
İdare ve Vergi Mahkemeleri (Duruşmalı) | 36.000 |
Bölge Adliye Mahkemeleri (İlk Derece) | 25.000 |
Bölge Adliye Mahkemeleri (İstinaf – Duruşmasız) | 16.000 |
Bölge Adliye Mahkemeleri (İstinaf – Duruşmalı) | 32.000 |
Yargıtay, Danıştay ve Sayıştay (Temyiz – Duruşmasız) | 28.000 |
Yargıtay, Danıştay ve Sayıştay (Temyiz – Duruşmalı) | 56.000 |
Uyuşmazlık Mahkemesi | 30.000 |
Anayasa Mahkemesi (Yüce Divan Sıfatıyla) | 90.000 |
Anayasa Mahkemesi (Bireysel Başvuru – Duruşmasız) | 30.000 |
Anayasa Mahkemesi (Bireysel Başvuru – Duruşmalı) | 60.000 |
Anayasa Mahkemesi (Diğer Dava ve İşler) | 65.000 |
2. Nispi Vekalet Ücretleri (Konusu Para Olan veya Para ile Ölçülebilen Davalar):
Nispi vekalet ücreti, dava değerinin belirli yüzdeleri üzerinden hesaplanır. AAÜT’de, dava değerine göre kademeli olarak artan yüzdelik oranlar belirlenmiştir.
2024-2025 Yılı Nispi Vekalet Ücreti Oranları:
Dava Değeri Dilimi | Vekalet Ücreti Oranı (%) |
---|---|
İlk 400.000 TL için | 16 |
Sonra gelen 400.000 TL için | 15 |
Sonra gelen 800.000 TL için | 14 |
Sonra gelen 1.200.000 TL için | 11 |
Sonra gelen 1.600.000 TL için | 8 |
Sonra gelen 2.000.000 TL için | 5 |
Sonra gelen 2.400.000 TL için | 3 |
Sonra gelen 2.800.000 TL için | 2 |
11.600.000 TL’den yukarısı için | 1 |
Önemli Notlar:
- Bu rakamlar, 2024-2025 yılı AAÜT’de yer alan asgari ücretlerdir.
- Avukatınızla yapacağınız sözleşmede, bu rakamların üzerinde bir ücret kararlaştırılabilir.
- Karşı vekalet ücreti (davayı kazanan tarafın avukatına, karşı tarafça ödenen vekalet ücreti) de aynı tarifeye göre hesaplanır.
- Davanın kısmen kabul ve kısmen reddedilmesi durumunda, her iki taraf lehine de, kabul ve ret oranlarına göre vekalet ücretine hükmedilir.
3. Diğer Hukuki Yardımlar İçin Ödenecek Ücretler:
AAÜT, dava ve icra takipleri dışında kalan hukuki yardımlar için de asgari ücretler belirlemiştir. Bunlar arasında;
- Büroda sözlü danışma: İlk bir saate kadar 3.500 TL, takip eden her saat için 1.500 TL
- Çağrı üzerine gidilen yerde sözlü danışma: İlk bir saate kadar 6.000 TL, takip eden her saat için 3.000 TL
- Yazılı danışma: İlk bir saate kadar 6.000 TL, takip eden her saat için 3.000 TL
- Her türlü dilekçe yazılması, ihbarname, ihtarname, protesto düzenlenmesi: 4.500 TL
- Sözleşme ve benzeri belgelerin hazırlanması:
- Kira sözleşmesi ve benzeri: 6.000 TL
- Tüzük, yönetmelik, miras sözleşmesi, vasiyetname, vakıf senedi ve benzeri belgelerin hazırlanması: 24.000 TL
- Şirket ana sözleşmesi, şirket devir ve birleşmesi vb. ticari işlerle ilgili sözleşmeler: 16.000 TL
- Bir durumun belgelendirilmesi, ödeme aşamasındaki paranın tahsili veya bir belgenin örneğinin çıkarılması gibi işlerin takibi: 5.000 TL
- Vergi uzlaşma komisyonlarında takip edilen işler: 18.000 TL
- Uluslararası yargı yerlerinde takip edilen işlerde; duruşmasız ise 80.000 TL, duruşmalı ise 150.000 TL (konusu para olan işlerde bu Tarifenin üçüncü kısmına göre nispi ücret belirlenir.)
- 6502 sayılı Kanun’un 70. maddesinin birinci fıkrası saklı kalmak kaydıyla il ve ilçe tüketici hakem heyetleri, sebze ve meyve hal hakem heyetleri nezdinde sunulacak hukuki yardımlar bu Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir. Ancak üçüncü kısma göre belirlenecek hizmet konusu işin ücreti, maktu ücretin altında ise asıl alacağı geçmemek kaydıyla 5.000 TL
gibi ücretler yer almaktadır.
4. İcra ve İflas Dairelerinde Yapılan Hukuki Yardımlara Ödenecek Ücretler:
- İcra ve iflas dairelerinde yapılan takipler (ilamsız takipler): 6.000 TL
- Tahliye Davaları: 13.500 TL
- İcra Mahkemelerinde Takip Edilen İşler: 7.000 TL
- İcra Mahkemelerinde Takip Edilen Dava ve Duruşmalı işler: 12.000 TL
- İcra Mahkemelerinde Takip Edilen Ceza İşleri: 10.000 TL
Avukatlık ücretleri, hukuki yardımın türüne, kapsamına ve zorluk derecesine göre değişmektedir. Bu nedenle, hukuki bir sorunla karşılaştığınızda, bir avukata danışarak, alacağınız hizmetin karşılığında ödemeniz gereken ücret hakkında net bir bilgi edinmeniz önemlidir.
Reddedilen Miktar Üzerinden Vekalet Ücreti Hesaplama: Davanın Kısmen Kaybedilmesi Durumu
Davanın kısmen kabul ve kısmen reddedilmesi durumunda, mahkeme, her iki taraf lehine de vekalet ücretine hükmeder. Bu durumda, reddedilen miktar üzerinden hesaplanacak vekalet ücreti, davalı taraf yararına hükmedilecek vekalet ücretini ifade eder.
Reddedilen Miktar Üzerinden Vekalet Ücreti Nasıl Hesaplanır?
- Reddedilen Miktar Belirlenir: Mahkeme kararında, davanın ne kadarının kabul edildiği ve ne kadarının reddedildiği belirtilir. Reddedilen kısım, talep edilen toplam miktardan, kabul edilen miktarın çıkarılmasıyla bulunur.
- AAÜT’ye Göre Hesaplama Yapılır: Reddedilen miktar üzerinden, davanın görüldüğü mahkemeye ve dava türüne göre (maktu veya nispi), AAÜT’deki ilgili hükümler uygulanarak vekalet ücreti hesaplanır.
- Maktu Davalarda: AAÜT’de o mahkeme ve dava türü için belirlenen maktu vekalet ücreti doğrudan uygulanır.
- Nispi Davalarda: Reddedilen miktar, AAÜT’deki kademeli nispi oranlara göre hesaplanır.
- Vekalet Ücretine Hükmedilmesi: Mahkeme, hesaplanan vekalet ücretine, karşı taraf (davacı) yararına hükmeder.
Örnek:
Davacı, 1.000.000 TL alacak talebiyle Asliye Hukuk Mahkemesi’nde bir dava açmıştır. Mahkeme, davanın 600.000 TL’lik kısmının kabulüne, 400.000 TL’lik kısmının ise reddine karar vermiştir.
Bu durumda:
- Kabul edilen miktar üzerinden davacı yararına:
- İlk 400.000 TL için %16 = 64.000 TL
- Sonra gelen 200.000 TL için %15 = 30.000 TL
- Toplam: 94.000 TL davacı yararına vekalet ücretine hükmedilir.
- Reddedilen miktar (400.000 TL) üzerinden davalı yararına:
- 400.000 TL için %16 = 64.000 TL davalı yararına vekalet ücretine hükmedilir.
Önemli Notlar:
- Karşı vekalet ücreti, asıl alacak miktarını geçemez. Yani, yukarıdaki örnekte, davalı lehine hükmedilen vekalet ücreti 64.000 TL, davacı lehine hükmedilen vekalet ücreti ise 94.000 TL’dir.
- Davanın tamamen reddi halinde, davalı yararına, dava değerinin tamamı üzerinden nispi vekalet ücretine hükmedilir.
- Taraflar, avukatlarıyla yaptıkları sözleşmede, AAÜT’de belirlenen oranlardan farklı bir oran kararlaştırmış olabilirler. Ancak, mahkemenin hükmedeceği karşı vekalet ücreti, her halükarda AAÜT’ye göre hesaplanır.
Reddedilen miktar üzerinden vekalet ücreti hesaplaması, davanın sonucuna ve AAÜT’deki oranlara bağlı olarak değişmektedir. Bu nedenle, dava açmadan önce veya yargılama sürecinde, bir avukata danışarak, vekalet ücreti konusunda detaylı bilgi almanız önemlidir.
İcra Vekalet Ücreti Hesaplama: Takip Alacaklarında Vekalet Ücreti
İcra vekalet ücreti, alacaklının, icra takibi başlatması ve alacağını tahsil etmek için bir avukata vekalet vermesi durumunda ödenmesi gereken ücrettir. Bu ücret, takip konusu alacak miktarına göre belirlenir ve nispi olarak hesaplanır. Ancak, icra ve iflas dairelerindeki takipler için, AAÜT’de maktu bir alt sınır da öngörülmüştür.
İcra Vekalet Ücreti Nasıl Hesaplanır?
İcra vekalet ücreti hesaplamasında, 2024-2025 yılı AAÜT’nin “İcra ve İflas Dairelerindeki Hukuki Yardımlara Ödenecek Ücret” başlıklı 13. maddesi ve “Üçüncü Kısım” hükümleri uygulanır.
Hesaplama Adımları:
- Takip Konusu Alacak Miktarı Belirlenir: İcra takibine konu olan asıl alacak, faiz, masraflar ve diğer fer’iler toplanarak toplam alacak miktarı bulunur.
- AAÜT’ye Göre Oran Uygulanır: Bulunan toplam alacak miktarına, AAÜT’nin Üçüncü Kısmında yer alan kademeli oranlar uygulanır.
- Asgari Maktu Ücret Kontrolü: Hesaplanan nispi vekalet ücreti, AAÜT’nin İkinci Kısım, İkinci Bölüm, 6. maddesinde belirtilen maktu vekalet ücretinden (2024-2025 yılı için 6.000 TL) az olamaz. Eğer hesaplanan tutar, 6.000 TL’nin altında kalıyorsa, vekalet ücreti 6.000 TL olarak kabul edilir.
- Üst Sınır Kontrolü: Hesaplanan nispi vekalet ücreti, takip konusu alacak miktarını geçemez. Eğer hesaplama sonucu alacak miktarından fazla çıkıyorsa, vekalet ücreti alacak miktarı ile sınırlanır.
Örnek Hesaplama:
Takip konusu alacak miktarı (faiz ve masraflar dahil) 50.000 TL olsun.
- 50.000 TL, AAÜT’nin Üçüncü Kısmındaki ilk dilim olan 400.000 TL’nin içinde yer almaktadır.
- Bu dilime uygulanan oran %16’dır.
- 50.000 TL x %16 = 8.000 TL
Bu durumda, icra vekalet ücreti 8.000 TL olarak hesaplanır. Bu tutar, 6.000 TL olan maktu asgari ücretten fazla olduğu için, vekalet ücreti 8.000 TL olarak kabul edilir.
Farklı Bir Örnek:
Takip konusu alacak miktarı (faiz ve masraflar dahil) 5.000 TL olsun.
- 5.000 TL, AAÜT’nin Üçüncü Kısmındaki ilk dilim olan 400.000 TL’nin içinde yer almaktadır.
- Bu dilime uygulanan oran %16’dır.
- 5.000 TL x %16 = 800 TL
Bu durumda, hesaplanan nispi vekalet ücreti 800 TL’dir. Ancak, bu tutar, 6.000 TL olan maktu asgari ücretin altında olduğu için, vekalet ücreti 6.000 TL olarak kabul edilir.
Önemli Notlar:
- İcra vekalet ücreti, icra takibinin türüne (ilamlı veya ilamsız) göre değişmez. Her iki takip türünde de aynı hesaplama yöntemi uygulanır.
- İcra vekalet ücretine KDV dahildir.
- Taraflar, avukatlarıyla yaptıkları sözleşmede, AAÜT’de belirlenen oranlardan farklı bir oran kararlaştırabilirler. Ancak, bu oran, AAÜT’de belirlenen asgari ücretin altında olamaz ve alacak miktarının %25’ini geçemez.
- İcra takibinin birden fazla avukat aracılığıyla takip edilmesi durumunda, her bir avukat için ayrı ayrı vekalet ücreti hesaplanır.
İcra vekalet ücreti hesaplaması, teknik bir konudur ve alacak miktarına göre değişiklik gösterir. Bu nedenle, bir avukata danışarak, somut durumunuza göre hesaplama yaptırmanız ve hukuki destek almanız en doğrusu olacaktır.
Vekalet Ücreti Hesaplama Programı: Pratik ve Hızlı Hesaplama Aracı
Vekalet ücreti hesaplamak, özellikle nispi vekalet ücreti söz konusu olduğunda, kademeli oranlar nedeniyle karmaşık ve zaman alıcı olabilir. Ancak, günümüzde, bu işlemi hızlı ve kolay bir şekilde yapmanıza yardımcı olacak vekalet ücreti hesaplama programları mevcuttur.
Vekalet Ücreti Hesaplama Programı Nedir?
Vekalet ücreti hesaplama programı, Türkiye Barolar Birliği (TBB) tarafından yayınlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi (AAÜT) güncel verilerini kullanarak, maktu ve nispi vekalet ücretlerini otomatik olarak hesaplayan bir araçtır. Bu programlar, web tabanlı veya mobil uygulama şeklinde kullanılabilir.
Vekalet Ücreti Hesaplama Programı Nasıl Kullanılır?
Vekalet ücreti hesaplama programlarının kullanımı genellikle basit ve kullanıcı dostudur. Genel olarak, aşağıdaki adımları izlemeniz yeterlidir:
- Dava Türünü Seçin: Programda, davanın maktu mu (konusu para ile ölçülemeyen) yoksa nispi mi (konusu para ile ölçülebilen) olduğunu belirtin.
- Mahkeme Türünü Seçin: Davanın görüldüğü mahkemeyi (Sulh Hukuk, Asliye Hukuk, İcra Mahkemesi, Ağır Ceza, İdare Mahkemesi vb.) seçin.
- Dava/Takip Değerini Girin (Nispi Davalar İçin): Davanın konusunu teşkil eden para miktarını veya icra takibindeki alacak miktarını ilgili alana girin.
- Hesapla Butonuna Tıklayın: Gerekli bilgileri girdikten sonra, “Hesapla” veya benzeri bir butona tıklayarak vekalet ücretini hesaplayın.
Program, girdiğiniz bilgilere göre, AAÜT’de yer alan güncel verileri kullanarak, vekalet ücretini otomatik olarak hesaplayacak ve sonucu ekranda gösterecektir.
Vekalet Ücreti Hesaplama Programı Kullanmanın Avantajları:
- Hızlı ve Kolay Hesaplama: Karmaşık hesaplamalarla uğraşmadan, vekalet ücretini hızlı ve kolay bir şekilde hesaplayabilirsiniz.
- Doğru Sonuçlar: Programlar, güncel AAÜT verilerini kullandığı için, doğru ve güvenilir sonuçlar elde edersiniz.
- Zaman Tasarrufu: Manuel hesaplama yapmak yerine, program kullanarak zamandan tasarruf edersiniz.
- Hataları Önleme: Programlar, hesaplama hatalarını önler ve doğru sonuca ulaşmanızı sağlar.
- Ücretsiz Kullanım: Çoğu vekalet ücreti hesaplama programı ücretsiz olarak kullanılabilir.
Vekalet Ücreti Hesaplama Programı Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Güncel Olmasına Dikkat Edin: Programın, yürürlükteki AAÜT’ye göre güncellenmiş olmasına dikkat edin.
- Güvenilir Kaynaklardan Kullanın: Programı, güvenilir kaynaklardan (örneğin, baroların veya hukuk sitelerinin sunduğu programlar) kullanmaya özen gösterin.
- Sadece Bilgilendirme Amaçlı Olduğunu Unutmayın: Bu programlar, sadece bilgilendirme amaçlıdır ve kesin sonuç vermez. Nihai vekalet ücreti, avukatınızla yapacağınız sözleşmeye göre belirlenir.
Sonuç olarak, vekalet ücreti hesaplama programları, avukatlar ve vatandaşlar için faydalı araçlardır. Ancak, bu programların sadece birer yardımcı araç olduğu ve nihai kararın avukat ile müvekkil arasında yapılacak sözleşme ile belirleneceği unutulmamalıdır.
Vekalet Ücretinde Sınırlar: Avukatlık Kanunu ve AAÜT Düzenlemeleri
Vekalet ücreti, avukat ile müvekkil arasında serbestçe kararlaştırılabilir. Ancak, bu serbesti sınırsız değildir. Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi (AAÜT), vekalet ücretinin belirlenmesinde uyulması zorunlu asgari sınırları ve bazı üst sınırları düzenlemiştir.
Vekalet Ücretinde Alt Sınır (Asgari Ücret):
- AAÜT ile Belirlenir: Avukatlık ücretinin asgari miktarı, her yıl Türkiye Barolar Birliği (TBB) tarafından hazırlanan ve Adalet Bakanlığı tarafından onaylanarak Resmi Gazete’de yayımlanan AAÜT ile belirlenir.
- Asgari Ücretin Altında Anlaşma Yapılamaz: Avukatlar, AAÜT’de belirtilen asgari ücretlerin altında bir ücret karşılığında iş alamazlar. Bu kurala aykırı davranan avukatlar hakkında disiplin soruşturması açılabilir.
- Ücretsiz Dava Alma Yasağı (İstisnalar Hariç): Genel kural olarak, avukatların ücretsiz dava almaları yasaktır. Ancak, bazı istisnai durumlarda (örneğin, adli yardım, CMK görevlendirmeleri) ücretsiz hukuki yardım sunulabilir. Ücretsiz dava alınması durumunda, bu durumun ilgili baroya bildirilmesi zorunludur.
Vekalet Ücretinde Üst Sınır (Azami Ücret):
- Nispi Vekalet Ücretinde Üst Sınır: Avukatlık Kanunu’nun 164/2. maddesine göre, konusu para ile ölçülebilen dava ve işlerde, avukat ile müvekkil arasında kararlaştırılacak akdi vekalet ücreti, dava değerinin veya hükmolunacak şeyin değerinin %25’ini geçemez.
- Maktu Vekalet Ücretinde Üst Sınır Yok: Avukatlık Kanunu’na göre, konusu para ile ölçülemeyen dava ve işlerde, avukat ile müvekkil arasında kararlaştırılacak maktu vekalet ücreti için bir üst sınır bulunmamaktadır. Taraflar, serbest iradeleriyle ücreti belirleyebilirler.
Önemli Notlar:
- AAÜT, sadece asgari ücretleri belirler. Avukatlar, davanın zorluk derecesine, harcanan emek ve mesaiye, kendi deneyim ve uzmanlıklarına göre AAÜT’de belirtilen asgari ücretlerin üzerinde bir ücret talep edebilirler.
- Vekalet ücretinin belirlenmesinde, davanın türü, kapsamı, süresi, avukatın harcayacağı emek ve mesai gibi faktörler dikkate alınır.
- Vekalet ücreti konusunda anlaşmazlık yaşanması durumunda, uyuşmazlık, ilgili baronun yönetim kurulu tarafından çözümlenir.
Sonuç olarak, vekalet ücreti belirlenirken, hem Avukatlık Kanunu’nun hem de AAÜT’nin ilgili hükümlerine uyulması zorunludur. Bu sınırlar, hem avukatlık mesleğinin saygınlığını korumayı hem de vatandaşların hakkaniyete uygun bir şekilde hukuki yardıma erişimini sağlamayı amaçlamaktadır.
Vekalet Ücreti Sözleşmesi: Yazılı Yapılması ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Avukat ile müvekkil arasında yazılı bir vekalet ücreti sözleşmesi yapılması, tavsiye edilen ve bir çok durumda tercih edilen bir uygulamadır. Yazılı sözleşme, hem avukatın hem de müvekkilin haklarını korur ve ileride doğabilecek anlaşmazlıkların önüne geçer.
Vekalet Ücreti Sözleşmesinde Bulunması Gerekenler:
- Tarafların Bilgileri: Avukatın ve müvekkilin adı, soyadı, T.C. kimlik numarası, adres ve iletişim bilgileri.
- Hukuki Yardımın Konusu: Avukatın hangi dava veya iş için hukuki yardım sunacağı açıkça belirtilmelidir.
- Ücretin Miktarı ve Ödeme Şekli: Vekalet ücretinin maktu mu, nispi mi olduğu, ücretin miktarı, ödeme planı (peşin, taksitli vb.) ve ödeme tarihleri net bir şekilde yazılmalıdır.
- Masraflar: Dava harçları, tebligat giderleri, bilirkişi ücreti gibi yargılama giderlerinin kim tarafından karşılanacağı belirtilmelidir.
- Avukatın Yükümlülükleri: Avukatın, davayı takip ederken hangi işlemleri yapacağı, müvekkili nasıl bilgilendireceği ve hangi konularda yetkili olduğu açıkça yazılmalıdır.
- Müvekkilin Yükümlülükleri: Müvekkilin, avukata gerekli bilgi ve belgeleri zamanında vermesi, duruşmalara katılması ve ücreti zamanında ödemesi gibi yükümlülükleri belirtilmelidir.
- Sözleşmenin Feshi: Tarafların sözleşmeyi hangi durumlarda ve nasıl feshedebileceği düzenlenmelidir.
- İmza: Sözleşme, her iki tarafça da okunarak imzalanmalıdır.
Vekalet Ücreti Sözleşmesi Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Sözleşmeyi Dikkatlice Okuyun: Sözleşmeyi imzalamadan önce, tüm maddeleri dikkatlice okuyun ve anlamadığınız bir nokta olursa avukatınıza sorun.
- Ücret Konusunda Net Olun: Vekalet ücretinin miktarı, ödeme şekli ve ödeme tarihleri konusunda açık ve net bir anlaşma yapın.
- Masrafları Konuşun: Yargılama giderlerinin kim tarafından karşılanacağını önceden kararlaştırın.
- Sözleşmenin Bir Nüshasını Saklayın: İmzalanan sözleşmenin bir nüshasını mutlaka saklayın.
- Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ni (AAÜT) İnceleyin: AAÜT’de belirlenen asgari ücretler hakkında bilgi sahibi olun.
Önemli Not: Avukatlık Kanunu’na göre, vekalet ücreti sözleşmesinin yazılı olması zorunlu değildir. Ancak, yazılı bir sözleşme yapılması, hem avukatın hem de müvekkilin haklarının korunması açısından büyük önem taşır. Yazılı sözleşme, ileride doğabilecek anlaşmazlıkların çözümünde de önemli bir delil niteliği taşır.
Sonuç olarak, vekalet ücreti sözleşmesi, avukat ile müvekkil arasındaki hukuki ilişkinin temelini oluşturur. Bu sözleşmenin dikkatli bir şekilde hazırlanması ve her iki tarafın da hak ve yükümlülüklerini açıkça belirtmesi, sağlıklı bir hukuki sürecin yürütülmesi için gereklidir.
Vekalet Ücreti Davası: Ödenmeyen Ücretler İçin Hukuki Yol
Avukat, sunduğu hukuki hizmetin karşılığı olan vekalet ücretini müvekkilinden alamadığı takdirde, vekalet ücreti davası açma hakkına sahiptir. Bu dava, avukatlık sözleşmesinden doğan alacağın tahsili amacıyla açılan bir tür alacak davasıdır.
Vekalet Ücreti Davası Açma Şartları:
- Geçerli Bir Vekalet Sözleşmesi: Avukat ile müvekkil arasında, yazılı veya sözlü geçerli bir vekalet sözleşmesinin bulunması gerekir. Sözleşmede, ücretin miktarı ve ödeme koşulları açıkça belirtilmiş olmalıdır.
- Hizmetin Yerine Getirilmiş Olması: Avukatın, sözleşmede belirtilen hukuki yardımı yerine getirmiş olması gerekir. Davanın kazanılması şart değildir, avukatın gerekli emek ve mesaiyi harcamış olması yeterlidir.
- Ücretin Muaccel Hale Gelmesi: Vekalet ücretinin muaccel hale gelmiş, yani ödeme zamanının gelmiş olması gerekir. Sözleşmede ödeme için belirli bir tarih belirlenmişse, bu tarihin gelmesiyle ücret muaccel olur. Sözleşmede tarih belirtilmemişse, işin bitiminde ücret muaccel hale gelir.
- İhtarname Gönderilmesi (Tercihen): Dava açmadan önce, müvekkile ihtarname göndererek, vekalet ücretinin ödenmesinin talep edilmesi tavsiye edilir. İhtarname, noter aracılığıyla gönderilebileceği gibi, iadeli taahhütlü posta yoluyla da gönderilebilir.
Vekalet Ücreti Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme:
- Görevli Mahkeme: Vekalet ücreti davalarında genel mahkemeler görevlidir. Davanın değerine göre, sulh hukuk mahkemesi veya asliye hukuk mahkemesi görevli olacaktır. Dava değeri 2024 yılı için 108.600,00 TL’nin altında ise sulh hukuk mahkemesi, üstünde ise asliye hukuk mahkemesi görevlidir. Davanın bir ticari dava olması halinde ise asliye ticaret mahkemeleri görevli olacaktır.
- Yetkili Mahkeme: Yetkili mahkeme, davalı müvekkilin yerleşim yeri mahkemesidir. Ancak, vekalet sözleşmesinde yetkili mahkeme belirtilmişse, o yer mahkemesi de yetkili olur.
Vekalet Ücreti Davasında Zamanaşımı:
- Vekalet ücreti alacakları, 5 yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Bu süre, ücretin muaccel hale geldiği tarihten itibaren başlar.
Vekalet Ücreti Davasında İspat Yükü:
- Avukat, vekalet sözleşmesinin varlığını, hukuki hizmeti yerine getirdiğini ve ücretin muaccel hale geldiğini ispatlamakla yükümlüdür.
- Müvekkil ise, ücreti ödediğini veya borcun başka bir nedenle sona erdiğini ispatlamalıdır.
Vekalet Ücreti Davasında Deliller:
- Yazılı Vekalet Sözleşmesi: En önemli delildir.
- Yazışmalar: Avukat ile müvekkil arasındaki e-posta, mektup vb. yazışmalar.
- Banka Kayıtları: Ödemelerin yapıldığını gösteren banka dekontları.
- Dava Dosyası: Avukatın takip ettiği davaya ilişkin tüm belgeler.
- Tanık Beyanları: Ücret konusunda bilgi sahibi olan kişilerin tanıklığına başvurulabilir.
- Bilirkişi İncelemesi: Ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık varsa, bilirkişi incelemesi talep edilebilir.
Vekalet Ücreti Davasında Mahkemenin Kararı:
- Mahkeme, davanın kabulüne karar verirse, müvekkili, vekalet ücretini ve yargılama giderlerini ödemeye mahkum eder.
- Mahkeme, davanın reddine karar verirse, avukat, yargılama giderlerini ödemek zorunda kalabilir.
Önemli Not: Vekalet ücreti davaları, teknik ve hukuki bilgi gerektiren davalardır. Bu nedenle, bir avukattan hukuki destek almanız, haklarınızın korunması ve davanın lehinize sonuçlanması açısından büyük önem taşır.
Sonuç: Vekalet Ücreti, Avukatlık Mesleğinin Saygınlığı İçin Önemlidir
Vekalet ücreti, avukatların sundukları hukuki hizmetin karşılığıdır ve emeklerinin, bilgi birikimlerinin ve deneyimlerinin maddi karşılığını temsil eder. Bu ücret, adil yargılanma hakkının ve hak arama özgürlüğünün de bir güvencesidir.
Bu rehberde, vekalet ücreti konusunu tüm yönleriyle ele aldık. Vekalet ücreti nedir?, Nasıl hesaplanır?, Maktu ve nispi vekalet ücreti arasındaki farklar nelerdir?, 2024-2025 tarifesine göre asgari vekalet ücretleri ne kadardır?, İcra takiplerinde vekalet ücreti nasıl belirlenir?, Vekalet ücreti sözleşmesi nasıl yapılır?, Ödenmeyen vekalet ücreti için dava süreci nasıl işler? gibi soruların cevaplarını detaylı bir şekilde inceledik.
Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. Uzman Avukat haklarınızı korumanıza destek olacaktır. 📞 0507 606 15 14
🚨 Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz! 🚨
https://legapro.net/