Aday memurluk, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında ilk defa devlet memurluğuna atanacak kişilerin, göreve başlamadan önce belirli bir süre eğitim ve stajdan geçmelerini ifade eden bir kavramdır. Bu süreç, Aday Memurların Yetiştirilmelerine İlişkin Genel Yönetmelik ile düzenlenir.

Aday Memurluğun Amacı:

Yeni atanan memurların kamu hizmetine ve görevlerine uyum sağlamalarını kolaylaştırmak,
Mesleki bilgi ve becerilerini geliştirmek,
Kamu hizmet anlayışını benimsemelerini sağlamak,
Devlet memurluğunun gerektirdiği etik değerleri kazanmalarına yardımcı olmaktır.

Aday Memurluk Süreci:

Aday memurlar, atanmış oldukları kurumda en az bir yıl süreyle çalışırlar. Bu süre zarfında hem teorik hem de uygulamalı eğitimler alırlar. Ayrıca, performansları düzenli olarak değerlendirilir. Adaylık sürecini başarıyla tamamlayanlar asil memurluğa atanırken, başarısız olanlar ise görevlerine son verilir.

İçindekiler

Aday Memur Nedir?

Aday memurluk, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre ilk defa devlet memurluğuna atanan kişilerin, göreve başlamadan önce belirli bir süre eğitim ve stajdan geçmelerini ifade eden bir kavramdır. Bu süreç, Aday Memurların Yetiştirilmelerine İlişkin Genel Yönetmelik ile düzenlenir.

657 Sayılı Kanun Madde 54’e Göre Aday Memurluk:

Madde 54’te belirtildiği gibi, merkezi sınavlarda başarılı olan ve devlet memurluğuna girmek isteyen adaylar, başarı sıralamalarına ve ilan edilen kadro sayısına göre kurumlar tarafından aday memur olarak atanırlar. Bu atama, aday memurun henüz tam olarak devlet memuru statüsüne sahip olmadığını gösterir.

Aday Memurluğun Amacı:

Yeni atanan memurların kamu hizmetine ve görevlerine uyum sağlamalarını kolaylaştırmak,
Mesleki bilgi ve becerilerini geliştirmek,
Kamu hizmet anlayışını benimsemelerini sağlamak,
Devlet memurluğunun gerektirdiği etik değerleri kazanmalarına yardımcı olmaktır.

Aday Memurluk Süreci:

Aday Memurların Hakları ve Yükümlülükleri:

Aday memurlar, asil memurlarla aynı haklara sahip olmasalar da, belirli hak ve yükümlülüklere sahiptirler. Örneğin, disiplin hükümleri aday memurlara da uygulanır. Adaylıkları kaldırılmadığı sürece görevlerini sürdürürler ve maaş alırlar.

ADAY MEMUR NASIL OLUNUR ŞARTLARI NELERDİR?

Aday memur olabilmek için aşağıdaki adımları takip etmek gerekir:

Kamu Personeli Seçme Sınavına (KPSS) Girmek: İlk adım, ÖSYM tarafından düzenlenen Kamu Personeli Seçme Sınavına (KPSS) girmektir. Bu sınav, devlet memurluğuna atanmak isteyen adayların bilgi ve yeteneklerini ölçer.
KPSS’den Başarılı Olmak: KPSS’den yeterli puanı almak, aday memur olabilmek için önemli bir şarttır. Başarı puanı, atanmak istenen kadro ve kuruma göre değişiklik gösterebilir.
Atama İşlemlerini Tamamlamak: KPSS’den başarılı olan adaylar, tercihlerine göre ilgili kurumlar tarafından aday memur olarak atanırlar. Atama işlemleri, ilgili kurumun belirlediği süre ve şartlara göre gerçekleştirilir.
Adaylık Eğitimine Katılmak: Aday memurlar, atandıkları kurumda en az bir yıl süreyle hem teorik hem de uygulamalı eğitimlere tabi tutulurlar. Bu eğitimler, adayların mesleki bilgi ve becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur.
Adaylık Değerlendirme Sınavını Geçmek: Adaylık süreci sonunda, aday memurların bilgi ve becerilerini ölçmek amacıyla bir değerlendirme sınavı yapılır. Bu sınavı başarıyla geçen adaylar, asil memurluğa atanmaya hak kazanırlar.

Aday Memur Olmanın Şartları:

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
Askerlik ile ilişiği bulunmamak (erkek adaylar için),
Görevini yapmasına engel olacak herhangi bir sağlık sorunu bulunmamak,
KPSS’den yeterli puanı almak,
İlgili kurumun belirlediği diğer şartları taşımak.

Aday memurluk süreci, devlet memurluğuna giriş için önemli bir aşamadır. Bu süreçte adayların gösterdikleri performans, asil memurluğa atanıp atanmayacaklarını belirler.

ADAY MEMURLUK SÜRESİ

Aday memurluk süresi, hem 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 54. maddesinin 2. fıkrasında hem de Aday Memurların Yetiştirilmelerine İlişkin Genel Yönetmeliğin 3. maddesinde belirtildiği gibi en az 1 yıl, en fazla 2 yıl olarak belirlenmiştir.

ADAY MEMUR İLE ASLİ MEMUR ARASINDAKİ FARK

Aday memur ve asil memur arasındaki temel fark, aday memurun henüz deneme sürecinde olan ve asil memurluğa atanma hakkını kazanmamış bir devlet memuru olmasıdır. Asil memur ise adaylık sürecini başarıyla tamamlamış ve görevine resmen atanmış kişidir.

Aday Memur:

İlk defa devlet memurluğuna atanmıştır.
En az 1 yıl, en fazla 2 yıl süren bir adaylık döneminden geçer.
Bu süre zarfında temel, hazırlayıcı eğitim ve staj gibi aşamaları tamamlar.
Performansı değerlendirilir ve başarılı olması durumunda asil memurluğa atanır.
Adaylık sürecinde disiplin cezası alırsa veya başarısız olursa görevine son verilebilir.
Adaylık döneminde başka bir kuruma nakil olamaz.

Asil Memur:

Adaylık sürecini başarıyla tamamlamış ve görevine atanmıştır.
Devlet memurluğunun tüm hak ve yetkilerine sahiptir.
Disiplin cezaları ve performans değerlendirmeleri 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre yapılır.
Nakil hakkına sahiptir.

Özetle, aday memurluk, devlet memurluğuna yeni başlayanların mesleğe uyum sağlaması ve yeterliliğini kanıtlaması için bir geçiş dönemidir. Asil memurluk ise bu süreci başarıyla tamamlayanların kazandığı kalıcı bir statüdür.

ADAY MEMURLUK SÜRECİNDE TABİ OLUNAN EĞİTİMLER

Aday memurluk sürecinde memurların tabi tutulduğu eğitimler şunlardır:

Temel Eğitim: Devlet memurlarının ortak vasıfları ve görevleriyle ilgili temel bilgileri kapsar. Bu eğitim, aday memurların öğrenim durumlarına göre farklılaştırılabilir ve en az 10 gün, en fazla 2 ay sürer.
Hazırlayıcı Eğitim: Aday memurun atanacağı göreve özel bilgi ve becerileri kazandırmayı amaçlar. Bu eğitimin süresi 1 aydan az, 3 aydan fazla olamaz.
Staj Eğitimi: Temel ve hazırlayıcı eğitimde öğrenilen teorik bilgilerin pratiğe dökülmesini sağlar. Staj süresi en az 2 ay olmak zorundadır ve adaylık süresi içinde tamamlanması gerekir.

Bu eğitimlerin sırası ve içeriği, Aday Memurların Yetiştirilmelerine İlişkin Genel Yönetmelik ile belirlenir ve ilgili kurum tarafından uygulanır. Aday memurların bu eğitimleri başarıyla tamamlamaları, asil memurluğa atanmaları için bir ön koşuldur.

ADAY MEMURLUK NASIL SONA ERER?

Aday memurluğun sona ermesi iki şekilde gerçekleşebilir:

1. Başarılı Olma Durumu:

Aday memur, temel eğitim, hazırlayıcı eğitim ve staj dönemlerini başarıyla tamamlarsa, adaylığı kaldırılır ve asil memur olarak atanır. Başarı değerlendirmesi, yazılı ve/veya uygulamalı sınavlar ve staj değerlendirme belgeleri ile yapılır. Sınavlarda 100 üzerinden en az 60 puan almak gerekmektedir.

2. Başarısız Olma Durumu:

Eğer aday memur, eğitimlerden herhangi birinde başarısız olursa veya staj değerlendirmesi olumsuz sonuçlanırsa, adaylığı kaldırılmaz ve ilişiği kesilir. Bu durumda aday memur, 3 yıl boyunca devlet memurluğuna tekrar başvuramaz.

Aday Memurun İtiraz Hakkı:

Aday memur, başarısız sayıldığı takdirde, bu karara karşı yönetmelikte belirtilen süre ve usuller çerçevesinde itiraz edebilir. İtiraz üzerine yapılan değerlendirme sonucunda karar değişirse, aday memurun görevi devam eder.

Görevine Son Verilen Aday Memurların Bildirimi:

Görevine son verilen aday memurların bilgileri, ilgili kurum tarafından en geç bir ay içinde Devlet Personel Başkanlığı’na bildirilir.

Aday memurluğun sona ermesiyle ilgili daha detaylı bilgi için Aday Memurların Yetiştirilmelerine İlişkin Genel Yönetmelik’i inceleyebilirsiniz

ADAY MEMUR DEĞERLENDİRME SINAVI

Aday memur değerlendirme sınavı, aday memurların temel eğitim, hazırlayıcı eğitim ve staj dönemlerindeki bilgi ve beceri düzeylerini ölçmek için yapılan bir sınavdır. Bu sınavlar, aday memurların asil memurluğa atanıp atanmayacağını belirlemede önemli bir rol oynar.

ADAY MEMURLUK DEĞERLENDİRME SINAVINDA BAŞARISIZLIK DURUMU

Aday memurluk değerlendirme sınavında başarısız olanların durumu şu şekildedir:

Tekrar İnceleme: Sınav sonuçları açıklandıktan sonra, başarısız olan adayların sınav kağıtları komisyon tarafından tekrar incelenir. Bu incelemede, puanlama hataları veya yanlışlıklar düzeltilebilir.
Buçuklu Puanların Yuvarlanması: Eğer adayın puanı buçuklu ise, komisyon tarafından tam puana yuvarlanır. Bu sayede, adayın 60 puan barajını geçme ve adaylık sürecine devam etme şansı olabilir.
Yazılı Tebligat: Tüm incelemelere rağmen adayın puanı 60’ın altında kalırsa, başarısız olduğu kendisine yazılı olarak bildirilir.
İtiraz Hakkı: Aday, başarısız olduğuna dair tebligatı aldıktan sonra belirli bir süre içinde (genellikle 2 gün) itiraz etme hakkına sahiptir. İtiraz, eğitim ve sınav yürütme komisyonuna yapılır. Komisyon, itirazı inceleyerek kararı onaylayabilir veya değiştirebilir.
Sonuç: Eğer adayın itirazı kabul edilmezse veya itiraz süresi içinde itirazda bulunmazsa, adaylığı kaldırılır ve ilişiği kesilir. Bu durumda, aday memur 3 yıl boyunca devlet memurluğuna tekrar başvuramaz.

ADAY MEMURLUK DEĞERLENDİRME SINAVINA İTİRAZ NASIL YAPILIR?

Aday memurlar, yazılı sınav sonuçlarına itiraz etme hakkına sahiptirler. İtiraz süreci ve usulleri, Aday Memurların Yetiştirilmelerine İlişkin Genel Yönetmeliğin 14. maddesinde düzenlenmiştir.

İtiraz Süreci:

İtiraz Süresi: Yazılı sınav sonuçlarının adaylara duyurulmasından itibaren 2 gün içinde itiraz edilebilir.
İtiraz Yeri: İtiraz dilekçesi, Eğitim ve Sınav Yürütme Komisyonu Başkanlığına verilir.
Komisyonun Cevap Süresi: Komisyon, itiraz dilekçelerini en geç 10 gün içinde incelemek ve sonucu adaya bildirmek zorundadır.
Kesinlik: Komisyonun verdiği karar kesindir, yani bu karara karşı tekrar itiraz edilemez.
Eğitime Devam: İtiraz eden adaylar, itirazları sonuçlanıncaya kadar müteakip eğitime devam ederler.

Dikkat Edilmesi Gerekenler:

İtiraz dilekçesinde, sınav sonucuna neden itiraz edildiği açık ve net bir şekilde belirtilmelidir.
İtiraz süresi kaçırılırsa, itiraz hakkı kaybedilir.
Komisyonun kararı kesin olduğu için, bu karara karşı başka bir merciye başvurulamaz.

ADAY MEMURUN ASALET TASDİKİ NEDİR?

Asalet tasdiki, aday memurun adaylık sürecini başarıyla tamamlayarak asil memurluğa atanması anlamına gelir. Asalet tasdiki alabilmek için aday memurun aşağıdaki koşulları yerine getirmesi gerekir:

Temel Eğitim, Hazırlayıcı Eğitim ve Stajı Başarıyla Tamamlama: Aday memur, yönetmelikte belirtilen süreler içinde bu eğitimleri tamamlamalı ve değerlendirmelerden başarılı olmalıdır.
Disiplin Cezası Almama: Adaylık süresi içinde disiplin cezası almamış olmalıdır.
Göreve Devam Etme: Adaylık süresi içinde görevine devam etmiş olmalıdır.
Olumlu Sicil Kaydı: Aday memurun sicil kaydı olumlu olmalıdır. Yani, göreviyle ilgili olumsuz bir durum olmamalıdır.
Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması: Aday memur, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasından olumlu sonuç almalıdır.

Bu koşulları sağlayan aday memurlar, adaylık süresi sonunda asalet tasdikine hak kazanır ve asil memur olarak atanırlar. Asalet tasdiki ile birlikte, memurun kademe ilerlemesi hakkı da başlar.

Önemli Not: Asalet tasdiki, memurun görevine devam edebilmesi için zorunlu bir şarttır. Asalet tasdiki alamayan aday memurların görevine son verilir.

ADAY MEMURLUK İLE İLİŞİĞİN KESİLMESİ

Aday memurlukla ilişiğin kesilmesi durumu, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 57. maddesinde belirtildiği gibi şu durumlarda gerçekleşebilir:

Aylıktan Kesme Cezası: Adaylık süresi içinde disiplin cezası olarak aylıktan kesme cezası almış olanların ilişikleri kesilebilir.
Kademe İlerlemesinin Durdurulması Cezası: Adaylık süresi içinde disiplin cezası olarak kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanların da ilişikleri kesilebilir.

Bu cezaların her ikisi de disiplin cezaları kapsamındadır ve aday memurun göreviyle ilgili ciddi kusurlarının olduğunu gösterir. Bu nedenle, disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile aday memurun ilişiği kesilebilir.

İlişik Kesme İşlemi:

Disiplin amiri, aday memurun disiplin cezası alması durumunda ilişik kesme teklifinde bulunur.
Atamaya yetkili amir, teklifi değerlendirir ve onaylarsa ilişik kesme işlemi gerçekleştirilir.
İlişiği kesilen aday memur hakkında bilgi, ilgili kurum tarafından derhal Devlet Personel Başkanlığı’na bildirilir.

Sonuç:

Aday memurlukla ilişiği kesilen kişi, 3 yıl boyunca devlet memurluğuna tekrar başvuramaz.

Aday memurlukla ilişik kesme durumu hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynakları inceleyebilirsiniz:

657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu
Aday Memurların Yetiştirilmelerine İlişkin Genel Yönetmelik

ADAY MEMURLUK SÜRESİ İÇİNDE GÖREVE SON VERME

Aday memurluk süresi içinde göreve son verme durumu, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 56. maddesinde belirtilen hallerde gerçekleşebilir:

Eğitim Sürecinde Başarısızlık: Aday memur, temel eğitim, hazırlayıcı eğitim veya staj dönemlerinden herhangi birinde başarısız olursa ilişiği kesilebilir.
Memuriyetle Bağdaşmayan Hal ve Hareketler: Adaylık süresi içinde aday memurun hal ve hareketlerinde memuriyetle bağdaşmayacak durumlar tespit edilirse ilişiği kesilebilir. Bu durumlar, göreviyle ilgili veya ilgisiz olabilir. Örneğin, aday memurun göreviyle ilgili olmayan bir suçtan hüküm giymesi veya ahlaki açıdan uygunsuz davranışlarda bulunması bu kapsamda değerlendirilebilir.
Göreve Devamsızlık: Aday memurun göreve devamsızlığı, mazeretsiz ve izinsiz olarak belirli bir süreyi aşarsa ilişiği kesilebilir. Devamsızlık süresi yönetmeliklerle belirlenir.

İlişik Kesme İşlemi:

Yukarıdaki durumlardan herhangi biri gerçekleştiğinde, disiplin amiri ilişik kesme teklifinde bulunur.
Atamaya yetkili amir, teklifi değerlendirir ve onaylarsa ilişik kesme işlemi gerçekleştirilir.
İlişiği kesilen aday memur hakkında bilgi, ilgili kurum tarafından derhal Devlet Personel Başkanlığı’na bildirilir.

Sonuç:

Aday memurlukla ilişiği kesilen kişi, 3 yıl boyunca devlet memurluğuna tekrar başvuramaz.

ADAY MEMURLARIN HAKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Aday memurların bazı hakları, asil memurlara göre kısıtlıdır. Aday memurluk sürecinde kullanamayacakları haklar şunlardır:

Yıllık İzin: Aday memurlar, adaylık süresi içinde yıllık izin kullanamazlar. Yıllık izin hakkı, kademe ilerlemesi ile birlikte kazanılır ve aday memurların kademe ilerlemesi, asalet tasdiki alındıktan sonra başlar.
Kademe İlerlemesi: Aday memurlar, asalet tasdiki alana kadar kademe ilerlemesi hakkından yararlanamazlar. Kademe ilerlemesi, belirli bir süre görevde kalma ve performans değerlendirmelerinde başarılı olma şartlarına bağlıdır.
Kurumlar Arası Nakil: Aday memurlar, adaylık süresi içinde başka bir kuruma nakil olamazlar. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 54. maddesi 2. fıkrası, adaylık döneminde nakil yapılmasını yasaklar.

Aday Memurların Sahip Olduğu Haklar:

Aday memurlar, yukarıda belirtilen kısıtlamalara rağmen, diğer devlet memurları gibi bazı haklara sahiptirler:

Aylık ve Diğer Özlük Hakları: Aday memurlar, asil memurlarla aynı aylık ve diğer özlük haklarından yararlanırlar.
Sağlık Hizmetleri: Aday memurlar, devlet memurlarına sağlanan sağlık hizmetlerinden faydalanabilirler.
Disiplin Hakları: Aday memurlar, haklarında disiplin soruşturması açılması durumunda savunma hakkını kullanabilirler.
Eğitim Hakkı: Aday memurlar, göreviyle ilgili eğitimlere katılma hakkına sahiptirler.
Sendika Hakkı: Aday memurlar, istedikleri sendikaya üye olabilir ve sendikal faaliyetlere katılabilirler.

Aday Memurlukla İlgili Sıkça Sorulan Sorular Ve Cevapları

1. Aday memurluk kaç aydır?

Aday memurluk süresi en az 12 ay, en fazla 24 aydır. Süre, görevin niteliğine ve alınan eğitimlere göre değişebilir.

2. Aday memur ne kadar maaş alır?

Aday memur maaşı, asil memurlara göre biraz daha düşüktür. 2024 yılı için net aday memur maaşı ortalama 25.000-28.000 TL civarındadır.

3. Aday memurun yıllık izin hakkı var mıdır?

Hayır, aday memurlar yıllık izin kullanamazlar. Yıllık izin hakkı, asalet tasdiki ile birlikte kazanılır.

4. Aday memurluk süresi içinde tayin istenebilir mi?

Hayır, aday memurlar adaylık süreleri içinde başka bir kuruma nakil olamazlar.

5. Aday memur nasıl asli memur olur?

Aday memur, eğitimlerini başarıyla tamamlayıp, disiplin soruşturması veya cezası yoksa, disiplin amirinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile asli memurluğa atanır.

6. Aday memurluk sınavını geçemeyen tekrar sınava girebilir mi?

Hayır, sınavda başarısız olan adaylar 3 yıl boyunca devlet memurluğuna alınmazlar. Ancak, sağlık sorunları nedeniyle başarısız olanlar bu kuralın dışında tutulabilir.

7. Aday memur memurluktan çekilebilir mi?

Evet, aday memurlar da dahil olmak üzere tüm memurlar, yazılı istekte bulunarak memurluktan çekilebilirler.

8. Kimler aday memur olabilir?

18 yaşını doldurmuş, 35 yaşından gün almamış, kamu haklarından mahrum bulunmayan, sağlık durumu göreve elverişli olan ve güvenlik soruşturmasından olumlu sonuç alan kişiler aday memur olabilirler.

Ek Bilgiler:

Aday memurlar, görevlerine uyum sağlamak ve mesleki bilgi birikimlerini artırmak için temel, hazırlayıcı eğitim ve staj gibi aşamalardan geçerler.
Adaylık süreci sonunda başarılı olanlar asil memurluğa atanırken, başarısız olanların görevine son verilir.
Aday memurlar, diğer devlet memurları gibi sosyal güvenlik haklarından yararlanırlar.

Hukuki danışmanlık almak istemeniz halinde veya herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda LegaPro Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olabiliriz. İdare Hukuku Avukatı, haklarınızı korumanıza destek olacaktır. Whatsapp’tan bize ulaşabilirsiniz!
https://legapro.net/

ADAY MEMURLUK NEDİR? ADAY MEMURLUK SINAVI

Aday Memur Nedir?