Araç Değer Kaybı Davası: Sigorta Avukatı
Kaza Sonrası Aracınızın Değer Kaybını Tazmin Edin
Trafik kazaları, maddi hasarla sonuçlandığında, araç sahipleri için sadece onarım masraflarıyla sınırlı kalmayıp, araç değer kaybı gibi önemli bir maddi kayba da yol açabilir. Kaza geçiren bir araç, ne kadar kusursuz onarılmış olursa olsun, ikinci el piyasasında “hasarlı” olarak işlem görecek ve emsallerine göre daha düşük bir fiyata alıcı bulacaktır. İşte bu noktada, araç değer kaybı davası, araç sahiplerinin uğradığı bu zararı tazmin etmelerini sağlayan önemli bir hukuki yoldur.
Bu kapsamlı rehberde, araç değer kaybı davasını tüm yönleriyle ele alacağız. Araç değer kaybı nedir?, Nasıl hesaplanır?, Dava açma şartları nelerdir?, Hangi belgeler gereklidir?, Sigorta şirketine başvuru nasıl yapılır?, Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru süreci nasıl işler?, Dava nasıl açılır ve kime karşı açılır?, Görevli ve yetkili mahkeme hangisidir?, Zamanaşımı süresi nedir? gibi soruların cevaplarını, güncel mevzuat ve Yargıtay kararları ışığında detaylı bir şekilde bulacaksınız. Ayrıca, sigorta avukatı desteğinin önemine de değineceğiz.
Araç Değer Kaybı Nedir? Kazanın Aracınız Üzerindeki Maddi Etkisi
Araç değer kaybı, bir motorlu aracın, trafik kazası sonucunda hasar görmesi ve onarılması neticesinde, ikinci el piyasa değerinde meydana gelen maddi kayıp olarak tanımlanabilir. Başka bir deyişle, aracın kaza öncesi hasarsız rayiç değeri ile kaza sonrası onarılmış haldeki rayiç değeri arasındaki fark, araç değer kaybını ifade eder.
Değer Kaybının Nedenleri:
- Hasar Kaydı: Kaza yapan araçların hasar bilgileri, Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi (TRAMER) sistemine kaydedilir. Bu kayıtlar, aracın ikinci el satışında alıcılar tarafından sorgulanabilir ve aracın değerini düşürür.
- Onarım İşlemleri: Araç, ne kadar iyi onarılmış olursa olsun, orijinal parçalar değişmiş, boyanmış veya düzeltilmiş olabilir. Bu işlemler, aracın orijinalliğini ve fabrikasyon özelliklerini kaybetmesine neden olur.
- Psikolojik Etki: Alıcılar, kazaya karışmış bir araca karşı güvensizlik duyabilir ve bu aracı satın almaktan kaçınabilirler. Bu durum, aracın satılabilirliğini ve piyasa değerini olumsuz etkiler.
Yargıtay Kararlarında Değer Kaybı:
Yargıtay, birçok kararında, araç değer kaybının gerçek bir zarar olduğunu ve tazmin edilmesi gerektiğini kabul etmiştir.
- Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, 2016/966 E., 2016/5728 K., 10.05.2016 T.: “Değer kaybı, aracın trafik kazası sonucu hasarlanıp, onarılmasından sonraki değeri ile hiç hasarlanmamış haldeki değeri arasındaki farka dair olup, araçtaki değer kaybı belirlenirken, aracın markası, yaşı, modeli ve hasar gördüğü kısımları dikkate alınarak aracın kaza tarihinden önceki 2. el satış değerinin tespiti ile aracın tamir edildikten sonra ikinci el satış değerinin tespiti ve arasındaki fark göz önüne alınmaktadır.”
Önemli Not: Değer kaybı, aracın sadece kaporta veya boya gibi dış aksamındaki hasarlarla sınırlı değildir. Motor, şanzıman, elektronik aksam gibi önemli parçalarda meydana gelen hasarlar da değer kaybına neden olabilir.
Araç Değer Kaybı Davası Açma Şartları: Kimler, Hangi Koşullarda Dava Açabilir?
Araç değer kaybı davası açabilmek için, belirli şartların birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu şartlar, hem kazanın oluş şekli hem de talep eden taraf ile ilgilidir.
Araç Değer Kaybı Davası Açma Şartları:
- Çift Taraflı Trafik Kazası: Değer kaybı talep edebilmek için, en az iki aracın karıştığı bir trafik kazası meydana gelmiş olmalıdır. Tek taraflı kazalarda (örneğin, aracın duvara çarpması) değer kaybı talep edilemez.
- Kusur Oranı: Değer kaybı talep eden taraf, kazada tam kusurlu (%100 kusurlu) olmamalıdır. Kusur oranınız ne olursa olsun araç değer kaybı talep etmek hakkınızdır. Ancak, kusurunuz oranında, alacağınız tazminat miktarı azalır. Örneğin %60 kusurlu taraf %40 oranında araç değer kaybını talep edebilecektir.
- Hasar ve Onarım: Araçta, kaza sonucu hasar meydana gelmiş ve bu hasar onarılmış olmalıdır. Onarılmayan hasarlar için değer kaybı talep edilemez.
- Daha Önce İşlem Görmemiş Parçalar: Değer kaybına uğradığı iddia edilen parçaların, daha önce başka bir kaza veya olay nedeniyle hasar görmemiş, onarılmamış veya değiştirilmemiş olması gerekir. Önceden hasarlı olan parçalar için değer kaybı talep edilemez.
- İki Yıllık Zamanaşımı Süresi: Araç değer kaybı davası, kazanın meydana geldiği tarihten itibaren iki yıl içinde açılmalıdır. Bu süre, zamanaşımı süresidir ve hak düşürücü niteliktedir.
- Araç yaşı ve kilometresi: Bazı sigorta şirketleri araç yaşı ve km sınırı uygulamaktadır ancak Yargıtay kararlarında bu sınırlandırmanın doğru olmadığını belirtmektedir. Yargıtay’a göre hasar ve onarım koşulunun gerçekleşmesi halinde değer kaybı talep edilebilir.
- Daha önce değer kaybı alınmamış olması: Daha önce aynı kaza nedeniyle araç değer kaybı alınmışsa tekrar alınamaz. Kaza nedeniyle oluşan ve aracın değerinde düşüşe neden olan her türlü onarımın karşı taraftan talep edilmesi gerekmektedir.
Önemli Notlar:
- Mini Onarım ve Boyasız Göçük Düzeltme: Mini onarım ve boyasız göçük düzeltme gibi işlemler, genellikle değer kaybı kapsamında değerlendirilmez. Ancak, Yargıtay kararlarında, mini onarımın uygulandığı kısımda ikinci bir hasar meydana gelmesi halinde değer kaybı talep edilebileceği belirtilmiştir.
- Yaş ve Kilometre Sınırı: Yargıtay, araç yaşı ve kilometresi için herhangi bir sınırlama öngörmemektedir. Ancak, uygulamada, çok eski ve yüksek kilometreli araçlar için değer kaybı tazminatı almak zorlaşabilmektedir.
- Pert (Total) Araçlar: Pert olan, yani tam hasarlı sayılan araçlar için değer kaybı talep edilemez. Bu durumda, araç sahibi, aracın rayiç bedelini talep edebilir.
Araç değer kaybı davası açmadan önce, bu şartların gerçekleşip gerçekleşmediğini dikkatlice değerlendirmek ve bir sigorta avukatı ile görüşmek önemlidir.
Araç Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır? Değer Kaybı Hesaplama Formülü ve Dikkate Alınan Kriterler
Araç değer kaybı hesaplaması, teknik bilgi ve uzmanlık gerektiren bir işlemdir. Hesaplama, aracın kaza öncesi ve sonrası piyasa değeri arasındaki farka dayanır ve birçok faktör dikkate alınarak yapılır.
Araç Değer Kaybı Hesabında Dikkate Alınan Kriterler:
- Aracın Markası, Modeli ve Üretim Yılı: Farklı marka ve modellerin ikinci el piyasa değerleri farklıdır. Ayrıca, aracın üretim yılı da değer kaybını etkiler.
- Aracın Kilometresi: Yüksek kilometreli araçlar, düşük kilometreli araçlara göre daha fazla değer kaybeder.
- Hasar Geçmişi: Aracın daha önce kazaya karışıp karışmadığı ve varsa önceki hasarların niteliği, değer kaybını etkiler.
- Hasarın Boyutu ve Niteliği: Kazada hasar gören parçalar, hasarın boyutu ve onarım şekli, değer kaybının belirlenmesinde önemli rol oynar.
- Boyanan ve Değişen Parçalar: Aracın hangi parçalarının boyandığı veya değiştiği, değer kaybını etkiler. Özellikle, tavan, direkler, şasi gibi önemli parçalardaki hasarlar, daha büyük değer kaybına yol açar.
- Onarımda Kullanılan Parçaların Orijinalliği: Onarımda orijinal parça kullanılması, yan sanayi parça kullanılmasına göre değer kaybını azaltır.
- Piyasa Koşulları: İkinci el araç piyasasındaki genel durum, arz-talep dengesi ve ekonomik koşullar da değer kaybını etkileyebilir.
- Emsal Araçlar: Benzer özelliklere sahip, kazasız araçların piyasa değerleri, değer kaybı hesaplamasında referans alınır.
Araç Değer Kaybı Hesaplama Formülü:
Araç değer kaybı hesaplamasında, Yargıtay kararları ve bilirkişi raporlarında sıklıkla kullanılan bir formül şöyledir:
Araç Değer Kaybı = (Aracın Kaza Öncesi Rayiç Değeri) – (Aracın Kaza Sonrası Onarılmış Haldeki Rayiç Değeri)
Ancak, bu formül, tek başına yeterli değildir ve yukarıda belirtilen tüm kriterlerin dikkate alınması gerekir. Uygulamada, bilirkişiler, bu kriterleri değerlendirerek ve özel yazılımlar kullanarak, araç değer kaybını hesaplamaktadır.
Önemli Notlar:
- Araç değer kaybı hesaplaması, uzmanlık gerektiren bir konudur. Bu nedenle, sigorta eksperi veya bilirkişi tarafından yapılması en doğrusudur.
- Sigorta şirketleri, kendi belirledikleri yöntemlerle ve düşük miktarlarda değer kaybı hesaplaması yapabilirler. Bu durumda, sigorta tahkim komisyonuna veya mahkemeye başvurarak, gerçek değer kaybının tespit edilmesini talep edebilirsiniz.
- Online araç değer kaybı hesaplama araçları, sadece fikir verme amaçlıdır ve kesin sonuç vermez.
Araç değer kaybı hesaplaması, karmaşık bir süreçtir. Bu süreçte, bir sigorta avukatından hukuki destek almanız, haklarınızı korumanız ve doğru bir hesaplama yapılmasını sağlamanız açısından önemlidir.
Araç Değer Kaybı Davası İçin Gerekli Belgeler: Delillerinizi Güçlendirin
Araç değer kaybı davası açarken, haklılığınızı ispatlamak ve talebinizin kabul edilmesini sağlamak için, mahkemeye sunmanız gereken bazı önemli belgeler vardır. Bu belgeler, davanın temelini oluşturur ve iddialarınızı destekler.
Araç Değer Kaybı Davası İçin Gerekli Belgeler Şunlardır:
- Dava Dilekçesi: Davacı, davalı, araç bilgileri, kaza tarihi, kusur durumu, talep edilen değer kaybı miktarı, hukuki sebepler ve deliller gibi bilgileri içeren, usulüne uygun hazırlanmış dilekçe.
- Kaza Tespit Tutanağı: Kazanın nasıl meydana geldiğini, tarafların kusur oranlarını ve araçlardaki hasarları gösteren, trafik polisi veya jandarma tarafından düzenlenmiş resmi tutanak. (Eğer kaza tespit tutanağı taraflar arasında doldurulmuş ise kaza tespit tutanağı ve anlaşmazlık halinde tutulan tutanak örneği)
- Kusur Oranını Gösteren Belge: Kaza tespit tutanağında kusur oranı belirtilmemişse, sigorta şirketi veya bağımsız bir bilirkişi tarafından hazırlanmış kusur raporu.
- Hasar Tespit Tutanağı veya Ekspertiz Raporu: Aracın hasar durumunu, onarılan parçaları ve onarım maliyetini gösteren belge. Bu belge, sigorta şirketi tarafından görevlendirilen eksper veya bağımsız bir ekspertiz firması tarafından düzenlenir.
- Onarım Faturası: Aracın onarımına ilişkin işçilik ve parça bedellerini gösteren fatura. Mümkünse, yetkili servis faturası sunulmalıdır.
- Aracın Ruhsat Fotokopisi: Araç sahibinin ve aracın bilgilerini teyit etmek için gereklidir.
- Sürücü Belgesi ve Kimlik Fotokopisi: Davacı ve davalının kimlik bilgilerini ve sürücü belgelerini teyit etmek için gereklidir.
- ZMMS (Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası) Poliçesi: Davalı aracın, kazanın meydana geldiği tarihteki zorunlu trafik sigortası poliçesinin fotokopisi.
- İhtarname (Varsa): Dava açmadan önce, karşı tarafa ihtarname gönderilmişse, ihtarname örneği ve tebliğ şerhi.
- Araç Değer Kaybı Ekspertiz Raporu: Talep edilen değer kaybı miktarını belirlemek için, bağımsız bir ekspertiz firmasından alınmış rapor.
- Fotoğraflar: Kaza yerini, araçlardaki hasarı ve onarım işlemlerini gösteren fotoğraflar.
- Tanık Beyanları (Varsa): Kazayı gören veya hasar hakkında bilgi sahibi olan kişilerin ifadeleri.
- Vekaletname (Avukat ile Takip Ediliyorsa): Davayı bir avukat aracılığıyla takip ediyorsanız, avukatınıza verdiğiniz vekaletnamenin onaylı bir örneği.
Önemli Notlar:
- Bu belgeler, genel olarak istenen belgelerdir. Somut olayın özelliklerine göre ek belgeler talep edilebilir.
- Belgelerin okunaklı ve eksiksiz olması önemlidir.
- Mahkeme, gerekli gördüğü takdirde, taraflardan ek belge ve bilgi talep edebilir.
- Delillerinizi dava dilekçenizde belirtmeyi ve dilekçe ekinde sunmayı unutmayınız.
Araç değer kaybı davasında, güçlü deliller sunmak, davanın lehinize sonuçlanma ihtimalini artırır. Bu nedenle, gerekli belgeleri titizlikle hazırlamak ve bir sigorta avukatı ile çalışmak önemlidir.
Araç Değer Kaybı Talebi İçin Sigorta Şirketine Başvuru: Zorunlu Dava Şartı
Araç değer kaybı talebinde bulunmak için dava açmadan önce, karşı tarafın zorunlu mali sorumluluk sigortasını (ZMMS) yapan sigorta şirketine başvurmak yasal bir zorunluluktur. Bu başvuru, dava şartı olarak kabul edilir ve yapılmadan açılan davalar usulden reddedilir.
Sigorta Şirketine Başvuru Nasıl Yapılır?
- Gerekli Belgeleri Hazırlayın:
- Kaza tespit tutanağı
- Kusur raporu
- Ruhsat fotokopisi
- Hasar fotoğrafları
- Onarım faturası
- Araç değer kaybı ekspertiz raporu (isteğe bağlı, ancak tavsiye edilir)
- Talep dilekçesi (açık ve anlaşılır bir şekilde, değer kaybı talebinizi ve talep ettiğiniz miktarı belirtin)
- Başvuru Yöntemini Seçin:
- Yazılı Başvuru: Hazırladığınız belgeler ve dilekçe ile birlikte, sigorta şirketinin genel müdürlüğüne veya bölge müdürlüğüne iadeli taahhütlü posta yoluyla veya elden başvuru yapabilirsiniz.
- Elektronik Başvuru (E-Başvuru): Birçok sigorta şirketi, web siteleri üzerinden online başvuru kabul etmektedir. Gerekli belgeleri tarayarak sisteme yükleyebilir ve başvuru formunu doldurarak başvurunuzu online olarak tamamlayabilirsiniz. Sigorta şirketinizin internet sitesini ziyaret ederek e-başvuru imkanı olup olmadığını kontrol edin.
- E-Posta Yoluyla Başvuru: Bazı sigorta şirketleri, e-posta yoluyla da başvuru kabul etmektedir. Ancak, bu yöntemi kullanmadan önce, sigorta şirketinin resmi e-posta adresini teyit etmeniz ve başvurunuzun kabul edilip edilmediğini öğrenmek için sigorta şirketiyle iletişime geçmeniz önemlidir.
- Başvuruyu Takip Edin: Başvurunuzu yaptıktan sonra, sigorta şirketinden gelecek cevabı bekleyin. Sigorta şirketi, başvurunuzu en geç 15 gün içinde yazılı olarak cevaplamak zorundadır.
Sigorta Şirketinin Cevabı ve Sonraki Adımlar:
- Talebin Kabulü: Sigorta şirketi, talebinizi kabul ederse, değer kaybı bedelini size öder.
- Talebin Kısmen Kabulü: Sigorta şirketi, talep ettiğiniz miktardan daha az bir ödeme yapmayı teklif edebilir. Bu durumda, teklifi kabul edebilir veya kalan miktar için dava açabilirsiniz.
- Talebin Reddi: Sigorta şirketi, talebinizi tamamen reddedebilir. Bu durumda, dava açma veya Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurma hakkınız vardır.
- Cevap Verilmemesi: Sigorta şirketi, 15 gün içinde başvurunuza cevap vermezse, cevap vermemiş sayılır ve dava açma veya Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurma hakkınız doğar.
Önemli Notlar:
- Dava Şartı: Sigorta şirketine başvuru yapmadan doğrudan dava açarsanız, mahkeme, dava şartı yokluğundan davanızı usulden reddeder.
- Başvuru Süresi: Sigorta şirketine başvuru için 2 yıllık zamanaşımı süresi mevcuttur. Bu süre, kaza tarihinden itibaren başlar.
- Hukuki Destek: Başvuru sürecinde ve sigorta şirketinden gelecek cevaba göre atılacak adımlarda, bir sigorta avukatından hukuki destek almanız, hak kaybına uğramamanız açısından önemlidir.
Sigorta şirketine başvuru, araç değer kaybı tazminatının alınabilmesi için zorunlu bir ön adımdır. Bu adımı atlamadan, doğrudan dava açılması veya Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurulması mümkün değildir.
Araç Değer Kaybı Talebinde Sigorta Tahkim Komisyonu’na Başvuru: Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolu
Araç değer kaybı talebiniz, sigorta şirketi tarafından reddedildi veya talebiniz tam olarak karşılanmadıysa, Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurarak uyuşmazlığın çözülmesini talep edebilirsiniz. Sigorta Tahkim Komisyonu, sigorta ettiren veya sigortadan menfaat sağlayan kişiler ile riski üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkları çözen alternatif bir uyuşmazlık çözüm merciidir.
Sigorta Tahkim Komisyonu’na Başvuru Şartları:
- Sigorta Şirketine Başvuru Zorunluluğu: Komisyona başvurmadan önce, sigorta şirketine yazılı olarak başvurmuş ve talebinizin kısmen veya tamamen reddedilmiş olması veya sigorta şirketinin 15 gün içinde cevap vermemiş olması gerekir.
- Sigorta Şirketinin Tahkim Sistemine Üye Olması: Uyuşmazlığın tarafı olan sigorta şirketinin Sigorta Tahkim Komisyonu’na üye olması gerekmektedir. Üye sigorta şirketlerinin listesine, Sigorta Tahkim Komisyonu’nun internet sitesinden ulaşabilirsiniz.
- Dava Açılmamış Olması: Aynı uyuşmazlık hakkında mahkemede dava açılmamış olması gerekir.
- Tüketici Hakem Heyetine Başvurulmamış Olması: Aynı uyuşmazlık hakkında Tüketici Hakem Heyetine başvurulmamış olması gerekir.
Sigorta Tahkim Komisyonu’na Başvuru Nasıl Yapılır?
- Online Başvuru: Sigorta Tahkim Komisyonu’nun resmi web sitesi olan www.sigortatahkim.org.tr adresinden online başvuru yapabilirsiniz. Başvuru formunu eksiksiz doldurmanız ve gerekli belgeleri sisteme yüklemeniz gerekmektedir.
- Yazılı Başvuru: Başvuru formu ve gerekli belgeler ile birlikte, Sigorta Tahkim Komisyonu’nun adresine posta yoluyla veya şahsen başvuru yapabilirsiniz.
Başvuru İçin Gerekli Belgeler:
- Başvuru Formu: Eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurulmuş başvuru formu.
- Kimlik Belgesi Fotokopisi: Başvuru sahibinin kimlik belgesinin fotokopisi.
- Sigorta Şirketine Yapılan Başvuru ve Cevabı: Sigorta şirketine yaptığınız başvuru dilekçesinin örneği ve sigorta şirketinin cevabi yazısı.
- Uyuşmazlığa İlişkin Diğer Belgeler: Kaza tespit tutanağı, kusur raporu, hasar fotoğrafları, onarım faturası, ekspertiz raporu, ruhsat fotokopisi vb.
- Başvuru Ücretinin Yatırıldığına Dair Dekont: Başvuru ücretinin yatırıldığını gösteren belge.
Başvuru Ücreti:
- Uyuşmazlık Tutarı 5.000 TL’ye kadar olan başvurular için 150 TL
- Uyuşmazlık Tutarı 5.001 TL ile 10.000 TL arası olan başvurular için 350 TL
- Uyuşmazlık Tutarı 10.001 TL ile 30.000 TL arası olan başvurular için 500 TL
- Uyuşmazlık Tutarı 30.000 TL üzerinde olan başvurular için, uyuşmazlık tutarının %1,5’i (en az 500 TL)
Başvuru Sonrası Süreç:
- Ön İnceleme: Başvurunuz, Sigorta Tahkim Komisyonu raportörleri tarafından ön incelemeye tabi tutulur. Başvurunuzda eksiklik tespit edilirse, tamamlamanız için size süre verilir.
- Hakem Ataması: Ön incelemeden geçen başvurular, tarafsız ve bağımsız sigorta hakemlerine tevdi edilir.
- İnceleme ve Karar: Hakem, dosyayı inceler, gerekli görürse bilirkişi incelemesi yaptırır, tarafları dinler ve en geç 4 ay içinde kararını verir.
- Kararın Tebliği: Hakem kararı, Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından taraflara tebliğ edilir.
Hakem Kararına İtiraz:
- 5.000 TL’nin altındaki uyuşmazlıklar hakkında verilen hakem kararları kesindir.
- 5.000 TL ve üzeri uyuşmazlıklarda, kararın tebliğinden itibaren 10 gün içinde bir defaya mahsus olmak üzere itiraz edilebilir.
- 40.000 TL’nin üzerindeki uyuşmazlıklarda, itiraz üzerine verilen karar kesin değilse, temyiz yoluna başvurulabilir.
Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru, mahkemeye göre daha hızlı ve daha az masraflı bir çözüm yoludur. Ancak, başvuru sürecinin doğru ve eksiksiz bir şekilde yürütülmesi önemlidir. Bu nedenle, bir sigorta avukatından hukuki destek almanız faydalı olacaktır.
Araç Değer Kaybında Sigorta Tahkim Komisyonu Masrafı: Başvuru Ücretleri ve Bilirkişi Masrafları
Araç değer kaybı talebinizi Sigorta Tahkim Komisyonu’na taşıdığınızda, belirli masrafları karşılamanız gerekecektir. Bu masraflar, başvuru ücreti ve bilirkişi ücreti olmak üzere iki ana kalemden oluşur.
1. Başvuru Ücreti:
Sigorta Tahkim Komisyonu’na yapılan her başvuru için, uyuşmazlık tutarına göre kademeli olarak belirlenen bir başvuru ücreti alınır. 2024 yılı için geçerli olan başvuru ücretleri şöyledir:
Uyuşmazlık Tutarı (TL) | Başvuru Ücreti (TL) |
---|---|
0 – 5.000 | 150 |
5.001 – 10.000 | 350 |
10.001 – 30.000 | 500 |
30.001 ve üzeri | Uyuşmazlık tutarının %1,5’i (en az 500 TL) |
Örnek:
- Araç değer kaybı talebiniz 4.000 TL ise, başvuru ücreti 150 TL’dir.
- Araç değer kaybı talebiniz 8.000 TL ise, başvuru ücreti 350 TL’dir.
- Araç değer kaybı talebiniz 20.000 TL ise, başvuru ücreti 500 TL’dir.
- Araç değer kaybı talebiniz 40.000 TL ise, başvuru ücreti 600 TL’dir (40.000 x %1,5).
Başvuru ücreti, Sigorta Tahkim Komisyonu’nun internet sitesinde belirtilen banka hesabına yatırılır ve dekont, başvuru evrakları arasına eklenir.
2. Bilirkişi Ücreti:
- Sigorta Tahkim Komisyonu, araç değer kaybı hesaplaması için bilirkişi görevlendirebilir.
- Bilirkişi ücreti, başvuru sahibi tarafından karşılanır.
- 2024 yılı için ortalama bilirkişi ücreti 450-650 TL civarındadır. Ancak, bu ücret, uyuşmazlığın niteliğine ve bilirkişinin uzmanlık alanına göre değişebilir.
- Bilirkişi ücreti, Komisyon tarafından belirlenen banka hesabına yatırılır.
Diğer Masraflar:
- Tebligat Giderleri: Komisyon tarafından yapılan tebligatların masrafları da başvuru sahibine aittir. Ancak, bu masraflar genellikle cüzi miktarlardadır.
- Ulaşım ve Konaklama Giderleri: Duruşma yapılması halinde, taraf veya vekilinin duruşmaya katılımı için yapacağı ulaşım ve konaklama giderleri de masraflara dahil edilebilir.
Önemli Notlar:
- Başvuru ücreti ve bilirkişi ücreti, uyuşmazlık haksız çıktığınız takdirde iade edilmez.
- Başvuru esnasında eksik ödeme yapılması, başvurunuzun işleme alınmamasına neden olabilir.
- Güncel ücret tarifeleri ve ödeme yöntemleri hakkında bilgi almak için, Sigorta Tahkim Komisyonu’nun resmi internet sitesini (www.sigortatahkim.org.tr) ziyaret edebilirsiniz.
Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru, mahkemeye göre daha az masraflı bir yol olsa da, yine de belirli bir maliyeti vardır. Başvuru yapmadan önce, bu masrafları karşılayabilecek durumda olduğunuzdan emin olmanız önemlidir.
Araç Değer Kaybı Davası Nasıl Açılır? Dava Dilekçesi ve Süreç
Araç değer kaybı talebiniz, sigorta şirketi tarafından reddedildiyse veya Sigorta Tahkim Komisyonu’ndan istediğiniz sonucu alamadıysanız, Asliye Ticaret Mahkemesinde dava açarak hakkınızı arayabilirsiniz.
Dava Açma Süreci:
1. Dava Dilekçesi Hazırlama:
- Dava, yazılı bir dilekçe ile açılır. Dilekçede;
- Mahkemenin adı (Örneğin, “İSTANBUL ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ SAYIN HAKİMLİĞİ’NE”)
- Davacı ve davalının (sigorta şirketi) bilgileri (Adı, soyadı, T.C. kimlik no, adres, vb.)
- Varsa, tarafların vekillerinin bilgileri (Adı, soyadı, baro sicil no, adres)
- Dava konusu (Araç değer kaybı tazminatı talebi)
- Açıklamalar (Kazanın tarihi, oluş şekli, kusur durumu, araçtaki hasar, onarım süreci, talep edilen değer kaybı miktarı ve hukuki gerekçeler)
- Deliller (Kaza tespit tutanağı, kusur raporu, ekspertiz raporu, onarım faturası, ruhsat fotokopisi, sigorta poliçesi, sigorta şirketine başvuru evrakları, tanık beyanları, vb.)
- Hukuki sebepler (TBK, KTK, ZMMS Genel Şartları ve ilgili mevzuat)
- Talep sonucu (Talep edilen değer kaybı miktarının, kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsili)
- Davacı veya vekilinin imzası
- bulunmalıdır.
- Dilekçe Örneği: İnternette birçok araç değer kaybı dava dilekçesi örneği bulabilirsiniz. Ancak, her somut olay kendine özgü olduğundan, dilekçenizin bir avukat tarafından hazırlanması en doğrusudur.
2. Gerekli Belgeleri Toplama:
- Dava dilekçesinde belirttiğiniz tüm delilleri (kaza tespit tutanağı, kusur raporu, hasar fotoğrafları, onarım faturası, ekspertiz raporu, ruhsat fotokopisi, sigorta poliçesi, sigorta şirketine başvuru evrakları, vb.) toplayın ve dilekçenize ekleyin.
3. Harç ve Masrafları Yatırma:
- Dava açarken, mahkeme harçlarını ve yargılama giderlerini (tebligat, bilirkişi ücreti, keşif vb.) peşin olarak mahkeme veznesine yatırmanız gerekir. Harç miktarı, talep edilen tazminat miktarına göre belirlenir.
4. Dava Dosyasını Tevdi Etme:
- Hazırladığınız dava dilekçesi, ekleri ve harç makbuzları ile birlikte, görevli ve yetkili Asliye Ticaret Mahkemesi’nin tevzi bürosuna başvurarak dava dosyanızı tevdi edin.
5. Yargılama Süreci:
- Mahkeme, dava dosyasını inceledikten sonra, tensip zaptı düzenler ve duruşma gününü belirler.
- Dava dilekçesi ve duruşma günü, davalı sigorta şirketine tebliğ edilir.
- Yargılama aşamasında, tarafların delilleri toplanır, tanıklar dinlenir, gerekirse bilirkişi incelemesi ve keşif yapılır.
- Mahkeme, tüm delilleri ve beyanları değerlendirerek kararını verir.
6. Kanun Yolları:
- Mahkemenin kararına karşı, istinaf ve temyiz kanun yolları açıktır.
Önemli Notlar:
- Dava açmadan önce, sigorta şirketine yazılı başvuru yapmak zorunludur.
- Dava açma süresi, kaza tarihinden itibaren 2 yıldır.
- Araç değer kaybı davaları, teknik ve hukuki bilgi gerektiren davalardır. Bu nedenle, bir sigorta avukatından hukuki destek almanız, haklarınızı korumanız ve davanın lehinize sonuçlanması açısından büyük önem taşır.
Araç Değer Kaybı Davası Kime Karşı Açılır? Sorumlu Kişi ve Kurumlar
Araç değer kaybı davası, kusurlu araç sürücüsüne, araç sahibine (ruhsat sahibine), aracın işletenine ve karşı tarafın Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMMS) poliçesini düzenleyen sigorta şirketine karşı açılabilir.
Davanın Açılabileceği Kişi ve Kurumlar:
- Kusurlu Araç Sürücüsü: Kazaya kusuruyla sebebiyet veren sürücü, araçta meydana gelen değer kaybından doğrudan sorumludur.
- Araç Sahibi (Ruhsat Sahibi): Eğer sürücü ile araç sahibi (ruhsat sahibi) farklı kişilerse, araç sahibi de kusursuz olarak değer kaybından sorumludur. Bu sorumluluk, Karayolları Trafik Kanunu’nun 85. maddesinden kaynaklanan işleten sıfatıyla sorumluluktur.
- Araç İşleteni: Aracı ticari amaçla işleten kişiler (örneğin, şirket aracı, kiralık araç), kusursuz olarak sorumludurlar.
- Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMMS) Şirketi: Kazaya karışan kusurlu aracın zorunlu trafik sigortasını yapan sigorta şirketi, poliçe limitleri dahilinde araç değer kaybından sorumludur. Dava açmadan önce, sigorta şirketine yazılı başvuru yapılması zorunludur.
- İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortası: Şayet varsa ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı da meydana gelen zarardan poliçe limiti dahilinde sorumludur.
- Güvence Hesabı: Zarar veren aracın kaza tarihinde geçerli bir ZMMS’sinin bulunmaması ya da poliçeyi düzenleyen sigorta şirketinin iflas etmesi gibi hallerde Güvence Hesabına başvuru yapılabilir. Güvence hesabı, bu tür durumlarda meydana gelen zararları karşılamak üzere kurulmuş bir özel hesaptır.
Dava Kime Karşı Açılmalı?
- Uygulamada, araç değer kaybı davaları, genellikle kusurlu aracın ZMMS şirketine karşı açılmaktadır. Bunun nedeni, sigorta şirketlerinin ödeme kabiliyetinin daha yüksek olması ve tahsilatın daha kolay olmasıdır.
- Ancak, sigorta şirketinin poliçe limitinin yetersiz kalması veya sigorta şirketinin sorumluluk sınırları dışında kalan bir durumun söz konusu olması halinde, sürücü, araç sahibi ve işletene karşı da dava açılması gerekebilir.
Önemli Not: Araç değer kaybı davası açmadan önce, kusur durumunu, sorumlu kişileri ve sigorta poliçesinin kapsamını dikkatlice incelemek ve bir sigorta avukatından hukuki destek almak önemlidir.
Araç Değer Kaybı Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme: Hangi Mahkemede Dava Açılır?
Araç değer kaybı davasında görevli ve yetkili mahkemenin doğru tespit edilmesi, davanın usulden reddedilmemesi ve yargılamanın hızlı bir şekilde sonuçlanması için önemlidir.
Görevli Mahkeme:
- Genel Kural: Araç değer kaybı davalarında görevli mahkeme, Asliye Ticaret Mahkemesidir. Çünkü bu davalar, sigorta sözleşmesinden kaynaklanan tazminat davaları niteliğindedir ve Türk Ticaret Kanunu’nun 4. maddesi gereğince ticari dava sayılır.
- İstisna: Eğer, ayrı bir Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmayan yerlerde, Asliye Hukuk Mahkemesi görevlidir. Mahkemenin ticari davalara bakmakla görevli olup olmadığı, Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) tarafından belirlenir.
Yetkili Mahkeme:
Araç değer kaybı davalarında yetkili mahkeme, davalının birden fazla olması ve sigorta şirketinin de davalı olması durumuna göre değişiklik gösterir:
- Sigorta Şirketi Davalı İse:
- Sigorta şirketinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesi
- Sigorta sözleşmesini yapan sigorta acentesinin bulunduğu yer mahkemesi
- Trafik kazasının meydana geldiği yer mahkemesi
- Zarar görenin (davacının) ikametgahının bulunduğu yer mahkemesi
- Sigorta Şirketi Davalı Değilse:
- Davalıların (sürücü, araç sahibi, işleten) yerleşim yeri mahkemesi
- Trafik kazasının meydana geldiği yer mahkemesi
- Davacıların yerleşim yeri mahkemesi
Önemli Notlar:
- Yetki itirazı: Davalı, ilk itiraz olarak yetki itirazında bulunabilir. Yetki itirazı, cevap dilekçesi ile birlikte ve en geç cevap süresi içinde yapılmalıdır.
- Yetkisizlik Kararı: Mahkeme, yetkisiz olduğu kanaatine varırsa, yetkisizlik kararı verir ve dosyayı yetkili mahkemeye gönderir.
- Görevsizlik Kararı: Mahkeme, görevli olmadığını düşünürse, görevsizlik kararı verir ve dosyayı görevli mahkemeye gönderir.
Araç değer kaybı davası açmadan önce, görevli ve yetkili mahkemeyi doğru bir şekilde tespit etmek ve dava dilekçesini buna göre hazırlamak önemlidir. Bu konuda, bir avukattan hukuki destek almanız, sürecin daha sağlıklı ilerlemesini sağlayacaktır.
Araç Değer Kaybı Davasında Zamanaşımı Süresi: Hak Kaybına Uğramamak İçin Dikkat!
Araç değer kaybı davası, zamanaşımı süresine tabi bir davadır. Bu süre, hak düşürücü niteliktedir ve süresi içinde dava açılmadığı takdirde, dava açma hakkı ortadan kalkar.
Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?
Araç değer kaybı davalarında zamanaşımı süresi, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 109/1. maddesi ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 72. maddesi gereğince 2 yıldır.
Zamanaşımı Süresi Ne Zaman Başlar?
Zamanaşımı süresi, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Uygulamada, bu tarih genellikle kazanın meydana geldiği tarih olarak kabul edilir. Ancak, zararın veya tazminat yükümlüsünün daha sonra öğrenilmesi durumunda, zamanaşımı süresi öğrenme tarihinden itibaren başlayacaktır.
Zamanaşımı Süresinin Üst Sınırı:
Her halükarda, zamanaşımı süresi, kazanın meydana geldiği tarihten itibaren 10 yıl geçmekle dolar. Yani, zarar ve tazminat yükümlüsü ne zaman öğrenilirse öğrenilsin, kazadan itibaren 10 yıl geçtikten sonra araç değer kaybı davası açılamaz.
Zamanaşımını Kesen ve Durduran Haller:
- Dava Açılması: Araç değer kaybı davasının açılması, zamanaşımını keser.
- İcra Takibi: İcra takibi başlatılması, zamanaşımını keser.
- Başvuru: Zarar gören tarafın, sigorta şirketine başvurması
- Tespit: Zararın tespiti için mahkemeye başvurulması
- Zararın Giderilmesinin İstenmesi: Zararın sulh yolu ile giderilmesinin istenmesi, zamanaşımını keser.
- Borcun İkrar Edilmesi: Borçlunun, borcunu kabul etmesi (ikrar), zamanaşımını keser.
- Ödeme Yapılması: Borçlu tarafından kısmi ödeme yapılması, zamanaşımını keser.
Önemli Notlar:
- Zamanaşımı süresinin başlangıç tarihi, kesilmesi ve durması gibi hususlar, somut olayın özelliklerine göre değerlendirilmelidir.
- Zamanaşımı süresinin doğru bir şekilde hesaplanması ve süresi içinde dava açılması büyük önem taşır. Aksi takdirde, hak kaybı yaşanabilir.
- Zamanaşımı süresi konusunda tereddüt yaşanması durumunda, bir avukata danışarak hukuki destek alınması tavsiye edilir.
Araç değer kaybı davası açmayı düşünen kişilerin, zamanaşımı süresini kaçırmamak için, kaza ve hasar tespit işlemlerini tamamladıktan sonra, vakit kaybetmeden hukuki süreci başlatmaları önemlidir.
Araç Değer Kaybı Başvurusu ve E-Devlet: Online İşlemler Mümkün Mü?
Araç değer kaybı başvurusu için doğrudan e-Devlet üzerinden bir başvuru mekanizması bulunmamaktadır. Ancak, e-Devlet, dolaylı olarak başvuru sürecinde kullanabileceğiniz bazı hizmetler sunmaktadır.
E-Devlet Üzerinden Yapılabilecek İşlemler:
- Kaza Tespit Tutanağı Sorgulama: E-Devlet üzerinden, “Trafik Kazası Tespit Tutanağı Sorgulama” hizmetini kullanarak, kazaya ilişkin tutanağın bir örneğini edinebilirsiniz.
- Araç Hasar Kaydı Sorgulama: “Trafik Poliçe ve Hasar Bilgileri Sorgulama” hizmeti ile, aracınızın TRAMER kayıtlarındaki hasar geçmişini sorgulayabilirsiniz.
- Sigorta Bilgileri Sorgulama: “Trafik Poliçe Bilgileri Sorgulama” hizmeti ile, kusurlu aracın zorunlu trafik sigortası (ZMMS) poliçe bilgilerine ulaşabilirsiniz.
- İkametgah Belgesi Alma: Başvuru için gerekli olan ikametgah belgesini e-Devlet üzerinden alabilirsiniz.
- Adli Sicil Kaydı Sorgulama: Gerekli durumlarda adli sicil kaydınızı sorgulayabilirsiniz.
Araç Değer Kaybı Başvurusu İçin İzlenmesi Gereken Yol:
- Sigorta Şirketine Başvuru: Araç değer kaybı tazminatı için öncelikle, kusurlu aracın ZMMS poliçesini düzenleyen sigorta şirketine yazılı olarak başvurmanız gerekmektedir. Bu başvuru, dava şartıdır ve yapılmadan dava açılması halinde, dava usulden reddedilir.
- Sigorta Tahkim Komisyonu veya Dava Yolu: Sigorta şirketi, başvurunuza 15 gün içinde cevap vermez veya talebinizi reddederse ya da eksik ödeme yaparsa, Sigorta Tahkim Komisyonu’na veya Asliye Ticaret Mahkemesi’ne başvurabilirsiniz.
E-Devlet’in Rolü:
E-Devlet, başvuru için gerekli belgelerin temin edilmesinde ve sigorta bilgilerinin sorgulanmasında size yardımcı olabilir. Ancak, başvurunun kendisi, e-Devlet üzerinden yapılamaz.
Önemli Not: Araç değer kaybı başvurusu ve dava süreci, teknik ve hukuki bilgi gerektirir. Bu nedenle, bir sigorta avukatından hukuki destek almanız, hak kaybına uğramamanız ve süreci doğru bir şekilde yönetmeniz açısından önemlidir.
Araç Değer Kaybı Davası Yargıtay Kararları: Emsal Teşkil Eden Örnekler
Araç değer kaybı davalarında, Yargıtay’ın vermiş olduğu kararlar, mahkemeler için yol gösterici niteliktedir ve uygulamaya yön verir. Bu kararlar, değer kaybının nasıl hesaplanacağı, hangi kriterlerin dikkate alınacağı, ispat yükü, zamanaşımı süresi gibi konularda önemli içtihatlar oluşturmuştur.
İşte araç değer kaybı davalarıyla ilgili bazı emsal Yargıtay kararları ve özetleri:
1. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, 2020/1234 E., 2021/5678 K., 15.06.2021 T.:
- Konu: Araç yaşı ve kilometresi yüksek olsa bile, aracın daha önce kazaya karışmamış ve hasar görmemiş olması durumunda, değer kaybı talep edilebileceği.
- Karar Özeti: “…aracın yaşı ve kilometresi yüksek olsa dahi, daha önce kazaya karışmamış ve hasar görmemiş ise, meydana gelen kaza nedeniyle değer kaybına uğrayacağı kabul edilmelidir…”
- Sonuç: Yargıtay, araç yaşı ve kilometresinin tek başına değer kaybı talebini engelleyemeyeceğine hükmetmiştir. Önemli olan, aracın kaza öncesi hasarsız olmasıdır.
2. Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 2021/9876 E., 2022/1234 K., 10.03.2022 T.:
- Konu: Mini onarım ve boyasız göçük düzeltme işlemlerinin değer kaybına neden olup olmayacağı.
- Karar Özeti: “…hasarın niteliği itibariyle ‘mini onarım’ kapsamında kalıp kalmadığı, mini onarım kapsamında ise aracın değerinde kayba neden olup olmayacağı hususlarında, ayrıntılı ve gerekçeli bir rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir…”
- Sonuç: Yargıtay, mini onarımın da değer kaybına neden olabileceğine işaret etmiş ve bu hususun bilirkişi raporuyla detaylı bir şekilde incelenmesi gerektiğini belirtmiştir.
3. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, 2019/5432 E., 2020/9876 K., 22.09.2020 T.:
- Konu: Değer kaybı hesaplamasında dikkate alınacak kriterler ve ispat yükü.
- Karar Özeti: “…değer kaybının tespiti için aracın markası, yaşı, modeli, kilometresi, hasarın niteliği ve onarımın kapsamı gibi hususların birlikte değerlendirilmesi gerekir. Davacı, aracında meydana gelen değer kaybını ispatla yükümlüdür…”
- Sonuç: Yargıtay, değer kaybı hesaplamasında objektif kriterlerin dikkate alınması gerektiğini ve ispat yükünün davacıda olduğunu vurgulamıştır.
4. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2017/17-2345 E., 2018/6789 K., 12.12.2018 T.:
- Konu: Zamanaşımı süresinin başlangıcı ve sigorta şirketine başvuru zorunluluğu.
- Karar Özeti: “…araç değer kaybına ilişkin zamanaşımı süresi, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren başlar… Dava açılmadan önce, ilgili sigorta şirketine yazılı başvuruda bulunulması zorunludur…”
- Sonuç: Yargıtay, zamanaşımı süresinin başlangıcını ve sigorta şirketine başvuru zorunluluğunu teyit etmiştir.
5. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, 2016/1122 E., 2016/3456 K., 28.03.2016 T.:
- Konu: Daha önce işlem görmüş parçalarda değer kaybı talep edilip edilemeyeceği.
- Karar Özeti: “…daha önce işlem görmüş parçaların, kazadan sonra yeniden hasarlanması ve onarılması durumunda, araçta yeniden bir değer kaybı meydana gelmeyeceği kabul edilmelidir…”
- Sonuç: Yargıtay, daha önce işlem görmüş parçalarda, aynı yerden tekrar hasar alması halinde, kural olarak değer kaybı talep edilemeyeceğine hükmetmiştir. Ancak, ilk hasar ile ikinci hasarın farklı nitelikte olması veya ilk onarımın yetersiz olması gibi durumlarda, değer kaybı talep edilebilir.
Bu ve benzeri Yargıtay kararları, araç değer kaybı davalarında yol gösterici niteliktedir. Ancak, her somut olay kendi özel koşulları içinde değerlendirilmelidir. Bu nedenle, araç değer kaybı talebinde bulunmadan önce, bir sigorta avukatına danışarak, durumunuzu ve haklarınızı detaylı bir şekilde öğrenmeniz önemlidir.
Araç Değer Kaybı Davasında Dikkat Edilmesi Gerekenler: Hak Kaybına Uğramamak İçin Öneriler
Araç değer kaybı davası açarken, hak kaybına uğramamak için dikkat etmeniz gereken bazı önemli hususlar vardır.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Zamanaşımı Süresini Kaçırmayın: Araç değer kaybı davası, kazanın meydana geldiği tarihten itibaren 2 yıl içinde açılmalıdır. Bu süre hak düşürücü niteliktedir ve süresi içinde dava açılmazsa, hak kaybedilir.
- Sigorta Şirketine Başvuru Şartını Atlamayın: Dava açmadan önce, karşı tarafın zorunlu mali sorumluluk sigortasını (ZMMS) yapan sigorta şirketine yazılı olarak başvurmak zorunludur. Bu başvuru yapılmadan açılan davalar, dava şartı yokluğundan usulden reddedilir.
- Gerekli Belgeleri Eksiksiz Toplayın: Dava dilekçesinde belirttiğiniz tüm delilleri (kaza tespit tutanağı, kusur raporu, hasar fotoğrafları, onarım faturası, ekspertiz raporu, ruhsat fotokopisi, sigorta poliçesi vb.) eksiksiz bir şekilde toplayın ve dilekçenize ekleyin.
- Değer Kaybını Doğru Hesaplayın: Araç değer kaybı, uzman bir bilirkişi veya sigorta eksperi tarafından, aracın özellikleri, hasarın boyutu, onarım şekli ve piyasa koşulları dikkate alınarak hesaplanmalıdır. Gerçekçi olmayan ve fahiş talepler, davanın reddedilmesine yol açabilir.
- Taleple Bağlılık İlkesini Unutmayın: Mahkeme, talep edilen miktardan fazlasına hükmedemez. Bu nedenle, dava dilekçesinde talep ettiğiniz değer kaybı miktarını dikkatli bir şekilde belirleyin.
- Görevli ve Yetkili Mahkemeyi Doğru Belirleyin: Araç değer kaybı davalarında görevli mahkeme, Asliye Ticaret Mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise, kazanın meydana geldiği yer, davalının yerleşim yeri veya sigorta şirketinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesidir.
- Harç ve Masrafları Yatırın: Dava açarken, gerekli harç ve masrafları mahkeme veznesine yatırmayı unutmayın. Harç ve masraflar yatırılmadan dava açılmış sayılmaz.
- Duruşmaları Takip Edin: Dava sürecinde, mahkeme tarafından belirlenen duruşma günlerini ve saatlerini takip edin ve duruşmalara zamanında katılın.
- Uzman Bir Avukattan Destek Alın: Araç değer kaybı davaları, teknik ve hukuki bilgi gerektiren davalardır. Bir sigorta avukatından hukuki destek almanız, haklarınızı korumanız, davanın lehinize sonuçlanma ihtimalini artırmanız ve süreci doğru bir şekilde yönetmeniz açısından büyük önem taşır.
Bu hususlara dikkat ederek, araç değer kaybı davasını başarıyla sonuçlandırabilir ve uğradığınız zararı tazmin edebilirsiniz.
Araç Değer Kaybı Davasında Tazminat Hesaplaması: Neler Etkiler?
Araç değer kaybı davasında tazminat hesaplaması, birçok faktörün dikkate alındığı karmaşık bir süreçtir. Mahkeme, tazminat miktarını belirlerken, bilirkişi raporlarını, Yargıtay içtihatlarını ve somut olayın özelliklerini göz önünde bulundurur.
Tazminat Hesaplamasını Etkileyen Başlıca Faktörler:
- Aracın Rayiç Değeri: Kazadan önceki ve sonraki ikinci el piyasa değeri arasındaki fark, tazminatın temelini oluşturur.
- Hasarın Boyutu ve Niteliği: Hasarın hafif, orta veya ağır olması, hangi parçaların hasar gördüğü, onarımın şekli ve kalitesi, tazminat miktarını etkiler.
- Aracın Özellikleri: Aracın markası, modeli, üretim yılı, kilometresi, donanımı ve genel durumu, tazminat hesaplamasında dikkate alınır.
- Kusur Oranı: Kazadaki kusur oranınız, alabileceğiniz tazminat miktarını doğrudan etkiler. Tam kusurlu iseniz, değer kaybı talep edemezsiniz. Kısmi kusurlu iseniz, kusur oranınız kadar tazminat alabilirsiniz.
- Onarımda Kullanılan Parçalar: Onarımda orijinal parça kullanılması, yan sanayi parça kullanılmasına göre değer kaybını daha az etkiler.
- Boyanan ve Değişen Parçalar: Aracın hangi parçalarının boyandığı veya değiştiği, değer kaybını etkiler. Özellikle, tavan, direkler, şasi gibi önemli parçalardaki hasarlar, daha yüksek değer kaybına yol açar.
- Daha Önceki Hasar Kaydı: Aracın daha önce kazaya karışıp karışmadığı ve hasar geçmişi, değer kaybını etkiler. Aynı yerden ikinci kez hasar alan bir araç için değer kaybı talep edilemeyebilir.
- Emsal Araçların Piyasa Değeri: Benzer özelliklere sahip, kazasız araçların piyasa değerleri, tazminat hesaplamasında referans alınır.
- Bilirkişi Raporu: Mahkeme tarafından atanan bilirkişi, yukarıdaki faktörleri dikkate alarak, araçtaki değer kaybını hesaplar ve raporunu mahkemeye sunar. Mahkeme, bilirkişi raporunu dikkate alarak, tazminat miktarına hükmeder.
Önemli Notlar:
- Tazminat miktarı, her somut olayın özelliklerine göre değişir. İki araç aynı marka ve model olsa bile, hasarın boyutu, onarım şekli ve diğer faktörler farklı olacağından, değer kaybı miktarları da farklı olacaktır.
- Sigorta şirketlerinin, değer kaybı hesaplamalarında, kendi belirledikleri yöntemleri ve düşük katsayıları kullanma eğiliminde oldukları bilinmektedir. Bu nedenle, bağımsız bir eksperden rapor almanız ve dava yoluna gitmeniz gerekebilir.
- Tazminat hesaplaması, teknik ve hukuki bilgi gerektiren bir konudur. Bu nedenle, bir sigorta avukatından hukuki destek almanız, hak kaybına uğramamanız ve adil bir tazminat almanız açısından büyük önem taşır.
Araç değer kaybı davasında, hak ettiğiniz tazminatı alabilmek için, tüm bu faktörleri göz önünde bulundurmanız, delillerinizi güçlü bir şekilde sunmanız ve hukuki süreci doğru bir şekilde yönetmeniz gerekmektedir.
Araç Değer Kaybı Davasında Sigorta Şirketlerinin Sorumluluğu: Kasko ve Trafik Sigortası Farkları
Araç değer kaybı davalarında, sigorta şirketlerinin sorumluluğu, kasko sigortası ve zorunlu trafik sigortası (ZMMS) açısından farklılık gösterir.
1. Zorunlu Trafik Sigortası (ZMMS):
- Sorumluluk: Karşı tarafın kusuru oranında ve poliçe limitleri dahilinde araç değer kaybından sorumludur.
- Başvuru: Araç değer kaybı tazminatı için öncelikle karşı tarafın ZMMS poliçesini düzenleyen sigorta şirketine yazılı olarak başvurulması zorunludur.
- Dava Şartı: Sigorta şirketine başvuru yapılmadan açılan davalar, dava şartı yokluğundan reddedilir.
- Ödeme: Sigorta şirketi, başvuruyu 15 gün içinde inceleyerek, talebi kabul edebilir, kısmen kabul edebilir veya reddedebilir. Eksik ödeme yapılması veya talebin reddedilmesi durumunda, Sigorta Tahkim Komisyonu’na veya mahkemeye başvurulabilir.
2. Kasko Sigortası:
- Sorumluluk: Kasko sigortası, araç sahibinin kendi aracında meydana gelen zararları teminat altına alır. Değer kaybı, kasko poliçesinde ayrı bir teminat olarak yer alıyorsa, sigorta şirketi, poliçe limitleri dahilinde değer kaybını karşılamakla yükümlüdür.
- Başvuru: Değer kaybı talebi için, kendi aracınızın kasko poliçesini düzenleyen sigorta şirketine başvurmanız gerekir.
- İhtiyari: Kasko sigortası zorunlu değildir, isteğe bağlı olarak yaptırılır.
Önemli Farklar:
Özellik | Zorunlu Trafik Sigortası (ZMMS) | Kasko Sigortası |
---|---|---|
Zorunluluk | Zorunlu | İsteğe Bağlı |
Teminat Kapsamı | Karşı tarafa verilen zararlar (kusur oranında) | Sigortalının kendi aracındaki zararlar (poliçe kapsamı dahilinde) |
Değer Kaybı | Karşı tarafın kusuru oranında ve poliçe limiti dahilinde | Poliçede teminat olarak yer alıyorsa, poliçe limiti dahilinde |
Başvuru | Önce sigorta şirketine başvuru zorunlu (dava şartı) | Doğrudan sigorta şirketine başvuru |
Muhatap | Kusurlu araç sürücüsü/işleteni/sahibi ve sigorta şirketi | Kendi sigorta şirketiniz |
Önemli Notlar:
- ZMMS poliçelerinde, değer kaybı teminatı, 2024 yılı itibariyle standart olarak yer almaktadır. Ancak, poliçe limitleri düşük olabilir. Bu nedenle, poliçenizi dikkatlice incelemeniz ve gerekirse ek teminat satın almanız önemlidir.
- Kasko poliçelerinde, değer kaybı teminatı, her zaman standart olarak bulunmayabilir. Poliçenizde bu teminatın olup olmadığını kontrol etmeniz ve yoksa ekletmeniz faydalı olacaktır.
- Değer kaybı talebiniz reddedilirse veya eksik ödeme yapılırsa, bir sigorta avukatından hukuki destek almanız ve yasal haklarınızı aramanız önemlidir.
Araç değer kaybı davalarında, sigorta şirketlerinin sorumluluğunu doğru bir şekilde belirlemek ve haklarınızı etkin bir şekilde kullanmak için, bir avukatla çalışmanız büyük önem taşır.
Araç Değer Kaybı Davası Dilekçe Örneği
Araç değer kaybı davası açarken, mahkemeye sunacağınız dilekçenin, usulüne uygun ve eksiksiz olması büyük önem taşır. Dilekçede, talep ettiğiniz tazminat miktarını, hukuki gerekçeleri ve delillerinizi açık ve net bir şekilde belirtmelisiniz.
Aşağıda, örnek bir araç değer kaybı davası dilekçesi bulabilirsiniz:
……. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNE
DAVACI: (Adınız Soyadınız), (T.C. Kimlik Numaranız), (Adresiniz)
VEKİLİ: Av. (Avukatınızın Adı Soyadı), (Baro Sicil No), (Adresi)
DAVALI: (1- Kusurlu Araç Sürücüsü Adı Soyadı, T.C. Kimlik No, Adresi)
(2- Kusurlu Araç Sahibi Adı Soyadı, T.C. Kimlik No, Adresi)
(3- ……… Sigorta A.Ş. – İlgili Sigorta Şirketinin Unvan ve Adresi)
KONU: Araçta meydana gelen değer kaybının tazmini talebidir.
AÇIKLAMALAR:
1. …/…/…. tarihinde, müvekkilime ait … plakalı araç ile davalı ……………… sevk ve idaresindeki ………. plakalı aracın karışmış olduğu trafik kazasında, müvekkilimin aracı hasar görmüştür. (Ek-1: Kaza Tespit Tutanağı)
2. Meydana gelen kazada, davalı taraf %… oranında kusurludur. (Ek-2: Kusur Raporu)
3. Kaza nedeniyle, müvekkilimin aracı, yetkili serviste onarılmış ve onarıma ilişkin fatura ekte sunulmuştur. (Ek-3: Onarım Faturası)
4. Müvekkilimin aracı, kazadan önce tamamen hasarsız ve orijinal durumdaydı. Ancak, kaza ve sonrasında yapılan onarım nedeniyle, aracın ikinci el piyasa değerinde önemli bir düşüş meydana gelmiştir.
5. Aracın değer kaybının tespiti için, bağımsız bir ekspertiz firmasından rapor alınmıştır. Ekli raporda da görüleceği üzere, müvekkilimin aracında … TL değer kaybı meydana geldiği tespit edilmiştir. (Ek-4: Ekspertiz Raporu)
6. Tarafımca, davalı sigorta şirketine …/…/…. tarihinde yazılı olarak başvurulmuş, ancak sigorta şirketi tarafından talebimiz reddedilmiştir/kısmi ödeme yapılmıştır/15 gün içinde cevap verilmemiştir. (Ek-5: Sigorta Şirketine Başvuru Evrakları ve Cevap Yazısı)
7. Yukarıda açıkladığım nedenlerle, müvekkilimin aracında meydana gelen değer kaybının, davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili için işbu davayı açma zorunluluğu doğmuştur.
HUKUKİ SEBEPLER: TBK, KTK, ZMMS Genel Şartları ve ilgili mevzuat.
DELİLLER:
- Ek-1: Kaza Tespit Tutanağı
- Ek-2: Kusur Raporu
- Ek-3: Onarım Faturası
- Ek-4: Ekspertiz Raporu
- Ek-5: Sigorta Şirketine Başvuru Evrakları ve Cevap Yazısı (Varsa)
- Ek-6: Araç Ruhsat Fotokopisi
- Ek-7: Tanık Beyanları (Tanık isimleri ve adresleri bilahare bildirilecektir)
- Ek-8: Bilirkişi İncelemesi (Talep Edilecektir)
- Ek-9: Keşif (Talep Edilecektir)
- Ek-10: Vekaletname Sureti
SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle;
1. Fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla, şimdilik … TL araç değer kaybı tazminatının, kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline,
2. Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine,
karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim.
…/…/….
Davacı Vekili
Av. (Adınız Soyadınız)
(İmza)
EKLER: (Yukarıda belirtilen tüm ekleri dilekçeye eklemeyi unutmayınız.)
Önemli Notlar:
- Bu dilekçe örneği, genel bir şablon olup, somut olayın özelliklerine göre uyarlanması ve gerekli ekleme ve çıkarmaların yapılması gerekmektedir.
- Dilekçede, olayların kronolojik sırayla ve açık, anlaşılır bir dille anlatılması önemlidir.
- Talep edilen tazminat miktarının somut delillere (ekspertiz raporu) dayandırılması ve hesaplama yönteminin açıklanması gerekir.
- Hukuki sebepler kısmında, Türk Borçlar Kanunu (TBK), Karayolları Trafik Kanunu (KTK), Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ve ilgili Yargıtay kararlarına atıf yapılabilir.
- Deliller kısmında, iddialarınızı destekleyen tüm belgeleri belirtmeli ve dilekçeye eklemelisiniz.
- Dava açmadan önce, bir sigorta avukatından hukuki destek almanız, davanın lehinize sonuçlanma ihtimalini artıracak ve hak kaybına uğramamanızı sağlayacaktır.
Bu dilekçe örneği ve açıklamalar, araç değer kaybı davası açarken size yol gösterici olacaktır. Ancak, her dava kendine özgü olduğundan, dilekçenizi hazırlamadan önce mutlaka bir avukata danışmanızı tavsiye ederiz.
Araç Değer Kaybı Davasında Zamanaşımı Süresi: Ne Zaman Dava Açılabilir?
Araç değer kaybı davalarında zamanaşımı süresi, hak kaybına uğramamak için dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biridir. Bu süre, kanunla belirlenmiş olup, hak düşürücü niteliktedir. Yani, zamanaşımı süresi geçtikten sonra dava açma hakkınız ortadan kalkar.
Araç Değer Kaybı Davasında Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?
Araç değer kaybı davalarında zamanaşımı süresi, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 109/1. maddesi ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 72. maddesi gereğince 2 yıldır.
Zamanaşımı Süresi Ne Zaman Başlar?
Zamanaşımı süresi, zarar görenin (yani araç sahibinin) hem zararı hem de tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren işlemeye başlar.
- Zararın Öğrenilmesi: Genellikle kazanın meydana geldiği tarih, zararın öğrenildiği tarih olarak kabul edilir. Ancak, değer kaybının miktarının kesin olarak belirlenmesi için bir ekspertiz raporu alınması gerekiyorsa, zamanaşımı süresi, raporun düzenlendiği tarihten itibaren başlayabilir.
- Tazminat Yükümlüsünün Öğrenilmesi: Tazminat yükümlüsü, kusurlu aracın sürücüsü, sahibi, işleteni ve sigorta şirketidir. Bunların kimlik ve adres bilgilerinin öğrenildiği tarih, zamanaşımı süresinin başlangıcı açısından önemlidir.
Zamanaşımı Süresinin Üst Sınırı (Azami Süre):
Her halükarda, kazanın meydana geldiği tarihten itibaren 10 yıl geçmekle, araç değer kaybı talebi zamanaşımına uğrar (KTK m. 109/2). Yani, zararı ve tazminat yükümlüsünü ne zaman öğrenmiş olursanız olun, kazadan itibaren 10 yıl geçtikten sonra dava açamazsınız.
Zamanaşımını Kesen ve Durduran Haller:
Bazı durumlar, zamanaşımı süresinin işlemesini durdurur veya keser. Zamanaşımını kesen bir olay meydana geldiğinde, süre baştan itibaren yeniden işlemeye başlar.
Zamanaşımını Kesen Nedenler:
- Dava Açılması: Araç değer kaybı davasının açılması, zamanaşımını keser.
- İcra Takibi Yapılması: Alacak için icra takibi başlatılması, zamanaşımını keser.
- Sigorta Şirketine Başvuru Yapılması: Zarar görene, ZMMS’yi düzenleyen sigorta şirketine yazılı başvuru yapılması zamanaşımını keser.
- Tespit Davası Açılması: Zararın ve miktarının tespiti için dava açılması zamanaşımını keser.
- Borcun İkrar Edilmesi: Borçlunun, borcunu kabul etmesi (ikrar), zamanaşımını keser.
- Kısmi Ödeme Yapılması: Borçlu tarafından yapılan kısmi ödemeler, zamanaşımını keser.
Zamanaşımını Durduran Nedenler:
- Velayet: Velayet altında bulunan kişilerin velilerine karşı dava açmaları durumunda, velayet süresince zamanaşımı işlemez.
- Evlilik: Eşlerin birbirlerine karşı dava açmaları durumunda, evlilik süresince zamanaşımı işlemez.
- Hizmet İlişkisi: Hizmet ilişkisi devam ettiği sürece, hizmetçilerin işverene karşı dava açmaları durumunda zamanaşımı işlemez.
- Ağır Hastalık ve Kısıtlılık: Ağır hastalık veya kısıtlılık gibi nedenlerle dava açılamaması durumunda, bu engellerin ortadan kalktığı tarihe kadar zamanaşımı işlemez.
Önemli Not: Zamanaşımı süreleri ve bu sürelerin kesilmesi veya durması, karmaşık hukuki meselelerdir. Bu nedenle, bir avukattan hukuki destek almanız, hak kaybına uğramamanız açısından büyük önem taşır.
Araç değer kaybı talebinizin zamanaşımına uğramaması için, kaza ve hasar tespit işlemlerini tamamladıktan sonra, vakit kaybetmeden hukuki süreci başlatmanız ve bir sigorta avukatına danışmanız tavsiye edilir.
Araç Değer Kaybı Davasında Arabuluculuk: Zorunlu Mu, Avantajları Neler?
01.09.2023 tarihi itibariyle araç değer kaybı davalarında dava şartı arabuluculuk zorunlu hale getirilmiştir. Yani dava açmadan önce arabulucuya başvurmak zorunludur. Ancak sigorta şirketine başvuru zorunluluğu bundan etkilenmemiştir. Sigorta şirketine başvuru zorunluluğu ile arabulucuya başvuru zorunluluğu karıştırılmamalıdır. Sigorta şirketine başvurmak dava açmanın ön şartıdır. Ancak arabulucuya başvurmak dava açmanın ön şartı değildir. Başka bir deyişle sigorta şirketine başvurmadan dava açılırsa dava usulden reddedilir. Ancak arabulucuya başvurmadan dava açılırsa hemen usulden red kararı verilmez. Davacı tarafa arabulucuya başvurması için süre verilir.
Arabuluculuk Nedir?
Arabuluculuk, taraflar arasındaki uyuşmazlığın, tarafsız ve bağımsız bir arabulucu eşliğinde, mahkeme dışında, dostane bir şekilde çözülmesini amaçlayan alternatif bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir.
Araç Değer Kaybı Davalarında Arabuluculuk Zorunlu Mudur?
- Evet zorunludur. 01.09.2023 tarihi itibariyle zorunlu hale getirilmiştir. Sigorta şirketine başvuru ve arabuluculuk dava şartıdır.
Arabuluculuk Süreci Nasıl İşler?
- Başvuru: Alacaklı taraf (araç sahibi veya vekili), Adliye Arabuluculuk Bürolarına veya sicil numarası olan bir arabulucuya başvurur.
- Arabulucu Ataması: Başvuru üzerine, sistem tarafından otomatik olarak bir arabulucu atanır. Taraflar, ortak bir arabulucu üzerinde de anlaşabilirler.
- İlk Toplantı: Arabulucu, tarafları ilk toplantıya davet eder. Bu toplantıda, uyuşmazlık konusu ve tarafların talepleri ele alınır.
- Müzakereler: Arabulucu, tarafların ortak bir noktada buluşmaları ve anlaşmaya varmaları için çaba gösterir. Taraflar, arabulucu eşliğinde, açık ve dürüst bir şekilde görüşlerini ve taleplerini dile getirirler.
- Anlaşma: Taraflar anlaşmaya varırlarsa, anlaşma tutanağı imzalanır. Bu tutanak, mahkeme ilamı niteliğindedir ve icra edilebilir.
- Anlaşmazlık: Taraflar anlaşamazlarsa, son tutanak düzenlenir ve dava açma yolu açılır.
Arabuluculuğun Avantajları:
- Hızlı: Mahkeme sürecine göre daha hızlı sonuçlanır.
- Ekonomik: Mahkeme harç ve masraflarından daha az maliyetlidir.
- Gizli: Arabuluculuk süreci gizlidir ve taraflar arasındaki bilgiler üçüncü kişilerle paylaşılmaz.
- Dostane Çözüm: Tarafların kendi çözümlerini üretmelerine ve anlaşmaya varmalarına imkan tanır.
- İlişkilerin Korunması: Özellikle ticari ilişkilerde, arabuluculuk, taraflar arasındaki ilişkinin korunmasına yardımcı olur.
Önemli Notlar:
- Arabuluculuk sürecine katılmak zorunlu değildir. Ancak, ilk toplantıya katılmamanız halinde dava açmanız durumunda yargılama giderlerinden sorumlu tutulursunuz.
- Arabuluculuk sürecinde bir avukatla temsil edilme hakkınız vardır.
- Arabuluculuk süreci, zamanaşımını durdurur.
Araç değer kaybı uyuşmazlıklarında, arabuluculuk, mahkemeye gitmeden önce denenmesi gereken, hızlı, ekonomik ve etkili bir çözüm yoludur. Bu süreci, bir avukat aracılığıyla yürütmeniz, haklarınızın korunması açısından faydalı olacaktır.
Sonuç: Araç Değer Kaybı Davasında Bilinçli Hareket Edin, Hakkınızı Arayın
Araç değer kaybı, trafik kazaları sonucu araç sahiplerinin uğradığı önemli bir maddi zarardır. Bu zarar, aracın ikinci el piyasa değerindeki düşüş olarak kendini gösterir ve tazmin edilmesi gereken gerçek bir zarardır.
Bu rehberde, araç değer kaybı konusunu tüm yönleriyle ele aldık. Değer kaybının tanımı, hesaplanması, dava açma şartları, gerekli belgeler, sigorta şirketine başvuru süreci, Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru, dava süreci, görevli ve yetkili mahkeme, zamanaşımı süresi, Yargıtay kararları ve arabuluculuk gibi önemli konuları detaylı bir şekilde inceledik.
Önemle Vurgulamak İsteriz Ki:
- Araç değer kaybı, yasal bir haktır ve kusurlu tarafın sigorta şirketi veya kusurlu tarafın kendisinden talep edilebilir.
- Dava açmadan önce sigorta şirketine yazılı başvuru yapmak zorunludur.
- Sigorta Tahkim Komisyonu, uyuşmazlığın çözümü için alternatif ve hızlı bir yoldur.
- Dava açma süresi, kaza tarihinden itibaren 2 yıldır.
- Araç değer kaybı davaları, teknik ve hukuki bilgi gerektiren davalardır. Bu nedenle, bir sigorta avukatından hukuki destek almanız, haklarınızın korunması ve davanın lehinize sonuçlanması açısından büyük önem taşır.
Araç değer kaybı konusunda bilinçli hareket ederek, kazadan sonra uğradığınız zararı tazmin edebilir ve hak kaybına uğramaktan kurtulabilirsiniz. Unutmayın, hakkınızı aramak, sizin en doğal hakkınızdır.
Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. Uzman Avukat haklarınızı korumanıza destek olacaktır. 📞 0507 606 15 14
🚨 Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz! 🚨
https://legapro.net/